Μεγάλη συζήτηση για τους λόγους που μεσολάβησαν ώστε ο Τούρκος Πρόεδρος να αλλάξει την απόφαση του σε σχέση με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ βρίσκεται σε εξέλιξη. Η δεξαμενή σκέψης Atlantic Council σε ανάλυση αναφέρει πως από τις δηλώσεις προκύπτει ότι ο Ερντογάν εγκρίνει την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ έναντι της από κοινού αντιμετώπισης των ανησυχιών της Τουρκίας για θέματα τρομοκρατίας καθώς επίσης και την ενεργοποίηση της ενταξιακής διαδικασίας της Άγκυρας στην ΕΕ.
Αίσθηση πάντως προκάλεσε το γεγονός ότι η εξέλιξη ήρθε πριν την έναρξη της Συνόδου του ΝΑΤΟ και όχι κατά τη διάρκεια. Το Atlantic Council εκτιμά πως είναι μια συνηθισμένη κίνηση του Ερντογάν, δηλαδή να παίρνει αρχικά μια μαξιμαλιστική θέση και στο πλαίσιο μιας διαπραγμάτευσης να συμβιβάζεται στην πορεία με τις απαιτήσεις κλειδιά.
Το κύριο ερώτημα όμως είναι τι έσπρωξε τον Ερντογάν να αλλάξει τη θέση του; Στην πραγματικότητα τόσο ο Ερντογάν όσο και οι σύμβουλοι του ήταν πάντοτε υπέρμαχοι της διεύρυνσης της συμμαχίας. Υποστήριξαν το αίτημα της Ουκρανίας και της Γεωργίας στο παρελθόν, ενέκριναν το αίτημα της Φινλανδίας πέρσι και ήταν έτοιμοι να εγκρίνουν το αίτημα της Σουηδίας αν ενισχύονταν οι περιβόητοι «χαλαροί» σουηδικοί νόμοι για την αντιτρομοκρατία. Η Τουρκία επιθυμεί ένα μεγάλο ΝΑΤΟ επειδή αυτό σημαίνει πως ο Ερντογάν αποκτά ένα ισχυρό βέτο στον μεγαλύτερο οργανισμό ασφαλείας στον κόσμο, όπως επίσης και τα υπόλοιπα μέλη φυσικά. Όσο πιο μεγάλο, τόσο το καλύτερο. Η φύση όμως της διεύρυνσης μετράει ιδιαίτερα για μια χώρα η οποία αντιμετωπίζει σοβαρή τρομοκρατική απειλή.
Συνεπώς αναφέρει το Atlantic Council, το πραγματικό ερώτημα είναι, μήπως ο Ερντογάν πήρε αυτό που χρειάζεται για τις δικές του ανάγκες στον τομέα της ασφάλειας και κυρίως σε ότι αφορά το PKK και μια πιθανή συμφωνία για απόκτηση μαχητικών F-16 από τις ΗΠΑ για να δώσει το πράσινο φως στην υποψηφιότητα της Σουηδίας; Τι έδωσε και τι πήρε τελικά;
«Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ανακοίνωση του Ερντογάν δεν ήταν η έγκριση της υποψηφιότητας αλλά μια δήλωση προθέσεων για να περάσει το αίτημα από το τουρκικό κοινοβούλιο το οποίο το κόμμα του ελέγχει. Ως εκ τούτου επανακτά τη δυνατότητα να σκοτώσει ή να καθυστερήσει την ένταξη της Σουηδίας αν δεν εφαρμόσει τον αντιτρομοκρατικό νόμο ή αν οι ΗΠΑ παραβούν την υπόσχεση για τα F-16. Συνεπώς δεν έχει απωλέσει το μοχλό πίεσης του, αλλά κέρδισε πολλά από την άποψη ότι φάνηκε πως η Τουρκία υποστηρίζει την ατλαντική συμμαχία», αναφέρει το Atlantic Council.
Το γεγονός αυτό αφαιρεί το ερώτημα για την ένταξη της Σουηδίας από το επίκεντρο της ατζέντας της Συνόδου και το βάζει στην κατηγορία των δουλειών που έτυχαν μιας επιτυχημένης διαχείρισης. Κατ’ επέκταση οι συζητήσεις επικεντρώνονται για το πως θα υποστηρικτεί η Ουκρανία και πως το ΝΑΤΟ θα αναθεωρήσει το πλαίσιο της ασφάλειας του.
Το Atlantic Council στην ανάλυση του καταλήγει πως η Τουρκία έχει να πάρει δύο πράγματα: την στήριξη της Σουηδίας στις προσπάθειες για καταπολέμηση του PKK και τη συμφωνία με τις ΗΠΑ για τα F-16. Αν τελικά δεν καταφέρει να τα πάρει, τότε η συμφωνία αυτή καθίσταται μια κακή συμφωνία για την Άγκυρα. Βέβαια, καταλήγει, σε αυτή την περίπτωση ο Ερντογάν δεν αποκλείεται να χρησιμοποιήσει το τουρκικό κοινοβούλιο για να απορρίψει ή να αναβάλει περαιτέρω το πράσινο φως για την ένταξη της Σουηδίας κάτι που όμως θα έχει σοβαρές παρενέργειες σε ότι αφορά τις σχέσεις της με τη Δύση.
