Και ξαφνικά τα social media γέμισαν από μια μπλε γοργόνα…
Ήταν στην Πλατεία Ελευθερίας και ανάμεσα σε ένα ξένο περιβάλλον προσπαθούσε να επιζήσει και να παλέψει για την καθημερινότητά της.
– Τι συμβαίνει;
– Τι κάνει ο πελλός;
– Κοιτάξτε κάτι θέλει να μας πει…
– Μια γοργόνα, στην πλατεία Ελευθερίας, μαμά κοίτα!
– Βοηθήστε τον άνθρωπο
Ήταν κάποιες από τις ατάκες που άκουγες στον δρόμο. Εντυπωσιασμένοι οι κάτοικοι της πόλης εντέλει έβλεπαν την γοργόνα να προσπαθεί να εναρμονιστεί με το περιβάλλον και να “κολυμπήσει” σε αχαρτογράφητα ύδατα.
Δείτε μερικές φωτογραφίες
Τι συνέβη τελικά και ποια η εξήγηση;
Ο λόγος έγκειται στην ζωντανή περφόμανς “Ω3” από τον εικαστικό PASHIAS για το Διεθνές Φεστιβάλ Λευκωσίας και ως παράλληλη δράσης για το Pride 2023. Στόχος να περαστεί το μήνυμα της διαφορετικότητας όσο πιο ηχηρά γινόταν. Ένα ξένο σώμα στο κοινωνικό σύνολο, το οποίο δεν θέλει να σου κάνει κακό αλλά πολλές φορές το κατακρίνεις και θες να σταματήσεις την πορεία του. Βασανίζεται, ματώνει, δεν πειράζει κανέναν, μοιάζει λίγο με σένα αλλά ταυτόχρονα είναι τόσο διαφορετικό.
Το πρωτότυπο αυτό έργο εκθέτει το σώμα του καλλιτέχνη χωρισμένο στη μέση, σε μορφή μυθικού και ‘ξένου’ πλάσματος που δεν ανήκει και δεν ταιριάζει με το κοινωνικό σύνολο. Ενσαρκώνοντας το ιδίωμα ‘ψάρι έξω από το νερό’, ο καλλιτέχνης αλληλεπιδρούσε με το οργανικό αρχιτεκτόνημα της Zaha Hadid και χάραξε την δική του δημόσια πορεία προς το φυσικό του στοιχείο σε ένα ανοιχτό διάλογο με τους περαστικούς με γνώμονα την διαφορετικότητα.
ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΓΟΡΓΟΝΑ
Η Γιώτα Μουρέττου, Συνιδρύτρια / Επικεφαλής Έρευνας & Ανάπτυξης C.I.P. Citizens In Power, μιλά για την ξεχωριστή εμπειρία και αποκρυσταλλώνει το εικαστικό δρώμενο, όντας θεατής στην Πλατεία Ελευθερίας.
Ξεκινώντας την περφόρμανς του από το κέντρο της Πλατείας Ελευθερίας, ο εικαστικός PASHIAS τοποθέτησε τη ψυχή, αλλά και το αρχαιοελληνικό αγαλμάτινο σώμα του, ακριβώς στο σημείο όπου χτυπά η καρδιά της πόλης μας, κόβοντας την ανάσα και συνεπαίρνοντας κάθε είδους περαστικό, στοχαστικό ή αστόχαστο, παιδευμένο ή απαίδευτο σε τέτοιου είδους θεάματα. Ίσως επειδή υπήρχαν τόσοι πολλοί τρόποι και τόσα πολλά στοιχεία με τα οποία δυνητικά θα μπορούσε κανείς να ταυτιστεί.
Το σώμα του, μισό άνθρωπος και μισό μεταμφιεσμένο σε ένα ξένο και αλλόκοτο θαλάσσιο πλάσμα, τράβηξε σαν μαγνήτης ντόπιους και μετανάστες, δημιουργώντας για αυτούς ένα κοινό βίωμα και μια κοινή ταύτιση ως προς την αίσθηση του ανήκειν, αποδεικνύοντας – επιτέλους – πως ναι, η αρμονική συνύπαρξη με ‘το άλλο’ μπορεί και να μην είναι τόσο επικίνδυνη, επώδυνη ή απαγορευτική. Πως η κοινωνική ένταξη, η διαπολιτισμικότητα και η αποδοχή της διαφορετικότητας μπορεί και να μην αποτελεί ένα άπιαστο – για εμάς – όνειρο και ότι ο δημόσιος χώρος, αν αξιοποιηθεί σωστά, μπορεί να αγκαλιάσει και να ενώσει χωρίς να αποξενώσει ή να απομακρύνει.
Ο καλλιτέχνης, συρόμενος σε ένα έδαφος που άχνιζε από τον Μαγιάτικο ήλιο και δημιουργούσε χαρακιές στο σώμα του – μα κανένα κλυδωνισμό στη ψυχή του – έκανε το ακατόρθωτο να φαίνεται κατορθωτό, και με απόλυτη πειθαρχία και προσήλωση στο στόχο και το όραμά του, κατάφερε να προσεγγίσει το ον που για μία ώρα ενσάρκωνε, με αδιάληπτη συνέπεια και συγκλονιστική ακρίβεια, επιδεικνύοντας σε αυτό ασύλληπτο σεβασμό, αγάπη και πίστη.
Περιηγούμενος από το πάνω στο κάτω μέρος της Πλατείας και ενώ επέκτεινε ολοένα και περισσότερο το εκτόπισμά του, κατέληξε να κινεί αρμονικά το σώμα του εντός ενός σιντριβανιού της πλατείας, το οποίο και διένυσε με απόλυτη χάρη και φυσικότητα, παραμένοντας προσηλωμένος στη ψυχοσύνθεση και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του ‘όντος’ του. Μέσα από μια διαδρομή καθόλου επιτηδευμένα διδακτική, μας έμαθε – χωρίς καν να χρειαστεί ποτέ να μας νέψει ή μας ψιθυρίσει – πώς είναι να αψηφάς τους Λαιστρυγόνες και τους Κύκλωπες.
Πώς μοιάζει το να προσαρμόζεσαι ανάλογα με τη συνθήκη και την αλληλεπίδραση με το κοινό σου, παραμένοντας ευέλικτος χωρίς να σε μεθά η φαινομενική σιγουριά και η ψεύτικη ηδονή που σου χαρίζει η ζώνη άνεσής σου. Πώς είναι να κινείσαι σε άλλο επίπεδο και να κατακτάς, όχι μόνο την Κύπρο, αλλά και τον κόσμο, να σπάζεις κάθε είδους σύνορα και νόρμες. Και όλα αυτά να τα επιτυγχάνεις, ενώ ταυτόχρονα καταφέρνεις να συγκινήσεις.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο PASHIAS
Με περισσότερα από δέκα χρόνια εντατικής πρακτικής, ο Κύπριος εικαστικός PASHIAS έχει καθιερώσει το όνομά του συνώνυμο με την τέχνη της περφόρμανς. Το σώμα του έχει εκτεθεί ζωντανά, μέσω βίντεο και φωτογραφίας ή σε μορφή γλυπτού, αμέτρητες φορές, κάθε φορά σε διαφορετικό σχήμα, εικόνα και ιδέα.
Πάντα με θεματικό άξονα την σχέση του ατόμου και του κοινωνικού περιβάλλοντος, o PASHIAS διαπραγματεύεται ευρηματικά και εύστοχα τον τρόπο επικοινωνίας και συνύπαρξής μας σε ένα κοινό χώρο και χρόνο. Τα έργα του έχουν παρουσιαστεί σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις, καθώς και διεθνή φεστιβάλ σε Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ισπανία, Ιταλία, Γερμανία, Ρωσία, Νορβηγία, Φινλανδία, Εσθονία, Σουηδία, Βουλγαρία, Τουρκία, Βέλγιο, Βραζιλία και Καναδά. Συγκεκριμένα, ο PASHIAS έχει συνεργαστεί με πολιτιστικούς φορείς, όπως Marina Abramović Institute, SESC São Paulo, Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Εσθονίας και Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Μεσογείου.