23 χρόνια συμπληρώνονται από την κρίση των Ιμίων στο ανατολικό Αιγαίο, που οδήγησε στην καθιέρωση γκρίζων ζωνών στην περιοχή του Αιγαίου και ολοκληρώθηκε με μια εθνική τραγωδία…

25 Δεκεμβρίου 1995

Το τουρκικό εμπορικό πλοίο “Φιγκέν Ακάτ” προσαράσσει στα Ίμια και εκπέμπει σήμα κινδύνου. Ο καπετάνιος του πλοίου αρνείται την ελληνική βοήθεια υποστηρίζοντας ότι βρίσκεται σε τουρκική περιοχή.

28 Δεκεμβρίου 1995

Δύο ελληνικά ρυμουλκά αποκολλούν το τουρκικό φορτηγό και το οδηγούν στο λιμάνι Κιουλούκ της Τουρκίας. Το πρωί της ίδιας μέρας ένα τουρκικό μαχητικό αεροσκάφος συντρίβεται στα ελληνικά χωρικά ύδατα, στην περιοχή της Λέσβου, ύστερα από εμπλοκή με ελληνικά μαχητικά. Ο Τούρκος πιλότος διασώθηκε με ελληνική βοήθεια.

Τις επόμενες ημέρες, Ελλάδα και Τουρκία ανταλλάζουν ρηματικές ανακοινώσεις. Η Τουρκία υποστηρίζει ότι τα Ίμια είναι δικό της έδαφος, ενώ το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας αιτιολογεί την προκλητικότητα με την εφαρμογή σχεδίου για εποικισμό των ακατοίκητων νησιών, που ανακοινώθηκε το καλοκαίρι του 1995.

25 Ιανουαρίου 1996

Ο Δήμαρχος Καλύμνου Δημήτρης Διακομιχάλης, συνοδευόμενος από τον αστυνομικό διευθυντή Καλύμνου Γ. Ριόλα και δύο κατοίκους του νησιού, υψώνει την ελληνική σημαία στη Μικρή Ίμια. Στην περιοχή μέχρι εκείνη την ημέρα δεν υπήρχε καμία σημαία, ούτε ελληνική, ούτε τουρκική. Τα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν τις εικόνες με την ελληνική σημαία στα Ίμια και ξεσπά ένταση στην περιοχή.

27 Ιανουαρίου 1996

Δύο Τούρκοι δημοσιογράφοι μεταβαίνουν με ελικόπτερο στη Μικρή Ίμια, κατεβάζουν την ελληνική σημαία και υψώνουν την τουρκική. Οι εικόνες μεταδίδονται από την τουρκική τηλεόραση και το γεγονός παίρνει τεράστιες διαστάσεις, με την κρίση να κλιμακώνεται…

28 Ιανουαρίου 1996 

Το περιπολικό του Πολεμικού Ναυτικού “Αντωνίου” κατεβάζει την τουρκική σημαία και υψώνει την ελληνική, παρά το ότι είχε ρητή εντολή μόνο να κατεβάσει την τουρκική σημαία. Το βράδυ της ίδιας ημέρας Έλληνες βατραχάνθρωποι αποβιβάζονται στη Μικρή Ίμια από το περιπολικό “Πυρπολητής” ώστε να φρουρούν κατά τη διάρκεια της νύχτας τη σημαία.

29 Ιανουαρίου 1996

Ο πρωθυπουργός της Ελλάδος Κώστας Σημίτης, στέλνει μήνυμα προς την Τουρκία ότι η απάντηση της Ελλάδας σε οποιαδήποτε πρόκληση θα είναι άμεση και δυναμική.

30 Ιανουαρίου 1996

Η Πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανσού Τσιλέρ, δηλώνει κατηγορηματικά μέσα στην Τουρκική βουλή ότι την επόμενη μέρα η ελληνική σημαία και ο ελληνικός στρατός θα απομακρυνθούν από τα Ίμια.

31 Ιανουαρίου 1996

Ώρα 01:40: Οι τουρκικές ειδικές δυνάμεις αποβιβάζονται στη Μεγάλη Ίμια.

Ώρα 05:30: Το ελικόπτερο του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού, απονηώνεται από τη φρεγάτα Ναυαρίνο για να διερευνήσει την πληροφορία που αναφέρει ότι υπάρχουν Τούρκοι στη βραχονησίδα. Κατά την επιστροφή του στη φρεγάτα συνετρίβεται και τα τρία μέλη του πληρώματος βρίσκουν τραγικό θάνατο. Πρόκειται για τους υποπλοίαρχο Χριστόδουλο Καραθανάση, τον υποπλοίαρχο Παναγιώτη Βλαχάκο και τον αρχικελευστή Έκτορα Γιαλοψό.

Η επίσημη θέση του Πολεμικού Ναυτικού είναι ότι το ελικόπτερο κατέπεσε λόγω κακοκαιρίας και αποπροσανατολισμό του πιλότου. Σύμφωνα με τον τότε αρχηγό του ΓΕΝ, η τουρκική φρεγάτα “Γιαβούζ” προσφέρθηκε να βοηθήσει, αλλά πήρε άμεσα από τους πιλότους του ελικοπτέρου αρνητική απάντηση.

Στην Ελλάδα ωστόσο, είναι διαδεδομένη μέχρι σήμερα η άποψη ότι καταρρίφθηκε είτε από το Τουρκικό Ναυτικό είτε από τους Τούρκους καταδρομείς.

Η εκτόνωση της κρίσης

Έντονες ήταν οι αμερικανικές πιέσεις, κατά τη διάρκεια της κρίσης, για λήξη των επεισοδίων. Η πρωθυπουργός της Τουρκίας Τανζού Τσιλέρ, κάλεσε τον Αμερικανό Πρόεδρο Μπιλ Κλίντον λέγοντας ότι “Ελλάδα και Τουρκία ξεκινούν πόλεμο, επειδή δύο τούρκοι δημοσιογράφοι και κάποιοι Έλληνες βαρκάρηδες συνεπλάκησαν σε έναν βράχο που κατοικούσε μία κατσίκα”, όπως ο ίδιος ανέφερε αργότερα.

Τότε, μετά από παρέμβαση του διπλωμάτη Richard Holbrooke, τα πολεμικά σκάφη και οι καταδρομείς των δύο χωρών αποχώρησαν από τις βραχονησίδες το πρωί της 31ης Ιανουαρίου 1996 υπό την επίβλεψη αεροσκαφών του 6ου αμερικανικού στόλου της Μεσογείου.