Σαφής είναι η τουρκική αεροπορική και ναυτική υπεροχή στο κυπριακό θέατρο επιχειρήσεων, αναφέρει ανάλυση του Δρ. Αριστου Αριστοτέλους, με τίτλο «ΟΙ ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ ΕΛΛΑΔΑΣ – ΤΟΥΡΚΙΑΣ 2017».
Η παρούσα έκθεση καταγράφει, αναλύει και συγκρίνει τις στρατιωτικές δυνάμεις των δύο χωρών κατά το 2017 καλύπτοντας και το πρώτο τρίμηνο του 2018. Ταυτόχρονα επισημαίνει τις σημαντικότερες διαφοροποιήσεις στα δύο στρατόπεδα τα τελευταία χρόνια, κυρίως από το 2014.
Οι στρατιωτικές απειλές που αντιμετωπίζουν οι δύο χώρες
Για την Αθήνα η κύρια στρατιωτική απειλή προέρχεται από την πλευρά της Τουρκίας, ενώ η Άγκυρα από τη δική της οπτική γωνία εκτός από τριβές με την Ελλάδα στο Αιγαίο και διαφορές στην Κύπρο, βλέπει προκλήσεις και απειλές από την κατεύθυνση της Καυκασίας, της Ρωσίας, το Ιράκ και τη Συρία άσχετα αν κάποιες από αυτές παρουσιάζονται επί του παρόντος υποβαθμισμένες, αναφέρει η έκθεση.
Η Τουρκία θεωρεί γεωπολιτικό ανταγωνιστή το Ιράν και ανησυχεί για το πυραυλικό και πυρηνικό του πρόγραμμα και την επιρροή του στο Ιράκ, Λίβανο και Συρία. Μεγάλοι κίνδυνοι και απειλές η χώρα βλέπει να προέρχονται επίσης από τον ISIS, το κουρδικό και την ίδια την πολιτική κατάσταση στην Τουρκία.
Κάτω από τις δοσμένες διεθνείς συνθήκες οι δύο χώρες παρουσιάζουν από τη δεκαετία του 1950 μέχρι τη σύγχρονη εποχή αυξημένη στρατιωτική δραστηριότητα. Η Ελλάδα ακόμη και σήμερα είναι υποχρεωμένη να διαθέτει σημαντικούς οικονομικούς πόρους για την αντιμετώπιση προκλήσεων κατά της ασφάλειας της και κυρίως την στρατιωτική απειλή από την Τουρκία. Η Άγκυρα επίσης διαθέτει μεγάλα κονδύλια για να αντιμετωπίσει απειλές από πολύ περισσότερες κατευθύνσεις.
Η αριθμητική υπεροχή της Τουρκίας
Η Τουρκία όπως και στο παρελθόν, βάσει των στρατιωτικών στοιχείων που παρατίθενται πιο κάτω, είχε και θα συνεχίσει να έχει αριθμητική υπεροχή έναντι της Ελλάδος σε διάφορους τομείς – σε ορισμένες περιπτώσεις και ποιοτική.
Ωστόσο, με εξαίρεση το ανθρώπινο δυναμικό, η τουρκική πλεονεκτική θέση δεν είναι ούτε συντριπτική, ούτε και προεξοφλεί ότι θα είναι υπέρ της το αποτέλεσμα μιας μεταξύ τους ενδεχόμενης στρατιωτικής αναμέτρησης στον ελληνοτουρκικό χώρο.
Αλλεπάλληλες εκκαθαρίσεις στελεχών ιδιαίτερα στο χώρο της Αεροπορίας, έχουν διαταράξει σοβαρά τη διοικητική δομή και οργάνωση του στρατεύματος της και μειώσει την αποτελεσματικότητα του συνόλου των δυνάμεων της Τουρκίας σε σχέση με την Ελλάδα. Μελλοντική ενίσχυση της με τα σύγχρονα μαχητικά αεροσκάφη F-35 της Lockheed και με αντιαεροπορικά συστήματα όπως τα ρωσικά S-400 ενδέχεται να αναβαθμίσουν – όχι χωρίς προβλήματα – τις Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις στους σχετικούς τομείς αλλά και η Αθήνα διαμορφώνει τους δικούς της εξοπλιστικούς σχεδιασμούς για να μετριαστούν οι ανισότητες ή και να μην ανατραπούν οι ισορροπίες.
«Στο κυπριακό θέατρο επιχειρήσεων είναι σαφής η τουρκική αεροπορική και ναυτική υπεροχή ένεκα της εγγύτητας της Τουρκίας και της μεγάλης απόστασης που χωρίζει την Ελλάδα από το νησί. Ωστόσο η πιθανότητα ευρύτερης ελληνικής εμπλοκής στο ενδεχόμενο νέας τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας αυξάνει σημαντικά το κόστος για την Άγκυρα και ενεργεί ως αποθαρρυντικό στοιχείο σε πιθανές προθέσεις της Τουρκίας», αναφέρει η έκθεση.
Αναφέρει ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας το 2016 ήταν 10,773,253 σε σχέση με 10,772,967 το 2014.
Στην Τουρκία ο πληθυσμός το 2016 ανερχόταν στα 80,274,604 και στο σύνολο του είναι πολύ νεότερος του ελληνικού. Παρά τις μειώσεις που σημειώθηκαν στο εν ενεργεία στρατιωτικό ανθρώπινο δυναμικό της, η Τουρκία με 355,200 άτομα υπό τα όπλα, διαθέτει ακόμη το μεγαλύτερο αριθμό στρατευμάτων στο χώρο της Ευρώπης. Ακολουθούν η Γαλλία με 203,000, η Γερμανία με 177,450, η Ιταλία με 175,000,το Ηνωμένο Βασίλειο με 152, 000 και η Ελλάδα με 141,450.
Αύξηση στο ανθρώπινο δυναμικό της Ελλάδας
Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικού του Στρατού η Ελλάδα βρίσκεται στα 93,500 και η Τουρκία στα 322,600. Εδώ παρατηρείται μικρή αύξηση στις δυνάμεις της ελληνικής πλευράς και σημαντική μείωση στις τουρκικές.
Όσον αφορά το ανθρώπινο δυναμικό στο Ναυτικό, η Τουρκία στο διάστημα της δεκαετίας 2004 – 2014 έχει μειώσει τις δυνάμεις της κατά 4.150 και η Ελλάδα κατά 250 φτάνοντας τους 48.600 προσωπικό η πρώτη και σε 19.000 η δεύτερη. Σήμερα διαθέτουν ακόμη λιγότερο ναυτικό προσωπικό και οι δύο χώρες ήτοι 45,000 η Τουρκία και 15,600 η Ελλάδα.
Οι αμυντικές δαπάνες
Η αμυντική δραστηριότητα, παρόλο που από την Μεταπολεμική περίοδο παραμένει ακόμη αρκετά αυξημένη στις δύο χώρες, δεδομένων των απειλών και προκλήσεων που αντιμετωπίζει η κάθε μια ξεχωριστά, εντούτοις οι δαπάνες για την άμυνα παρουσιάζουν κάποια κάμψη αν και βρίσκονται ακόμη σε υψηλά επίπεδα.
Στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια οι δαπάνες για την άμυνα σημειώνουν συνεχή μείωση. Από $5,6 δις που ήταν το 2014 μειώθηκαν στα $4,7δις το 2015 και σε $4,6 δις το 2016.Εντούτοις ως ποσοστό επί του ΑΕΠ οι ελληνικές αμυντικές δαπάνες παραμένουν στα υψηλότερα επίπεδα στο χώρο του ΝΑΤΟ με 2,15 %, μετά τις ΗΠΑ (3,26%), καθώς και ανάμεσα στις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε.) όπου ο μέσος όρος είναι 1,35%.
Στην Τουρκία οι δαπάνες για την άμυνα από $10,9 δις που ήταν το 2014 μειώθηκαν στα $8,3 δις το 2015 και έφτασαν τα $8,7 δις το 2016 κυρίως ένεκα των οικονομικών δυσκολιών που η χώρα αντιμετωπίζει τα τελευταία χρόνια. Συγκριτικά οι δαπάνες για την άμυνα στην Τουρκία το 2016 ήταν χαμηλότερες και από το μέσο όρο αμυντικών δαπανών στο ΝΑΤΟ και την Ε.Ε.