Ως την πλέον σημαντική εξέλιξη στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις, χαρακτήρισε ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, την έναρξη του πρώτου στρατηγικού διαλόγου ΗΠΑ – Ελλάδας, ο οποίος καλύπτει την ενός έτους ιστορική πρόοδο στις σχέσεις των δύο χωρών, από την επίσκεψη του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στην Ουάσινγκτον, τον Οκτώβριο του 2017, και τη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Τραμπ.Κλείνοντας τις ολοήμερες συναντήσεις που έλαβαν χώρα την Πέμπτη στην Ουάσιγκτον, σε κοινές δηλώσεις με τον επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας, Aναπληρωτή Yπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο, ο Μάικ Πομπέο τόνισε ότι στο διάστημα αυτό οι δύο χώρες μετέτρεψαν τις ευκαιρίες σε συγκεκριμένα επιτεύγματα, ιδιαίτερα καθώς η Ελλάδα έπειτα από μια δεκαετία προκλήσεων επιστρέφει στην ανανεωμένη ανάπτυξη και στη φυσιολογική οικονομία.Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στους τομείς της ελληνοαμερικανικής συνεργασίας, υπογραμμίζοντας ότι οι δεσμεύσεις που ανέλαβε η κάθε χώρα θα οδηγήσει σε συνεργασία σ’ αυτά τα μέτωπα.«Η Ελλάδα είναι τώρα περισσότερο από ποτέ μία κρίσιμη σύμμαχος των ΗΠΑ. Μας ευχαριστεί που βλέπουμε ξανά την Ελλάδα ηγέτη και πυλώνα της περιφερειακής σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο. Η περιοχή αυτή είναι ένα σημαντικό στρατηγικό μέτωπο για τις ΗΠΑ, που εργάζονται για την ενδυνάμωση των σχέσεων με τους εκεί σταθερούς δημοκρατικούς συμμάχους, όπως η Ελλάδα, η Κύπρος και το Ισραήλ», σημείωσε.Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών σημείωσε την στρατιωτική συνεργασία ΗΠΑ-Ελλάδας, μέσω της ναυτικής συνεργασίας, της Βάσης της Σούδας κ.α., σημειώνοντας ότι όλα αυτά βελτιώνουν την ασφάλεια και των δύο χωρών».Ιδιαίτερη μνεία έκανε στη Συμφωνία των Πρεσπών, συγχαίροντας την Ελλάδα και επισημαίνοντας ότι θα επιτρέψει στα Σκόπια να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ ως «βόρεια Μακεδονία» και θα ενισχύσει τα Βαλκάνια από την αρνητική επιρροή της Ρωσίας.Τέλος αναφέρθηκε στον ρόλο της Ελλάδας στα ενεργειακά, αναγνώρισε την Ελλάδα ως παίκτη-κλειδί στην Ανατολική Μεσόγειο και την ευχαρίστησε που είναι «εξαιρετική σύμμαχος».«Ορόσημο στη μακρά σχέση» Ελλάδας – ΗΠΑ και «ιστορική πρωτοβουλία», χαρακτήρισε την έναρξη του στρατηγικού διαλόγου ο κ. Κατρούγκαλος, σημειώνοντας ότι δεν οικοδομεί απλά πάνω στην επιτυχία της συμμετοχής των ΗΠΑ ως τιμώμενη χώρα στη ΔΕΘ, αλλά προωθεί τα στρατηγικά συμφέροντα των δύο χωρών.Είπε ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο τους και αυτό αντικατοπτρίζεται σε πολλούς παράγοντες.«Πρώτα απ’ όλα, τον συγχρονισμό των συμφερόντων τους στην περιοχή, δεύτερο τις κοινές αξίες τους, τρίτον την αναγνώριση των σταθεροποιητικών προσπαθειών της Ελλάδας σ’ ολόκληρη την περιοχή των Βαλκανίων, της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής», ανέφερε.Ο Ελληνας αξιωματούχος είπε πως η Ελλάδα δεν προσπαθεί απλά να προασπίσει τα εθνικά της συμφέροντα, αλλά προσπαθεί να αποτελεί σταθεροποιητικό παράγοντα στην περιοχή αυτή.«Για τον λόγο αυτό, προχωρήσαμε στην αμοιβαία επωφελή Συμφωνία των Πρεσπών με τη βόρεια γείτονά μας. Για τον ίδιο λόγο προχωρήσαμε σε αριθμό πολυμερών και τριμερών πρωτοβουλιών στη Μεσόγειο», είπε ο κ. Κατρούγκαλος, μνημονεύοντας τη Διάσκεψη της Ρόδου, η οποία φιλοδοξεί να αποτελέσει σύστημα ασφάλειας και συνεργασίας και που ήδη έχει περισσότερες από 24 χώρες μέλη, την πρωτοβουλία για το διαθρησκευτικό διάλογο για την προστασία των μειονοτήτων στη Μέση Ανατολή και τις πολλές τριμερείς συνεργασίες μαζί με την Κύπρο, με το Ισραήλ, την Αίγυπτο, την Ιορδανία κ.α.«Θα καλωσορίσουμε τη συμμετοχή των ΗΠΑ στις τριμερείς αυτές συνεργασίες, ιδιαίτερα με το Ισραήλ και την Κύπρο», επεσήμανε.Χαρακτήρισε επίσης σημαντικό το στρατηγικό διάλογο και για την οικονομία , καθώς η Ελλάδα εξέρχεται από την κρίση, τονίζοντας τους στόχους της κυβέρνησης να αξιοποιήσει τα πλεονεκτήματα της χώρας για να αποτελέσει κόμβο για την ενέργεια και τις μεταφορές, αλλά και τις προοπτικές συνεργασίας στο τομέα των νέων τεχνολογιών, αξιοποιώντας το επιστημονικό δυναμικό που διαθέτει η Ελλάδα. Αναφερόμενος στη συνάντηση Πομπέο – Κατρούγκαλου και την έναρξη του στρατηγικού διαλόγου ΗΠΑ-Ελλάδας, ο βοηθός εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Ρόμπερτ Παλαντίνο είπε πως οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να εμβαθύνουν τη διμερή συνεργασία σε βασικούς τομείς προς αμοιβαίο όφελος και των δύο χωρών.«Ο Υπουργός κ. Πομπέο υπογράμμισε τη σημασία της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια και επαίνεσε τη συμβολή της Ελλάδας ως συμμάχου του ΝΑΤΟ. Ο Υπουργός επανέλαβε την ισχυρή υποστήριξη των Ηνωμένων Πολιτειών για τον ηγετικό ρόλο της Ελλάδας στην επίτευξη της ιστορικής Συμφωνίας των Πρεσπών. Ο Υπουργός συγχαίρει επίσης την Ελλάδα για την έξοδο από τα μνημόνια διάσωσης και προσέφερε συνεχή στήριξη για την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας. Οι δύο (Υπουργοί) συμφώνησαν να συνεχίσουν να εργάζονται στενά για την προώθηση της σταθερότητας και της ευημερίας στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια», σημείωσε. Ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και ο Έλληνας υφυπουργός Εξωτερικών Γιώργος Κατρούγαλος εγκαινίασαν το Διάλογο, ο οποίος περιελάμβανε υψηλού επιπέδου εκπροσώπηση και από τις δύο χώρες.Ο Στρατηγικός Διάλογος βασίζεται σε ένα έτος έντονης συνεργασίας, τονίζει τη δύναμη της διμερούς σχέσης και επιβεβαιώνει την αμοιβαία δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας να εμβαθύνουν τη συνεργασία στους τομείς που περιγράφονται παρακάτω.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα αντάλλαξαν απόψεις για την Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, σημειώνοντας το κοινό τους όραμα για μια ειρηνική και ευημερούσα περιοχή, την ανάγκη ενσωμάτωσης των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων στους ευρωπαϊκούς και διατλαντικούς θεσμούς, σύμφωνα με την επιλογή του λαού τους, και τον στόχο της περαιτέρω σύνδεσης των εταίρων στην Ανατολική Μεσόγειο σε ένα πλαίσιο πολιτικών και οικονομικών δεσμών. Οι δύο χώρες υπογράμμισαν τη σημασία του σεβασμού του διεθνούς δικαίου και της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών ως κατευθυντήρια αρχή στις σχέσεις καλής γειτονίας και ως μέσο για την επίλυση των προβλημάτων και την αντιμετώπιση των εντάσεων.Οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την ηγεσία και το όραμα της Ελλάδας για την προώθηση της περιφερειακής σταθερότητας και συνεργασίας, ιδίως των πρωτοβουλιών της Αθήνας στην Ανατολική Μεσόγειο και τα Βαλκάνια για τη διευκόλυνση των κοινών περιφερειακών οφελών στην οικονομία και την ασφάλεια, καθώς και για την επίτευξη της Συμφωνίας Πρεσπών με τα Σκόπια και την εργασία για την εφαρμογή της.Οι δύο πλευρές εξέτασαν επίσης τις επενδύσεις και την ανάπτυξη υποδομών στα Δυτικά Βαλκάνια. Η Ελλάδα υπογράμμισε τις συνεχείς προκλήσεις που αφορούν τους πρόσφυγες και τους μετανάστες στην Ευρώπη, και οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τη δυνατότητα υποστήριξης των ΗΠΑ στον τομέα αυτό. Η Ελλάδα συζήτησε τις τριμερείς της συμπράξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και οι Ηνωμένες Πολιτείες εξέφρασαν το ενδιαφέρον τους για την αύξηση της υποστήριξης τους στον τριμερή διάλογο Ελλάδας-Ισραήλ-Κύπρου, όπου έχουν προσκληθεί. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα συζήτησαν κοινές ανησυχίες για την ασφάλεια όπως η διεθνής τρομοκρατία και η αστάθεια στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, και επιβεβαίωσαν τη δέσμευσή τους να ενισχύσουν περαιτέρω τη στρατηγική εταιρική σχέση για την άμυνα και την ασφάλεια που προάγει τη σταθερότητα και την ευημερία στην περιοχή και συμβάλλει στην ενδυνάμωση του ΝΑΤΟ. Οι δύο κυβερνήσεις εξέφρασαν επίσης την επιθυμία τους να εκσυγχρονίσουν και να επεκτείνουν τις πολύπλευρες αμυντικές τους σχέσεις, προκειμένου να ανταποκριθούν καλύτερα στις ανάγκες και των δύο χωρών και να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικότερα τις περιφερειακές και παγκόσμιες προκλήσεις στον τομέα της ασφάλειας, επικαλούμενες τις πρόσφατες επιτυχίες σε συνδυασμένες κοινές ασκήσεις κατάρτισης και ασφάλειας, και μια αύξηση στις κοινές μας δραστηριότητες. Και οι δύο πλευρές υπογράμμισαν τη σημασία της συνεργασίας τους σε ζητήματα επιβολής του νόμου και αντιτρομοκρατίας που οδήγησε σε πολλές σημαντικές επιτυχίες στους τομείς της καταδίκης, των κατασχέσεων όπλων και των (μεγάλων) ποσοτήτων παράνομων ναρκωτικών, του επαναπατρισμού αρχαιοτήτων και της εξάρθρωσης και της διάλυσης των διεθνών εγκληματικών οργανώσεων.Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τη συμμετοχή της Ελλάδας στο πρόγραμμα απαλλαγής από την υποχρέωση θεώρησης και την θετική πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα στην εκπλήρωση των δεσμεύσεων της κοινής δήλωσης του 2016. Οι δύο κυβερνήσεις δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν τη συνεργασία στον τομέα της επιβολής του νόμου, μεταξύ άλλων στους τομείς της ανταλλαγής πληροφοριών, της συνεργασίας για την ασφάλεια των συνόρων και της καταπολέμησης των παράνομων δραστηριοτήτων. Βασιζόμενες στη θετική δυναμική της Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης, η Ελλάδα και οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύτηκαν να ενισχύσουν το διμερές εμπόριο και τις επενδύσεις, συμπεριλαμβανομένων των βασικών τομέων όπως η ενέργεια, η άμυνα, η πληροφορική, η ψυχαγωγία και οι υποδομές.Οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχάρησαν την Ελλάδα για την έξοδο από τα προγράμματα οικονομικής στήριξης και για το άνοιγμα ενός νέου οικονομικού κεφαλαίου, αναγνωρίζοντας ταυτόχρονα τις προκλήσεις που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η Ελλάδα, καθώς συνεχίζει την πορεία της προς την ανάκαμψη.Οι Ηνωμένες Πολιτείες τόνισαν τον αυξανόμενο ρόλο της Ελλάδας ως ενεργειακού, μεταφορικού και εμπορικού κόμβου στην περιοχή, και οι δύο χώρες δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για την περαιτέρω ενίσχυση αυτού του ρόλου. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα δεσμεύτηκαν να συνεργαστούν για την ενίσχυση της προστασίας των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας στην Ελλάδα.Οι Ηνωμένες Πολιτείες επαναβεβαίωσαν την υποστήριξή τους στις ελληνικές προσπάθειες για την πραγματοποίηση των αναγκαίων μεταρρυθμίσεων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, με τις δύο πλευρές να δεσμεύονται για τη συνεχή δέσμευση μέσω της Ομάδας Εργασίας για το Εμπόριο και τις Επενδύσεις. Οι δύο κυβερνήσεις σημείωσαν την ανάγκη βελτίωσης της ενεργειακής ασφάλειας και διαφοροποίησης της Ευρώπης, υπογραμμίζοντας την πρόσφατη άμεση αγορά αμερικανικού (LNG) φυσικού αερίου και τις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για μια μακροπρόθεσμη συμφωνία προμήθειας.Οι Ηνωμένες Πολιτείες επαίνεσαν την πρόοδο της Ελλάδας σε ενεργειακά έργα για την επέκταση της περιφερειακής διασύνδεσης, ώστε να συμπεριληφθεί ο διευρυμένος τερματικός σταθμός φυσικού αερίου της Ρεβυθούσας, ο Διαδριατικός Αγωγός φυσικού αερίου (TAP) και ο αγωγός διασύνδεσης Ελλάδας-Βουλγαρίας, και υποστηρίζουν επιπρόσθετη υποδομή με στόχο τη διαφοροποίηση των δρομολογίων, και να συμπεριλάβει τον τερματικό σταθμό φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη και τον αγωγό EastMed, όπου είναι εμπορικά εφικτό.Οι δύο πλευρές συζήτησαν επίσης τη συνεργασία για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τις καθαρές και αποδοτικές τεχνολογίες άνθρακα. Οι Ηνωμένες Πολιτείες υποστήριξαν την ένταξη της Ελλάδας στην Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών και τις σχετικές προσπάθειες για την ενίσχυση της διασύνδεσης Βορρά-Νότου της Ευρώπης. Και οι δύο πλευρές αναγνώρισαν τους ισχυρούς δεσμούς στις σχέσεις μεταξύ των δύο λαών που συνδέουν τις δύο χώρες και τον ζωτικό ρόλο που διαδραματίζουν αυτοί οι δεσμοί για την ενίσχυση της διμερούς σχέσης. Οι δύο κυβερνήσεις συζήτησαν τρόπους για την αύξηση της συνεργασίας μεταξύ μουσείων, προγραμμάτων ανταλλαγής φοιτητών και προγραμμάτων αγγλικής γλώσσας και χαιρέτισαν την έναρξη του προγράμματος ανταλλαγής FLEX το καλοκαίρι του 2019. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ανακοίνωσαν την επιλογή της Ελλάδας ως τη χώρα που θα φιλοξενήσει την πρώτη Περιφερειακή Διάσκεψη Κορυφής του Gilman Scholar, που αναμένεται να πραγματοποιηθεί το 2019. Οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν επίσης τη δέσμευσή τους για το πρόγραμμα Fulbright στην 70η του επέτειο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ελλάδα προσβλέπουν στη συνέχιση αυτών των συζητήσεων καθ `όλη τη διάρκεια του επόμενου έτους, με στόχο την ανασκόπηση της προόδου στον επόμενο διάλογο που θα γίνει στην Ελλάδα το 2019.
