του Γιώργου Χρυσάνθου

Ήταν 29 Μαΐου του 1453 όταν ακούστηκε η κραυγή «Η Πόλις Εάλω» και η Κωνσταντινούπολη έπεφτε στα χέρια των Οθωμανών. Εκείνη την ημέρα τελέστηκε η τελευταία θεία λειτουργία, η οποία μάλιστα δεν ολοκληρώθηκε ποτέ.

466 χρόνια μετά…. ένας ιερέας από την Κρήτη, ο παπά Λευτέρης κατάφερε να ολοκληρώσει  τη Θεία Λειτουργία σε μια ιστορία που για πολλά χρόνια προσπάθησαν να κρύψουν οι Τούρκοι, και όμως αποκαλύφθηκε από ερευνητές και ιστορικούς.

Η τελευταία Απόλυση

Το 1919, ο ελληνικός στρατός βρίσκεται στην Κωνσταντινούπολη για ξεκούραση πριν αποπλεύσει για τη Κριμαία, καθώς η Μικρασιατική εκστρατεία βρισκόταν σε εξέλιξη. 

Ένας παπάς, ο Ελευθέριος Νουφράκης, στρατιωτικός ιερέας του 34ου Συντάγματος, και τρεις αξιωματικοί, βλέποντας από το λιμάνι την Αγία Σοφία, αποφασίζουν, παρά την ηλεκτρισμένη ατμόσφαιρα ανάμεσα σε Ρωμιούς και Οθωμανούς, να πάνε για προσκύνημα. 

Advertisement

Ελευθέριος Νουφράκης, Ιερέας Ελληνικού Στρατού 1872-1941 – Απόσπασμα από το ημερολόγιο τουΚαι μόλις εις την Πόλιν μας εφθάσαμεν αισίως, με μια φωνή ετραβήξαμεν εις το Ναόν οσίως. Η ημέρα ήτο βροχερή ως και συνεφιασμμένη, μα εμείς απ’ ενθουσιασμόν όλοι μας θεργιεμέοι.

Τότε η Αγία Σοφιά λειτουργούσε ως τζαμί, και εκείνη την ώρα κάποιοι μουσουλμάνοι έκαναν προσευχή. Και στεκούμενος στην είσοδο του ναού, ο παπά Λευτέρης αναφώνησε:

Εισελεύσοµαι εις τον οίκον Σου, προσκυνήσω προς Ναόν Αγιόν Σου εν φόβω.

Προς έκπληξη των Ελλήνων αξιωματικών, είδαν τον παπά- Λευτέρη, όχι απλά να κάνει τον σταυρό του, αλλά να φοράει το πετραχήλι του και να ψέλνει τη θεία Λειτουργία από το σημείο όπου σταμάτησε 466 χρόνια πριν. 

Οθωμανική οργή

Σύμφωνα με τις ιστορικές αναφορές, μετά το πέρας της Θείας Λειτουργίας και όσο ο Παπα-Λευτέρης μάζευε τα πράγματά του, ομάδα Οθωμανών κινήθηκε απειλητικά κατά των Ελλήνων.

Τα χειρότερα απετράπησαν με την παρέμβαση Άγγλων και Γάλλων στρατιωτικών που ήταν μέσα στην Αγια-Σοφιά, αλλά και ενός Τούρκου αξιωματικού που συγκράτησε τον όχλο ανοίγοντας τον δρόμο για να φύγουν οι Έλληνες με ασφάλεια.

Λέγεται μάλιστα ότι, μετά το έντονο παράπονο του Σουλτάνου του 6ου , ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επέπληξε δημόσια, για να κατεβάσει τα πνεύματα, τον πάτερ Ελευθέριο Νουφράκη.

Αντώνης Στιβακτάκης, Ερευνητής, απόσπασμα από Creta ΤvΣτη συνέχεια όμως, λέγετε ότι ο Βενιζέλος μετά από βδομάδες έστειλε επιστολή στον παπά-Λευτέρη και του είπε μακάρι να υπήρχαν δέκα σαν εσένα. 

Ήταν άλλωστε μια ημέρα εθνικής υπερηφάνειας, στην οποία για τελευταία φορά ένας ιερέας έξαλλε στην Αγία Σοφία το τελευταίο «Ελέησον και σώσον, ημάς, αμήν.»