Εν μέσω πολυεπίπεδων αντιδράσεων το Συμβούλιο Επικρατείας της Τουρκίας αναμένεται σήμερα να λάβει αποφάσεις για το μέλλον του καθεστώτος της Αγιάς Σοφιάς. Ειδικότερα το δικαστήριο θα αποφασίσει αν η Αγία Σοφία θα μετατραπεί σε τέμενος ή αν θα παραμείνει μουσείο.
Το ζήτημα της αλλαγής της χρήσης του μνημείου παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς τέθηκε εκ νέου στο τραπέζι στις αρχές του Ιουνίου από τον Τούρκο πρόεδρο, ο οποίος σε συνεδρίαση της κεντρικής επιτροπής του κόμματός του, φέρεται να είχε υποστηρίξει πως “Η Αγία Σοφία ως τζαμί μπορεί να συνεχίσει να δέχεται τουρίστες. Όπως συμβαίνει και με το Μπλε Τζαμί. Για αυτό θα αποφασίσει αποκλειστικά και μόνο το έθνος μας”.
Ειδικότερα, ο σύλλογος «Στήριξης Αρχαίων Μνημείων και Περιβάλλοντος» κατέθεσε αίτημα προκειμένου να εξεταστεί αν είναι αυθεντική ή πλαστή η υπογραφή του Κεμάλ Ατατούρκ στο διάταγμα του 1934 για τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο.
Για το αίτημα, σύμφωνα με δημοσίευμα της εφημερίδας «Yeni Şafak», αναμένεται να αποφανθεί το Ανώτατο Δικαστήριο της Τουρκίας και εάν η προσφυγή γίνει δεκτή, τότε θα αρχίσει η προσπάθεια μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τζαμί καθώς ακυρώνει το διάταγμα μετατροπής της σε μουσείο.
Οι ΗΠΑ έχουν εντείνει την πίεση προς την τουρκική πλευρά, όπως φάνηκε και από τη χθεσινή παρέμβαση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Μάικ Πομπέο. Ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας κάλεσε την τουρκική κυβέρνηση να διατηρήσει το υπάρχον καθεστώς του μνημείου, σε συνέχεια ανάλογων τοποθετήσεων του Στέιτ Ντιπάρτμεντ τις τελευταίες ημέρες.
Απαντώντας, πάντως, η Αγκυρα εξέφρασε την έκπληξή της για τη δήλωση του Αμερικανού ΥΠΕΞ, τονίζοντας πως η Αγία Σοφία είναι ιδιοκτησία της Τουρκίας, όπως όλα τα πολιτιστικά περιουσιακά στοιχεία που βρίσκονται στη χώρα, κάνοντας λόγο για εσωτερικό ζήτημα, στο πλαίσιο των κυριαρχικών δικαιωμάτων της.
Υπενθυμίζεται ότι, μεταξύ εκείνων που είχαν τοποθετηθεί τις τελευταίες ημέρες για το ζήτημα, ήταν και ο Οικουμενικός Πατριάρχης, τονίζοντας ότι μία τέτοια απόφαση «θα στρέψει εκατομμύρια χριστιανούς σε όλο τον κόσμο εναντίον του Ισλάμ».
Ο εκπρόσωπος της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραχίμ Καλίν, υποστήριξε ότι με την μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενος δεν αίρεται η ιστορική και πολιτιστική κληρονομιά του μνημείου.
Σε δηλώσεις του σε τουρκικό ραδιόφωνο, είπε συγκεκριμένα, “Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στις χώρες που εκφράζουν αυτού του είδους τις ανησυχίες και πιστεύουν ότι αν η Αγία Σοφία γίνει τζαμί δεν θα μπορεί να είναι επισκέψιμη, πως όλα τα τζαμιά μας είναι ανοιχτά τόσο για λατρεία όσο και για επισκέψεις”.