Ο καθηγητής Riccardo Polosa από το Πανεπιστήμιο της Κατάνια, μιλώντας σε εκδήλωση της PMI Open Science για το κάπνισμα, τη Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ) και τον ρόλο των προϊόντων καπνού χωρίς καύση στη μείωση των συνεπειών της στην υγεία των πνευμόνων, ανέφερε ότι η ΧΑΠ είναι μια νόσος με πολύ πιο σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, απ’ ό,τι πολλοί καπνιστές θεωρούν. Και αυτό διότι, καθώς η ΧΑΠ εξελίσσεται, ο μόνιμος βήχας που βιώνουν οι καπνιστές δίνει τη θέση του σε δύσπνοια, αδυναμία άσκησης και όλο και πιο συχνές αναπνευστικές κρίσεις που θέτουν σε κίνδυνο ακόμα και τη ζωή των ασθενών.
Ο καθηγητής ανέφερε ότι πλέον υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα που συνηγορούν υπέρ της υποκατάστασης του καπνίσματος με προϊόντα καπνού χωρίς καύση για τους ενηλίκους καπνιστές που ούτως ή άλλως θα συνέχιζαν να καπνίζουν, δεδομένα που αφορούν τόσο τη θνητότητα όσο και τη νοσηρότητα.
Παρουσίασε τυχαιοποιημένη μελέτη του Απριλίου 2023, σύμφωνα με την οποία τα θερμαινόμενα προϊόντα καπνού συμβάλλουν στη μείωση των θανάτων και της νοσηρότητας από ΧΑΠ σε ενηλίκους καπνιστές. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το 39,1% των καπνιστών που στράφηκαν σε θερμαινόμενα προϊόντα, σταμάτησαν τελείως να καπνίζουν τσιγάρα. Ο καθηγητής επεσήμανε ότι τα αποτελέσματα της βλάβης των πνευμόνων δεν είναι ορατά αμέσως μετά την έναρξη του καπνίσματος. Σε πολλές περιπτώσεις, χρειάζεται χρόνια καπνίσματος πριν γίνει η διάγνωση της ΧΑΠ και τότε η βλάβη στους πνεύμονες είναι σημαντική. Ωστόσο, οι τυχαιοποιημένες μελέτες έχουν τη σημασία τους, γιατί δείχνουν πώς επιτυγχάνουμε όχι μόνο τη μείωση της εμφάνισης ΧΑΠ, αλλά και της μείωσης του βάρους της νόσου (burden of disease), καθώς και της σοβαρότητας της νόσου. Και τα δύο αυτά στοιχεία έχουν μεγάλη αξία για τους ασθενείς.
Ο καθηγητής R. Polosa παρουσίασε τα στοιχεία μελέτης του Πανεπιστημίου της Κατάνια (Health outcomes in COPD smokers using heated tobacco products: a 3-year follow-up). Στη μελέτη αυτή έγινε επισκόπηση των ιατρικών αρχείων ασθενών με ΧΑΠ που παρακολουθούντο σε τακτικά εξωτερικά ιατρεία σε τέσσερα ιταλικά νοσοκομεία. Οι ασθενείς με ΧΑΠ που απείχαν από το κάπνισμα ή μείωσαν σημαντικά την κατανάλωση τσιγάρου μεταβαίνοντας σε χρήση θερμαινόμενων προϊόντων καπνού παρουσίασαν βελτιώσεις σε αρκετές αντικειμενικές και υποκειμενικές παραμέτρους υγείας, οι οποίες διήρκεσαν και για τα τρία χρόνια της μελέτης. Ποσοστό 40%-50% των ασθενών, με τη χρήση θερμαινόμενων προϊόντων σταμάτησαν πλήρως να καπνίζουν τσιγάρα.
Οι ασθενείς με ΧΑΠ που συνέχισαν να καπνίζουν, δεν παρουσίασαν βελτίωση της υγείας τους, παρά τις τακτικές θεραπείες που πραγματοποιούσαν στα ιταλικά νοσοκομεία. Αντιθέτως, οι ασθενείς με ΧΑΠ που έκαναν τη στροφή σε θερμαινόμενα προϊόντα, είδαν μια σημαντική βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, που ήταν και κλινικά μετρήσιμη. Δηλαδή, η αποφυγή έκθεσης στις χημικές ουσίες που παράγονται από την καύση των τσιγάρων, επιβράδυνε την εξέλιξη της ΧΑΠ και βελτίωσε την υγεία των ασθενών αυτών.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο είναι το εξής: Σοβαρή ανησυχία των ασθενών με ΧΑΠ είναι η πιθανότητα να καταλήξουν λόγω της νόσου τους στο νοσοκομείο ή να χάσουν τη ζωή τους λόγω των επιπλοκών. Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης, οι ασθενείς που στράφηκαν σε θερμαινόμενα προϊόντα ήδη από τον πρώτο χρόνο χρήσης τους είχαν 40% μικρότερη πιθανότητα να νοσηλευτούν λόγω επιπλοκών της ΧΑΠ. Η σημαντική αυτή μείωση διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα και στα τρία χρόνια που διήρκεσε η μελέτη
Όπως ανέφερε, τέλος, ο καθηγητής, τα αποτελέσματα αυτά είναι εξαιρετικά χρήσιμα και για τα εθνικά κέντρα λήψης αποφάσεων υγείας, καθώς μεταφράζονται σε μεγάλη εξοικονόμηση πόρων, που μπορούν να διοχετευτούν σε άλλες ανάγκες υγείας.