Ερευνητές του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα (CARE-C) του Ινστιτούτου Κύπρου, πρωτοστατούν στην ανάπτυξη και εξέταση νέων δειγματοληπτικών και αναλυτικών τεχνικών με στόχο την ανίχνευση της παρουσίας του SARS-CoV-2, του ιού που ευθύνεται για την νόσο COVID-19, στον αέρα που αναπνέουμε εντός εσωτερικών χώρων.

Στόχος είναι η εξεύρεση πρακτικών και έγκαιρων λύσεων για ταχύτερη και αποτελεσματικότερη παρακολούθηση και αναχαίτιση της εξάπλωσης της πανδημίας, σε μια περίοδο που τόσο η Κύπρος όσο και η Ευρώπη καταγράφουν σημαντική αύξηση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων COVID-19, με τα μέλη της επιστημονικής κοινότητας να προειδοποιούν για το ενδεχόμενο αερογενούς μετάδοσης του κορωνοϊού – κάτι το οποίο αναγνώρισε ως πιθανό κίνδυνο και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.

Η αερογενής μετάδοση αφορά μικροσκοπικά σταγονίδια τα οποία περιέχουν ιό (αερολύματα) που μπορούν να διεισδύσουν στην ανθρώπινη αναπνευστική οδό. Αυτά τα αερολύματα, με μέγεθος μικρότερο των 5 micron, μπορούν να αιωρούνται για αρκετή ώρα στην ατμόσφαιρα, σε εσωτερικούς χώρους. Αυτό μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στον πιθανό κίνδυνο μετάδοσης του κορωνοϊού, πόσο μάλλον σε πολυσύχναστους εσωτερικούς χώρους με αρκετό κόσμο, όπως τα εστιατόρια, όπου η αδιάλειπτη χρήση μάσκας δεν είναι υποχρεωτική.

Συγκεκριμένα, το Ινστιτούτο Κύπρου έχει εξασφαλίσει χρηματοδοτήσεις από εθνικούς και διεθνείς φορείς για δύο νέα ερευνητικά έργα για τον εντοπισμό και την παρακολούθηση της παρουσίας του SARS-CoV-2 στον αέρα:

CURE-SARS: ‘Έρευνα για την μετάδοση του κορωνοϊού εντός Μονάδων Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ): Το ερευνητικό πρόγραμμα στοχεύει στη μέτρηση της κατανομής μεγέθους του ιού που βρίσκεται στον αέρα, βελτιώνοντας τη γνώση μας για την διασπορά του σε νοσοκομειακές μονάδες, με απώτερο σκοπό να βοηθήσει την ιατρική κοινότητα στην μάχη ενάντια στον κορωνοϊό. Σε δηλώσεις του ο συντονιστής του έργου Δρας Μιχάλης Πικριδάς, αναφέρει ότι στόχος του ερευνητικού προγράμματος είναι να ενημερωθούν οι εργαζόμενοι σε νοσοκομεία και ΜΕΘ, εάν οι πρακτικές και τα πρωτόκολλα που εφαρμόζουν θέτουν τους ίδιους σε κίνδυνο μόλυνσης, και με αυτόν τον τρόπο να προστατευθούν από πιθανή έκθεσή τους στον ιό.

AIR-COVID-NETWORK: Δημιουργία ενός καινοτόμου δικτύου δειγματοληψίας για την παρακολούθηση της παρουσίας του κορωνοϊού εντός πολυσύχναστων εσωτερικών χώρων με αρκετό κόσμο: Το εν λόγω δίκτυο θα έχει τη δυνατότητα δειγματοληψίας μέσω παθητικών μεθόδων (ανίχνευση ιού στον αέρα), και ενεργητικών μεθόδων (εμφύσηση από άτομα σε δειγματολήπτη αέρα). Σε στενή συνεργασία με Κυβερνητικά Τμήματα, θα διεξαχθεί έρευνα πεδίου εντός εσωτερικών χώρων μολυσμένων με SARS-CoV-2 ( σε νοσοκομεία) που θα επιτρέψει την ταχεία ανάπτυξη μιας βελτιστοποιημένης «Μονάδας Φιλτραρίσματος SARS-CoV-2» και τη διάταξή της, στους προσεχείς μήνες, σε ένα δίκτυο πολλαπλών σημείων ανίχνευσης στην Κύπρο.

Όπως αναφέρει ο Καθηγητής Jean Sciare, συντονιστής του έργου και Διευθυντής του Κέντρου Αριστείας για την Κλιματική και Ατμοσφαιρική Έρευνα του Ινστιτούτου Κύπρου, η συνεχής παρακολούθηση του αέρα έχει τη δυνατότητα να ειδοποιεί άμεσα τους ανθρώπους για κινδύνους τοπικής μόλυνσης και επιτρέπει τη λήψη στοχευμένων και έγκαιρων δράσεων μετριασμού της εξάπλωσης του ιού. Μάλιστα, τονίζει ότι η χρήση δικτύων σε πολυσύχναστους εσωτερικούς χώρους για την ανίχνευση ιών που μεταδίδονται αερoγενώς έχει ήδη δοκιμαστεί, αλλά εξ όσων γνωρίζουμε, το συγκεκριμένο έργο είναι το πρώτο που εξετάζει τις δυνατότητες ενός τέτοιου δικτύου για την ανίχνευση του κορωνοϊού.

Σχολιάζοντας επίσης τη σημασία και τα πιθανά οφέλη από τα αποτελέσματα των νέων ερευνητικών δραστηριοτήτων του Ινστιτούτου Κύπρου, ο Καθηγητής Sciare ανέφερε πως λόγω του ότι ταυτόχρονες εξειδικευμένες ανιχνεύσεις είναι αδύνατον να γίνουν στο γενικό πληθυσμό, η προσέγγιση των εν λόγω ερευνητικών προγραμμάτων στοχεύει στην προσφορά απλών και οικονομικών εναλλακτικών απέναντι στη χρονοβόρα και δαπανηρή μέθοδο της διεξαγωγής τυχαίων δειγματοληπτικών ελέγχων COVID-19 σε μεγάλες μερίδες του πληθυσμού, η οποία εφαρμόζεται σήμερα.

Τα ερευνητικά προγράμματα CURE-SARS (CONCEPT-COVID/0420/0015) και AIR-COVID-NETWORK (CONCEPT-COVID/0420/0014) συγχρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και την Κυπριακή Δημοκρατία μέσω του Ιδρύματος Έρευνας και Καινοτομίας (ΙδΕΚ). Το AIR-COVID-NETWORK έχει λάβει επίσης χρηματοδότηση από την Διεθνή Ένωση Γαλλόφωνων Πανεπιστημίων (Agence Universitaire de la Francophonie).