Αν και έχει γίνει πρόοδος σχετικά με την προάσπιση των δικαιωμάτων των οροθετικών ατόμων, εντούτοις, η Κύπρος υστερεί ακόμα στην ποιότητα ζωής, που προσφέρει στα άτομα που ζουν με τον ιό HIV ή για τους ανθρώπους που νοσούν με AIDS, διαπιστώνουν τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τα οποία έθεσαν επί τάπητος τη Δευτέρα το θέμα, μόλις δύο εβδομάδες πριν από την Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS (1η Δεκεμβρίου.

Όπως αναφέρθηκε στη διάρκεια της σημερινής συζήτησης στην Επιτροπή, δειγματοληπτική έρευνα με 150 Κύπριους οροθετικούς κατέδειξε ότι μόλις 48% των οροθετικών ατόμων που παρακολουθούνται στην Κύπρο έχει καλή ποιότητα ζωής, αφού λόγω της κοινωνικής προκατάληψης καταδικάζονται στο περιθώριο και ενίοτε στην ανεργία.

Μείωση 22% στις καινούργιες διαγνώσεις

Μιλώντας ενώπιον της Επιτροπής ο Υπεύθυνος της Γρηγορίου Κλινικής, Δρ. Γεώργιος Σιακαλλής, ανέφερε ότι «για πρώτη φορά μετά από δέκα χρόνια ανοδικής πορείας, το έτος 2023 αναμένεται να κλείσει με περίπου 22% μείωση στις καινούργιες διαγνώσεις, λόγω της προσήλωσης της χώρας στους στόχους που έθεσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, σημειώνοντας ότι οι στόχοι αυτοί αφορούν ένα 95% στις διαγνώσεις, ένα 95% στη συνδεσιμότητα με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και ένα 95% στην φυσιολογική καταστολή.

Σύμφωνα με τον Δρ. Σιακαλή η Κύπρος έχει εξασφαλίσει το 92% στις διαγνώσεις, το 94% στη συνδεσιμότητα με την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ έχει υπερκαλύψει ήδη τον στόχο της φυσιολογικής καταστολής με 97%.

Ωστόσο, ο Δρ. Σιακαλλής είπε ότι πίσω από τα καλά ποσοστά που έχει εξασφαλίσει η Κύπρος πλανώνται ερωτήματα του τύπου αν έχουμε πετύχει πραγματικά τους στόχους, αφού δειγματοληπτική έρευνα που διενεργήθηκε σε συνεργασία με το Εθνικό Κέντρο Έρευνας Τεχνολογίας της Θεσσαλονίκης, 150 Κυπρίων οροθετικών καταδεικνύει ότι μόνο το 48% στην Κύπρο έχει καλή ποιότητα ζωής.

Όπως ανέφερε, οι παράμετροι που εξέταζε η έρευνα ήταν μεταξύ άλλων η κινητικότητα, η ψυχική ευεξία, η επάρκεια αυτονομίας, ο ψυχισμός, οι πεποιθήσεις των ατόμων για την ίδια την νόσο και η αποδοχή της κατάστασης τους.

Σύμφωνα με τον Δρ. Σιακαλλή, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας λήφθηκαν  συνεντεύξεις, από τις οποίες εξάγεται το συμπέρασμα ότι ο λόγος που το 52% των ατόμων δεν έχει καλή ποιότητα ζωής είναι ο κοινωνικός στιγματισμός, που μεταφέρεται στα ίδια.

«Το άτομο υιοθετεί τις αναχρονιστικές πεπαλαιωμένες αντιλήψεις της κοινωνίας ως δεδομένα και το ίδιο το άτομο απορρίπτει τον εαυτό του ως μη ισότιμο μέλος της κοινωνίας κατ’ επέκταση αποσύρεται κοινωνικά και από την ιατρική παρακολούθηση», τόνισε.

Καταγγελία: Αρνήθηκαν περίθαλψη σε οροθετική

Εξάλλου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίας συζητήθηκε καταγγελία, που διερευνά το Γραφείο του Επιτρόπου Εποπτείας του ΓεΣΥ, σύμφωνα με την οποία πάροχος υγείας αρνήθηκε να χειρουργήσει οροθετική γυναίκα.

Ο αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Γιώργος Κουκουμάς, κάλεσε τον ΟΑΥ να απαντήσει στην καταγγελία, με την εκπρόσωπο του οργανισμού, Σοφία Πετρίδη, να αναφέρει ότι η Επιτροπή θα λάβει σύντομα γραπτώς τις απαντήσεις του Οργανισμού.

Αύξηση επιδόματος

Την ίδια ώρα στην Κύπρο, όπως αναφέρθηκε στη συνεδρίαση, το επίδομα το οποίο παίρνουν τα οροθετικά άτομα δεν ξεπερνά τα 350 ευρώ. Σύμφωνα με τα όσα λέχθηκαν, τα οροθετικά άτομα πολλές φορές είναι αποκομμένα από την εργασία με αποτέλεσμα να μην μπορούν να ζήσουν αξιοπρεπώς.

Σε κάποιες περιπτώσεις, μάλιστα, καλούνται να καλύψουν έξοδα φαρμάκων (ψυχοφάρμακα), τα οποία δεν είναι ενταγμένα στο ΓεΣΥ και η αξία των οποίων υπερβαίνει τα 100 ευρώ.

Η Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου του ΚΥΦΑ, Στέλλα Μιχαηλίδου, ζήτησε την αύξηση του βοηθήματος από 350 ευρώ σε 450 ευρώ.

«Ζητούμε την αύξηση του βοηθήματος γιατί είναι ανθρώπινο δικαιώματα τους η καλύτερη ποιότητα ζωής. Γιατί ναι, δίνονται τα φάρμακα δωρεάν, αλλά τι να το κάνεις όταν γίνονται ράκος ψυχολογικά λόγω στίγματος και οικονομικής δυσπραγίας», είπε η κ. Μιχαηλίδου.

Αναφερόμενη στην κατάσταση που επικρατεί στην Κύπρο όσον αφορά τα οροθετικά άτομα η κ. Μιχαηλίδου πως οι οροθετικοί στην Κύπρο δυστυχώς ακόμη αντιμετωπίζουν το στίγμα, για να σημειώσει ότι αυτό φυσικά οφείλεται στο ότι το κράτος, χρόνια τώρα, δεν έχει υιοθετήσει πολιτικές σε εθνικό επίπεδο για διαφώτιση και ενημέρωση για το HIV/AIDS στο ευρύ κοινωνικό σύνολο.

Στελέχωση της Γρηγορίου Κλινικής

Περαιτέρω, η κ. Μιχαηλίδου τόνισε ότι πρέπει άμεσα να στελεχωθεί η Γρηγόριος Κλινική με ακόμη ένα γιατρό, ώστε να λειτουργεί εύρυθμα, κάτι το οποίο δεν έγινε τα τελευταία τρία χρόνια, παρά τις συναντήσεις που πραγματοποιήθηκαν με τον προηγούμενο Υπουργό Υγείας.

Σύμφωνα με τη Στέλλα Μιχαηλίδου, αυτή τη στιγμή υπάρχουν 1.200 οροθετικά άτομα που χρειάζονται περίθαλψη, ωστόσο, περιθάλπονται μόνο από ένα γιατρό, αφού η δεύτερη γιατρός που στελεχώνει την Κλινική είναι με άδεια μητρότητας.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του ΟΚΥπΥ, Χαράλαμπος Χαριλάου διαβεβαίωσε ότι το 2024 ο Οργανισμός θα προβεί στην πρόσληψη και τρίτου γιατρού λοιμωξιολόγου.

Ενώ η επιστήμη κάνει άλματα τα συστήματα υγείας δεν προχωρούν, λέει ο Κουκουμάς

Σε δηλώσεις του ο Αναπληρωτής Πρόεδρος της Επιτροπής Γιώργος Κουκουμάς, είπε πως «η επιστήμη έχει καταστήσει ορατή στον ορίζοντα τη δραστική συρρίκνωση, ακόμα και την απαλλαγή της ανθρωπότητας από τον ιό HIV, επειδή ακριβώς όταν ένα οροθετικό άτομο ακολουθεί τη φαρμακευτική αγωγή δεν μεταδίδει τον ιό και αυτό είναι ο λόγος που έχουν μειωθεί δραστικά παγκοσμίως οι μολύνσεις».

Ταυτόχρονα, ανέφερε, «η επιστήμη έχει κάνει τέτοια άλματα, που μπορεί να διασφαλίσει στα οροθετικά άτομα ένα κανονικό προσδόκιμο ζωής και μια συγκρίσιμη ποιότητα ζωής».

«Είναι δυστύχημα ενώ η επιστήμη κάνει άλματα τα συστήματα υγείας να μην προχωρούν με τους ίδιους ρυθμούς να υπάρχουν μέσα στις νομοθεσίες και διατάγματα όπως το αντίστοιχό στην κυπριακή νομοθεσία τα οποία να διέπονται από αναχρονιστικές αντιλήψεις και πόσο δε μάλλον να συνεχίζει να είναι βαθιά ριζωμένη η προκατάληψη μέσα στην κοινωνία, η οποία δεν βασίζεται κάπου επιστημονικά δεδομένου ότι και εδώ η επιστήμη έχει μιλήσει αμετάκλητα ότι ο ιός δεν μπορεί να μεταδοθεί με κανενός είδος κοινωνική συναναστροφή πόσο δε μάλλον όταν ένα οροθετικό άτομο ακολουθεί τη αγωγή του δεν μεταδίδει τον ιό», είπε.

Όπως σημείωσε «αν και υπάρχουν θετικές εξελίξεις», ωστόσο, «περιμένουμε από το κράτος πιο απτά αποτελέσματα και στη στελέχωσή της Γρηγορίου Κλινικής και στις υποδομές, αλλά να υλοποιηθούν και οι αποφάσεις σε σχέση με τη φαρμακευτική αγωγή, αλλά και βεβαίως το ζήτημα της ευημερίας των οροθετικών ατόμων, της αξιοπρέπειας, την κοινωνικοοικονομικής αρωγής από το κράτος γιατί με ένα επίδομα 350 ευρώ δεν μπορούν να ζήσουν τα οροθετικά άτομα πόσο μάλλον δε που λόγω της κοινωνικής προκατάληψης καταδικάζονται στο περιθώριο και ενίοτε στην ανεργία».

Σε σχέση με την καταγγελία για τον πάροχο υγείας, που αρνήθηκε σε οροθετικό άτομο υπηρεσίες, είπε ότι «αυτό είναι πάρα πολύ σοβαρό και εμείς θα εξετάσουμε ξανά τη νομοθεσία και θα περιμένουμε απαντήσεις από τον ΟΑΥ, για να διευκρινιστεί ποιος συγκεκριμένα έχει την ευθύνη γι΄ αυτό το απαράδεκτο γεγονός».