Τον ρόλο της Τεχνητής Νοημοσύνης στον τομέα της Υγείας ανέδειξε ο Επικεφαλής Επιστήμονας για Έρευνα, Καινοτομία και Τεχνολογία της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Δημήτρης Σκουρίδης, στο πλαίσιο της συμμετοχής του στο 38ο ετήσιο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Ιατρικών Συλλόγων (EFMA).

Το Φόρουμ, που φέτος πραγματοποιήθηκε στην Κύπρο και συγκεκριμένα στη Λεμεσό, προσέλκυσε το ενδιαφέρον κορυφαίων ειδικών του χώρου, επαγγελματιών υγείας και φορέων της διεθνούς ιατρικής κοινότητας, με στόχο να παρουσιάσει τις σύγχρονες προκλήσεις και να διερευνήσει καινοτόμες λύσεις που μπορούν να συμβάλουν στην επίλυσή τους.

Η συνάντηση δρα ως μια πλατφόρμα ανταλλαγής γνώσεων, ιδεών και καλύτερων πρακτικών, μεταξύ επαγγελματιών υγείας που είναι αφοσιωμένοι στην πρόοδο της ιατρικής επιστήμης και των υπηρεσιών φροντίδας. Η θεματική της φετινής χρονιάς «Απειλές για το ιατρικό επάγγελμα», έφερε στο προσκήνιο την αναγκαιότητα για αντιμετώπιση των πολύπλευρων προκλήσεων που απειλούν την ακεραιότητα, τη βιωσιμότητα και το μέλλον του ιατρικού κλάδου.

Η 38η ετήσια συνάντηση του EFMA άγγιξε πληθώρα κρίσιμων θεμάτων, μεταξύ αυτών:

• Πώς καταπολεμούνται οι διακρίσεις στον τομέα της υγείας
• Πώς διασφαλιζεται η ανεξαρτησία των επαγγελματικών ιατρικών Συλλόγων.
• Βοηθοί γιατρού: Κίνδυνοι για το ιατρικό επάγγελμα.
• Τεχνητή Νοημοσύνη και Ιατρική: Απειλή ή πολύτιμο εργαλείο;

Σε ομιλία του, ο Επικεφαλής Επιστήμονας, κ. Δημήτρης Σκουρίδης, παρουσίασε τους τρόπους με τους οποίους η Τεχνητή Νοημοσύνη και η Ρομποτική μπορούν να ενισχύσουν τους επαγγελματίες υγείας. Αναφέρθηκε επίσης στην εσφαλμένη εντύπωση που υπάρχει ότι το ChatGPT μπορεί να δώσει απαντήσεις σε ιατρικές ερωτήσεις, αφού για να γίνει αυτό – όπως εξήγησε – χρειάζεται ένα πολύ πιο εξελιγμένο γλωσσικό μοντέλο, καλά εκπαιδευμένο με ιατρικά δεδομένα.

Ο κ. Σκουρίδης παρέθεσε επίσης παραδείγματα χρήσης της Τεχνητής Νοημοσύνης σε επίπεδο χειρουργικής, διάγνωσης, πρόληψης και θεραπείας, ενώ επεσήμανε ότι η εισαγωγή της στον κλάδο της Ιατρικής μπορεί να βοηθήσει τους επαγγελματίες υγείας ώστε να λάβουν γρήγορες αποφάσεις, μειώνοντας το ιατρικό ρίσκο και καθιστώντας ταυτόχρονα πιο προσιτές τις υπηρεσίες για τους πολίτες. Ο Επικεφαλής Επιστήμονας ανέδειξε, ακόμη, τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο τομέας της Εκπαίδευσης σε αυτή την προσπάθεια, μέσω της εισαγωγής της Τεχνητής Νοημοσύνης στο πρόγραμμα σπουδών της ιατρικής σχολής, κάτι που, όπως ανέφερε, θα εξοπλίσει τους επαγγελματίες γιατρούς με τα απαραίτητα εργαλεία για την προστασία της ανθρώπινης ζωής από διάφορες ασθένειες.

Επιπρόσθετα, αναφέρθηκε στην πρόοδο που σημειώνει η Κύπρος στον τομέα της ιατρικής έρευνας. Συγκεκριμένα, από το 2016 η Κυβέρνηση διέθεσε χρηματοδοτήσεις ύψους €41 εκατ., εκ των οποίων τα €13,9 εκατ. αφορούσαν τον πυλώνα της Έρευνας, τα €7,5 εκατ. τη Μεταφορά Γνώσης, τα €9.5 εκατ. την Καινοτομία, τα €5,4 εκατ. τις υποδομές έρευνας και τα €4,8 εκατ. τη Διεθνοποίηση. Ο κ. Σκουρίδης έκανε ειδική μνεία και στο έργο του Δρος Τριαντάφυλλου Στυλιανόπουλου, ο οποίος εξασφάλισε ERC Advanced Grant. Το νέο έργο που εξασφάλισε ο Δρ Στυλιανόπουλος, φέρει τον τίτλο «Overcoming Mechanically-Induced Resistance to Chemo-Immunotherapy in Pancreatic Cancer» (“MechanoResistance”) και στοχεύει στη βελτίωση της θεραπείας του καρκίνου στο πάγκρεας.

Παρουσίασε επίσης παραδείγματα καινοτόμων εταιρειών που πραγματοποιούν έρευνες για την υγειονομική περίθαλψη, αξιοποιώντας την Τεχνητή Νοημοσύνη, όπως το Cat brain, το Agora 3.0 και το CSPARK, ενώ ιδιαίτερη έμφαση έδωσε στο όραμα της ανάπτυξης «organs–on–chip» σε μικροδορυφόρους, για τη μελέτη της επίδρασης της ηλιακής καταιγίδας στους ανθρώπους. Ανέδειξε παράλληλα τη σημασία των δεδομένων υγείας των ασθενών και αναφέρθηκε σε εννέα καλές πρακτικές που μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση εμπιστοσύνης στην ηθική χρήση των δεδομένων. Επιπρόσθετα, εξέφρασε την πεποίθησή του ότι οι κίνδυνοι μπορούν να τύχουν αποτελεσματικής διαχείρισης με τη σωστή διακυβέρνηση και τη χρήση της τεχνολογίας, πάντοτε τηρώντας τους ισχύοντες κανονισμούς.

Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, ο Επικεφαλής Επιστήμονας ανέλυσε τις διάφορες χρήσεις της Γενετικής Τεχνητής Νοημοσύνης (Generative AI) στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, οι οποίες μπορούν να συμβάλουν στη μείωση του διοικητικού και λειτουργικού κόστους. Ανέδειξε παράλληλα παραδείγματα για τους τρόπους με τους οποίους η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να δημιουργήσει αξία τόσο για τους επαγγελματίες υγείας όσο και για τους ασθενείς. Ο κ. Σκουρίδης υπογράμμισε ακόμη ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη μπορεί να ενισχύσει το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης μέσω ενός εξατομικευμένου συστήματος φροντίδας, με χαμηλότερο κόστος. Σε αυτό το πλαίσιο έδωσε παραδείγματα για το πώς οι λύσεις περίθαλψης μπορούν να βοηθήσουν στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

Επιπλέον, έκανε ειδική αναφορά στη σημασία της δημιουργίας αξίας, επισημαίνοντας την ευκαιρία για απρόσκοπτη σύνδεση των έξυπνων συσκευών, όπως τα έξυπνα ρολόγια, με πλατφόρμες υγειονομικής περίθαλψης, οι οποίες διασυνδέονται με τα ηλεκτρονικά αρχεία υγείας (EHR) και τα ψηφιακά δίδυμα (digital twins), δημιουργώντας ένα σύστημα 360° για τη φροντίδα της υγείας σε πραγματικό χρόνο. Προειδοποίησε παράλληλα ότι, ενώ τέτοιες λύσεις και περιπτώσεις διερευνώνται σήμερα, οι εταιρείες και οι οργανισμοί υγείας πρέπει να επικεντρωθούν στη δημιουργία μιας ομάδας που θα αποτελείται από τον επικεφαλής συμμόρφωσης, τον ψηφιακό υπεύθυνο, τους επιστήμονες και μηχανικούς δεδομένων, ώστε να διασφαλιστεί η ακεραιότητα, η ασφάλεια και η ιδιωτικότητα, αντιμετωπίζοντας ρυθμιστικά ζητήματα και τη μείωση της προκατάληψης.

Κατά τη διάρκεια συζήτησης πάνελ με τους Δρ Otman Kloiber, Secretary General of the European Forum of Medical Associations, κ. Leah Wapner, Secretary General of the European Forum of Medical Associations, κ. Hadas Bitran, Head of Health and Life Sciences στο κέντρο έρευνας και καινοτομίας της Microsoft στο Ισραήλ, και Δρ. Oksana Souter, CEO of Swiss Organic Solutions, ο κ. Σκουρίδης απάντησε σε ερωτήσεις που σχετίζονται με ζητήματα ηθικής της Τεχνητής Νοημοσύνης. Διαβεβαίωσε το κοινό ότι με το ευρωπαϊκό πλαίσιο της ΕΕ για την Τεχνητή Νοημοσύνη, οι εφαρμογές της, δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως απειλή για τους επαγγελματίες υγείας. «Οι γιατροί θα πρέπει να βλέπουν την Τεχνητή Νοημοσύνη ως έναν συνεργάτη που μπορεί να μειώσει τον λειτουργικό και πληροφοριακό φόρτο καθώς και των κινδύνων για τη ζωή, να βελτιώσει τη λήψη αποφάσεων και να βοηθήσει τους γιατρούς να επικεντρωθούν σε ό,τι έχει σημασία για τους ασθενείς τους», εξήγησε.

Κλείνοντας, ο κ. Σκουρίδης αναφέρθηκε στη φράση «Doctors, Physisians, having new friends», υποδεικνύοντας ότι η σύγκλιση της ρομποτικής με μοντέλα εκμάθησης της ιατρικής γλώσσας, τα οποία υποστηρίζονται από την Τεχνητή Νοημοσύνη, θα ενσωματώσει την ΤΝ σε ρομποτικούς βοηθούς για τους ηλικιωμένους, σε νοσηλευτικά ρομπότ, σε χειρουργικά ρομπότ επόμενης γενιάς, ομάδες ρομποτικής χειρουργικής και chatbots που θα διαλειτουργούν με πλατφόρμες υγειονομικής περίθαλψης Digital Twin, σύμφωνα με τους κανονισμούς DPA, HIPAA και τις εθνικές απαιτήσεις.

Όπως επεσήμανε, η Τεχνητή Νοημοσύνη είναι θεμελιώδης και μπορεί να επιτρέψει στους επαγγελματίες υγείας να βοηθήσουν τους ασθενείς τους. Εξέφρασε μάλιστα την πεποίθηση ότι μέσω του EU AI Act, η Κυβέρνηση, η βιομηχανία υγείας και η κοινωνία, μπορούν να διαχειριστούν τους κινδύνους που σχετίζονται με την ηθική και την ιδιωτικότητα. «Τώρα είναι η ώρα να ξεκινήσει το ταξίδι ευαισθητοποίησης και αναβάθμισης, ώστε να αξιοποιήσουμε την Τεχνητή Νοημοσύνη», ανέφερε καταληκτικά.