Γράφει ο Δρ. Τάσος Χριστοδούλου 

• Γυναικολόγος-Μαιευτήρας
• Εξειδικευθείς στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και Γυναικολογική Ενδοκρινολογία Πανεπιστήμιου Bonn Γερμανίας

Πολλές γυναίκες πιστεύουν ότι τα οστά είναι στατικά και δεν αλλάζουν με την πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, τα οστά βρίσκονται σε συνεχή ανανέωση. Καθώς μεγαλώνουμε, η απώλεια οστικής μάζας υπερβαίνει τη δημιουργία νέου οστού, κάνοντάς τα σταδιακά πιο αδύναμα και εύθρυπτα. Αυτή η διαδικασία μπορεί να οδηγήσει στην οστεοπόρωση, μια κατάσταση που προκαλεί μείωση της οστικής μάζας και ποιότητας.

Η οστεοπόρωση καθιστά τα οστά πιο ευάλωτα σε κατάγματα, ακόμα και από μικρές πτώσεις. Ιδιαίτερα ευπαθή είναι τα οστά του καρπού, του ισχίου και της σπονδυλικής στήλης. Ένα κάταγμα ισχίου, για παράδειγμα, μπορεί να περιορίσει την κινητικότητα, οδηγώντας σε μακροχρόνια αναπηρία, ανάγκη για κατ’ οίκον φροντίδα, απομόνωση, και κατάθλιψη, ενώ μπορεί να αποβεί μοιραίο.

Η οστεοπόρωση πλήττει συνήθως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, αλλά και άνδρες ηλικίας άνω των 70. Στα πρώτα στάδια, δεν παρουσιάζει συμπτώματα και συνήθως διαγιγνώσκεται μετά από ένα κάταγμα.

Οι πιο κοινοί τραυματισμοί σε άτομα με οστεοπόρωση είναι:

•             κατάγματα του καρπού

•             κατάγματα του ισχύου (γοφού)

•             κατάγματα των οστών της σπονδυλικής στήλης

Σε ακραίες καταστάσεις, ένας απλός βήχας ή φτάρνισμα μπορεί να προκαλέσει κάταγμα των πλευρών ή μερική καθίζηση κάποιου σπονδύλου.

Πρόληψη και Θεραπεία της Οστεοπόρωσης

Η τακτική άσκηση, μια ισορροπημένη διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D, η διακοπή του καπνίσματος και ο περιορισμός του αλκοόλ μπορούν να συμβάλουν στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Η διάγνωση γίνεται μέσω της μέτρησης της οστικής πυκνότητας με την εξέταση DEXA. Ανάλογα με τα αποτελέσματα, μπορεί να χρειαστεί φαρμακευτική θεραπεία για την ενίσχυση των οστών.

Σε κάθε περίπτωση, η διαχείριση της οστεοπόρωσης απαιτεί εξατομικευμένη προσέγγιση με στόχο τη μείωση του κινδύνου καταγμάτων και την καλύτερη ποιότητα ζωής.

Γυναικολογικές Ενδοκρινολογικές Εξετάσεις και Οστεοπόρωση: Ολοκληρωμένη Προσέγγιση Διάγνωσης και Πρόληψης

Η γυναικολογική ενδοκρινολογία αποτελεί κρίσιμο τομέα της ιατρικής που ασχολείται με τη διάγνωση και αντιμετώπιση των ορμονικών ανισορροπιών στις γυναίκες. Οι ενδοκρινικές διαταραχές μπορούν να επηρεάσουν την αναπαραγωγική υγεία, τη λειτουργία του μεταβολισμού και γενικότερα την ευεξία των γυναικών. Τακτικές εξετάσεις και έλεγχοι διασφαλίζουν την έγκαιρη διάγνωση σοβαρών καταστάσεων, όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS), διαταραχές του θυρεοειδούς και η οστεοπόρωση, που σχετίζεται άμεσα με τις ορμονικές αλλαγές κατά την εμμηνόπαυση.

Σημαντικές Γυναικολογικές Ενδοκρινολογικές Εξετάσεις

Οι γυναικολογικές ενδοκρινολογικές εξετάσεις περιλαμβάνουν μετρήσεις διαφόρων ορμονών, απαραίτητες για τη διάγνωση και την παρακολούθηση των ορμονικών διαταραχών.

Οστεοπόρωση και Πρόληψη: Η Σχέση με τις Γυναικολογικές Ορμόνες

Η οστεοπόρωση είναι μια ασθένεια που χαρακτηρίζεται από σταδιακή απώλεια οστικής μάζας, καθιστώντας τα οστά εύθραυστα και ευπαθή σε κατάγματα. Η πάθηση αυτή πλήττει κυρίως γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, καθώς η πτώση των επιπέδων των οιστρογόνων επηρεάζει αρνητικά την οστική πυκνότητα. Ως αποτέλεσμα, η διάγνωση και η πρόληψη της οστεοπόρωσης μέσω γυναικολογικών και ενδοκρινολογικών εξετάσεων είναι καθοριστικής σημασίας.

Ορμονικές Αλλαγές και Οστική Πυκνότητα

Τα οιστρογόνα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της οστικής πυκνότητας, ενισχύοντας τη δομή των οστών. Μετά την εμμηνόπαυση, η απότομη μείωση των οιστρογόνων οδηγεί σε αυξημένο κίνδυνο οστεοπόρωσης. Γυναίκες που αντιμετωπίζουν πρώιμη εμμηνόπαυση ή έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή είναι πιο ευάλωτες, καθώς η απώλεια των οιστρογόνων επέρχεται γρηγορότερα.

Γυναικολογικές Αιματολογικές Εξετάσεις για τη Διάγνωση Οστεοπόρωσης

1. Μέτρηση Οιστρογόνων: Η μέτρηση των επιπέδων οιστρογόνων είναι χρήσιμη για την εκτίμηση της οστικής υγείας, ιδιαίτερα σε γυναίκες που πλησιάζουν την εμμηνόπαυση. Η πτώση των οιστρογόνων αυξάνει τον κίνδυνο απώλειας οστικής πυκνότητας.
2. Εξέταση των γυναικολογικών ορμονών FSH (Φολλικοτρόπος ορμόνη), LH (Ωχρινοτρόπος ορμόνη) και E2 (οιστραδιόλη) χρησιμοποιείται για να αξιολογηθεί η κατάσταση των γυναικολογικών ορμονών, και διαταραχές στα επίπεδα αυτών των ορμονών μπορεί να είναι ενδεικτικές της εμμηνόπαυσης.
3. Θυρεοειδικές Ορμόνες και Λιπιδόγραμμα: Οι διαταραχές στη λειτουργία του θυρεοειδούς επηρεάζουν τον μεταβολισμό του ασβεστίου και την οστική πυκνότητα, καθιστώντας απαραίτητο τον έλεγχο των θυρεοειδικών ορμονών (T3, T4, TSH).

Διάγνωση της Οστεοπόρωσης

 

Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας με τη μέθοδο DEXA (Dual Energy X–ray Absorptiometry) είναι η πιο διαδεδομένη μέθοδος για τη διάγνωση της οστεοπόρωσης. Το αποτέλεσμα της εξέτασης καθορίζει την υγεία των οστών και την ανάγκη για θεραπεία ή πρόληψη.

• T–Score: Η τιμή αυτή συγκρίνει την οστική πυκνότητα του ατόμου με αυτήν ενός υγιούς, νέου ατόμου.
  • T–Score πάνω από -1 θεωρείται φυσιολογικό
  • Μεταξύ -1 και -2,5 υποδεικνύει οστεοπενία
  • Κάτω από -2,5 δείχνει οστεοπόρωση​​​​​​​

Πρόληψη και Θεραπεία

Η θεραπεία της οστεοπόρωσης περιλαμβάνει φάρμακα που βελτιώνουν την οστική πυκνότητα, όπως η αλενδρονάτη και η ρισενδρονάτη. Η θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης (ΘΟΥ) μπορεί να συμβάλει στην πρόληψη της οστεοπόρωσης για γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.

Παράλληλα, συνιστώνται:

• Άσκηση με βάρη για ενίσχυση των οστών
• Διατροφή πλούσια σε ασβέστιο και βιταμίνη D
• Αποφυγή καπνίσματος και περιορισμός αλκοόλ

Συμπέρασμα

Οι γυναικολογικές ενδοκρινολογικές εξετάσεις είναι απαραίτητες για τη διάγνωση ορμονικών διαταραχών και τη διατήρηση της συνολικής υγείας των γυναικών.

Η έγκαιρη διάγνωση και πρόληψη της οστεοπόρωσης, σε συνδυασμό με την παρακολούθηση των ορμονικών αλλαγών, μπορούν να συμβάλουν στην αποτροπή σοβαρών προβλημάτων υγείας, εξασφαλίζοντας μια καλύτερη ποιότητα ζωής.

Η θεραπεία της οστεοπόρωσης πρέπει πάντα να εξατομικεύεται, και να είναι αιτιολογικά τεκμηριωμένη.

*Πηγή: Οστεοπόρωση: Μια Σιωπηλή Απειλή για τα Οστά (apollonion.com)