Τέλος του 2025 αναμένεται να λειτουργήσει για πρώτη φορά στην Κύπρο ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα καταγραφής νοσοκομειακών λοιμώξεων, δήλωσε στο ΚΥΠΕ η Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Υγείας, Ελισάβετ Κωνσταντίνου.

Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει συνεχής επιτήρηση νοσοκομειακών λοιμώξεων σε κεντρικό επίπεδο, αλλά γίνεται μια ενδεικτική καταγραφή στοιχείων, σε σχέση με τη μικροβιακή αντοχή στα νοσοκομεία, τα οποία καταχωρούνται σε ειδικές πλατφόρμες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας.

Με αφορμή τα ευρωπαϊκά δεδομένα, όπως αυτά καταγράφονται στην τελευταία έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νόσων (ECDC), τα οποία τοποθετούν την Κύπρο στις πρώτες θέσεις σε σχέση με τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, αλλά και τη μικροβιακή αντοχή, η κ. Κωνσταντίνου ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι στην Κύπρο κρατούνται κάποια στοιχεία, τα οποία έχουν σχέση με την αντιμικροβιακή αντοχή από τα νοσοκομεία και τα οποία καταχωρούνται σε ειδικές πλατφόρμες στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. 

Ωστόσο, σημείωσε πως αν και γίνεται κάποια καταγραφή αυτή δεν είναι ενδελεχής, αφού, όπως εξήγησε, δεν είναι υποχρεωτικό να μετέχουν όλα τα νοσηλευτήρια και να δίνουν στοιχεία για τις λοιμώξεις τους.

Αλλάζει ο τρόπος διαχείρισης των νοσοκομειακών λοιμώξεων

Σύμφωνα με την Ελισάβετ Κωνσταντίνου έχει γίνει προγραμματισμός, ούτως ώστε το 2025 «να αλλάξει το τρόπος διαχείρισης των νοσοκομειακών λοιμώξεων» και να καταστεί υποχρεωτική η καταγραφή τους, για όλα τα νοσηλευτήρια, πάνω σε ειδική ηλεκτρονική πλατφόρμα.

Η κ. Κωνσταντίνου είπε ότι στην προσπάθειά του το Υπουργείο Υγείας  να επιτηρήσει καλύτερα τις ενδονοσοκομιακές λοιμώξεις και την αντιμικροβιακή αντοχή έχουν προγραμματιστεί δράσεις, οι οποίες λαμβάνουν χώρα έπειτα από εισηγήσεις του ECDC, οι οποίες έχουν γίνει γραπτώς προς την Κύπρο από περσινή επίσκεψη εκπροσώπων του.

Ερωτηθείσα ποιες είναι οι εισηγήσεις των εκπροσώπων του ECDC σε σχέση με το θέμα, η Διευθύντρια των Ιατρικών Υπηρεσιών είπε πως δρομολογούνται πάρα πολλές ενέργειες, για να σημειώσει ότι έχει ξεκινήσει ήδη εκπαιδευτικό πρόγραμμα, σε συνεργασία με τον τομέα εκπαίδευσης των νοσηλευτικών υπηρεσιών, ώστε να εκπαιδευτούν νοσηλευτές από τον ιδιωτικό και τον δημόσιο τομέα και να πάρουν πιστοποίηση σε σχέση με τη διαχείριση των νοσοκομειακών λοιμώξεων.

Όπως ανέφερε, το πρόγραμμα ήδη έχει ξεκινήσει από τις 8 Μαΐου και θα ολοκληρωθεί το Φθινόπωρο, ενώ όπως πρόσθεσε θα γίνει και δεύτερος κύκλος εκπαίδευσης, λόγω της ζήτησης και του ενδιαφέροντος που υπάρχουν.

Εξάλλου, η κ. Κωνσταντίνου είπε πως έχουν ήδη ξεκινήσει από πέρσι την ανανέωση όλων των κατευθυντήριων οδηγιών για την πρόληψη των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων, και ήδη ολοκληρώνονται οι πρώτες οκτώ εντός των επόμενων εβδομάδων.

Ανέφερε ότι στη συνεχεία θα κληθούν όλα τα νοσηλευτήρια να τις εφαρμόζουν και να τις επιτηρούν οι Επιτροπές τους, ενώ συμπλήρωσε πως ήδη έχουν καλέσει όλα τα νοσηλευτήρια – ιδιωτικά και δημόσια- και έχουν δηλώσει τις Επιτροπές Λοιμώξεών τους. 

Υπάρχει επιδείνωση των δεικτών

Σε σχέση με τη μελέτη του ECDC, η οποία τοποθετεί την Κύπρο στις πρώτες θέσεις σε σχέση με τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, η κ. Κωνσταντίνου είπε πως η συγκεκριμένη μελέτη γίνεται κάθε τρία χρόνια, με τη συμμετοχή και της Κύπρου, εξηγώντας ότι η τελευταία έκθεση καταδεικνύει μια «επιδείνωση» σε σχέση με την προηγούμενη. 

Σημείωσε, πάντως, ότι επιβάρυνση στους δείκτες καταγράφουν όλες οι χώρες, λόγω της πανδημίας.

Σε ερώτηση πόσες καταγεγραμμένες λοιμώξεις υπάρχουν ενδονοσοκομειακά και ποια είναι η συχνότερη, η κ. Κωνσταντίνου ανέφερε πως «δεν υπάρχουν καταγεγραμμένες οι λοιμώξεις, που κυκλοφορούν στα νοσοκομεία», για να σημειώσει, ωστόσο, ότι «καταγράφονται τα μικρόβια μέσα από τις αιμοκαλλιέργειες».

Δεν υπάρχει οργανωμένο σύστημα συνεχούς επιτήρησης

Η εκπρόσωπος της Μονάδας Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων, Κλινική Μικροβιολόγος,  Μαρκέλλα Μάρκου, δήλωσε στο ΚΥΠΕ πως δεν υπάρχει στην Κύπρο οργανωμένο σύστημα συνεχούς επιτήρησης νοσοκομειακών λοιμώξεων. 

Εξήγησε πως γι’ αυτό το λόγο έγινε η πρόταση από την Μονάδα Επιδημιολογικής Επιτήρησης του Υπουργείου Υγείας όπως δημιουργηθεί μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, σημειώνοντας πως η συγκεκριμένη πρόταση εντάσσεται στο Σχέδιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. 

Απαντώντας σε ερώτηση πως θα λειτουργήσει η συγκεκριμένη πλατφόρμα, η Δρ. Μάρκου είπε πως σκοπός της πλατφόρμας είναι να συλλέγει το αρμόδιο Υπουργείο δεδομένα από τα νοσοκομεία -δημόσια και ιδιωτικά- για τις νοσοκομειακές λοιμώξεις. 

«Το ορόσημο της υλοποίησης της πλατφόρμας», επεσήμανε η κ. Μάρκου, «είναι το τέλος του 2025».

Επιπροσθέτως, ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι «η συνεχής επιτήρηση είναι μεγάλη επένδυση και πολύ χρονοβόρα διαδικασία», για να προσθέσει πως «είναι αδύνατον όλες οι ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις να επιτηρούνται συνεχώς».

«Η πλατφόρμα θα βοηθήσει τα νοσοκομεία να κάνουν ηλεκτρονικά την επιτήρηση τους, ώστε να μπορούν αυτά τα δεδομένα να παρακολουθούνται από το Υπουργείο Υγείας. Όποιες κατευθυντήριες γραμμές και να εκδώσει ένα Υπουργείο η εφαρμογή και η ευθύνη είναι τοπική. Πρέπει να υπάρχει επιτήρηση και η πρόθεση του Υπουργείου είναι να υπάρχουν και κεντρικά δεδομένα συνεχούς επιτήρησης», σημείωσε.