Πρόταση για ένα νέο σύστημα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο, το οποίο επιδιώκει να βελτιώσει τον έγκαιρο εντοπισμό του καρκίνου, κατέθεσε σήμερα η Επίτροπος Υγείας Στέλλα Κυριακίδου εκ μέρους της Κομισιόν.

Οι συστάσεις περιλαμβάνουν αύξηση των ελέγχων για έξι τύπους καρκίνου που υπολογίζεται πως αποτελούν συνολικά το 55% όλων των περιστατικών που διαγιγνώσκονται στην ΕΕ κάθε χρόνο: επέκταση των ελέγχων για καρκίνο του μαστού σε περισσότερες ηλικίες, τακτικά τεστ για τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, προληπτικούς ελέγχους για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, προγράμματα ελέγχου για καρκίνο των πνευμόνων, παροχή δυνατότητας ελέγχων για καρκίνο του προστάτη και εισαγωγή ελέγχων για καρκίνο του στομάχου σε περιοχές όπου παρατηρούνται πολλά κρούσματα.

«Αν δεν δράσουμε τώρα, ο καρκίνος θα γίνει η κύρια αιτία θανάτου στην ΕΕ έως το 2035» τόνισε η κ. Κυριακίδου, σημειώνοντας πως για να αλλάξει αυτή η τάση θα πρέπει να βελτιωθεί η ανίχνευση του καρκίνου.

«Πρέπει να εξετάζουμε περισσότερο και πρέπει να εξετάζουμε καλύτερα» υπογράμμισε, υπενθυμίζοντας πως έχουν περάσει 20 χρόνια από την υιοθέτηση των συστάσεων που ισχύουν σήμερα για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, ενώ η ιατρική και η τεχνολογία έχουν σημειώσει σημαντική πρόοδο.

Η Επίτροπος ανακοίνωσε επίσης πως η Κομισιόν θα παρέχει επιπρόσθετη χρηματοδότηση 100 εκατομμυρίων ευρώ για βελτίωση της έρευνας στους προσυμπτωματικούς ελέγχους, μέσω των προγραμμάτων EU4Health και Horizon Europe, ενώ θα προτείνει επιπρόσθετη χρηματοδότηση μέσω των κονδυλίων του EU4Health για το 2023.

Ακόμα, τα κράτη μέλη θα μπορούν να αξιοποιήσουν κονδύλια από τα Ταμεία Συνοχής, και ιδιαίτερα από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης και το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο + για σκοπούς συγχρηματοδότησης των απαραίτητων επενδύσεων.

Η κ. Κυριακίδου ανέφερε πως αναμένει από τα κράτη μέλη να υιοθετήσουν τις συστάσεις στο πλαίσιο του Συμβουλίου μέχρι τον Δεκέμβριο φέτος. Οι προτάσεις για επικαιροποίηση των συστάσεων για τον προσυμπτωματικό έλεγχο αποτελούν βασικό πυλώνα του Ευρωπαϊκού Σχεδίου για την Καταπολέμηση του Καρκίνου που παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο του 2021, εξήγησε.

Ειδικότερα, η Κομισιόν εισηγείται τις πιο κάτω αλλαγές όσον αφορά τους ελέγχους για καρκίνο του μαστού, τραχήλου της μήτρας και παχέος εντέρου:

– επέκταση του προσυμπτωματικού ελέγχου του καρκίνου του μαστού, που σήμερα καλύπτει τις γυναίκες 50 έως 69 ετών, για να συμπεριλάβει και τις γυναίκες ηλικίας 45 έως 74 ετών, ενώ συνιστάται επίσης στα κράτη μέλη να να εξετάσουν συγκεκριμένα διαγνωστικά μέτρα, συμπεριλαμβανομένης της μαγνητικής τομογραφίας (MRI), για τις γυναίκες με ιδιαίτερα πυκνούς μαστούς,

-να δίδεται προτεραιότητα στις εξετάσεις για τον ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV) για γυναίκες ηλικίας 30-65 ετών, κάθε πέντε χρόνια αντί του τεστ Παπανικολάου, ανάλογα με το καθεστώς εμβολιασμού κατά του ιού HPV,

-να πραγματοποιείται ανοσοχημική εξέταση κοπράνων για καρκίνο του παχέος εντέρου σε άτομα ηλικίας 50-74 ετών αντί της αναζήτησης λανθάνουσας αιμορραγίας στα κόπρανα, προκειμένου να διαπιστωθεί αν χρειάζεται περαιτέρω εξέταση ενδοσκόπησης/κολονοσκόπησης.

Η Κομισιόν εισηγείται επίσης την θέσπιση προσυμπτωματικών ελέγχων και για για τον καρκίνο του πνεύμονα, του προστάτη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, για τον καρκίνο του στομάχου:

– Καρκίνος του πνεύμονα: η Επιτροπή συνιστά τη θέσπιση προσυμπτωματικού ελέγχου για καπνιστές και πρώην καπνιστές ηλικίας 50 έως 75 που έχουν σταματήσει το κάπνισμα κατά τα τελευταία 15 χρόνια, και έχουν ιστορικό καπνίσματος 30 πακέτων-ετών (pack-years) (ισοδύναμο με 20 τσιγάρα ημερησίως για 30 έτη).

– Καρκίνος του προστάτη: η Επιτροπή προτείνει την εισαγωγή της εξέτασης ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA), για άνδρες έως 70 ετών, σε συνδυασμό με πρόσθετη μαγνητική τομογραφία (MRI) ως περαιτέρω εξέταση.

– Καρκίνος του στομάχου: σε χώρες ή περιοχές με υψηλότερα ποσοστά εμφάνισης καρκίνου του στομάχου και θνησιμότητας από αυτόν, η Επιτροπή προτείνει τη θέσπιση προσυμπτωματικού ελέγχου για τα βακτήρια Helicobacter pylori, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν στομαχικά έλκη και, σε ορισμένες περιπτώσεις, να οδηγήσουν σε καρκίνο του στομάχου, ενώ συνιστά και προσυμπτωματικό έλεγχο των προκαρκινικών στομαχικών ελκών από άλλες αιτίες.

Όπως είπε η κ. Κυριακίδου, μεταξύ των στόχων του σχεδίου για τον καρκίνο είναι η διασφάλιση όπως το 90% όσων δικαιούνται εξέταση για καρκίνο του µαστού, καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και καρκίνο του παχέος εντέρου εξεταστούν μέχρι το 2025. Σήμερα η κάλυψη είναι άνιση, καθώς κυμαίνεται μεταξύ 6% και 90% για τον καρκίνο του μαστού και μεταξύ 20% και 70% για τον καρκίνο του παχέος εντέρου, σημείωσε.

Η κ. Κυριακίδου εξήγησε πως η πανδημία της COVID-19 τα τελευταία τρία χρόνια «μας έδειξε πόσο εύθραυστη μπορεί να είναι η καθημερινή μας ζωή και πόσο κρίσιμη είναι η υγεία για τους πολίτες μας και για την καλή λειτουργία των κοινωνιών μας», καθώς το 2020 απεβίωσαν τρεις φορές περισσότερα άτομα από καρκίνο, συνολικά 1,3 δισεκατομμύρια, σε σχέση με όσους πέθαναν από κορωνοϊό, συνολικά 420 χιλιάδες άτομα.

«Είναι γεγονός ότι στα περισσότερα κράτη μέλη της ΕΕ, τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο σε μεγάλο βαθμό είτε σταμάτησαν είτε επιβραδύνθηκαν», λόγω της πανδημίας, συνέχισε, επισημαίνοντας ότι σύμφωνα με εκτιμήσεις 100 εκατομμύρια εξετάσεις προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο δεν πραγματοποιήθηκαν στην Ευρώπη κατά τη διάρκεια της πανδημίας.