Τη διαβεβαίωση ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αναθεωρήσει το πως πρέπει τα κράτη μέλη να χειρίζονται θέματα διαβατηρίων και επιθεωρήσεων εισόδου σε υπηκόους τρίτων χωρών, έδωσε η Επίτροπος Εσωτερικών Υποθέσεων, Ylva Johansson κατά τη συζήτηση την Δευτέρα στην Ολομέλεια του Ευρωκοινοβουλίου (ΕΚ) του σχεδίου νομοθετικής πρωτοβουλίας για την κατάργηση των προγραμμάτων ‘χρυσών διαβατηρίων’.

Κατά τη συζήτηση στο Στρασβούργο της έκθεσης που ζητά απαγόρευση των προγραμμάτων «ιθαγένειας μέσω επενδύσεων» και κανόνες από την ΕΕ για τα αντίστοιχα προγράμματα που παρέχουν άδειες διαμονής, Ευρωβουλευτές αλλά και Ευρωπαίοι Επίτροποι, είπαν ότι πρέπει να δοθεί ένα τέλος στην «πώληση διαβατηρίων της ΕΕ».

Το θέμα της απόκτησης από Ρώσους ολιγάρχες «χρυσών διαβατηρίων» τέθηκε από τους περισσότερους ομιλητές.

Η κ. Johansson, είπε ότι μπορεί το ΕΚ να προσβλέπει στην στήριξη της ΕΕ για να ληφθούν μέτρα για τους κίνδυνους που ενέχονται από την πώληση Ευρωπαϊκών διαβατηρίων.

Είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη λάβει μέτρα και ότι η ίδια σκέφτεται να ενισχύσει τους ελέγχους  ως μέρος της τρέχουσας αναθεώρησης της Οδηγίας για τους μακροχρόνιους κατοίκους από τρίτες χώρες.

«Πρέπει να αποτρέψουμε ανθρώπους που χρησιμοποιούν αυτά τα συστήματα για να παραποιήσουν τη φορολογική τους κατοικία, διασφαλίζοντας την εφαρμογή της Οδηγίας για τη διοικητική συνεργασία με διαδικασίες επί παραβάσει εάν είναι απαραίτητο,» είπε.

Το πλαίσιο για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου, είπε και πρόσθεσε ότι θα εξετάσουν περαιτέρω μέτρα.

Πολύ σύντομα, πρόσθεσε, η Κομισιόν θα υποβάλει σύσταση σε όλα τα κράτη μέλη σχετικά με τις άδειες διαμονής και την ιθαγένεια στο πλαίσιο επενδυτικών συστημάτων.

Στην εισαγωγή της, η εισηγήτρια της έκθεσης,  Sophie in `t Veld, είπε ότι όταν οι κυβερνήσεις “πουλάνε διαβατήρια, πουλάνε κάτι που δεν είναι δικό τους”, ενώ ανέφερε ότι η πώληση τέτοιων διαβατηρίων δεν αφορά νόμιμες επιχειρήσεις αλλά σκιώδης δραστηριότητες.

Είπε ακόμα ότι οι Ρώσοι είναι η μεγαλύτερη ομάδα που έχουν διαβατήρια της ΕΕ και αναρωτήθηκε, γιατί ενώ πάρα πολλοί στο ΕΚ έστειλαν ήδη το μήνυμα ότι αυτή η πρακτική δεν μπορεί να συνεχιστεί, οι εθνικές Κυβερνήσεις εξακολουθούν να πιστεύουν ότι είναι καλή ιδέα να εξακολουθούν να εκδίδουν διαβατήρια σε Ρώσους ολιγάρχες.

Χαιρέτισε τις δηλώσεις των Επιτρόπων και την  αναγγελία μελλοντικών πρωτοβουλιών, αλλά, είπε ότι «είναι άτολμες αυτές οι πρωτοβουλίες» και τόνισε ότι η απαίτηση των Ευρωβουλευτών για μία κοινή λύση και μία κοινοτική νομοθεσία είναι βασισμένη στο Άρθρο 235 της Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ο Επίτροπος Δικαιοσύνης, Didier Reynders, είπε ότι «οι ευρωπαϊκές αξίες δεν είναι για πούλημα» και ότι η Κομισιόν συμφωνεί με το ΕΚ για την κατάργηση τέτοιων προγραμμάτων το συντομότερο δυνατόν γιατί παραβιάζουν το Δίκαιο της Ένωσης.

Απαντώντας σε επικρίσεις από Ευρωβουλευτές, είπε ότι δεν περίμεναν την ρωσική εισβολή για να δράσουν, υπενθυμίζοντας ότι η Κομισιόν ξεκίνησε δύο διαδικασίες, κατά της Μάλτας και της Κύπρου. Είπε ότι είναι θετικό ότι η Κύπρος έχει λήξει το πρόγραμμα ιθαγένειας μέσω επενδύσεων και καλωσόρισε την πρόσφατη ανακοίνωση της Μάλτας ότι αναστέλλουν το πρόγραμμα για πολίτες από Ρωσία και Λευκορωσία. Είναι μια αρχή, είπε, αλλά πρέπει η Μάλτα να πάρει απόφαση για τερματισμό του προγράμματος. Η Κομισιόν είναι τώρα σε στενή επαφή με τη Βουλγαρία που έχει παρόμοιο πρόγραμμα, είπε.

Ο Ευρωβουλευτής του ΑΚΕΛ, Γιώργος Γεωργίου, είπε στη δική του παρέμβαση, ότι τα επενδυτικά προγράμματα που θα μπορούσαν να δώσουν ώθηση στην ανάπτυξη της κοινωνίας τελικά μετατράπηκαν σε “εργοστάσιο παραγωγής και απόδοσης διαβατηρίων”.

«Ένα φαγοπότι δισεκατομμυρίων για κυκλώματα και μεσάζοντες,» είπε, προσθέτοντας ότι, δυστυχώς, ως Κύπριος, το γνωρίζει αυτό πάρα πολύ καλά. «Μπορεί η Κυβέρνησή μου να σταμάτησε να εξετάζει εκκρεμούσες αιτήσεις αλλά η ζημιά που έγινε για την Κύπρο είναι μεγάλη» είπε.

Ο κ. Γεωργίου είπε ότι απαιτούν να υπάρξει διαφάνεια και καταπολέμηση της διαφθοράς σε κάθε επίπεδο, και να κλείσουν οι φορολογικοί παράδεισοι. Είπε ακόμα, ότι Ρώσοι, Ουκρανοί και άλλοι ολιγάρχες, δεν υπήρξαν μόνο στην Κύπρο και τη Μάλτα αλλά είναι διάσπαρτοι σε όλη την Ευρώπη.

Ζήτησε οι ανείσπρακτοι φόροι από την απόδοση των “χρυσών διαβατηρίων”, που ανήκουν στην κοινωνία, όπως είπε, να απαιτηθούν και να εισπραχθούν για να δοθούν στα κράτη τα οποία τα χρειάζονται. Αυτό θα αποκαθιστούσε κάπως τα πράγματα, πρόσθεσε.

Το σχέδιο νομοθετικής πρωτοβουλίας αναφέρει ότι τα προγράμματα «ιθαγένειας μέσω επενδύσεων», μέσω των οποίων υπήκοοι τρίτων χωρών μπορούν να λάβουν τα λεγόμενα «χρυσά διαβατήρια», είναι κατακριτέα από δεοντολογικής, νομικής και οικονομικής άποψης. Ενέχουν επίσης σοβαρούς κινδύνους για την ασφάλεια της ΕΕ, υπονομεύοντας παράλληλα την ουσία της ευρωπαϊκής ιθαγένειας, και θα πρέπει να απαγορευτούν.

Οι Ευρωβουλευτές ζήτησαν από την Επιτροπή να εκπονήσει πρόταση για έναν αυστηρό κανονισμό της ΕΕ, ο οποίος θα περιλαμβάνει κανόνες για μια εισφορά βάσει ποσοστού επί των επενδύσεων (που θα διοχετεύεται στον προϋπολογισμό της ΕΕ), για αυστηρούς ελέγχους του ιστορικού των αιτούντων, για προϋποθέσεις για τη φυσική τους παρουσία στην αντίστοιχη χώρα, καθώς και για ένα ολοκληρωμένο ρυθμιστικό πλαίσιο για τις δραστηριότητες των διαμεσολαβητών.

Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας αναμένεται να ανακοινωθούν το πρωί της Τετάρτης.