Ομάδες ενόπλων έθεσαν υπό πολιορκία χθες Σάββατο το βράδυ τη μεγαλύτερη φυλακή της Αϊτής, εμπλεκόμενες σε συγκρούσεις με δυνάμεις της αστυνομίας, και συνδικαλιστικές οργανώσεις αστυνομικών απηύθυναν έκκληση να σταλούν επειγόντως ενισχύσεις, έπειτα από αλλεπάλληλες επιθέσεις συμμοριών σε τομείς της πρωτεύουσας, καθώς ο επικεφαλής συμμαχίας εγκληματικών οργανώσεων διεμήνυσε αυτή την εβδομάδα πως θα εξαπολυθούν συντονισμένες ενέργειες για να ανατραπεί η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Αριέλ Ανρί.

Δυο από τις κυριότερες συνδικαλιστικές οργανώσεις της αϊτινής αστυνομίας κάλεσαν να σταλεί βοήθεια προκειμένου να εμποδιστούν κρατούμενοι, πολλοί από τους οποίους είναι διαβόητοι κακοποιοί, να αποδράσουν από την Pénitencier National της πρωτεύουσας Πορτ-ο-Πρενς.

Δεν είναι σαφές πόσοι απελευθερώθηκαν ήδη από μέλη συμμοριών, ωστόσο η εφημερίδα Gazette Haiti ανέφερε στην ψηφιακή της έκδοση πως πρόκειται για «μεγάλο» αριθμό.

Πηγές του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς ανέφεραν πως κάποιοι από τους φυλακισμένους διστάζουν να προσπαθήσουν να αποδράσουν μαζικά, διότι φοβούνται πως θα βρεθούν σε διασταυρούμενα πυρά.

Αστυνομικοί που φρουρούσαν τη φυλακή «την εγκατέλειψαν», κατά δημοσίευμα του ειδησεογραφικού ιστότοπου AyiboPost. Ανάμεσα στους φυλακισμένους είναι πολλοί από τους φερόμενους ως δράστες της δολοφονίας του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ την 7η Ιουλίου 2021.

Η κυβέρνηση της Αϊτής – της φτωχότερης χώρας του δυτικού ημισφαιρίου – δεν έχει σχολιάσει τις εξελίξεις μέχρι στιγμής.

Η κατάσταση στην πρωτεύουσα επιδεινώθηκε τις τελευταίες ημέρες, με σφοδρά πυρά να ακούγονται σε συνοικίες της αφού ο επικεφαλής συμμαχίας συμμοριών Τζίμι Σεριζιέ, ή «Μπάρμπεκιου», πρώην αστυνομικός στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από τον ΟΗΕ και τις ΗΠΑ, προειδοποίησε πως οι επιθέσεις για την ανατροπή της κυβέρνησης Ανρί θα κλιμακωθούν.

Η Pénitencier National έχει ονομαστική χωρητικότητα 700 θέσεων, αλλά τον Φεβρουάριο του 2023 οι έγκλειστοι σε αυτοί ήταν 3.687, σύμφωνα με την αϊτινή οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων RNDDH. Το 2017, η ίδια ΜΚΟ προειδοποιούσε ότι υπήρχε σοβαρό πρόβλημα λόγω του πλεονάζοντος αριθμού εγκλείστων και της ανεπάρκειας του προσωπικού.

Η επίθεση στη φυλακή ακολουθεί πληροφορίες που κυκλοφόρησαν προχθές Παρασκευή κατά τις οποίες ένοπλοι προσπάθησαν να καταλάβουν το κυριότερο λιμάνι, προκαλώντας πρόβλημα στην κυκλοφορία και στη φορτοεκφόρτωση εμπορευματοκιβωτίων. Συμμορίες απείλησαν να επιτεθούν σε περισσότερα αστυνομικά τμήματα.

Ο Τζίμι Σεριζιέ προειδοποίησε αυτή την εβδομάδα τους κατοίκους να μη στείλουν τα παιδιά τους σχολείο για να αποφευχθούν «παράπλευρες απώλειες».

Μετά τη δολοφονία το 2021 του προέδρου Ζοβενέλ Μοΐζ, βάθυνε ακόμη περισσότερο στην Αϊτή η πολυδιάστατη κρίση —ασφαλείας, ανθρωπιστική, δημόσιας υγείας, πολιτική…— εν μέσω εξάπλωσης των συμμοριών, οι οποίες προοδευτικά έθεσαν υπό τον έλεγχό τους μεγάλο μέρος της χώρας, ειδικά της πρωτεύουσας. Ο αριθμός των ανθρωποκτονιών υπερδιπλασιάστηκε το 2023, σύμφωνα με δεδομένα του ΟΗΕ.

Στην εξουσία από το 2021, ο κ. Ανρί θεωρητικά θα παραχωρούσε την εξουσία την 7η Φεβρουαρίου, δυνάμει συμφωνίας που είχε συναφθεί τον Δεκέμβριο του 2022, αλλά παρέμεινε, επιχειρηματολογώντας πως πρέπει να αποκατασταθεί η ασφάλεια να να μπορέσουν να διεξαχθούν ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.

Για να βοηθηθεί η αστυνομία της Αϊτής να αντιμετωπίσει το κύμα βίας, το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ έδωσε τον περασμένο Οκτώβριο πράσινο φως στην ανάπτυξη στη χώρα διεθνούς οπλισμένης δύναμης, την ηγεσία της οποίας προσφέρθηκε να αναλάβει η Κένυα. Όμως παραμένει ασαφές ακόμη το πότε θα αναπτυχθεί.