Η πιο κρύα τοποθεσία στον πλανήτη βιώνει ένα επεισόδιο θερμού καιρού αυτή τη βδομάδα, που όμοιό του δεν έχει ξαναπαρατηρηθεί, με τις θερμοκρασίες πάνω από το στρώμα πάγου στην Ανατολική Ανταρκτική να εκτινάσσονται μέχρι και 40 βαθμούς Κελσίου. Η ζέστη έχει σπάσει τα ρεκόρ και έχει προκαλέσει σοκ στους επιστήμονες, αναφέρουν ερευνητές.

«Αυτό το γεγονός είναι εντελώς άνευ προηγουμένου και ανέτρεψε τις προσδοκίες μας για το κλιματικό σύστημα της Ανταρκτικής», δήλωσε ο Jonathan Wille, ένας ερευνητής που μελετά την πολική μετεωρολογία στο Πανεπιστήμιο Grenoble Alpes στη Γαλλία.

«Η κλιματολογία της Ανταρκτικής ξαναγράφεται», έγραψε στο Twitter ο Stefano Di Battista, ένας ερευνητής που έχει δημοσιεύσει μελέτες για τις θερμοκρασίες της Ανταρκτικής. Πρόσθεσε ότι τέτοιες θερμοκρασιακές ανωμαλίες θα είχαν θεωρηθεί «αδύνατες» και «αδιανόητες» πριν εμφανιστούν στην πραγματικότητα.

Μέρη της ανατολικής Ανταρκτικής ανέβασαν θερμοκρασίες μέχρι και 40 βαθμούς Κελσίου πάνω από το κανονικό, για τρεις συνεχόμενες μέρες, είπε ο Wille. Συνέδεσε το γεγονός με το ζεστό κύμα του Ιουνίου στον βορειοδυτικό Ειρηνικό, το οποίο οι επιστήμονες κατέληξαν ότι θα ήταν «σχεδόν αδύνατο» χωρίς την κλιματική αλλαγή που προκαλείται από τον άνθρωπο.

Το τι θεωρείται «θερμό» στην παγωμένη Ανταρκτική είναι βέβαια σχετικό. Αντί οι θερμοκρασίες να είναι -45 ή -50 βαθμούς Κελσίου, έχουν πλησιάσει τους -18 ή -12, αλλά αυτό είναι ένα τεράστιο κύμα ζέστης για τα δεδομένα της Ανταρκτικής.

Η μέση υψηλή θερμοκρασία στο Βοστόκ, στο κέντρο του ανατολικού στρώματος πάγου, είναι περίπου -53 βαθμοί Κελσίου τον Μάρτιο. Αλλά, την Παρασκευή, η θερμοκρασία εκτινάχθηκε στους -17,7 βαθμούς, τη θερμότερη θερμοκρασία που καταγράφηκε ποτέ Μάρτιο, στα 65 χρόνια που τηρούνται αρχεία. Με αυτό, έσπασε το προηγούμενο μηνιαίο ρεκόρ κατά 15 βαθμούς Κελσίου.

«Στα 65 χρόνια καταγραφής στο Βοστόκ, ανάμεσα στον Μάρτη και τον Οκτώβρη δεν είχαν παρατηρηθεί ποτέ θερμοκρασίες πάνω από -30 βαθμούς Κελσίου», έγραψε σε email ο Di Battista.

Το Βοστόκ, ένα ρωσικό μετεωρολογικό παρατηρητήριο βρίσκεται περίπου 808 μίλια από τον Νότιο Πόλο. Είναι διάσημο για τη χαμηλότερη θερμοκρασία που έχει παρατηρηθεί ποτέ στη γη: -89,2 βαθμοί Κελσίου, που σημειώθηκε στις 21 Ιουλίου 1983.

Σύμφωνα με τη Washington Post, οι ερευνητές Liza Keller και Matt Lazzara, είπαν ότι τέτοιες θερμοκρασίες είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτες, καθώς ο Μάρτης σηματοδοτεί την έναρξη του Φθινοπώρου στην Ανταρκτική, σε αντίθεση με τον Ιανουάριο που έχει περισσότερη ηλιοφάνεια. Αυτή την περίοδο του χρόνου η Ανταρκτική χάνει περίπου 25 λεπτά ηλιοφάνειας κάθε μέρα.

Ο Wille είπε ότι οι θερμές συνθήκες πάνω από την Ανταρκτική υποκινήθηκαν από έναν ακραίο ατμοσφαιρικό ποταμό ή ένα στενό διάδρομο υδρατμών στον ουρανό, στην ανατολική ακτή της. Σύμφωνα με μοντέλα υπολογιστών, ο ατμοσφαιρικός ποταμός έφτασε στην ξηρά την Τρίτη μεταξύ των σταθμών Dumont d’Urville και Casey και έριξε έντονες βροχοπτώσεις, προκαλώντας πιθανώς ένα σημαντικό φαινόμενο τήξης στην περιοχή.

Η υγρασία από την καταιγίδα διαχύθηκε και απλώθηκε στο εσωτερικό της ηπείρου. Ωστόσο, ένα ισχυρό σύστημα αποκλεισμού υψηλής πίεσης ή «θόλος θερμότητας», μετακινήθηκε στην ανατολική Ανταρκτική, εμποδίζοντας τη διαφυγή της υγρασίας. Ο θόλος θερμότητας ήταν εξαιρετικά έντονος, πέντε τυπικές αποκλίσεις πάνω από το κανονικό, αναφέρει η Post.

Οι ασυνήθιστα ψηλές θερμοκρασίες έχουν προκαλέσει μερικό λιώσιμο στην περιοχή, σύμφωνα με μοντέλα, κάτι που είναι ασυνήθιστο, καθώς αυτό το μέρος της Ανταρκτικής δεν λιώνει συχνά. Ωστόσο, αυτό το φαινόμενο δεν αναμένεται να επηρεάσει τη σταθερότητα των παγετώνων στην περιοχή, σύμφωνα με την εφημερίδα.