Το μεταναστευτικό σύστημα που προτίθεται να υιοθετήσει από την 1η Ιανουαρίου 2021, δηλαδή αμέσως μετά από τη λήξη της μεταβατικής περιόδου του Brexit, παρουσιάζει εντός της Τετάρτης η βρετανική κυβέρνηση, αποκλείοντας τους ανειδίκευτους εργάτες.

Το σύστημα, που βασίζεται σε μοριοδότηση των επίδοξων μεταναστών στα πρότυπα του αυστραλιανού μεταναστευτικού συστήματος, αφορά όλους όσους θα θέλουν να ζήσουν και να εργαστούν επί βρετανικού εδάφους, είτε προέρχονται από χώρα μέλος της ΕΕ είτε από τρίτη χώρα.

Με ποιο τρόπο θα μοριοδοτούνται οι αιτούντες

Απαραίτητες προϋποθέσεις που θα πρέπει να πληροί ένας επίδοξος μετανάστης θα είναι να έχει ήδη προσφορά θέσης εργασίας από εγκεκριμένο εργοδότη, να έχει ειδίκευση σε αυτόν τον επαγγελματικό τομέα και να γνωρίζει την αγγλική γλώσσα. Ως αποδεκτός βαθμός ειδίκευσης θα θεωρείται η αποδεδειγμένη κατάρτιση σε επίπεδο ‘A-level’, δηλαδή ακόμα και σε προπτυχιακό επίπεδο, σε αντίθεση με το ισχύον σύστημα για τους μη Ευρωπαίους. Αυτό θα επιτρέπει π.χ. τη χορήγηση άδειας εργασίας σε ξυλουργούς, χτίστες και σοβατζήδες, που αποκλείονταν με βάση τον αρχικό σχεδιασμό.

Η πλήρωση αυτών των τριών κριτηρίων θα δίνει στον επίδοξο μετανάστη 50 πόντους επί συνόλου τουλάχιστον 70 που θα απαιτούνται για να εγκριθεί η είσοδός του στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Οι υπόλοιποι πόντοι θα απονέμονται με βάση το μισθό που θα έχει συμφωνήσει για την εργασία του, το κατά πόσο θα προορίζεται για κάλυψη θέσης εργασίας σε συγκεκριμένους τομείς όπου θα έχουν προσδιοριστεί ελλείψεις σε έμψυχο δυναμικό ή/και την εκπαιδευτική του κατάρτιση.

Πιο συγκεκριμένα:

• 20 πόντοι θα απονέμονται εφόσον ο ετήσιος μικτός μισθός είναι τουλάχιστον 25.600 λίρες (περίπου 30.800 ευρώ)
• 10 πόντοι θα απονέμονται αν ο αντίστοιχος μισθός είναι μεταξύ 23.040 και 25.599 λιρών
• Το κατώτατο όριο μισθού για να γίνει δεκτός στη χώρα ένας μετανάστης θα είναι οι 20.480 λίρες το χρόνο, αν και αυτή η μισθολογική βαθμίδα δε θα δίνει πόντους.

Η πρόσληψη σε τομέα με αναγνωρισμένες ελλείψεις δυναμικού (π.χ. γεωργία) θα δίνει 20 πόντους.

Τον ίδιο αριθμό πόντων θα λαμβάνουν και οι κάτοχοι διδακτορικού τίτλου στον επιστημονικό, τεχνολογικό, μηχανολογικό και μαθηματικό κλάδο. Δέκα πόντους θα παίρνει όποιος έχει διδακτορικό στον τομέα της θέσης εργασίας που του προσφέρεται.

Αποκλείονται οι σερβιτόροι και οι αυτοαπασχολούμενοι

Σύμφωνα με δεκασέλιδο ενημερωτικό έγγραφο, που δόθηκε στη δημοσιότητα από το Υπουργείο Εσωτερικών, δεν θα υπάρχει επίσης διαθέσιμη οδός εισόδου στο Ηνωμένο Βασίλειο για αυτοαπασχολούμενους μετανάστες, Ευρωπαίους ή μη, καθώς επίσης για σερβιτόρους, εργαζόμενους σε καφέ και «στοιχειωδών» καθηκόντων εργαζόμενους στον αγροτικό και αλιευτικό τομέα.

Υπολογίζεται ότι το 70% του παρόντος εργατικού δυναμικού στο Ηνωμένο Βασίλειο από την ΕΕ δε θα πληρούσε τα κριτήρια του νέου συστήματος.

Δεν θα δέχονται ευρωπαϊκές ταυτότητες

Επιπλέον, δηλώνεται ότι οι αρμόδιες βρετανικές αρχές θα αρχίσουν σταδιακά κάποια στιγμή να μην κάνουν δεκτές στα σύνορα εθνικές ταυτότητες από ευρωπαϊκές χώρες, ώστε να υπάρχει κάλυψη έναντι παραχαραγμένων ή κλεμμένων εγγράφων ταυτότητας.

Όσοι θα θέλουν να επισκεφθούν το Ηνωμένο Βασίλειο και κατάγονται από χώρα με την οποία υπάρχει σχετική συμφωνία, θα μπορούν να το κάνουν χωρίς βίζα για περίοδο έως έξι μήνες.

Για όσους θα επιθυμούν να σπουδάσουν στη χώρα από το ακαδημαϊκό έτος που αρχίζει το 2021 και μετά θα πρέπει να έχουν προσφορά θέσης σπουδαστή σε εκπαιδευτικό ίδρυμα, να γνωρίζουν αγγλικά και να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι μπορούν να καλύπτουν τις οικονομικές τους ανάγκες.

Καταργείται δε το αριθμητικό όριο για τους ειδικευμένους εργαζόμενους που θα μπορούν να γίνονται δεκτοί στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ ένας μικρός αριθμός υψηλής επαγγελματικής ειδίκευσης μεταναστών θα επιτρέπεται να έρχονται στη χώρα ακόμα και χωρίς συγκεκριμένη προσφορά θέσης εργασίας.

Προβλέπονται επίσης «διευθετήσεις κινητικότητας νέων», ώστε 20.000 νέοι από όλο τον κόσμο να μπορούν να έρχονται κάθε χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Διατηρείται, εξάλλου, το δικαίωμα καλλιτεχνών και αθλητών να εισέρχονται στη χώρα για παραστάσεις, διαγωνισμούς και ακροάσεις.

Η αρμόδια Υπουργός Εσωτερικών Πρίτι Πατέλ αναμένεται να πει πως το νέο μεταναστευτικό σύστημα δίνει μια μοναδική ευκαιρία για ανάκτηση του πλήρους ελέγχου των βρετανικών συνόρων «για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες», εξαλείφοντας τη «στρέβλωση» που προκαλούσε η ελευθερία μετακίνησης εντός της ΕΕ.

Κριτική στο Νομοσχέδιο

Ήδη, ωστόσο, πριν από τις επίσημες ανακοινώσεις, τα σχέδια της κυβέρνησης έχουν δεχθεί κριτική από παράγοντες της αγοράς στη χώρα που προειδοποιούν για πλήγμα στην εθνική οικονομία και για λουκέτα σε εργοστάσια, ιδίως επεξεργασίας και συσκευασίας τροφίμων, σε επιχειρήσεις του τομέα φιλοξενίας, καθώς και σε επιχειρήσεις λιανικής, εστίασης κ.ά.

Έντονη κριτική ασκεί επίσης η αντιπολίτευση, ενώ το συνδικάτο Unison που εκπροσωπεί τους εργαζόμενους στο χώρο της υγείας τονίζει ότι το νέο σύστημα συνιστά «απόλυτη καταστροφή» για τον τομέα της παροχής περίθαλψης.

Η απάντηση κυβερνητικών στελεχών είναι πως το νέο σύστημα υλοποιεί την εντολή που έδωσε στον Μπόρις Τζόνσον το εκλογικό σώμα προ δύο μηνών και ότι είναι ώρα οι βρετανικές επιχειρήσεις να απογαλακτιστούν από το φθηνό ξένο εργατικό δυναμικό.

Το νέο σύστημα θα περιλαμβάνεται σε ένα νέο μεταναστευτικό νομοσχέδιο, δηλαδή θα πρέπει να εγκριθεί από τη Βουλή των Κοινοτήτων και από τη Βουλή των Λόρδων.