Το ιρανικό δεξαμενόπλοιο που μετατράπηκε σε ένα από τα αντικείμενα της διένεξης ανάμεσα στην Τεχεράνη και τη Δύση άλλαξε θέση χθες Παρασκευή, αλλά παραμένει αγκυροβολημένο στα ανοικτά του Γιβραλτάρ και είναι ακόμα ασαφές εάν αναχωρεί σύντομα. Δεν ήταν διαθέσιμος εκπρόσωπος των αρχών της βρετανικής περιοχής για να σχολιάσει.
Το Grace 1 συνελήφθη από τις βρετανικές ειδικές δυνάμεις δυτικά του στενού που οδηγεί στη Μεσόγειο την 4η Ιουλίου, λόγω των υποψιών ότι επρόκειτο να παραβιάσει κυρώσεις της ΕΕ μεταφέροντας αργό στη Συρία, σύμμαχο του Ιράν.
Η Τεχεράνη διαψεύδει ότι αυτός ήταν ο σκοπός του ταξιδιού του. Το Γιβραλτάρ ήρε τη διαταγή κράτησης του σκάφους προχθές Πέμπτη, αλλά την κατάσταση όσον αφορά το πλοίο περιέπλεξε η έκδοση αμερικανικού “εντάλματος σύλληψης” του πλοίου, μια προσπάθεια της ύστατης ώρας για να παραμείνει το τάνκερ ακινητοποιημένο.
Η εφημερίδα The Gibraltar Chronicle έγραψε ότι το δεξαμενόπλοιο θεωρείται απίθανο να αποπλεύσει πριν από αύριο Κυριακή, επικαλούμενη μη κατονομαζόμενη πηγή, που εξήγησε πως τότε αναμένεται να ανέβουν στο πλοίο έξι νέα μέλη πληρώματος, συμπεριλαμβανομένου του νέου καπετάνιου του.
Δικηγόρος του πλοιάρχου του Grace 1 επιβεβαίωσε πως ο εντολέας του ζήτησε να αντικατασταθεί. Το πλοίο παρέμενε αγκυροβολημένο χθες, μολονότι έμοιαζε να κινείται και περισσότερος καπνός έβγαινε από το ένα από τα φουγάρα του τις τελευταίες ημέρες. Σύμφωνα με δεδομένα της εταιρείας Refinitiv, είναι ακίνητο. Ο επικεφαλής της κυβέρνησης του Γιβραλτάρ, ο Φάμπιαν Πικάρντο, δήλωσε χθες ότι το Γκρέις 1 είναι ελεύθερο να αποπλεύσει αφού ολοκληρώσει τη διαδικασία ανεφοδιασμού του. “Μπορεί [ο απόπλους] να γίνει σήμερα, μπορεί αύριο”, είπε ο Πικάρντο στο δημόσιο βρετανικό ραδιοφωνικό δίκτυο BBC.
Το πλοίο αλλάζει όνομα, μετονομάζεται σε Adrian Darya, αλλά και νηογνώμονα – έπλεε ως τώρα υπό σημαία Παναμά, θα πλέει πλέον υπό ιρανική σημαία. Η κυβέρνηση των ΗΠΑ θέλει να συλλάβει το δεξαμενόπλοιο διότι θεωρεί πως “συνδέεται με το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν”, που χαρακτηρίζει “ξένη τρομοκρατική οργάνωση”.
Ομοσπονδιακό δικαστήριο της Ουάσινγκτον εξέδωσε ένταλμα σύλληψης του πλοίου, κατάσχεσης του πετρελαίου που μεταφέρει στις δεξαμενές του και χρηματικού ποσού ύψους σχεδόν 1 εκατομμυρίου δολαρίων, κατά το αμερικανικό υπουργείο Δικαιοσύνης προϊόν εγκλήματος – νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα – δικτύου εταιρειών-“βιτρινών” των Φρουρών της Επανάστασης.
Το υπουργείο Δικαιοσύνης και το υπουργείο Αμυνας των ΗΠΑ δεν απάντησαν όταν τους ζητήθηκε να σχολιάσουν την έκδοση του εντάλματος. Ερωτηθείς για τη θέση και το ένταλμα της Ουάσινγκτον, ο Πικάρντο είπε πως το ζήτημα “ασφαλώς μπορεί να επιστρέψει στο δικαστήριο”, αναφερόμενος στο Ανώτατο Δικαστήριο του Γιβραλτάρ.
Η παρέμβαση αυτή της τελευταίας στιγμής από μέρους των ΗΠΑ αποτελεί άλλη μια ανατροπή στην πλοκή αυτής της μακρόσυρτης υπόθεσης, που διαρκεί από την 4η Ιουλίου. Η σύλληψη του Γκρέις 1 εξώθησε την Τεχεράνη να συλλάβει με τη σειρά της το Stena Impero, δεξαμενόπλοιο υπό βρετανική σημαία, στον Κόλπο δύο εβδομάδες αργότερα, εξέλιξη που κλιμάκωσε κι άλλο την ένταση στο Στενό του Χορμούζ, θαλάσσια οδό μεγάλης διεθνούς σημασίας.
Τα δύο πλοία και τα πληρώματά τους μετατράπηκαν σε πιόνια στο ευρύτερο γεωπολιτικό παιγνίδι που εκτυλίσσεται από τον Μάιο του 2018, όταν οι ΗΠΑ αποσύρθηκαν από τη διεθνή συμφωνία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας του Ιράν και επέβαλαν εκ νέου τις βαριές οικονομικές κυρώσεις που επέβαλαν στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Έκτοτε, η ένταση κλιμακώνεται συνεχώς. Η Τεχεράνη, που χαρακτηρίζει “πειρατεία” την αμερικανική προσπάθεια να συλληφθεί ξανά το πλοίο και διαψεύδει ότι έκλεισε οποιαδήποτε συμφωνία για να επιτύχει την απελευθέρωση του Γκρέις 1, γνωστοποίησε πως θα αποπλεύσει σύντομα αφού το 25μελές πλήρωμά του τελειώσει τις προετοιμασίες, συμπεριλαμβανομένου του ανεφοδιασμού του με καύσιμα.