Τη βούληση των 27 να δράσουν πιο στρατηγικά για προστατεύσουν τα συμφέροντα της ΕΕ και να υπερασπισθούν τις αξίες της, επαναβεβαίωσαν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων κατά τη 2η μέρα της τηλεδιάσκεψης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ παρουσιάζοντας τις συγκλίσεις των ηγετών, σημείωσε ότι “ισχυρότερη ΕΕ σημαίνει ισχυρότερο ΝΑΤΟ” και επιδίωξη της ΕΕ θα είναι πλέον και η ισχυρή συνεργασία με τις ΗΠΑ. Τόνισε ότι “είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι μας αναλογεί για τη νέα διατλαντική σχέση” και επεσήμανε την αύξηση επενδύσεων στην άμυνα, την κυβερνοασφάλεια, την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών και της παραπληροφόρησης. Ανακοίνωσε, τέλος, τον στόχο για υιοθέτηση της στρατηγικής πυξίδας της ΕΕ ως το Μάρτιο του 2022.

Συγκεκριμένα, σε κοινή δήλωση, που υιοθέτησαν οι 27 τονίζουν ότι παραμένουμε δεσμευμένοι να εφαρμόσουν τη στρατηγική ατζέντα 2019-2024, ακολουθώντας μια πιο στρατηγική πορεία δράσης και αυξάνοντας την ικανότητα της ΕΕ να ενεργεί αυτόνομα.

Ειδικά όσον αφορά την ασφάλεια και την άμυνα, οι 27 δηλώνουν τη βούλησή τους να προωθήσουν τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ, καθώς και την ανθεκτικότητα και την ετοιμότητά της για την αποτελεσματική αντιμετώπιση όλων των απειλών και προκλήσεων ασφαλείας. Επαναβεβαιώνουν δε ότι, ενόψει της αυξημένης παγκόσμιας αστάθειας, η ΕΕ πρέπει να αναλάβει μεγαλύτερη ευθύνη για την ασφάλειά της.

Ταυτόχρονα, όμως οι 27 δεσμεύονται να συνεργαστούν στενά με το ΝΑΤΟ, με πλήρη σεβασμό των αρχών που καθορίζονται στις Συνθήκες και εκείνων που συμφωνήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, και για την ενίσχυση των συνεργασιών με τον ΟΗΕ και τους βασικούς περιφερειακούς εταίρους.

Οι 27 εκφράζουν και την ελπίδα για συνεργασία με τη νέα κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών σε μια ισχυρή και φιλόδοξη διατλαντική ατζέντα, που περιλαμβάνει στενό διάλογο για την ασφάλεια και την άμυνα. Σημειώνουν όμως ότι αυτή η παγκόσμια συνεργασία “θα ωφεληθεί από μια ισχυρότερη ΕΕ στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας”.

Οι 27 καταγράφουν επίσης ότι έχουν ήδη ληφθεί σημαντικά μέτρα για την ενίσχυση των πολιτικών, εργαλείων και μέσων ασφάλειας και άμυνας της ΕΕ.

Σημειώνουν δε ως στόχο την περαιτέρω εμβάθυνση της συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας μεταξύ των κρατών μελών, την αύξηση των αμυντικών επενδύσεων και την ενίσχυση της ανάπτυξης πολιτικών και στρατιωτικών ικανοτήτων και της επιχειρησιακής ετοιμότητας εντός της Ένωσης, και δεσμεύονται για τα εξής:- ενίσχυση της πολιτικής και στρατιωτικής επιχειρησιακής δέσμευσης της Ένωσης, μεταξύ άλλων μέσω βελτιωμένης δημιουργίας δυνάμεων, αποτελεσματικότερου σχεδιασμού και διοίκησης της ΕΕ και μιας ισχυρής εφαρμογής του ευρωπαϊκού μηχανισμού ειρήνης, ο οποίος θα πρέπει να τεθεί γρήγορα σε λειτουργία ·- ενθάρρυνση των κρατών μελών να κάνουν καλύτερη χρήση των ευκαιριών συνεργασίας που προσδιορίζονται στην συντονισμένη ετήσια ανασκόπηση για την άμυνα (CARD) και την πλήρη χρήση της μόνιμης δομημένης συνεργασίας (PESCO) για την ενίσχυση των επενδύσεων, της ετοιμότητας και της ανάπτυξης συνεργατικών δυνατοτήτων ·

– ενίσχυση της τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης της ευρωπαϊκής άμυνας, μεταξύ άλλων μέσω της ταχείας υιοθέτησης, της έναρξης ισχύος και της λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας, και με την ενίσχυση των συνεργιών μεταξύ πολιτικών, αμυντικών και διαστημικών βιομηχανιών, συμπεριλαμβανομένου του τομέα της Τεχνητής Νοημοσύνης και των καινοτόμων τεχνολογιών, και τη συμμετοχή των ΜΜΕ. Οι 27 σημειώνουν ότι αυτό θα πρέπει να υποστηρίζει την ανθεκτικότητά της ΕΕ σε σχέση με τις κρίσιμες τεχνολογίες και τις στρατηγικές αλυσίδες αξίας. Προς τούτο, καλούν την Κομισιόν να παρουσιάσει έναν τεχνολογικό χάρτη πορείας έως τον Οκτώβριο του 2021 για την ενίσχυση της έρευνας, της τεχνολογικής ανάπτυξης και της καινοτομίας και τη μείωση των στρατηγικών μας εξαρτήσεων σε κρίσιμες τεχνολογίες και αλυσίδες αξίας ·- παροχή ασφαλούς ευρωπαϊκής πρόσβασης στα παγκόσμια κοινά (συμπεριλαμβανομένου του διαστήματος, του κυβερνοχώρου και της ανοικτής θάλασσας), καθώς και βελτιωμένη στρατιωτική κινητικότητα σε ολόκληρη την Ένωση.

Λαμβάνοντας υπόψη τον αυξανόμενο αριθμό και την πολυπλοκότητα των απειλών στον κυβερνοχώρο, οι 27 δηλώνουν ότι στοχεύουν στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας και της ανταπόκρισης στον κυβερνοχώρο και στη βελτίωση του πλαισίου διαχείρισης κρίσεων στον κυβερνοχώρο.

Ακολουθώντας τη στρατηγική για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που παρουσιάστηκε τον Δεκέμβριο του 2020, καλούν την Κομισιόν και τον Ύπατο Εκπρόσωπο να υποβάλουν έκθεση σχετικά με την εφαρμογή έως τον Ιούνιο του 2021. Επιπλέον, καλούν τους συννομοθέτες να προχωρήσουν γρήγορα στο απαραίτητο νομοθετικό έργο, ιδίως σχετικά με την αναθεωρημένη οδηγία για την ασφάλεια του δικτύου και πληροφοριακά συστήματα (οδηγία NIS 2).

Ζητούν επίσης μεγαλύτερη συνεργασία και συντονισμό για την πρόληψη και την αντιμετώπιση υβριδικών απειλών, συμπεριλαμβανομένης της παραπληροφόρησης, μεταξύ άλλων με τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και των σχετικών διεθνών παραγόντων.

Ο Ύπατος Εκπρόσωπος παρουσίασε τις συνεχείς προσπάθειες προς μια φιλόδοξη Στρατηγική Πυξίδα για να καθοδηγήσει την περαιτέρω εφαρμογή του επιπέδου φιλοδοξίας της ΕΕ στην ασφάλεια και την άμυνα. Καλούμε τον Ύπατο Εκπρόσωπο, μαζί με τα κράτη μέλη, να προωθήσουν τις εργασίες για τη Στρατηγική Πυξίδα, κάνοντας χρήση ολόκληρης της εργαλειοθήκης της ΕΕ, ενόψει της έγκρισής της έως τον Μάρτιο του 2022.

Η ασφάλεια και η άμυνα θα υπόκεινται σε τακτική επανεξέταση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.

Tέλος, οι 27 συζητήσαμε τον πολιτικό και στρατηγικό χαρακτήρα της εταιρικής σχέσης της ΕΕ με τη Νότια Γειτονιά, επαναβεβαιώνουν τα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Δεκεμβρίου 2020 και καλούν το Συμβούλιο να εξετάσει την εφαρμογή της κοινής ανακοίνωσης της Κομισιόν και του Ύπατου Εκπροσώπου σχετικά με μια ανανεωμένη και ενισχυμένη εταιρική σχέση με τη νότια γειτονία με σκοπό την αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και την αξιοποίηση κοινών ευκαιριών μέσω ενισχυμένης συνεργασίας.