Η συντονίστρια του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών για τις ανθρωπιστικές επιχειρήσεις στο εμπόλεμο Σουδάν ανησυχεί ολοένα περισσότερο για την τύχη 20 εκατομμυρίων Σουδανών —δηλαδή του 40% και πλέον του πληθυσμού— στους οποίους οι υπηρεσίες του δεν έχει εξασφαλίσει πρόσβαση, ενώ προειδοποιεί πως η χορήγηση ανθρωπιστικής βοήθειας υπάρχει κίνδυνος να σταματήσει, ελλείψει κεφαλαίων.
Η Κλεμεντίν Νκουέτα-Σαλάμι τόνισε, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο, πως η ανθρωπιστική κατάσταση στο Σουδάν είναι «καταστροφική» έπειτα από οκτώ μήνες πολέμου ανάμεσα στους δυο στρατηγούς που είχαν καταλάβει την εξουσία με το πραξικόπημα του 2021.
Τη 15η Απριλίου ο επικεφαλής των ενόπλων δυνάμεων στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν και ο δεύτερος στην ιεραρχία του στρατιωτικού καθεστώτος, ο στρατηγός Μοχάμεντ Χαμντάν Ντάγκλο, αρχηγός των επίφοβων παραστρατιωτικών των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ), έστρεψαν τα όπλα ο ένας εναντίον του άλλου.
Έκτοτε «σχεδόν επτά εκατομμύρια άνθρωποι εκτοπίστηκαν», αριθμός που σημαίνει πως στο Σουδάν καταγράφεται ο «μεγαλύτερος εκτοπισμός πληθυσμού στον κόσμο», επισήμανε η κυρία Νκουέτα-Σαλάμι.
Ο ΟΗΕ υπολογίζει πως έχουν χάσει τη ζωή τους τουλάχιστον 12.000 άνθρωποι, πρόσθεσε. Πρόκειται αναμφίβολα για πολύ υποτιμημένο αριθμό, καθώς αχανείς τομείς της χώρας είναι εντελώς αποκομμένοι.
Παρά το εύρος της κρίσης, επισήμανε η συντονίστρια, οι υπηρεσίες του ΟΗΕ καλούνται να τα βγάλουν πέρα «με περιορισμένους πόρους», καθώς έχουν ανάγκη «περίπου 2,6 δισεκατομμύρια δολάρια» και από το ποσό αυτό δεν έχουν λάβει παρά «το 38,6%».
«Κάποια στιγμή, ακόμα κι αν εξασφαλίσουμε πρόσβαση, δεν θα έχουμε πλέον πόρους», προειδοποίησε.
Ο Γιαν Έγκελαντ, επικεφαλής του Νορβηγικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (NRC), μη κυβερνητικής οργάνωσης ιδιαίτερα ενεργής στο Σουδάν, κάνει την ίδια διαπίστωση.
«Δεν έχω ξαναδεί ποτέ, όλα τα χρόνια που κάνω ανθρωπιστική δουλειά, τόσο φρικιαστική και μεγάλη καταστροφή να προσελκύει τόσο λίγη προσοχή και τόσο λίγους πόρους», είπε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι Σουδανοί βρίσκονται παγιδευμένοι «σε διασταυρούμενα πυρά, βιαιότητες εθνικού χαρακτήρα και βομβαρδισμούς», ζουν τις «χειρότερες ώρες τους και δεν είμαστε εκεί», συνέχισε.
«Περίπου 24,7 εκατομμύρια άνθρωποι έχουν ανάγκη ανθρωπιστική βοήθεια» στη χώρα, με άλλα λόγια ο ένας Σουδανός στους δύο, υπενθύμισε η . Νκουέτα-Σαλάμι.
«Ως τώρα δεν έχουμε μπορέσει να αποκτήσουμε πρόσβαση παρά σε τέσσερα εκατομμύρια ανθρώπους», ενώ «ο στόχος μας είναι να φθάσουμε σε 18 εκατομμύρια» πολίτες που χρειάζονται βοήθεια ως προς «την υγεία, το νερό, την τροφή, την υγιεινή», εξήγησε.
Ο ΟΗΕ μπόρεσε, από το έδαφος του Τσαντ, να ξεκινήσει επιχείρηση για να διανεμηθεί βοήθεια σε πολιτείες της αχανούς περιοχής Νταρφούρ —όπου υποπτεύεται ότι διαπράττεται «γενοκτονία»— και πλέον προσπαθεί να εξασφαλίσει πρόσβαση σε πολιτείες της Κορντοφάν, άλλη περιοχή όπου οι εχθροπραξίες είναι σφοδρές.
Η πρωτεύουσα Χαρτούμ, όπου άρχισε ο πόλεμος στα μέσα Απριλίου, παραμένει απρόσιτη· εκατομμύρια κάτοικοι εξακολουθούν να είναι παγιδευμένοι εκεί.
Ο ΟΗΕ μετέφερε από τις πρώτες μέρες του πολέμου τις υπηρεσίες του στο Πορτ Σουδάν, στην Ερυθρά Θάλασσα, όπου δεν έφθασαν ποτέ οι μάχες. Η περιοχή είναι από τις ελάχιστες όπου οι ένοπλες δυνάμεις έχουν τον πλήρη έλεγχο και το λιμάνι και το αεροδρόμιο λειτουργούν χωρίς προβλήματα.
Όπως εξήγησε η αξιωματούχος του ΟΗΕ, «η ανασφάλεια δημιουργεί τεράστια πρόκληση». Και, πέρα από την ασφάλεια των εργαζομένων σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, χρειάζεται να διεξαχθούν «πολύ περίπλοκες διαπραγματεύσεις για να φθάσει η βοήθεια πέρα από τις γραμμές των μετώπων».
Και το να καθίσουν τα μέρη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων παραμένει στόχος που απέχει ακόμα πολύ.
Κατόπιν απαίτησης των σουδανικών αρχών, το Συμβούλιο Ασφαλείας έβαλε τέλος την 1η Δεκεμβρίου στην πολιτική αποστολή του ΟΗΕ, η οποία συγκέντρωνε στοιχεία για τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, που πολλαπλασιάστηκαν κι επιδεινώθηκαν από το ξέσπασμα του πολέμου.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες στηλίτευσε τις ενέργειες των δυο στρατηγών, που επιδεικνύουν «απόλυτη περιφρόνηση για τα συμφέροντα του λαού τους», αυτών που τους υποστηρίζουν, «οικονομικά» και με «όπλα», καθώς και άλλων παραγόντων, τους οποίους δεν κατονόμασε.
Εδώ και μήνες ειδικοί επισημαίνουν πως κυρίως η Αίγυπτος και η Τουρκία υποστηρίζουν τις ένοπλες δυνάμεις του στρατηγού Μπουρχάν, ενώ τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα τις ΔΤΥ του στρατηγού Ντάγκλο, που ελέγχουν μεγάλο μέρος των σουδανικών κοιτασμάτων χρυσού.
Παρά την ανάμιξη ξένων παραγόντων, την έλλειψη ενδιαφέροντος σε επίπεδο μέσων ενημέρωσης και σε διπλωματικό επίπεδο, και παρά τις αναταράξεις σε άλλους τομείς της περιφέρειας, «πρέπει τα δυο μέρη να συμφωνήσουν να κηρύξουν κατάπαυση του πυρός και κατόπιν να τερματίσουν τις εχθροπραξίες», τόνισε η κ. Νκουέτα-Σαλάμι.
«Ο σουδανικός λαός έχει ανάγκη ειρήνη», επέμεινε, υπενθυμίζοντας πως «τα παιδιά του δεν πάνε σχολείο», ενώ εκατομμύρια πολίτες παραμένουν «εκτός χώρας», αναγκάστηκαν να γίνουν πρόσφυγες.