Κοινοτικοί αξιωματούχοι δεν απέκλεισαν την πιθανότητα η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να κληθεί να ψηφίσει για την ή τον επόμενο Πρόεδρο της Κομισιόν τον Ιούλιο, κατά την πρώτη σύγκληση της όπως γινόταν τα προηγούμενα χρόνια, επισημαίνοντας ωστόσο πως αυτή τη στιγμή ο προγραμματισμός θέλει την ψηφοφορία να γίνεται τον Σεπτέμβριο και πως οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν από τους προέδρους των πολιτικών ομάδων που θα σχηματιστούν κατά τη σύνθεση του νέου Κοινοβουλίου.

Όπως εξήγησαν κοινοτικοί αξιωματούχοι σε ενημέρωση ενόψει της 9ης Ιουνίου, της ημέρας των ψηφοφοριών στα πλείστα κράτη μέλη, οι διεργασίες για σχηματισμό των πολιτικών ομάδων από τα εθνικά κόμματα που θα εκλέξουν ευρωβουλευτές ξεκινούν στις 18 Ιουνίου. Υπενθυμίζεται πως για τη σύσταση πολιτικής ομάδας χρειάζονται τουλάχιστον 23 ευρωβουλευτές από τουλάχιστον επτά κράτη μέλη (ένα τέταρτο των κρατών μελών).

Στις εκλογές και στα 27 κράτη μέλη συμμετέχουν 569 ψηφοδέλτια, με συνολικά 15.749 υποψήφιους. Τα προκαταρκτικά και στη συνέχεια τελικά αποτελέσματα θα αναρτώνται στην ιστοσελίδα https://results.elections.europa.eu/ στη βάση των exit poll και ανεπίσημων εκτιμήσεων και αποτελεσμάτων από τις 19:15 περίπου ώρα Κύπρου (18:15 ώρα Βρυξελλών), και των προκαταρκτικών αποτελεσμάτων μετά τις 00:15 ώρα Κύπρου.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ανεξάρτητης πλατφόρμας Europe Elects, η προσέλευση στις Κάτω Χώρες και στην Ιρλανδία, όπου η ψηφοφορία ολοκληρώθηκε την Πέμπτη και την Παρασκευή, κινήθηκε στο 46% (+4,1% σε σχέση με το 2019) και στο 51,4% (+1,7%) αντίστοιχα.

Μέχρι στιγμής το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο έχει ενημερωθεί πως η συνάντηση για σύσταση της ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ) θα πραγματοποιηθεί στις 18/6, της ομάδας των Πρασίνων στις 19/6, των ομάδων των Σοσιαλδημοκρατών (S&D) και της Αριστεράς στις 25/6, της ομάδας Renew και της ομάδας των Ευρωπαίων Συντηρητικών και Μεταρρυθμιστών (ECR) στις 26/6, και της ομάδας Ταυτότητας και Δημοκρατίας (ID) στις 3/7.

Η πρώτη Ολομέλεια της 10ης Κοινοβουλευτικής Περιόδου (2024 – 2029) θα πραγματοποιηθεί στις 16 – 19 Ιουλίου, και σε αυτήν θα εκλεγεί η επόμενη ή ο επόμενος Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για θητεία δυόμιση ετών (με μυστική ψηφοφορία για μάξιμουμ τέσσερις γύρους), οι 14 αντιπρόεδροι (μυστική ψηφοφορία, έως τρεις γύροι ψηφοφορίας) και οι πέντε κοσμήτορες οι οποίοι ασχολούνται με διοικητικά θέματα.

Μέχρι στιγμής δεν έχει αποφασιστεί κατά πόσο η ψηφοφορία για επικύρωση της Προεδρίας της Κομισιόν θα πραγματοποιηθεί κατά την πρώτη Ολομέλεια, καθώς αυτό εξαρτάται από το αν οι ηγέτες των 27 κρατών μελών θα έχουν καταλήξει στην πρότασή τους μετά την άτυπη σύνοδο κορυφής στις 17 Ιουνίου και μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις 27 με 28 Ιουνίου.

Σε προηγούμενες χρονιές όταν η ψηφοφορία γινόταν τον Ιούνιο, υπήρχε χρόνος για να υπάρξουν δύο Ολομέλειες, με τη ψηφοφορία για την Προεδρία της Κομισιόν να πραγματοποιείται στα μέσα Ιουλίου. Ωστόσο λόγω του ότι οι εκλογές γίνονται τον Ιούνιο, η πρώτη Ολομέλεια δεν ήταν εφικτό να γίνει πριν τις 16 Ιουλίου. Αν χρειαστεί η ψηφοφορία για την Προεδρία της Κομισιόν να προστεθεί στην ατζέντα, αυτό θα γίνει με απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων των πολιτικών ομάδων αμέσως μετά τη σύσταση του νέου Κοινοβούλιο σε σώμα, ώστε να πραγματοποιηθεί πριν τις 19 Ιουλίου.

Με τη σύσταση της Ολομέλειας η Διάσκεψη των Προέδρων θα αποφασίσει επίσης ποια από τα 119 νομοσχέδια που εκκρεμούν από την 9η Κοινοβουλευτική Περίοδο θα περάσουν στη 10η περίοδο, καθώς και αν θα υπάρξει αλλαγή στον αριθμό και τη σύσταση των κοινοβουλευτικών επιτροπών. Μεταξύ 22 με 25 Ιουλίου θα συσταθούν οι κοινοβουλευτικές επιτροπές του Κοινοβουλίου και θα εκλεγούν οι προεδρίες και οι αντιπροεδρίες τους.

Αυτή τη στιγμή, η ψηφοφορία της Προεδρίας της Κομισιόν έχει προγραμματιστεί για τη δεύτερη Ολομέλεια στις 16 με 19 Σεπτεμβρίου. Για την έγκριση της πρότασης των 27 ηγετών χρειάζεται θετική ψήφος από την πλειοψηφία, δηλαδή 361 από τους 720 ευρωβουλευτές.

Εφόσον εγκριθεί ο διορισμός Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι διαδικασίες έγκρισης των υποψήφιων Επιτρόπων (που προτείνονται από τα κράτη μέλη και ορίζονται από την ή τον Πρόεδρο) θα πραγματοποιηθούν τον Οκτώβριο και τον Νοέμβριο, αρχικά μέσω εξέτασης από την Επιτροπή Νομικών για τυχόν σύγκρουση συμφέροντος, υποβολής γραπτών ερωτήσεων, και τέλος ακροάσεων στην Ολομέλεια.

Η ψηφοφορία για την έγκριση του συνόλου του Κολεγίου των Επιτρόπων έχει προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί τον Νοέμβριο ή τον Δεκέμβριο. Οι ευρωβουλευτές έχουν το δικαίωμα να θέσουν διευκρινιστικές γραπτές ερωτήσεις ή και να ζητήσουν δεύτερη ακρόαση, και μπορούν να απορρίψουν έναν ή περισσότερους υποψήφιους. Σε αυτή την περίπτωση η διαδικασία για τους Επιτρόπους των συγκεκριμένων χωρών θα πρέπει να επαναληφθεί.