Κυβερνητικά στρατεύματα ανακατέλαβαν την Πέμπτη στρατιωτικές βάσεις και χωριά στα δυτικά σύνορα του Ιράκ με τη Συρία, κατά την πρώτη ημέρα της επιχείρησης εναντίον του τελευταίου προπυργίου της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) στην ιρακινή επικράτεια.

Η έφοδος αυτή εξαπολύθηκε ενώ στην άλλη πλευρά των συνόρων, οι δυνάμεις του συριακού καθεστώτος και οι παραστρατιωτικοί που μάχονται στο πλευρό τους κινούνταν για να κλείσουν σε μέγγενη τους τζιχαντιστές.

Σκοπός της επιχείρησης είναι να αποσπαστεί από το ΙΚ η τελευταία ιρακινή περιοχή που κατέχει, στην κοιλάδα του Ευφράτη ποταμού, ο οποίος διασχίζει την επαρχία Ντέιρ Εζόρ στη Συρία και φτάνει ως την αλ Κάιμ, στο δυτικό Ιράκ.

Πρόκειται για την «τελευταία μεγάλη μάχη εναντίον του ΙΚ», όπως είχαν σημειώσει πρόσφατα στρατηγοί του διεθνούς συνασπισμού εναντίον των τζιχαντιστών υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, ο οποίος υποστηρίζει τις ιρακινές δυνάμεις.

Η επιχείρηση άρχισε στην πόλη αλ Κάιμ, στην αχανή επαρχία αλ Άνμπαρ, μεγάλο μέρος της οποίας καλύπτεται από έρημο κι όπου τα σύνορα χαρακτηρίζονται πορώδη. Τα ξημερώματα της Πέμπτης ο ιρακινός πρωθυπουργός Χάιντερ αλ Αμπάντι ανακοίνωσε «την έναρξη της μάχης για την απελευθέρωση της αλ Κάιμ, της Ράουας και των γύρω χωριών» στην επαρχία αλ Άνμπαρ, μια περιοχή όπου βρίσκονται περίπου 1.500 τζιχαντιστές, σύμφωνα με τη Βαγδάτη και τον διεθνή συνασπισμό. «Οι μαχητές του ΙΚ δεν έχουν άλλη επιλογή από το να πεθάνουν ή να παραδοθούν», συμπλήρωσε ο ίδιος.

Ο Αμπάντι έκανε την ανακοίνωση ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στο Ιράν, μια περιφερειακή δύναμη που επαναβεβαίωσε τον επικεφαλής της κυβέρνησης του Ιράκ για την υποστήριξη της Τεχεράνης στη Βαγδάτη.

Το 2014 οι τζιχαντιστές είχαν καταλάβει περί το ένα τρίτο της επικράτειας του Ιράκ, κάνοντας μια κεραυνοβόλα προέλαση. Αλλά τα τελευταία δύο χρόνια εκδιώχθηκαν από το 95% των εδαφών που κατείχαν και η αλ Κάιμ αποτελεί πλέον το τελευταίο οχυρό τους στη χώρα αυτή.

Ο ιρακινός στρατηγός Κάσεμ αλ Μοχαμέντι, ο οποίος διευθύνει τις επιχειρήσεις εναντίον του ΙΚ στο δυτικό Ιράκ, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο το πρωί της Πέμπτης ότι κυβερνητικές δυνάμεις και μονάδες παραστρατιωτικών, οι λεγόμενες Χασντ αλ Σάαμπι, προελαύνουν «σε τέσσερα μέτωπα: στα ανατολικά, τα νότια, τα νοτιοανατολικά της αλ Κάιμ, κι από την επαρχία Νινευή, βορειότερα».

Μετά το μεσημέρι, οι δυνάμεις αυτές είχαν ανακτήσει διάφορες εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της μεγαλύτερης στρατιωτικής βάσης της περιοχής, σύμφωνα με πηγές προσκείμενες στις ιρακινές ένοπλες δυνάμεις.

Οι βάσεις αυτές εγκαταλείφθηκαν από τους τζιχαντιστές, διευκρίνισε ένας ιρακινός αξιωματικός στο Γαλλικό Πρακτορείο. Για αυτήν την μάχη στη σουνιτική επαρχία αλ Άνμπαρ κινητοποιήθηκαν σουνιτικές μονάδες των Χασντ αλ Σάαμπι.

Δύο άνδρες των μονάδων αυτών σκοτώθηκαν στη μάχη, ανέφεραν πηγές προσκείμενες στον ιρακινό στρατό. Ο διεθνής συνασπισμός, ο οποίος χαιρέτισε την έναρξη της επιχείρησης, γνωστοποίησε ότι προχώρησε σε περίπου δεκαπέντε αεροπορικές επιδρομές εναντίον των τζιχαντιστών στην περιοχή αλ Κάιμ αλλά και στην περιοχή Μπουκάμαλ, στη συριακή πλευρά των συνόρων, στην επαρχία Ντέιρ Εζόρ.

Παράλληλα, ο διεθνής συνασπισμός αναγνώρισε ότι οι επιδρομές του στο Ιράκ και στη Συρία στοίχισαν τη ζωή σε επιπλέον 51 άμαχους, κάτι που σημαίνει πως το σύνολο των αμάχων που παραδέχεται ότι έχουν σκοτωθεί τα τρία χρόνια της αεροπορικής εκστρατείας του ανέρχεται σε «τουλάχιστον» 786.

Σύμφωνα με το Νορβηγικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες, περισσότεροι από 10.000 άμαχοι που έχουν φύγει από την αλ Κάιμ έχουν φτάσει σε καταυλισμούς εκτοπισμένων γύρω από τη Ράμαντι, στην ίδια επαρχία, από τις αρχές Οκτωβρίου.

Ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης από την πλευρά του υπολογίζει ότι περίπου 65.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει την επαρχία αλ Άνμπαρ μέσα στο 2017. Το Ιράκ εξαπέλυσε αυτή τη νέα επιχείρηση εναντίον των τζιχαντιστών την ώρα που μέρος των ιρακινών στρατευμάτων κινείται για να ανακτήσει τον έλεγχο σε περιοχές που διεκδικούν η Βαγδάτη και η αυτόνομη περιφέρεια του Κουρδιστάν, στο βόρειο Ιράκ. Μάχες με τη χρήση βαρέος πυροβολικού ξέσπασαν την Πέμπτη ανάμεσα σε Πεσμεργκά, κούρδους μαχητές, και τις κυβερνητικές δυνάμεις που κινούνται προς τη μεθοριακή διέλευση Φισχαμπούρ, στα σύνορα με την Τουρκία, μετέδωσε ανταποκριτής του Γαλλικού Πρακτορείου.

Οι Πεσμεργκά χρησιμοποίησαν όλμους και τηλεκατευθυνόμενους αντιαρματικούς πυραύλους, προβάλλοντας σθεναρή αντίσταση στην προέλαση των ιρακινών στρατευμάτων που ξεκίνησαν από τη Ζούμαρ, μια πετρελαιοπαραγωγική περιοχή βορειοδυτικά της Μοσούλης.

Η Βαγδάτη εννοεί να θέσει υπό τον έλεγχό της όλες τις περιοχές από όπου διέρχεται ο αγωγός που φθάνει ως το τουρκικό λιμάνι Τζεϊχάν και να πάρει το Φισχαμπούρ, στα τριεθνή σύνορα Ιράκ-Τουρκίας-Συρίας.

Η κρίση ανάμεσα στην κεντρική κυβέρνηση και την κυβέρνηση της περιφέρειας του Κουρδιστάν, που κλιμακώθηκε μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος της 25ης Σεπτεμβρίου για την ανεξαρτησία των Κούρδων, που η Βαγδάτη χαρακτήρισε παράνομη, κλιμακώνεται.

Ενώ η Αρμπίλ δηλώνει έτοιμη να «αναστείλει» την εφαρμογή του αποτελέσματος της ψηφοφορίας –το «ναι» όπως αναμενόταν επικράτησε με διαφορά– η Βαγδάτη απορρίπτει την πρόταση και διαμηνύει ότι δεν θα αποδεχθεί παρά μόνο την «ακύρωση» του δημοψηφίσματος, διατύπωση που υιοθετεί και η Τουρκία.

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, στο οποίο παρουσιάστηκε κεκλεισμένων των θυρών έκθεση του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ στο Ιράκ Γιαν Κούμπις, προέτρεψε την ιρακινή κυβέρνηση και τις αρχές του Κουρδιστάν να ορίσουν το συντομότερο ένα χρονοδιάγραμμα για τη διεξαγωγή διαπραγματεύσεων προκειμένου να τερματιστεί η κρίση.

Σύμφωνα με τον πρεσβευτή της Γαλλίας στα Ηνωμένα Έθνη Φρανσουά Ντελάτρ, το ΣΑ ζήτησε παράλληλα από τα μέρη να απόσχουν από τη χρήση βίας.