Η Κομισιόν ενάγει την AstraZeneca για να εξασφαλίσει όσο το δυνατόν περισσότερες δόσεις για τους πολίτες, σε σχέση με τα μελλοντικά συμβόλαια, όλες οι τεχνολογίες και οι εταιρείες παραμένουν στο τραπέζι, η συζήτηση για τις πατέντες δεν βοηθά την εξεύρεση δόσεων για τον υπόλοιπο πλανήτη και τα κράτη μέλη πρέπει να προετοιμαστούν για το ψηφιακό πιστοποιητικό.

Αυτό ήταν το βασικό μήνυμα της Επιτρόπου Στέλλας Κυριακίδου, η οποία μίλησε απόψε στο ΚΥΠΕ για τα βασικά ερωτήματα που αφορούν την πορεία του εμβολιασμού, το άνοιγμα της οικονομίας και την εξέλιξη της πανδημίας στη δημόσια συζήτηση. Η Επίτροπος εξέφρασε βεβαιότητα ότι ο στόχος του 70% εμβολιασμού των ενηλίκων θα επιτευχθεί τον Ιούλιο, αλλά κυβερνήσεις και αρχές πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση και επιφυλακή για τις μεταλλάξεις και τα όποια νέα δεδομένα προκύπτουν.

Συγκεκριμένα, σε σχέση με την Κύπρο και το άνοιγμα του καλοκαιρινού τουρισμού, η Επίτροπος σημείωσε ότι “σχεδόν όλα τα κράτη μέλη έχουν τις ίδιες ανησυχίες” και τόνισε ότι “κατά την άποψή μου πρέπει σε επίπεδο ΕΕ να επανέλθουμε σε ανοιχτές οικονομίες και κοινωνίες με ασφάλεια και αυτό θα πρέπει να γίνει με το συντονισμό ως κατευθυντήρια αρχή μας και γι `αυτό υποβάλαμε την πρόταση για τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά, έτσι ώστε να υπάρχει ένα κοινό σύνολο κριτηρίων για τα ταξίδια που θα πραγματοποιούνται όσο το δυνατόν ασφαλέστερα”.

Η Επίτροπος τόνισε ότι “είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι όλα τα κράτη μέλη, προετοιμάζονται για την εφαρμογή αυτού του πιστοποιητικού στις αρχές Ιουνίου”. Όπως εξήγησε, “αυτό σημαίνει ότι θα υπάρχει η εθνική πλατφόρμα ψηφιακών πιστοποιητικών και η διαλειτουργικότητά της, έτσι ώστε οι πολίτες να μπορούν να ταξιδεύουν στο εξωτερικό, αλλά και για τους εισερχόμενους ταξιδιώτες”.

Προειδοποίησε ωστόσο ότι “από εδώ και πέρα, όμως, όλα τα κράτη μέλη πρέπει να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της διστακτικότητας των εμβολίων, γιατί μπορούμε να ανοίξουμε, αποτελεσματικά, μόνο εάν έχουμε καλύψει επίσης ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού με εμβόλια.

Σε ό,τι αφορά τις πατέντες και τη συζήτηση, που ξεκίνησε η Επίτροπος δήλωσε ότι, “έχω ήδη προσδιορίσει τη θέση μου, είμαστε έτοιμοι να συζητήσουμε οποιαδήποτε ρεαλιστική και πρακτική πρόταση αντιμετωπίζει την κρίση με τους διεθνείς εταίρους, αλλά βραχυπρόθεσμα, η πρόταση αυτή δεν θα επιταχύνει τον παγκόσμιο εμβολιασμό και επομένως αυτό που έχουμε επανειλημμένα τονίσει είναι ότι πρέπει όλες οι χώρες παραγωγής εμβολίων να επιτρέπουν τις εξαγωγές και για να αποφευχθούν μέτρα που διαταράσσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού”. Αυτό σημαίνει, “κατανομή εμβολίων και για τις εξαγωγές και επενδύσεις σε παραγωγική ικανότητα”, επεσήμανε.

“Επομένως, οι κύριες προτεραιότητές μας τώρα είναι να συνεργαστούμε με τις εταιρείες για την αύξηση της παραγωγής προκειμένου να επιτευχθεί παγκόσμιος εμβολιασμός”, εξήγησε, επαναλαμβάνοντας την έκκληση της Προέδρου Φον Ντερ Λάιεν.

Σε ό,τι αφορά την τρέχουσα πορεία των εμβολιασμών, η Επίτροπος εξήγησε ότι “ο ρυθμός έχει αρχίσει να αυξάνεται σε όλη την ΕΕ τις τελευταίες εβδομάδες και τώρα βλέπουμε σε όλα τα κράτη μέλη είτε μεγάλα είτε μικρά, να κινητοποιούνται κέντρα εμβολιασμού και οι πολίτες να εμβολιάζονται και οι αριθμοί αυξάνονται καθημερινά: Σχεδόν τώρα, το 35% του πληθυσμού έχει λάβει μια πρώτη δόση. Και όσον αφορά τη δεύτερη δόση, είμαστε τώρα κοντά στο 14%”.

Όπως είπε, “τον Ιανουάριο χορηγούσαμε περίπου 300.000 δόσεις την εβδομάδα και τώρα ξεπεράσαμε τις 20 εκατομμύρια δόσεις, εβδομαδιαίως, οπότε χορηγούμε περίπου 3 εκατομμύρια εμβολιασμούς κάθε μέρα”. Εκτίμησε δε ότι ο εμβολιασμός του 70% των ενηλίκων τον Ιούλιο είναι εφικτός.

“Τον Ιούλιο, και πιστεύω ότι δεδομένου του τρέχοντος ρυθμού μας, μπορούμε να το πούμε τώρα με αυτοπεποίθηση ότι θα είμαστε σε θέση να παραδώσουμε αρκετές δόσεις για να επιτύχουμε αυτόν τον στόχο”, τόνισε.

Σε ό,τι αφορά την κοινή στρατηγική προμηθειών της ΕΕ, η Επίτροπος εξήγησε ότι “όλοι γνωρίζουμε ότι είχε μια αρκετά ανώμαλη αρχή, όμως ήταν ο σωστός δρόμος προς τα εμπρός, και είναι μια πολύ ιστορική στιγμή για την Ένωσή μας ότι έχουμε αρκετά εμβόλια για κάθε πολίτη, και αυτό μας επιτρέπει να κοιτάξουμε προς το καλοκαίρι με αισιοδοξία”.

Εκτίμησε ακόμη ότι “μιλώντας για το καλοκαίρι, τα ψηφιακά πράσινα πιστοποιητικά βρίσκονται σε καλό δρόμο για να είναι έτοιμα μέχρι τον Ιούνιο, αλλά επίσης, όπως γνωρίζετε, εξετάζουμε όλα τα άλλα ζητήματα που προκύπτουν συνεχώς και ένα πράγμα που μαθαίνει κανείς να αντιμετωπίζει σε μια κρίση, όπως είμαστε με την τρέχουσα πανδημία, είναι ότι πρέπει να είμαστε πάντα προετοιμασμένοι, και πρέπει να είμαστε πάντα υπεύθυνοι”.

“Προετοιμαζόμαστε λοιπόν για την πιθανότητα να χρειαστούν ενισχυτικές δόσεις για τους πολίτες πριν από το τέλος του έτους. Εξετάζουμε την κατάσταση με την απειλή από ορισμένες από τις παραλλαγές. Εξετάζουμε επίσης τον πιθανό εμβολιασμό για τα παιδιά και τους εφήβους μας, για άτομα κάτω των 16 ετών”, επεσήμανε τονίζοντας ότι αναμένει σύντομα τη σχετική γνωμάτευση του ΕΜΑ για το εμβόλιο της Pfizer.

“Θα πω απλώς ότι το σαββατοκύριακο εγκρίναμε το συμβόλαιο για 1,8 δισεκατομμύρια δόσεις με εμβόλιο Pfizer για τα επόμενα χρόνια. Αυτό είναι ένα συμβόλαιο προς όφελος των πολιτών. Αυτή είναι η πρώτη μας σύμβαση για το 2022 έως 23 και είναι πιθανό να ακολουθήσουν περισσότερες συμφωνίες”, όπως εξήγησε “και με άλλες εταιρείες και με άλλες τεχνολογίες”, χωρίς να αποκλείει καμία, ερωτηθείσα σχετικά με το συμβόλαιο της ΑΖ.

“Ποτέ δεν είπαμε πρώτα η ΕΕ, ή μόνο η ΕΕ”, ξεκαθάρισε. “Θέλουμε να μοιραστούμε όσο το δυνατόν περισσότερο με παγκόσμια υποστήριξη με όλες τις περιοχές του κόσμου. Και έτσι είμαστε κορυφαίοι δωρητές στο COVAX. Είμαστε ο κορυφαίος παραγωγός και ο κορυφαίος εξαγωγέας”, τόνισε.

“Η Ευρώπη είναι η μόνη ήπειρος που ταυτόχρονα εμβολιάζει μαζικά τον πληθυσμό της, αλλά εξάγει και σε άλλα μέρη του κόσμου. Αντιπροσωπεύουμε σήμερα το 1/3 της παγκόσμιας προσπάθειας. Έχουμε εξαγάγει πάνω από 200 εκατομμύρια δόσεις από τον Ιανουάριο και αυτή είναι η παγκόσμια αλληλεγγύη, στην καλύτερη περίπτωση”, υπενθύμισε προς όλους.

Η Επίτροπος αναφέρθηκε εκτενώς και στην κοινή προσέγγιση της ΕΕ σε ό,τι αφορά τις θεραπείες και την κοινή θεραπευτική στρατηγική, που παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα: “έχω θέσει έναν πολύ σαφή στόχο στον οποίο θα επιδιώξουμε έως τον Οκτώβριο να αναπτύξουμε και να εγκρίνουμε τρεις νέες αποτελεσματικές θεραπείες COVID-19 και ενδεχομένως άλλες δύο έως το τέλος του έτους”.

“Έτσι, έχουμε ξεκινήσει μια στρατηγική, η οποία παίρνει πολλά από όσα έχουμε κάνει με τη στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια, η οποία εξετάζει όλες τις δράσεις για ολόκληρο τον κύκλο ζωής ενός φαρμάκου, από την ενίσχυση της έρευνας και των κλινικών δοκιμών μεγάλης κλίμακας στην ΕΕ έως τη σάρωση για τα πολλά υποσχόμενα θεραπευτικά και μετά προχωράμε στη διευκόλυνση της έγκαιρης έγκρισης. Φυσικά, ποτέ δεν μειώνεται η ασφάλεια, πάντα διασφαλίζεται η βιομηχανική παραγωγή και ασφαλώς η δίκαιη ανάπτυξη και διασφάλιση δίκαιης πρόσβασης σε όλους τους Ευρωπαίους πολίτες.

Σε σχέση με τη δικαστική διαμάχη με την ΑΖ η Επίτροπος ξεκαθάρισε ότι ο στόχος της ΕΕ παραμένει να παραλάβει όσο το δυνατόν περισσότερες δόσεις:

Κληθείσα να διευκρινίσει τι θα συμβεί με τις μελλοντικές παραγγελίες, είπε πως “όπως είπα πριν όσον αφορά τα εμβόλια πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι, πρέπει να είμαστε ένα βήμα μπροστά”, προσθέτοντας ότι “χρειαζόμαστε εμβόλια που να είναι προσαρμόσιμα και με πολύ μικρή ειδοποίηση”.

Οπως τόνισε, “και αυτό είναι το κλειδί για την ετοιμότητά μας και γι ‘αυτό έχοντας αυτό κατά νου επικεντρωνόμαστε σε τεχνολογίες που έχουν αποδείξει ότι είναι κατάλληλες, όπως τα mRNA, που είναι μια σαφής περίπτωση, αλλά φυσικά θα διερευνήσουμε και άλλες συμβάσεις, για παράδειγμα με βάση άλλες τεχνολογίες, όπως οι τεχνολογίες που βασίζονται σε πρωτεΐνες”. Το πλεονέκτημα, συνέχισε, της ύπαρξης διαφορετικών τεχνολογιών, μάς δίνει την ευκαιρία να είμαστε ευέλικτοι και την ικανότητα ανταπόκρισης το συντομότερο δυνατό.

“Το εμβόλιο της AstraZeneca είναι και παραμένει σημαντικό μέρος μέρος του χαρτοφυλακίου μας και θέλουμε την έγκαιρη παράδοση των δόσεων”, τόνισε. “Έχουμε ήδη επιβεβαιώσει ότι δεν θα ασκήσουμε την επιλογή μας για τις περισσότερες δόσεις (+100 εκ.) του εμβολίου, με βάση το τρέχον σχήμα. Όλες οι επιλογές για το μέλλον παραμένουν στο τραπέζι”, εξηγεί.

Σε σχέση με την επικοινωνιακή ζημιά που έχει γίνει στο εμβόλιο, η Στέλλα Κυριακίδου διευκρίνισε ότι “πρώτα απ `όλα η διστακτικότητα του εμβολίου δεν οφείλεται σε έναν παράγοντα. Και τώρα συνεργαζόμαστε πολύ στενά με το ECDC, και φυσικά είναι μια ομάδα από επιδημιολόγους εμπειρογνωμόνων για να δουν, να έχουν μια επισκόπηση της κατάστασης σε διαφορετικά κράτη μέλη”.

Πρέπει, τόνισε, “να καταλάβουμε γιατί έχουμε περισσότερες δυσκολίες σε ορισμένα κράτη μέλη να επιτύχουμε τα ποσοστά εμβολιασμού που θα θέλαμε να είναι τους επόμενους μήνες, και που θα μπορούσε να οφείλεται αυτό, σε δισταγμό εμβολίου, σε πιθανή έλλειψη εμπιστοσύνης στο εμβόλιο AstraZeneca, θα μπορούσε να είναι πάρα πολλοί άλλοι λόγοι”. Επομένως, είπε, “πρέπει επίσης να γνωρίζουμε τις διαφορές σε εθνικό επίπεδο. Γι `αυτό, όσον αφορά την AstraZeneca, η ανακοίνωση της Κομισιόν ήταν πάντα πολύ σαφής. Υποστηρίζαμε πάντα την επιστήμη, η γνώμη του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, ήταν πάντα συνεπής για εμάς ότι τα οφέλη υπερτερούν των κινδύνων, και αυτή είναι μια θέση που υποστηρίξαμε και υποστηρίζουμε”.

Τόνισε όμως ότι “καταλαβαίνω ότι οι κάποιοι πολίτες έχουν πιθανότητα δισταγμούς ή ανησυχίας για αυτό λόγω διαφορετικών μικτών μηνυμάτων που βλέπουν”.

Από την αρχή, είπε, “υποστηρίζουμε την επιστήμη και την επιστημονική θέση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων, η οποία αν θυμάστε, ζήτησα επίσης να επιβεβαιωθεί”. Και η θέση του στις 22 Απριλίου, “είναι ότι τα οφέλη αυτού του εμβολίου υπερτερούν των κινδύνων και φυσικά, όπως όλα τα εμβόλια, και όλα τα φάρμακα, και ειδικά τα εμβόλια, έχουμε τώρα ένα πολύ ισχυρό σύστημα φαρμακοεπαγρύπνησης”, κατέληξε η Επίτροπος.