Τα όσα έγιναν για την ανάπτυξη των πολιτικών για τα θέματα υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι η αρχή, ανέφερε απαντώντας σε ερώτηση του ΚΥΠΕ η Επίτροπος για θέματα υγείας Στέλλα Κυριακίδου, προσθέτοντας ότι στο μέλλον οι προσπάθειες θα πρέπει να εστιάσουν μεταξύ άλλων στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε σωματική και ψυχική υγεία αλλά και τις προκλήσεις της μελλοντικής διεύρυνσης της ΕΕ.

Η κ. Κυριακίδου μιλούσε σε συνέντευξη Τύπου με τον Αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, με τον οποίο παρουσίασαν ανακοίνωση – έκθεση για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας στην οποία καταγράφονται τα βήματα που έγιναν τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Πριν από πέντε χρόνια, τόνισε η κ. Κυριακίδου φαινόταν αδιανόητο πως μια Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας θα μπορούσε να είναι κάτι παραπάνω από ένα όραμα στο χαρτί, όμως η πανδημία, πέρα από τις προκλήσεις που έφερε για την ΕΕ «έδειξε τι μπορούμε να πετύχουμε, ως Ένωση, όταν εργαζόμαστε μαζί με πραγματική αλληλεγγύη».

Όπως τόνισε, η φιλοσοφία της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας συνοψίζεται σε μια φράση από τον μουσικό και ακτιβιστή Μπόνο, πως «το πού ζεις δεν μπορεί να ορίζει κατά πόσο θα ζήσεις ή θα πεθάνεις».

Στην ανακοίνωση την οποία παρουσίασαν οι δύο Επίτροποι καταγράφονται τα όσα έχει φέρει ως αποτέλεσμα η πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας, όπως την θέσπιση μέτρων πρόβλεψης, προετοιμασίας και αντιμετώπισης μελλοντικών απειλών κατά της δημόσιας υγείας, την διασφάλιση της ισότιμης και έγκαιρης πρόσβασης σε φάρμακα, την ανάπτυξη ενός παγκόσμια πρωτοποριακού προγράμματος για τον καρκίνο, την εισαγωγή πρωτοβουλιών για ψηφιοποίηση του τομέα της υγείας και δράσεις για τη ψυχική υγεία.

Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, η κ. Κυριακίδου τόνισε πως τα όσα παρουσίασαν «είναι μια πορεία την οποία έχουμε ξεκινήσει αλλάζοντας τον τρόπο με τον οποίο προσεγγίζουμε τα θέματα πολιτικής της υγείας στην Ευρωπαϊκή Ένωση». «Αυτό δεν είναι το τέλος του ταξιδιού» πρόσθεσε, υπογραμμίζοντας ότι πρέπει αυτά που έχουν ξεκινήσει να συνεχιστούν ώστε να υλοποιηθούν, εξετάζοντας παράλληλα που θα πρέπει να στραφεί η προσοχή στο μέλλον.

Εκτίμησε πως θα υπάρξουν πέντε τομείς οι οποίοι είναι σημαντικοί για το μέλλον, με πρώτα τα θέματα κλιματικής αλλαγής, καθώς «δεν υπάρχει καμία αμφιβολία σήμερα ότι η κλιματική αλλαγή έχει άμεσες επιπτώσεις είτε στην υγεία» γενικότερα αλλά «και την ψυχική υγεία».

Συνέχισε πως δεύτερο σημαντικό θέμα είναι οι πιθανές ελλείψεις φαρμάκων στο μέλλον, σημειώνοντας πως «έχουμε μια νέα φαρμακευτική στρατηγική» αλλά πως θα πρέπει αυτά τα θέματα να συνεχίσουν να παρακολουθούνται, ενώ ως τρίτο ανέδειξε την αντιμικροβιακή αντίσταση, επισημαίνοντας πως «δεν είναι δυνατόν σήμερα να έχουμε ασθενείς που πάσχουν από σοβαρές ασθένειες και να χάνουμε ζωές», πάνω από 30 χιλιάδες στην ΕΕ, «γιατί ανέπτυξαν αντιμικροβιακή αντίσταση. Τέταρτο ζήτημα προτεραιότητας, συνέχισε, είναι οι μη μεταδοτικές ασθένειες και καρδιοαγγειακές παθήσεις, καθώς και οι σπάνιες παθήσεις.

H κ. Κυριακίδου αναφέρθηκε επίσης στην προοπτική της διεύρυνσης και πως θα επηρεάσει τον τομέα της υγείας, τονίζοντας πως αφορά την ΕΕ «ο τρόπος με τον οποίο εκσυγχρονίζουν τα συστήματά υγείας τους» οι χώρες που εργάζονται για ένταξη τους, και σημείωσε ενδεικτικά πως για αυτό την επόμενη ταξιδεύει στο Μαυροβούνιο, μια από τις υποψήφιες χώρες που έχει ήδη υπογράψει συνεργασία μέσω του EU4Health.

Ο κ. Σχοινάς επεσήμανε από την πλευρά του πως αυτό που παρουσίασαν ήταν το ρυθμιστικό πλαίσιο, και επεσήμανε πως «πολλές από τις συνιστώσες μιας αποτελεσματικής πολιτικής για την προστασία της δημόσιας υγείας εξαρτώνται από άλλους τομείς», φέρνοντας ως παράδειγμα το ότι για πολλά χρόνια θεωρείτο λογικό στην Ευρώπη να μην παράγονται μάσκες και αναπνευστήρες, καθώς υπήρχε η επιλογή της φθηνής εισαγωγής από την Κίνα.

«Όταν όμως όλη η ανθρωπότητα έψαχνε μάσκες και αναπνευστήρες, η Ευρώπη έπρεπε να πάει στο τέλος της ουράς, καταδεικνύοντας το έλλειμμα που έχουμε στην ανθεκτικότητα, την ανεξαρτησία, στην αυτονομία» πρόσθεσε. Δεν μπορεί να υπάρξει πολιτική υγείας στο μέλλον αν δεν υπάρξει η διάσταση της ανθεκτικότητας, σχολίασε, κάτι που περνά από τη βιομηχανική ισχύ της ΕΕ, την εξάρτηση σε πρώτες ύλες και στις προμήθειες των μεγάλων φαρμακευτικών.

Στην εισαγωγική της παρέμβαση η κ. Κυριακίδου υπογράμμισε πως η πανδημία «δοκίμασε τις οικονομίες μας, τις κοινωνίες μας και τα συστήματα υγείας φέρνοντας τα στα όρια τους», όμως την ίδια στιγμή έδειξε τι μπορεί να γίνει μέσω της συνεργασίας, αναφερόμενη στη στρατηγική εμβολιασμού που κατέστησε δυνατόν να είναι διαθέσιμα τα εμβόλια σε όλη την ΕΕ ταυτόχρονα.

Όπως είπε μεταξύ άλλων, τα μαθήματα της πανδημίας οδήγησαν στην ενίσχυση του ECDC και της EMA και τη δημιουργία της HERA, «ώστε η ΕΕ να μην πιαστεί ξανά απροετοίμαστη».

Οι άλλες κυριότερες ενέργειες αυτής της περιόδου, συνέχισε, ήταν η πρόταση της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης της φαρμακευτικής πολιτικής αυτής της γενιάς, οι ενέργειες που έγιναν για να αντιμετωπιστούν ελλείψεις σε κρίσιμα φάρμακα, και η πρόοδος για τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Χώρου Ψηφιακών Δεδομένων για την Υγεία προς όφελος των πολιτών ώστε να μπορούν να αναζητούν θεραπεία σε όλη την ΕΕ.

Αναφέρθηκε ακόμα στο φιλόδοξο σχέδιο της ΕΕ για καταπολέμηση του καρκίνου το οποίο έχει ήδη φέρει αποτελέσματα καθώς υπάρχουν νέες κατευθυντήριες γραμμές για τους ελέγχους, καθώς και η δημιουργία του νέου Κέντρου Γνώσης για τον Καρκίνο και το Μητρώο Ανισοτήτων της ΕΕ το οποίο βοηθά στον εντοπισμό του πού πρέπει να γίνουν βήματα.

Όσον αφορά τη ψυχική υγεία, τόνισε πως «τόσο η σωματική όσο και η ψυχική υγεία είναι μέρος της ευημερίας μας», και πως η προσέγγιση της ΕΕ στα θέματα αυτά «επιτέλους το αναγνωρίζει, σπάζοντας το στίγμα και την προκατάληψη», με επενδύσεις πάνω από 1,2 δις ευρώ σε δράσεις που αφορούν από την πρόληψη μέχρι την επανένταξη.

Η κ. Κυριακίδου ευχαρίστησε τον Αντιπρόεδρο Σχοινά για τη στήριξη και τη συνεργασία, αλλά και για το ότι μοιράστηκε το όραμα για την πολιτική υγείας.

Από την πλευρά του ο κ. Σχοινάς ανέφερε μεταξύ άλλων πως μετά την πανδημία η ΕΕ πέρασε από τη φάση της «πυρόσβεσης» στη «δουλειά της αρχιτεκτονικής», με αποτέλεσμα την ομάδα πολιτικών που καταγράφονται στην επικοινωνία για την Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας, και ευχαρίστησε την κ. Κυριακίδου για τη δύσκολη δουλειά που έφερε εις πέρας.