Tο Ελληνορθόδοξο Πατριαρχείο Ιεροσολύμων σε ανακοίνωσή του διαμαρτύρεται για τους νέους κανονισμούς που υιοθέτησε η ισραηλινή αστυνομία, περιορίζοντας τον μέγιστο αριθμό των πιστών που θα έχουν το δικαίωμα να παρευρεθούν στην φετινή Τελετή Αφής του Αγίου Φωτός στον Ναό της Αναστάσεως στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ. 

Συγκεκριμένα, οι ισραηλινές αρχές ανακοίνωσαν ότι, κατά την φετινή Τελετή Αφής, θα επιτραπεί η είσοδος στον Ναό της Αναστάσεως σε 1.000 πιστούς και ότι οι άδειες εισόδου που θα χορηγηθούν σε πιστούς, που δεν κατοικούν εντός των Τειχών της Παλιάς Πόλης, θα περιοριστούν σε 500.

Μέχρι τώρα, όπως αναφέρουν πηγές του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ο αριθμός των πιστών που προσέρχονταν στην Τελετή Αφής πλησίαζαν τις 10.000 και οι ισραηλινές αστυνομικές αρχές χορηγούσαν χιλιάδες άδειες εισόδου στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ, τόσο σε ελληνορθόδοξους πιστούς που ζουν σε άλλες πόλεις του Ισραήλ και της Δυτικής Όχθης, όσο και σε πλήθη προσκυνητών από το εξωτερικό. Με εξαίρεση το Πάσχα του 2020, οπότε η Τελετή Αφής πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία πιστών λόγω της πανδημίας, τέτοιος περιορισμός στον αριθμό των πιστών δεν έχει ιστορικό προηγούμενο. 

Από ισραηλινής πλευράς, προβάλλεται το επιχείρημα ότι η αιτία που αποφασίσθηκε να περιορισθεί ο αριθμός των παρευρισκομένων στον Ναό της Αναστάσεως σε 1.000 άτομα βασίζεται  στα συμπεράσματα που εξήχθησαν ύστερα από το πολύνεκρο ατύχημα που συνέβη πριν ένα χρόνο στο Όρος Μερόν του βορείου Ισραήλ, κατά τη διάρκεια μαζικού εβραϊκού προσκυνήματος. Τότε, κατά τη διάρκεια της θρησκευτικής τελετής, κατέπεσε υπερυψωμένη εξέδρα στην οποίαν βρίσκονταν εκατοντάδες Εβραίοι πιστοί, καταπλακώνοντας όσους βρίσκονταν από κάτω από την εξέδρα, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους 45 άτομα και να τραυματισθούν 145.

Η εξεταστική επιτροπή που μελέτησε τις συνθήκες εκείνου του δυστυχήματος, εισηγήθηκε συγκεκριμένη αναλογία αριθμού πιστών ανά τετραγωνικό μέτρο σε οποιαδήποτε μαζική θρησκευτική τελετή που πραγματοποιείται στη χώρα. Οι εισηγήσεις της εξεταστική επιτροπής υιοθετήθηκαν από την ισραηλινή νομοθεσία, με αποτέλεσμα να εφαρμόζονται οι νέοι κανονισμοί και στην περίπτωση της Τελετής Αφής του Αγίου Φωτός στον Ναό της Αναστάσεως.

Όπως πληροφόρησε το ΚΥΠΕ καλά πληροφορημένη πηγή του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, το αντεπιχείρημα που προβλήθηκε συνίσταται στο ότι ουδέποτε σημειώθηκε τραυματισμός ή θάνατος κατά τη διάρκεια της Τελετής Αφής του Αγίου Φωτός, παρά τον μεγάλο αριθμό πιστών που παρευρίσκονταν στο εσωτερικό του Ναού της Αναστάσεως όσο και στον προαύλιο χώρο του.

Η ίδια πηγή ανέφερε ότι βρίσκονται σε εξέλιξη εντατικές διαβουλεύσεις ανάμεσα στην Αγιοταφική Αδελφότητα και την ισραηλινή αστυνομία, με σκοπό να εφαρμοσθούν εναλλακτικά μέτρα ασφαλείας. Συγκεκριμένα, συζητείται η δυνατότητα μεταβολής της διαρρύθμισης του χώρου, τόσο στο εσωτερικό του Ναού της Αναστάσεως, συμπεριλαμβανομένου και του υπερώου, όσο και έξω από αυτόν, προκειμένου η φετινή Τελετή Αφής να πραγματοποιηθεί κανονικά, όπως κάθε χρόνο. Επίσης, εξετάζεται η δυνατότητα καθορισμού ειδικών «εξόδων κινδύνου», σε περίπτωση ανάγκης. 

Σε πρακτικό επίπεδο, η δυσκολία που αντιμετωπίζει η ισραηλινή αστυνομία συνίσταται στην τήρηση της ισονομίας των κανόνων που θα ισχύουν για τις μαζικές εκδηλώσεις λατρείας και των τριών μονοθεϊστικών θρησκειών στην Παλιά Πόλη της Ιερουσαλήμ και στο Ισραήλ γενικότερα. Αξίζει να σημειωθεί ότι  το εβραϊκό προσκύνημα στο Όρος Μερόν, που είχε στοιχίσει τη ζωή δεκάδων Εβραίων πιστών την προηγούμενη χρονιά, φέτος θα πραγματοποιηθεί στις 19 Μαΐου και θα εφαρμοσθούν οι νέοι περιορισμοί ως προς τον αριθμό των πιστών που θα τους επιτραπεί να παρευρεθούν. Αυτό το δεδομένο μειώνει την ευελιξία που καλείται να επιδείξει η ισραηλινή αστυνομία ως προς ποια μέτρα ασφαλείας θα πρέπει να εφαρμοσθούν στην ιδιαίτερη περίπτωση της Τελετής Αφής του Αγίου Φωτός στον Ναό της Αναστάσεως.  

Μέχρι στιγμής, οι επαφές του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων και της ισραηλινής αστυνομίας δεν φαίνεται να οδηγούν σε κοινά αποδεκτή λύση.