του Γιάννη ΞενοφώντοςΜε θέα τη λίμνη της Γενεύης, στην ιστορική έπαυλη Villa La Grange, Τζο Μπάιντεν και Βλαντιμίρ Πουτίν βρίσκονται ενώπιος ενωπίω. Σε ένα μαραθώνιο τετ-α-τετ, με όλα τα ανοιχτά ζητήματα στο τραπέζι, οι ηγέτες των δύο υπερδυνάμεων επιχείρησαν ν` ανιχνεύσουν προθέσεις και να χαράξουν όρια και κόκκινες γραμμές.

Με μια χειραψία και με τις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις στο χειρότερο σημείο απο τον Ψυχρό Πόλεμο και εντεύθεν, οι δύο άνδρες έκαναν το πρώτο βήμα στις 2.30.

Πρόεδρος Ρωσίας“Θέλω να σας ευχαριστήσω για την πρωτοβουλία να συναντηθούμε σήμερα.  Υπάρχουν πολλά θέματα στις σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας, που καθιστούν αναγκαία τη συνάντηση στο υψηλότερο επίπεδο.  Ελπίζω να είναι παραγωγική”.

Πρόεδρος ΗΠΑ”Σας ευχαριστώ. Όπως είπα και έξω, είναι πάντα καλύτερη μια συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο”.

ΤΙΤΑΝΟΜΑΧΙΑ

Τα “αγκάθια“ πολλά, η ένταση στα ύψη και ο πήχης των προσδοκιών στα τάρταρα.

Μπάιντεν και Πούτιν, γνωρίζοντας πολύ καλά  ότι οριστικές λύσεις δύσκολα θα εξευρεθούν, προσήλθαν στη συνάντηση επιχειρώντας τουλάχιστον μια κάποια εξομάλυνση των σχέσεων. Τα δεδομένα ήταν ξεκάθαρα από το πρωί. 

Εκπρ. Ρώσου Προέδρου

“Οι σημερινές συνομιλίες δεν θα είναι εύκολες. Θα είναι μια πολύ δύσκολη συζήτηση. Όχι, αυτή η μέρα δεν μπορεί να είναι ιστορική και δεν πρέπει να περιμένουμε σημαντική πρόοδο. Η κατάσταση είναι εξαιρετικά δύσκολη στις ρωσο-αμερικανικές σχέσεις”.

Και οι δύο άνοιξαν τα χαρτιά τους και έπαιξαν μια γερή παρτίδα διπλωματικού πόκερ. Στο επίκεντρο τα πυρηνικά οπλοστάσια, τα μέτωπα της Λευκορωσίας, της Κριμαίας, της Συρίας και της Λιβύης, η πανδημία, το κλίμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Ο Ρώσος Πρόεδρος αναμενόταν να ξεκαθαρίσει ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ και να απορρίψει εκ νέου τις κατηγορίες Μπάιντεν για κυβερνοεπιθέσεις και ρωσική παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές.

Λάβαρο των Αμερικανών και η υπόθεση του Αλεξέι Ναβάλνι, αλλά και το καθεστώς δικτατορίας στη Λευκορωσία, με τη Μόσχα να αναφωνεί “ως εδώ και μη παρέκει“, ξεκαθαρίζοντας στον Πλανητάρχη ότι είναι αδιανόητο να παρεμβαίνει στις εσωτερικές της υποθέσεις.

Ενδεικτικό των ψυχρών σχέσεων, το γεγονός ότι οι δυο ηγέτες δεν παρακάθισαν σε δείπνο, ούτε παραχώρησαν κοινή Συνέντευξη Τύπου. 

ΤΑ “ΚΟΙΝΑ”

Θέλοντας να μην φθάσουν στα άκρα,  στη βάση πληροφοριών, Μπάιντεν και Πούτιν είχαν πρόθεση να προχωρήσουν σε βήματα καλής θελήσεως, με κοινό πάντα συμφέρον. Ανάμεσα σ` αυτά, η ανταλλαγή πολιτικών κρατουμένων, αλλά και η επιστροφή των πρέσβεων Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών, σε Ουάσινγκτον και Μόσχα αντίστοιχα.

Ο πρώτο κύκλος των κλειστών συνομιλιών, με τη συμμετοχή των Υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών ολοκληρώθηκε λίγο πριν απο τις πέντε, δίνοντας σκυτάλη σε έναν γύρο διευρυμένων συζητήσεων, που ολοκληρώθηκε μιάμιση ώρα αργότερα. 

Κι όλα αυτά, υπο δρακόντεια μέτρα ασφαλείας, με τη Γενεύη να θυμίζει φρούριο. Η λίμνη έκλεισε για το κοινό, 4 χιλιάδες στρατιώτες και Αστυνομικοί έχουν αναπτυχθεί, ενώ επιστρατεύτηκαν μαχητικά ελικόπτερα, ραντάρ και συρματοπλέγματα χιλιομέτρων. Σε επιφυλακή, ακόμη και η Αστυνομία στη γειτονική Γαλλία. 

Ο απόηχος της ιστορικής συνάντησης

Η συνάντηση των δυο ηγετών ολοκληρώθηκε χωρίς εκπλήξεις. Έθεσαν όρια, χάραξαν κόκκινες γραμμές, και ουσιαστικά αφού επισφράγισαν τις διαφορές τους , συμφώνησαν ν’ ανοίξουν κανάλια επικοινωνίας για όλα τα ανοιχτά ζητήματα.. κι αυτό πάντα με αστερίσκους και προϋποθέσεις.

Τα δύο Υπουργεία Εξωτερικών σηκώνουν μανίκια, προκειμένου να γίνουν τα πρώτα βήματα προς εξομάλυνση των σχέσεων και συγκεκριμένα για την ανταλλαγή των πολιτικών κρατουμένων και την επιστροφή των Πρέσβεων σε Μόσχα και Ουάσιγκτον. 

Παρόλα αυτά, ο δρόμος είναι γεμάτος σκοπέλους και ο Ρώσος Πρόεδρος,  που μίλησε πρώτος στους δημοσιογράφους, έσπευσε να το ξεκαθαρίσει. ”Δεν έχω ψευδαισθήσεις, ούτε αυταπάτες” είπε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι δεν αντάλλαξαν – ως είθισται – προσκλήσεις για νέα συνάντηση, καθώς οι συνθήκες δεν είναι αρκετά ώριμες για κάτι τέτοιο. Κάτι που στη γλώσσα της διπλωματίας υποδηλώνει τεταμένο κλίμα.

Δεν έλειψαν ούτε οι φιλοφρονήσεις, ούτε τα τελεσίγραφα, ούτε και τα καρφιά.

Παρόλο που αμφότεροι διαμηνύουν ότι δίνουν χώρο στο διάλογο για όλα τα θέματα, ο ένας έσπευσε να επιρρίψει ευθύνες στον άλλον για μια γκάμα θεμάτων.

Όταν μάλιστα ο Ρώσος Πρόεδρος ερωτήθηκε για το θέμα του Αλεξέι Ναβάλνι, για το οποίο ο Μπάιντεν τον κατηγόρησε εκ νέου για παραβίαση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Πούτιν χωρίς καν να αναφέρει το όνομα του ορκισμένου εχθρού του, έσπευσε να υποδείξει με νόημα ότι οι φυλακές του Γκουαντάναμο ακόμη λειτουργούν, λέγοντας ουσιαστικά στις ΗΠΑ ότι δεν είναι σε θέση να μιλούν περί ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Βεβαίως, μετά απο όλα αυτά, χαρακτήρισε έμπειρο και ικανό πολιτικό τον συνομιλητή του.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος ήταν πιο έντονος στη δική του συνέντευξη Τύπου, καθώς είχε το χρόνο να προετοιμαστεί προκειμένου να απαντήσει στα λεγόμενα του Πούτιν.

“Κανείς δεν θέλει έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο”

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκρινε ότι ο τόνος της συνόδου του με τον Ρώσο ηγέτη Βλαντίμιρ Πούτιν ήταν “θετικός”, αλλά διαβεβαίωσε ότι τον προειδοποίησε ενάντια σε οποιαδήποτε παρέμβαση στις αμερικανικές εκλογές.

“Είπα με σαφήνεια ότι δεν θα ανεχτούμε απόπειρες παραβίασης της δημοκρατικής κυριαρχίας μας ή αποσταθεροποίησης των δημοκρατικών εκλογών μας και ότι θα απαντήσουμε”, τόνισε ο Μπάιντεν στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε μετά τη σύνοδο της Γενεύης, σήμερα.  

Ο Μπάιντεν είπε ότι δεν είναι προς το συμφέρον κανενός ένας νέος Ψυχρός Πόλεμος και αυτό είναι το τελευταίο πράγμα που θέλει ο Ρώσος ομόλογός του. Παραδέχτηκε όμως ότι δεν υπάρχει η αφελής αίσθηση πως όλα είναι μια χαρά. Για το θέμα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ο Αμερικανός πρόεδρος είπε ότι θα βρίσκονται “πάντα στο τραπέζι”.

“Το θέμα δεν είναι να στοχοθετήσουμε τη Ρωσία όταν παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα. Αφορά το ποιοι είμαστε εμείς. Πώς μπορώ να είμαι πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών και να μην καταγγέλλω την παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων;” διερωτήθηκε.

Ο Μπάιντεν υποστήριξε ότι οι ενέργειες του Ρώσου ηγέτη “υποβαθμίζουν” τη θέση της χώρας στην παγκόσμια σκηνή. “Πώς θα φαινόταν αν εμείς εμπλεκόμαστε σε δραστηριότητες στις οποίες εμπλέκεται εκείνος; Υπονομεύεται η υπόληψη μιας χώρας που επιδιώκει απελπισμένα να διασφαλίσει ότι θα διατηρήσει τη φήμη της ως μεγάλης παγκόσμιας δύναμης”, πρόσθεσε.