Ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν έκρινε χθες Τρίτη ότι οι οικογένειες των θυμάτων και οι αμερικανοί πολίτες αξίζουν να δουν τον «εγκέφαλο» των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου 2001 και τους άλλους συγκατηγορούμενούς του να δικάζονται, μετά την απόφασή του να ακυρώσει συμφωνία για την ποινή του που κλείστηκε έπειτα από διαπραγμάτευση.

Ο Χαλίντ Σέιχ Μοχάμεντ, ο αυτοαποκαλούμενος «εγκέφαλος» των επιθέσεων που συγκλόνισαν τις ΗΠΑ, είχε αποδεχθεί συμφωνία που διαπραγματεύθηκαν οι συνήγοροί του με στρατιωτικούς εισαγγελείς και του εξασφάλιζε πως δεν θα καταδικαζόταν στην εσχάτη των ποινών. Όμως η συμφωνία ακυρώθηκε πολύ γρήγορα -την περασμένη Παρασκευή- από το Πεντάγωνο, έπειτα από αγανακτισμένες αντιδράσεις οικογενειών θυμάτων και πολιτικών.

«Οι οικογένειες των θυμάτων, τα μέλη των ενόπλων δυνάμεών μας και οι Αμερικανοί αξίζουν να δουν τη δίκη που θα διεξαχθεί σε στρατοδικείο για την υπόθεση αυτή», είπε χθες ο κ. Όστιν, στρατηγός ε.α., κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στην Αννάπολις, κοντά στην Ουάσιγκτον.

Ο Χαλίντ Σέιχ Μοχάμεντ, πακιστανός υπήκοος, 60 ετών, είναι -έπειτα μόνο από τον Οσάμα μπιν Λάιντεν- το πρόσωπο που έχει κατηγορηθεί περισσότερο για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου.

Η συμφωνία, που ανακοινώθηκε την 31η Ιουλίου από το ίδιο το υπουργείο Άμυνας, προκάλεσε σοκ σε συγγενείς των σχεδόν 3.000 θυμάτων και πυροδότησε σκληρές επικρίσεις από το στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων, ενώ δεν απομένουν ούτε τρεις μήνες ως τις προεδρικές εκλογές.

Οι όροι της συμφωνίας που πλέον ανακλήθηκε δεν ανακοινώθηκαν. Ωστόσο, σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας New York Times, ο Χαλίντ Σέιχ Μοχάμεντ και δυο φερόμενοι ως συνεργοί του δέχθηκαν να δηλώσουν ένοχοι για σύσταση και συμμορία και για ένταξη σε τρομοκρατική οργάνωση με αντάλλαγμα να τους επιβληθεί ποινή ισόβιας κάθειρξης, ώστε να μην προσαχθούν σε δίκη, που θα μπορούσε να οδηγήσει στην επιβολή της θανατικής ποινής.

Οι υποθέσεις που συνδέονται με τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου παραμένουν παγωμένες για χρόνια, με τους κατηγορούμενους να παραμένουν έγκλειστοι στην αμερικανική στρατιωτική φυλακή στη βάση στο Γουαντάναμο, σε έδαφος της Κούβας που παραχωρήθηκε με μίσθωση επ’ αόριστον στις το 1903. Η συγκεκριμένη φυλακή έχει αμαυρώσει την εικόνα των ΗΠΑ σε διεθνές επίπεδο.

Σοβαρό πρόβλημα όσον αφορά την παραπομπή τους στη δικαιοσύνη είναι η πιθανότητα να ενσκήψουν κωλύματα εξαιτίας της απόσπασης πληροφοριών από τους κατηγορούμενους με συστηματικά βασανιστήρια, που υπέστησαν σε μυστικές φυλακές της CIA. Εξου έχουν επιδιωχθεί εξωδικαστικές συμφωνίες, που δίνουν τη δυνατότητα να παρακαμφθεί αυτό το ακανθώδες ζήτημα και πιθανά σκάνδαλα.