Qatargate, Morroccogate είναι από τα σκάνδαλα που εδώ και δύο περίπου μήνες έχουν ταρακουνήσει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Όμως, το Euobserver φέρνει στο φως και άλλες πληροφορίες για κινήσεις που αν και δεν έχουν σύνδεση με τα προαναφερθέντα σκάνδαλα, δεν παύουν να είναι ύποπτες, καθώς αφορούν τόσο το υπερχρεωμένο συνταξιοδοτικό πρόγραμμα του Ευρωκοινοβουλίου, όσο και το εναλλακτικό ταμείο.

Η ιστορία αρχίζει από τις μηνιαίες αποζημιώσεις που δίνονται στους ευρωβουλευτές για να πληρώσουν για προμήθειες γραφείου, αλλά για πολλά χρόνια είχαν χρησιμοποιηθεί για την τροφοδότηση του εθελοντικού ταμείου που φέρεται να αγόραζε μετοχές στις βιομηχανίες όπλων, καπνού, εξόρυξης και ορυκτών καυσίμων.

Τι περιλάμβανε το πρόγραμμα

Το πρόγραμμα κατείχε δεκάδες χιλιάδες μετοχές σε μια βιομηχανία όπλων των ΗΠΑ που κατασκεύαζε πυρομαχικά, τα οποία απαγορεύτηκαν από μια διεθνή σύμβαση του 2008 που υπογράφηκε από κράτη της ΕΕ. Τα πυρομαχικά διασποράς περιέχουν πολλαπλές εκρηκτικές βόμβες που καλύπτουν μια μεγάλη περιοχή και μπορούν να σκοτώσουν ανυποψίαστους πολίτες πιθανώς εβδομάδες αργότερα.

Μεταξύ αυτών που τα είχαν κατασκευάσει στο παρελθόν είναι η Raytheon, η Honeywell International και η Textron Inc. Το συνταξιοδοτικό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου επένδυσε και στα τρία. Το 2008, κατείχε 14.900 μετοχές της Raytheon με χρηματιστηριακή αξία 547.000 $ και 27.000 μετοχές της Honeywell International με αγοραία αξία 637.000 $. Το 2007, κατείχε 7.600 μετοχές της Textron Inc με αγοραία αξία 370.000 $. Η Textron Inc σταμάτησε την παραγωγή μεγάλων πυρομαχικών διασποράς το 2016, αφού προέκυψαν στοιχεία ότι οι Σαουδάραβες τα είχαν χρησιμοποιήσει εναντίον αμάχων στην Υεμένη.Μαζί με την Aerojet General, η Honeywell International ανέπτυξε τα πυρομαχικά συνδυασμένων αποτελεσμάτων CBU-87, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν ευρέως στην καταιγίδα της ερήμου των ΗΠΑ στις αρχές της δεκαετίας του 1990 με καταστροφικά αποτελέσματα. Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων εκτιμά ότι το 60 τοις εκατό όσων σκοτώθηκαν από πυρομαχικά διασποράς που έριξαν δυνάμεις των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου κατά τον πρώτο πόλεμο του Κόλπου ήταν κάτω των 15 ετών. Η Raytheon και η Honeywell International δεν κατασκευάζουν πλέον βόμβες διασποράς, λένε.

Προς κατάρρευση το ταμείο

Δεν είναι σαφές εάν το ταμείο συνταξιοδότησης εξακολουθεί να κατέχει τα προαναφερθέντα μερίδια, δεδομένου ότι οι ιστορικές πληροφορίες για τις επενδύσεις είχαν αποκαλυφθεί μόνο μέχρι το 2010. Πέρα από τα ηθικά ζητήματα της χρήσης χρημάτων των ευρωπαίων φορολογουμένων για επενδύσεις στη βιομηχανία όπλων για τη χρηματοδότηση ενός συνταξιοδοτικού ταμείου ευρωβουλευτών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιθανότατα θα πρέπει να πάρει περίπου 400 εκατομμύρια ευρώ από το κοινό προκειμένου να διασώσει το ταμείο.

Το ταμείο πρόκειται να καταρρεύσει μεταξύ του 2024, του έτους των ευρωεκλογών, και του 2026. Το κοινοβούλιο δεν μπόρεσε να βρει λύση, προκαλώντας ανησυχία από τους ευρωβουλευτές που επιβλέπουν τους προϋπολογισμούς. «Είναι ντροπή. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο ερώτημα είναι τι συμβαίνει με το έλλειμμα του ταμείου», δήλωσε ο Γερμανός ευρωβουλευτής των Πρασίνων Daniel Freund. «Θα χρεωθούν επιπλέον χρήματα από τους φορολογούμενους σε αυτό; Νομίζω ότι ούτε ένα σεντ δεν πρέπει να μπει σε αυτό», είπε.

Η Monika Hohlmeier, Γερμανίδα ευρωβουλευτής και ο Johan van Overtveldt, πρώην υπουργός Οικονομικών του Βελγίου, εξέδωσαν παρόμοιες δηλώσεις σε κοινή επιστολή προς την πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola πέρυσι. Είπαν ότι το ταμείο εγκυμονεί «δυνητικούς καταστροφικούς κινδύνους για τη φήμη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Τα ταμεία συντάξεων του Ευρωκοινοβουλίου

Ωστόσο, το EUobserver έλαβε στη συνέχεια μια λεπτομερή ανάλυση των επενδύσεων που χρονολογούνται από το 1994 έως το 2010, αφού απέκτησε πρόσβαση στις ετήσιες καταστάσεις από το δημόσιο μητρώο. Αυτές οι δηλώσεις συντάχθηκαν από τους διαχειριστές του συνταξιοδοτικού συστήματος, μιας μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που είναι γνωστή ως «Ταμείο Συντάξεων των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός είναι εγγεγραμμένος στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Λουξεμβούργο και αρχικά διοικούνταν από ενεργούς και αργότερα πρώην ευρωβουλευτές. Το καθεστώς υπαγόταν σε επενδυτικό ταμείο του Λουξεμβούργου γνωστό ως «SICAV-FIS». 

Τι είναι το εθελοντικό ταμείο συνταξιοδότησης

Το εθελοντικό ταμείο συνταξιοδότησης, το οποίο ιδρύθηκε για πρώτη φορά στις αρχές της δεκαετίας του 1990, απορρίπτει μεγάλα ποσά μετρητών λόγω του αριθμού των ατόμων που φθάνουν στην ηλικία συνταξιοδότησης. «Το εθελοντικό συνταξιοδοτικό ταμείο είναι μια μη κερδοσκοπική ένωση που διέπεται από τη νομοθεσία του Λουξεμβούργου. Είναι ένα τρίτο μέρος διαφορετικό από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο που δεν μπορεί επομένως να σχολιάσει τα ζητούμενα στοιχεία», δήλωσε εκπρόσωπος του κοινοβουλίου της ΕΕ, σε email.

Οι ευρωβουλευτές χρειάστηκε να πληρώσουν στο ταμείο μόνο για δύο χρόνια για να λάβουν σύνταξη. Για κάθε 1.000 ευρώ που καταβλήθηκε σε αυτό, το κοινοβούλιο της ΕΕ συνεισέφερε 2.000 ευρώ. Το μηνιαίο επίδομα γραφείου παρακρατήθηκε από τους βουλευτές που είχαν μερίδιο στο εθελοντικό ταμείο. Οι αρμόδιοι επέλεξαν το επίδομα αυτό,  καθώς καλύπτεται από μυστικότητα λόγω της έλλειψης διαφάνειας σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο δαπανώνται τα χρήματα.

Μεταξύ των μεγαλύτερων υπερασπιστών της μυστικότητας πίσω από το μηνιαίο επίδομα είναι ο αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Rainer Wieland. Άλλες επενδύσεις που πραγματοποιήθηκαν για λογαριασμό του εθελοντικού συνταξιοδοτικού συστήματος περιλαμβάνουν τον καπνό, τα ορυχεία, τα ορυκτά καύσιμα και τα μεγάλα φαρμακευτικά προϊόντα. Άλλα κατασκευάζονταν ακόμα σε υπεράκτιους φορολογικούς παραδείσους όπως οι Βερμούδες και τα νησιά Κέιμαν.