Οι αρχές του Καζακστάν ανακοίνωσαν χθες Σάββατο ότι έχουν συλλάβει πάνω από 450 υπόπτους για τρομοκρατία και εμπλοκή σε μαζικά επεισόδια μετά τις πολυαίμακτες ταραχές οι οποίες συγκλόνισαν τη χώρα της κεντρικής Ασίας στις αρχές του μήνα.

Οι μαζικές κινητοποιήσεις άνευ προηγουμένου σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αύξηση των τιμών της ενέργειας εκτραχύνθηκαν στην πρώην σοβιετική δημοκρατία, με το ξέσπασμα εκτεταμένων ταραχών και την ένοπλη καταστολή τους κατά τον επίσημο απολογισμό, σκοτώθηκαν 225 άνθρωποι και εκατοντάδες άλλοι τραυματίστηκαν.

Η κρίση ώθησε τον Πρόεδρο Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ να ζητήσει να αναπτυχθούν οι ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας και συμμάχων της στον Οργανισμό του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (ΟΣΣΑ) για να αποκατασταθεί η τάξη. Σύμφωνα με τον Έλντος Κιλιμιάνοφ, ανώτερο εισαγγελικό λειτουργό του Καζακστάν, έχουν συλληφθεί 464 ύποπτοι για τρομοκρατία και επεισόδια. Συνολικά, 970 άνθρωποι, που κατηγορούνται για κλοπή, επεισόδια ή παράνομη οπλοκατοχή συνελήφθησαν στο πλαίσιο των ερευνών που άρχισαν να διενεργούνται μετά τις ταραχές, διευκρίνισε ο κ. Κιλιμιάνοφ στον Τύπο.

Τα επεισόδια, χωρίς προηγούμενο από την ανεξαρτησία του Καζακστάν το 1991, οδήγησαν σε τουλάχιστον 12.000 προσαγωγές. Πάνω από 2.000 στρατιωτικοί του κρατών-μελών του ΟΣΣΑ αναπτύχθηκαν στη χώρα για να υποστηρίξουν τις αρχές, προτού αποσυρθούν τη 19η Ιανουαρίου, αφού ολοκληρώθηκε η αποστολή τους. Ο Πρόεδρος Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ έσπευσε να πει πως «τρομοκράτες» εκπαιδευμένοι, κατ’ αυτόν, στο εξωτερικό, βρίσκονταν πίσω από τις ταραχές. Δεν έχει πάντως παρουσιάσει κάποια απόδειξη γι’ αυτό μέχρι σήμερα.

Ο κ. Τοκάγεφ διαδέχθηκε το 2019 τον μέντορά του, τον Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, ο οποίος κυβέρνησε με σιδηρά πυγμή για τρεις δεκαετίες τη μεγαλύτερη χώρα της κεντρικής Ασίας με 19 εκατομμύρια κατοίκους. Η μετάβαση έμοιαζε επιτυχημένη. Όμως η αιματηρή κρίση του Ιανουαρίου έφερε στον αφρό εσωτερικές συγκρούσεις στην κορυφή της πυραμίδας της εξουσίας.

Κατά τρόπο άνευ προηγουμένου, ο Πρόεδρος Τοκάγεφ καταφέρθηκε εναντίον του προκατόχου του την περασμένη εβδομάδα: του πρόσαψε πως ευνόησε τη δημιουργία μιας «κάστας πλουσίων» που διαφεντεύουν την πλούσια σε υδρογονάνθρακες χώρα.

Την Τρίτη, ο ακόμη πανίσχυρος «ηγήτορας του κράτους», ο πρώην Πρόεδρος Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, 81 ετών, εκφράστηκε για πρώτη φορά από την εκδήλωση της κρίσης, για να ορκιστεί πίστη στον νυν πρόεδρο και για να διαβεβαιώσει ότι δεν υπάρχει «καμία διένεξη ή σύγκρουση» στους κόλπους της ελίτ. Ωστόσο, πολλοί άνθρωποι του στενού κύκλου του κ. Ναζαρμπάγεφ εκδιώχθηκαν τις τελευταίες ημέρες από θέσεις-κλειδιά, ενώ άλλοι φυλακίστηκαν.

*κεντρική φωτογραφία από AP