Οι αρχές του Μεξικού καταμέτρησαν το 2019 συνολικά 34.582 ανθρωποκτονίες, τον υψηλότερο αριθμό από το 1997, τη χρονιά που άρχισαν να τηρούνται επίσημα δεδομένα για το φαινόμενο, ανακοινώθηκε χθες.

Ο αριθμός αυτός ισούται με περίπου 95 ανθρωποκτονίες την ημέρα, ή περίπου τέσσερις την ώρα.

Στη χώρα των 126 εκατομμυρίων κατοίκων όπου η βία των συμμοριών είναι ενδημική, το πρόβλημα άρχισε να επιδεινώνεται ραγδαία μετά το 2006, όταν ο τότε πρόεδρος Φελίπε Καλδερόν στρατιωτικοποίησε το πρόβλημα.

Έκτοτε, σχεδόν 275.000 άνθρωποι έχουν δολοφονηθεί στο Μεξικό, σύμφωνα με την Εκτελεστική Γραμματεία του Εθνικού Συστήματος Δημόσιας Ασφάλειας, που πάντως δεν διευκρινίσει πόσοι εξ αυτών έπεσαν θύματα ανθρώπων του οργανωμένου εγκλήματος.

Το 2018 είχε ήδη καταγραφεί ιστορικό ρεκόρ (33.743 ανθρωποκτονίες), που καταρρίφθηκε πέρυσι για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, σύμφωνα με τον ίδιο δημόσιο θεσμό.

Ο σημερινός πρόεδρος Αντρές Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ, ο οποίος έκλεισε την 1η Δεκεμβρίου την πρώτη του χρονιά στην εξουσία, διαβεβαιώνει πως η βία θα μειωθεί, χάρη στον αγώνα της κυβέρνησής του εναντίον της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού και της μείωσης της καταφυγής στη βία έναντι των κακοποιών.

Αλλά το νέο ρεκόρ που αποκαλύφθηκε χθες (+2,5% σε ετήσια βάση) υπογραμμίζει το μέγεθος της πρόκλησης με την οποία έχει βρεθεί αντιμέτωπη η κυβέρνησή του.

Παρότι ο βετεράνος κεντροαριστερός πολιτικός υπόσχεται ότι η ειρήνη θα έρθει, ενώ στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης του προβλήματος, η κυβέρνησή του παρουσίασε στα μέλη του μεξικανικού Κογκρέσου την περασμένη εβδομάδα σχέδιο νόμου για την αναμόρφωση του συστήματος δικαιοσύνης. Η Γερουσία αναμένεται να συζητήσει το σχέδιο τον επόμενο μήνα. Μια από τις διαστάσεις του αφορά την επέκταση της συνεργασίας με τις ΗΠΑ στο πεδίο της ασφάλειας.

Αρκετοί στην αντιπολίτευση και στον επιχειρηματικό κόσμο εκφράζουν έντονη ανησυχία για την πολιτική που εφαρμόζει ο πρόεδρος, ειδικά έπειτα από δύο μείζονες κρίσεις τους τελευταίους μήνες.

Οι επικριτές της κυβέρνησης του Λόπες Ομπραδόρ κατήγγειλαν πως έκανε το κράτος να μοιάζει ενδοτικό έναντι των κακοποιών όταν διέταξε τις δυνάμεις ασφαλείας να αφήσουν ελεύθερο έναν γιο του Χοακίν «Ελ Τσάπο» Γκουσμάν Λοέρα — του διαβόητου βαρόνου των ναρκωτικών που έχει εκδοθεί και φυλακιστεί στις ΗΠΑ — που είχαν συλλάβει στην πόλη Κουλιακάν για να αποφευχθεί ο κίνδυνος σφαγής από τους σικάριος, τους εκτελεστές, του καρτέλ Σιναλόα.

Κατόπιν, στις αρχές του Νοεμβρίου, τρεις μητέρες και έξι παιδιά, μέλη κοινότητας μορμόνων με διπλή υπηκοότητα, μεξικανική και αμερικανική, σφαγιάστηκαν από φερόμενους ως εκτελεστές των καρτέλ στα όρια ανάμεσα στις πολιτείες Τσιουάουα και Σονόρα, προκαλώντας κύμα οργής και αποτροπιασμού εντός και εκτός χώρας.

Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου για τη μεταρρύθμιση του συστήματος δικαιοσύνης, που έχει περιέλθει σε γνώση του πρακτορείου ειδήσεων Ρόιτερς, η κυβέρνηση σκοπεύει να επιτρέψει να χρησιμοποιούνται ιδιωτικές επικοινωνίες ως τεκμήρια σε ποινικές υποθέσεις και να μειώσει τις καθυστερήσεις στην εκδίκαση υποθέσεων έκδοσης υπόπτων σε υποθέσεις ποινικής φύσης. Στην πλειονότητά τους, τα αιτήματα έκδοσης υποβάλλονται από τις ΗΠΑ.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης του Μεξικού Αλεχάντρο Γκερτς είπε στους γερουσιαστές ότι σκοπός του νομοσχεδίου είναι να καταπολεμηθεί η ενδημική διαφθορά και η εδραιωμένη ατιμωρησία και να αντιμετωπιστεί ριζικά το πρόβλημα της δράσης των κακοποιών.