Σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης έχει κηρυχθεί το Σουδάν μετά την ανατροπή, του Προέδρου της χώρας Ομάρ Αλ Μπασίρ και τη σύλληψή του από τις στρατιωτικές δυνάμεις. 

Μετά από 30 ολόκληρα χρόνια στην εξουσία, ο Πρόεδρος του Σουδάν Oμάρ Αλ-Μπασίρ εκδιώχθηκε και συνελήφθη σύμφωνα με τον Υπουργό Άμυνας της χώρας. Τον έλεγχο πήρε ο στρατός. Οι ανακοινώσεις έγιναν από τον Υπουργό Άμυνας της χώρας Awad Mohamed Ahmed Ibn Auf ο οποίος απευθύνθηκε στον λαό της χώρας με τηλεοπτικό μήνυμα και φορώντας στρατιωτική στολή.

Μεταβατική περίοδος 2 ετών 

Ο Υπουργός Άμυνας ανακοίνωσε ότι ο στρατός αναλαμβάνει την εξουσία για δύο χρόνια, χαρακτηρίζοντας την ως μεταβατική και αργότερα θα γίνουν εκλογές. Είπε επίσης ότι έχει εγκαθιδρυθεί ένα στρατιωτικό συμβούλιο για δύο έτη, το οποίο θα επιβλέψει την μετάβαση. 

Όπως πρόσθεσε, στην χώρα έχει επιβληθεί εξάμηνη κατάσταση έκτακτης ανάγκης και απαγόρευση κυκλοφορίας από τις 10 το βράδυ έως τις 4 τα ξημερώματα, ενώ δυνάμεις ασφαλείας έχουν αναπτυχθεί σε λιμάνια και ιατρικές εγκαταστάσεις. Το Υπουργικό Συμβούλιο, η Βουλή της χώρας και τα δημοτικά συμβούλια έχουν διαλυθεί, ενώ ανεπηρέαστες μένουν οι δικαστικές και εισαγγελικές αρχές, οι πρεσβείες και τα διπλωματικά γραφεία.

Ελεύθεροι οι πολιτικοί κρατούμενοι

Ο Υπουργός Άμυνας του Σουδάν ανακοίνωσε επίσης ότι οι πολιτικοί κρατούμενοι που συνελήφθησαν κατά το πρόσφατο κύμα αντικυβερνητικών διαδηλώσεων, που ξεκίνησαν τον περασμένο Δεκέμβριο, θα αφεθούν ελεύθεροι. 

Ο Αλ Μπασίρ κυβερνά το Σουδάν από το 1989, ωστόσο τους τελευταίους μήνες, χιλιάδες πολίτες έχουν βγει στους δρόμους διαμαρτυρόμενοι για την πολιτική και τον τρόπο διακυβέρνησής του.

Ο Πρόεδρος της χώρας αποτελεί αντικείμενο διεθνούς εντάλματος σύλληψης που εκδόθηκε από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ICC), το οποίο τον κατηγορεί για την οργάνωση εγκλημάτων πολέμου και εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας στη δυτική περιοχή του Νταρφούρ του Σουδάν. Ωστόσο δεν έχει γίνει ακόμη γνωστό, το τι θα ακολουθήσει της σύλληψής του. 

Χιλιάδες διαδηλωτές στους δρόμους

Εν τω μεταξύ νωρίτερα, Υπουργός της Κυβέρνησης είχε ανακοινώσει ότι ο Πρόεδρος της χώρας είχε παραιτηθεί και διεξάγονταν διαβουλεύσεις για τη δημιουργία ενός μεταβατικού συμβουλίου.

Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές πραγματοποιούν από το πρωί πορεία στο κέντρο του Χαρτούμ, ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχουν συρρεύσει στην καθιστική διαμαρτυρία που πραγματοποιείται τις τελευταίες έξι ημέρες έξω από το κτίριο του επιτελείου του στρατού στην πρωτεύουσα του Σουδάν.

Τουλάχιστον 20 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και δεκάδες τραυματίστηκαν έπειτα από την τελευταία επίθεση που εξαπέλυσαν την Τετάρτη 10 Απριλίου τα ξημερώματα οι δυνάμεις ασφαλείας του Σουδάν σε μια νέα προσπάθεια να διαλύσουν τους χιλιάδες αντικυβερνητικούς διαδηλωτές που συνέχισαν για τέταρτη μέρα καθιστική διαμαρτυρία στο Χαρτούμ έξω από το κτίριο του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων της χώρας, σύμφωνα με τον αρχηγό του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

 

Ποιος είναι ο Όμαρ Αλ Μπεσίρ;

Ο Ομάρ Χασάν Αχμάντ Αλ Μπασίρ είναι στρατιωτικός, πρωθυπουργός του Σουδάν από το 1989 ως το 1993 και στη συνέχεια Πρόεδρος από το 1993 ως σήμερα. Κατέλαβε την εξουσία με στρατιωτικό πραξικόπημα και κατηγορείται από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου στο Νταρφούρ.

Γεννήθηκε στο χωριό Χόσε Μπανάγκα, τότε τμήμα του Αγγλοαιγυπτιακού Σουδάν, την 1η Ιανουαρίου 1944. Σε πολύ νεαρή ηλικία κατατάχθηκε στο στρατό το 1960 και αποφοίτησε το 1966 από την Αιγυπτιακή Στρατιωτική Ακαδημία στο Κάιρο. Σύντομα ανέβηκε στην ιεραρχία και έφτασε στους αλεξιπτωτιστές. Στη συνέχεια πολέμησε με τον αιγυπτιακό στρατό στον Πόλεμο του Γιομ Κιπούρ με το Ισραήλ το 1973.

Είναι παντρεμένος με την ξαδέρφη του, Φατμά Χαλίντ. Έχει επίσης μια δεύτερη σύζυγο, τη Γουιντάντ Μπάμπικερ, η οποία είχε πολλά παιδιά από τον πρώτο γάμο της με ένα μέλος του Επαναστατικού Συμβουλίου για την Εθνική Σωτηρία, Ιμπραήμ Σαμσαντίν, ο οποίος σκοτώθηκε σε δυστύχημα με ελικόπτερο. Ο Αλ-Μπασίρ δεν έχει δικά του παιδιά.

Το πραξικόπημα του 1989

Επιστρέφοντας στο Σουδάν τέθηκε επικεφαλής ομάδας αξιωματικών του στρατού και ανέτρεψε σε αναίμακτο στρατιωτικό πραξικόπημα την κυβέρνηση συνασπισμού του Σαντίκ αλ-Μαχντί στις 30 Ιουνίου του 1989. Η νέα στρατιωτική κυβέρνηση απαγόρευσε τη λειτουργία των πολιτικών κομμάτων και εισήγαγε σε πανεθνικό επίπεδο τον ισλαμικό νόμο (Σαρία). 

Εν συνεχεία ανέλαβε πρόεδρος του Επαναστατικού Συμβουλίου Διοίκησης για την Εθνική Σωτηρία, που ιδρύθηκε τότε με εξουσίες νομοθετικές και εκτελεστικές για προσωρινή περίοδο. Ο Μπεσίρ έγινε αρχηγός κράτους, πρωθυπουργός αρχηγός του Στρατού και υπουργός Άμυνας. Συμμάχησε με τον ηγέτη του Εθνικού Ισλαμικού Μετώπου Χασάν αλ-Τουράμπι και προώθησαν μαζί την εφαρμογή του ισλαμικού νόμου στα βόρεια της χώρας.

Επιπλέον, ο Αλ Μπασίρ προέβη σε εκκαθαρίσεις και εκτελέσεις αξιωματικών του στρατού, στην απαγόρευση της λειτουργίας οργανώσεων και συλλόγων, στην απαγόρευση των πολιτικών κομμάτων και στην αναστολή της έκδοσης ανεξάρτητων εφημερίδων, με σύλληψη και φυλάκιση δημοσιογράφων.

Στις 16 Οκτωβρίου του 1993 διορίστηκε πρόεδρος της χώρας και «εξελέγη» το 1996. Το 1998 έθεσε σε ισχύ ένα νέο Σύνταγμα. Το 1999 απέλυσε τον Πρόεδρο της Βουλής Χασάν αλ-Τουράμπι, ο οποίος συνελήφθη και τέθηκε σε περιορισμό το 2001. Το 2000 επανεξελέγη πρόεδρος με εντυπωσιακή πλειοψηφία, καθώς οι περισσότεροι δεν έλαβαν μέρος στις εκλογές, επικαλούμενοι νοθεία. Ο Μπασίρ κατηγορείται διεθνώς, από χώρες όπως οι ΗΠΑ, ότι υποθάλπει την τρομοκρατία.

Τον κατηγορούν για εγκλήματα πολέμου 

Στις 14 Ιουλίου του 2008 ο ανώτατος εισαγγελέας του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ICC), Λουίς Μορένο-Οκάμπο, ισχυρίστηκε ότι ο Μπασίρ έφερε ατομικά την ευθύνη για γενοκτονία, εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και εγκλήματα πολέμου, που διεπράχθησαν από το 2003 στο Νταρφούρ. Το Σουδάν δεν αναγνωρίζει τη δικαιοδοσία του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης. 

Μεταξύ άλλων, ο εισαγγελέας κατηγόρησε το Σουδανό ηγέτη ότι είχε την πρόθεση να αφανίσει τις εθνοτικές ομάδες φουρ, ζαγάουα και μασαλίτ. Το ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Δικαστήριο εκδόθηκε στις 4 Μαρτίου του 2009 για εγκλήματα πολέμου και για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, ωστόσο δε συμπεριλήφθηκε η κατηγορία για γενοκτονία, λόγω έλλειψης στοιχείων. Ο Αλ Μπασίρ έγινε ο πρώτος εν ενεργεία αρχηγός κράτους εναντίον του οποίου εκδόθηκε ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο. Ο ίδιος αρνήθηκε τις κατηγορίες και έκανε λόγο για ψέματα.

Τον Ιούλιο του 2009, η Αφρικανική Ένωση αρνήθηκε να συνεργαστεί με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και να παραδώσει τον Μπασίρ. Αυτό αποφασίστηκε σε ψήφισμα από τους ηγέτες της Αφρικανικής Ένωσης, στη σύνοδο κορυφής του οργανισμού που ολοκληρώθηκε στη Σύρτη της Λιβύης στις 3 Ιουλίου του 2009. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο αποφάσισε στις 3 Φεβρουαρίου 2010 να εξετάσει το ενδεχόμενο απαγγελίας πρόσθετων κατηγοριών για γενοκτονία στο Νταρφούρ, εναντίον του Μπασίρ.

Στα τέλη του 2018 ξέσπασαν ταραχές με την πυρπόληση του αρχηγείου του κόμματος Εθνικού Κογκρέσου στην Ατμπάρα, λόγω του υψηλού πληθωρισμού, της οικονομικής κρίσης και της έλλειψης καυσίμων στο Σουδάν. Στις διαδηλώσεις που κλιμακώθηκαν τους επόμενους μήνες, σκοτώθηκαν και τραυματίστηκαν αρκετά άτομα, σε συγκρούσεις με την αστυνομία, που χρησιμοποίησαν δακρυγόνα και αληθινά πυρά εναντίον των διαδηλωτών. 

Ο Μπασίρ κήρυξε τη χώρα σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης στις 22 Φεβρουαρίου 2019 (για πρώτη φορά έπειτα από 20 χρόνια) και απέλυσε την κυβέρνηση, αντικαθιστώντας την επομένη τον πρωθυπουργό Μοτάζ Μουσά με τον υπηρεσιακό Μοχάμετ Ταχίρ Αγιάλα.