Ο Πούτιν κλιμακώνει την ένταση. Κηρύσσει μερική επιστράτευση, καλώντας 300 χιλιάδες εφέδρους «στα όπλα», μετά από τις απώλειες στα πεδία των μαχών στην Ουκρανία. Την ίδια ώρα, δηλώνει ότι θα αποδεχθεί τα αποτελέσματα των δημοψηφισμάτων στα υπό ρωσικό έλεγχο τμήματα της Ουκρανίας, το Ντονέτσκ, το Λουγκάνσκ, τη Χερσώνα και τη Ζαπορίζια. Απειλεί με χρήση πυρηνικών. Μία κίνηση πανικού από τον Ρώσο Πρόεδρο ή ο Βλαντιμίρ Πούτιν σκοπεύει να κάνει τις απειλές του πράξη;

Το AlphaNews.Live επικοινώνησε με ειδικούς, σε μία προσπάθεια να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Πόσο άμεσα μπορεί να είναι τα αποτελέσματα της επιστράτευσης, πότε θα τελειώσει ο πόλεμος και ποια μηνύματα στέλνει ο Πούτιν στη Δύση; Απαντήσεις στα ερωτήματα δίνουν ο Διεθνολόγος Γιάννης Ιωάννου και ο Αντιστράτηγος εν Αποστρατεία, Ιωάννης Μπαλτζώης.

Τι θα επιτύχει ο Πούτιν με τη μερική επιστράτευση;

Σύμφωνα με τον κ. Ιωάννου, η κήρυξη μερικής επιστράτευσης αποτελεί μία σταδιακή μετατόπιση από την ειδική στρατιωτική επιχείρηση, όπως έχει χαρακτηρίσει τη ρωσική εισβολή μετά τις 24 Φεβρουαρίου, σε μία μεγαλύτερη στρατιωτική προσπάθεια μέσω της κινητοποίησης.

Η απόφαση αυτή απορρέει από τις εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων, αφού, όπως λέει, παρατηρούμε μία πλήρη κατάρρευση του ρωσικού στρατού και μία αντεπίθεση με προελάσεις του ουκρανικού στρατού.

Στη σκιά των εξελίξεων, η Ρωσία μετατοπίζει το αφήγημά της από την αρχή της εισβολής, νομιμοποιώντας μερική κινητοποίηση της εφεδρείας.

Σύμφωνα με τον κ. Μπαλτζώη, σε επιχειρησιακό επίπεδο, αντικειμενικός σκοπός  της Ρωσίας είναι να απελευθερώσει το Ντονμπάς, όπως λέει ο Πούτιν. Στην πραγματικότητα, ο Ρώσος Πρόεδρος έχει βλέψεις γι’ αυτό που οι Ρώσοι ονομάζουν Malaya Rossiya, δηλαδή Μικρή Ρωσία.

«Θέλει να καταλάβει όλη την περιοχή της ανατολικής Ουκρανίας που θεωρεί ότι είναι πατρογονικό έδαφος. Γι’ αυτό κι έχουμε κι ένα μεγάλο ποσοστό ρωσόφωνων με ρωσική εθνική συνείδηση. Και το λέω αυτό, διότι υπάρχουν φωνές και υπάρχουν και χάρτες, οι οποίοι κυκλοφορούν και οι οποίοι μας δείχνουν μία Ουκρανία διαμελισμένη. Αν εξελιχθούν τα πράγματα όπως τα βλέπουμε τώρα (και σύμφωνα με τους χάρτες που κυκλοφορούν), θεωρώ ότι μάλλον θα έχουμε μία νέα Γιάλτα, με αλλαγές συνόρων. Είναι πολύ ενδιαφέρουσα αυτή η κατάσταση, με την έννοια ότι, όπως ξέρετε, ο κόσμος ποτέ δεν είναι σταθερός. Τὰ πάντα ῥεῖ, έλεγε ο Ηράκλειτος, τίποτα δεν είναι μόνιμο».

Πόσο άμεσα μπορεί να είναι τα αποτελέσματα της επιστράτευσης;

Δεδομένου ότι χρειάζονται μήνες για να οργανωθεί η εφεδρεία, πόσο εύκολο είναι για τον Πούτιν να επισπεύσει την επιστράτευση του στρατού;

Όπως σημειώνει ο Γιάννης Ιωάννου, η μεγαλύτερη αδυναμία των ρωσικών ενόπλων δυνάμεων, είναι στους τομείς της στρατιωτικής επιμελητείας, της διοικητικής μέριμνας και των μεταφορών (logistics).

«Βλέπουμε χτυπήματα ακριβείας, πάνω σε αποθήκες πυρομαχικών ή σε διοικητικά κέντρα του ρωσικού στρατού. Άρα, το να κινητοποιήσεις επί της αρχής 300 χιλιάδες εφέδρους σε μέτωπα τα οποία αποτελούνται από εκατοντάδες χιλιόμετρα, όπως είναι στο νότιο και στο ανατολικό της Ουκρανίας, είναι άθλος να το επιτύχεις με αποτελεσματικότητα σε διοικητικό επίπεδο».

Η εκτίμησή του είναι ότι ο Πούτιν δεν θα επιτύχει τον στόχο του, παρά μόνο θα παρατείνει τον πόλεμο.

Αντίθετα, ο Ιωάννης Μπαλτζώης αναφέρει ότι η επιστράτευση θα αποτελέσει σοβαρή ενίσχυση, με τις εκτιμήσεις να υποδεικνύουν ότι ο Πούτιν ενδέχεται να επιτύχει τους σκοπούς του. Αυτό, σύμφωνα με τον κ. Μπαλτζώη, ενδέχεται να επιτευχθεί διότι οι έφεδροι που επιστρατεύει ο Πούτιν δεν είναι κληρωτοί, αλλά επαγγελματίες οπλίτες.

«Αυτούς επιστρατεύουν οι Ρώσοι, τους επαγγελματίες οπλίτες κι όχι τον οποιοδήποτε έφεδρο που υπηρέτησε στον στρατό. Μάλιστα, όπως λέγεται, θα επιστρατεύσουν τις δύο έως τρεις τελευταίες σειρές, αυτούς, δηλαδή, που έχουν φύγει πρόσφατα από τον ρωσικό στρατό. Βέβαια, ακόμη κι αυτούς, για να τους βάλεις στον στρατό, θα χρειαστούν μήνες. Γι’ αυτό οι Ρώσοι κάνουν το εξής τρικ.  Αυτοί που θα επιστρατεύονται τώρα, θα πάνε σε μονάδες του εσωτερικού κι από εκεί θα αποδεσμευτούν οι επαγγελματίες οπλίτες που υπηρετούν σε αυτές τις μονάδες, οι οποίοι θα προωθηθούν στις περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας. Το κάνουν αυτό αφενός, για να ενισχύσουν τις απώλειες που έχουν και αφετέρου, ενδεχομένως (σκοπεύουν) να δημιουργήσουν και νέες μονάδες. Αυτό σημαίνει ότι σε σύντομο χρονικό διάστημα θα τους δούμε να είναι στο πεδίο των επιχειρήσεων. Πότε; Τέλη Οκτωβρίου, Νοέμβριο. Εκεί εκτιμάται».

Οι απειλές Πούτιν για χρήση πυρηνικών

«Δεν μπλοφάρω» ανέφερε στο διάγγελμά του ο Ρώσος Πρόεδρος. Θα γίνει χρήση πυρηνικών όπλων, αν αυτό κριθεί απαραίτητο. Θα κάνει, όμως, τις απειλές του πράξη; Κάτι τέτοιο δεν θα γίνει εκτιμά ο κ. Ιωάννου.

«Θεωρώ ότι είναι ένα αφήγημα της ρωσικής πλευράς. Ότι πάντα προσπαθεί να εκβιάσει τη Δύση στη λογική της απειλής χρήσης πυρηνικών όπλων. Θεωρώ ότι ο Πούτιν ορθολογιστικά δεν μπορεί να προχωρήσει σε χρήση πυρηνικών όπλων. Είναι ένα «όπλο» η χρήση πυρηνικών, το οποίο εκφοβίζει, δημιουργεί φαινόμενα υπερχείλισης στη Δύση, ως προς την πρόσληψη της μετατροπής της ουκρανικής σύγκρουσης σε μία πυρηνική σύγκρουση».

Από την άλλη, ο κ. Μπαλτζώης τονίζει ότι δεν είναι τόσο εύκολο να απαντηθεί το αν ο Πούτιν θα προχωρήσει σε χρήση πυρηνικών.

«Τα πυρηνικά όπλα είναι δύο κατηγοριών. Είναι τα τακτικά πυρηνικά όπλα και τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Τα στρατηγικά, όπως ήταν οι βόμβες που έριξαν οι Αμερικανοί στη Χιροσίμα και στο Ναγκασάκι, ήταν στρατηγικά πυρηνικά όπλα, διότι επέφεραν το τέλος του πολέμου. Στη σημερινή εποχή, είναι τρομακτική η ισχύς που διαθέτουν και οι δύο παρατάξεις. Στο στρατηγικό δόγμα των Ρώσων, αναφέρεται ότι δεν θα κάνουν χρήση πρώτοι στρατηγικού πυρηνικού όπλου, αλλά θα απαντήσουν αμέσως αν δεχθούν προσβολή».

Τι σημαίνει αυτό επί του πρακτέου;

«Από τη στιγμή που εκτοξεύεται ένα πυρηνικό όπλο, θα κάνει μία πτήση ορισμένων λεπτών, που σημαίνει ότι η άλλη πλευρά θα γνωρίζει ότι εκτοξεύεται πυρηνικό όπλο. Γι’ αυτό και θα ανταποδώσει το χτύπημα. Αντιλαμβάνεστε, λοιπόν, ότι έχουμε το δόγμα της αμοιβαίας καταστροφής και δεν συμφέρει καμία δύναμη να κάνει χρήση πυρηνικών όπλων, ούτε πρώτη, ούτε δεύτερη. Γιατί και πρώτος να κάνεις χρήση, θα ανταποδώσει σε μερικά λεπτά η άλλη πλευρά».

Σε ό,τι αφορά στα τακτικά πυρηνικά όπλα, όπως σημειώνει ο κ. Μπαλτζώης, αυτά υπάρχουν στα δόγματα πολέμου σε όλα τα κράτη που διαθέτουν πυρηνικά όπλα. Το τακτικό πυρηνικό είναι ένα όπλο μεγάλης ισχύος, αλλά όχι όσο τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα. Στο ρωσικό Σύνταγμα, συνεχίζει, αναφέρεται ότι αν κινδυνεύει η εδαφική ακεραιότητα της Ρωσίας, ο Πρόεδρος έχει το δικαίωμα να κάνει χρήση όλων των μέσων.

Πότε θα τελειώσει ο πόλεμος;

Τόσο ο Διεθνολόγος Γιάννης Ιωάννου, όσο και ο Αντιστράτηγος εν Αποστρατεία Ιωάννης Μπαλτζώης, συμφωνούν ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία, κάθε άλλο παρά κοντά στο τέλος του είναι.

Ο κ. Ιωάννου υποδεικνύει ότι το τέλος του πολέμου θα εξαρτηθεί από το πώς θα γίνουν οι επιχειρήσεις. Όταν κρίνονται επί του εδάφους, λέει, τότε συζητάμε με ποιον τρόπο θα υπάρξει το πλέγμα για να πάμε σε μία διαδικασία διαπραγμάτευσης που θα οδηγήσει σε κατάπαυση του πυρός. Αλλά, η πρόθεση και των δύο πλευρών δείχνει προς τη συνέχιση των επιχειρήσεων. Την ίδια ώρα, εκτιμά ότι ο πόλεμος θα παραταθεί μέχρι και το πρώτο εξάμηνο του 2023.

Το ότι ο πόλεμος δεν είναι κοντά στο τέλος, βρίσκει σύμφωνο και τον κ. Μπαλτζώη. Όπως αναφέρει, η Αμερική θέλει να συνεχιστεί ο πόλεμος και η Ρωσία δεν μπορεί να τον αποφύγει μ’ αυτές τις εξελίξεις. Όπως και να έχουν τα πράγματα, η Ευρώπη, σημειώνει, «πληρώνει τη νύφη», έχει τις μεγαλύτερες απώλειες, κι αυτό είναι το δυσάρεστο αποτέλεσμα.

*Ο Γιάννης Ιωάννου είναι αναλυτής στην «Καθημερινή Κύπρου»