Η ολομέλεια του ισραηλινού κοινοβουλίου υπερψήφισε χθες νομοσχέδιο, που απαγορεύει στο εξής κάθε δραστηριότητα της UNRWA, του φορέα του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών με αρμοδιότητα την παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στους Παλαιστινίου πρόσφυγες στην Λωρίδα της Γάζας, στην Δυτική Όχθη και στην Ανατολική Ιερουσαλήμ, ως επίσης και την διακοπή κάθε σχέσης της UNRWA με το ισραηλινό κράτος και τοπικά τραπεζικά ιδρύματα. Η εξέλιξη αυτή πυροδότησε σφοδρές διεθνείς αντιδράσεις, σηματοδοτώντας την χειρότερη στιγμή των διμερών σχέσεων ανάμεσα στο Ισραήλ και τον ΟΗΕ.

Όπως σχολίασε ο αναλυτής του σταθμού μας για ζητήματα Μέσης Ανατολής, Γαβριήλ Χαρίτος, στη σημερινή ειδησεογραφική εκπομπή ALPHA Ενημέρωση με την Κάτι Σάββα, η συγκεκριμένη εξέλιξη αποτέλεσε το αποκορύφωμα των ισραηλινών κατηγοριών που εκφράζονται επανειλημμένα από το Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου μέχρι σήμερα, ότι υπάλληλοι της UNRWA είναι μέλη της Χαμάς και ότι είχαν συμμετάσχει, είτε ως καθοδηγητές είτε ως συναυτουργοί στην επίθεση της οργάνωσης στις 7 Οκτωβρίου 2023. Ο ισραηλινός στρατός, με στοιχεία που δημοσιοποιεί καθ’ όλη την διάρκεια των μηνών που μεσολάβησαν, υποστηρίζει ότι κτηριακές εγκαταστάσεις των σχολείων και των νοσοκομείων που λειτουργεί η UNRWA στην Γάζα χρησιμοποιούνταν από την Χαμάς και άλλες οργανώσεις στην Γάζα ως εργοστάσια κατασκευής και αποθήκευσης οπλισμού ή ακόμα και ως επιτελικά κέντρα. Οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν υιοθετηθεί τόσο από την συμπολίτευση όσο και από τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης. Απόδειξη για αυτό αποτέλεσε το αποτέλεσμα της χθεσινοβραδινής ψηφοφορίας, κατά την οποίαν 92 από τους συνολικά 120 βουλευτές της Κνέσετ υπερψήφισαν το νομοσχέδιο. Συγκεκριμένα, υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκαν τόσο η παράταξη της κεντροαριστερής αξιωματικής αντιπολίτευσης του Γιαΐρ Λαπίντ, ως επίσης και η παράταξη του κεντροδεξιού Μπένι Γκαντς, ενώ παράλληλα, βουλευτής του δεξιού αντιπολιτευτικού κόμματος «Ισραήλ το Σπίτι μας» του Αβιγκντόρ Λίμπερμαν, πρότεινε με τροπολογία της – η οποία εν τέλει δεν έγινε αποδεκτή – να χαρακτηριστεί η UNRWA ως «τρομοκρατική οργάνωση». Οι δέκα βουλευτές που καταψήφισαν το νομοσχέδιο ανήκουν στα κόμματα της αραβικής μειονότητας, ενώ το Κόμμα των Εργατικών της αριστεράς επέλεξε να μην παραστεί στην διαδικασία της ψηφοφορίας.

Όπως επεσήμανε ο κ. Χαρίτος, εκτός από την αναμενόμενη σφοδρή καταδίκη του Γ. Γ. του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, και της διοίκησης της UNRWA, την έντονη ανησυχία τους εξέφρασαν με κοινή ανακοίνωσή τους οι Υπουργοί Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Ιαπωνίας, της Αυστραλίας, του Καναδά, της Νέας Ζηλανδίας και της Νότιας Κορέας – χώρες που παραδοσιακά διατηρούν καλές σχέσεις με το Ισραήλ, τόσο πριν όσο και μετά την έναρξη του πολέμου. Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, από την πλευρά του, αφού εξέφρασε την ανησυχία του για τη συνέχιση της ροής ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα και την εν γένει συνέχιση της σημαντικής δράσης της UNRWA στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στην Δυτική Όχθη, υπενθύμισε την προθεσμία 30 ημερών που είχε θέσει προ δεκαημέρου στην ισραηλινή πλευρά η διακυβέρνηση Μπάιντεν, προκειμένου να αυξηθεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στο βόρειο τμήμα της Γάζας – και γενικότερα, σε όλο τον παλαιστινιακό θύλακα. Επιπροσθέτως, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ δήλωσε ότι οι ΗΠΑ αναμένουν να λάβουν από το Ισραήλ περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τους 100 υπαλλήλους της UNRWA, τους οποίους το Ισραήλ κατηγορεί ότι είχαν ενεργό ανάμιξη στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023.

Πάντως, όπως τόνισε ο κ. Χαρίτος, το πρόβλημα παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στους αμάχους στην Γάζα παραμένει υπαρκτό και, σύμφωνα με ισραηλινές πηγές, εντός δεκαημέρου μετά την δημοσίευση του νόμου, ο ισραηλινός Υπουργός Εξωτερικών Ισράελ Κατς φέρεται να έχει δεσμευθεί να παρουσιάσει λεπτομερές σχέδιο παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας στην Γάζα εκ μέρους του ισραηλινούς στρατού. Από την άλλη, η συνέχιση της λειτουργίας της UNRWA τίθεται εν αμφιβόλω, κυρίως εξ αιτίας του νέου νόμου που συνεπάγεται και την διακοπή της ροής κονδυλίων μέσω του ισραηλινού τραπεζικού συστήματος, ενώ υπάρχουν ενδείξεις ότι επικαιροποιείται στον τοπικό δημόσιο διάλογο η σκέψη δήμευσης των κεντρικών γραφείων της UNRWA στην συνοικία Σεχ-Τζεράχ της Ανατολικής Ιερουσαλήμ και η ανοικοδόμηση στο οικόπεδο που βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της προκειμένου να ανεγερθούν οικιστικές μονάδες που θα προορίζονται για εβραϊκές οικογένειες της περιοχής.

Νέο σχέδιο «λήξης του πολέμου» στον Λίβανο;

Πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι ο ειδικός απεσταλμένος του Λευκού Οίκου στον Λίβανο, Άμος Χόχσταϊν, προωθεί ένα νέο σχέδιο «λήξης του πολέμου» για το μέτωπο Ισραήλ-Χεζμπολάχ, λεπτομέρειες του οποίου δημοσιεύονται στο σημερινό φύλλο της έγκυρης ισραηλινής εφημερίδας ευρείας κυκλοφορίας Γιεντιότ Αχαρονότ. Μάλιστα, σύμφωνα πάντα με την ισραηλινή εφημερίδα, ο Χόχτσαϊν αναμένεται να μεταβεί στον Λίβανο και στο Ισραήλ τις αμέσως επόμενες μέρες, και μάλιστα πριν τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν την ερχόμενη Τρίτη, 5 Νοεμβρίου.

Αναφερόμενος στο σημερινό εκτενές ισραηλινό δημοσίευμα, ο Γαβριήλ Χαρίτος επεσήμανε τα κύρια σημεία του σχεδίου που φαίνεται πως ήδη συζητούν οι ΗΠΑ με το Ισραήλ και με άλλες χώρες της περιοχής. Συγκεκριμένα, το σχέδιο προβλέπει την πλήρη απεξάρτηση του μετώπου του Λιβάνου με την έκβαση των συνομιλιών για εκεχειρία στη Γάζα. Προβλέπεται επίσης μία «περίοδος προσαρμογής» 60 ημερών, κατά την διάρκεια της οποίας ο ισραηλινός στρατός θα κληθεί να αποχωρήσει από μερικές περιοχές του Νοτίου Λιβάνου, με εξαίρεση κάποια σημεία «στρατηγικής σημασίας». Το σχέδιο προβλέπει, αφ’ ενός την διατήρηση της ειρηνευτικής δύναμης του ΟΗΕ (UNIFIL), αφ’ ετέρου φέρεται να αποδέχεται την ισραηλινή εισήγηση να συσταθεί μία πρόσθετη πολυεθνική δύναμη στην περιοχή, που θα κληθεί να έχει ειδική εποπτεία της εφαρμογής του σχεδίου. Μάλιστα, όπως επεσήμανε ο κ. Χαρίτος, το Ισραήλ έχει ήδη απευθυνθεί στις ΗΠΑ, στην Γαλλία και στη Γερμανία, ζητώντας να αποσταλούν στρατεύματά τους για να συστήσουν από κοινού την νέα αυτή πολυεθνική δύναμη.

Το σχέδιο προβλέπει την αποχώρηση της Χεζμπολάχ από τον Νότιο Λίβανο και την απόσυρσή της βορείως του ποταμού Λιτάνι, προκειμένου να εφαρμοσθεί το περιεχόμενο της απόφασης 1701/2006 του Συμβουλίου Ασφαλείας και η ανάκτηση του ελέγχου των νοτίων περιοχών του Λιβάνου από τον τακτικό στρατό της χώρας. Ωστόσο, η ειδοποιός διαφορά από τα προηγούμενα σχέδια συνίσταται στο ότι, σε περίπτωση κατά την οποίαν η Χεζμπολάχ δεν τηρήσει τους όρους του σχεδίου και αρχίσει ξανά την δραστηριότητά της νοτίως του ποταμού Λιτάνι, οι Ισραηλινοί θα έχουν την υποχρέωση να ειδοποιήσουν την UNIFIL και την νέα πολυεθνική δύναμη που θα συσταθεί, προκειμένου εκείνες πλέον να αναλάβουν δράση. Εάν για οποιονδήποτε λόγο αυτό δεν συμβεί, τότε μόνο ο ισραηλινός στρατός θα έχει το δικαίωμα να επέμβει.

Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει και ο ρόλος συζητείται να αναλάβει και η Ρωσία, εξασφαλίζοντας ότι θα παρεμποδιστεί η μεταφορά παράνομου οπλισμού από τη Συρία προς τον Λίβανο – ρόλος που συζητείται για πρώτη φορά, σε σχέση με προγενέστερες διαμεσολαβητικές προσπάθειες του Άμος Χόχτσαϊν. Ωστόσο, η ισραηλινή εφημερίδα δεν διευκρινίζει εάν ο διακριτός ρόλος που συζητείται να αποδοθεί στη Ρωσία αποτελεί πρόταση προερχόμενη από πλευράς Χόχσταϊν ή προωθείται δια του υπαρκτού, και καθ’ όλα ενεργού, διαύλου επικοινωνίας ανάμεσα στο Ισραήλ και τη Ρωσία.

Παρακολουθήστε την ανάλυση και τις πληροφορίες που ανέφερε ο Γαβριήλ Χαρίτος στη σημερινή εκπομπή ALPHA Ενημέρωση με την Κάτια Σάββα