Διάταγμα για μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί υπέγραψε λίγο μετά την απόφαση του Συμβουλίου Επικρατείας ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Δημοσιοποιώντας μάλιστα το διάταγμα στο Twitter, έγραψε την εξής φράση:
“Με τις ευχές μου”.
Mέσω του διατάγματος ο Ερντογάν δίνει εξουσιοδότηση στη Διεύθυνση Θρησκευτικών Υποθέσεων της Τουρκίας για άνοιγμα της Αγίας Σοφίας ως χώρο μουσουλμανικής προσευχής. Το Προεδρικό διάταγμα δημοσιεύτηκε ήδη στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Το δικαιολογητικό της δικαστικής απόφασης
Nωριτερα το Συμβούλιο Επικρατείας της Τουρκίας έκρινε παράνομη κήρυξε την απόφαση της 24ης Νοεμβρίου 1934 για μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε μουσείο ανοίγοντας έτσι το δρόμο στον Ερντογάν.
Σύμφωνα με το δικαιολογητικό της απόφασης, το καθεστώς της Αγίας Σοφίας, η οποία είναι ιδιοκτησία του Ιδρύματος Μωάμεθ Πορθητή έχει διατηρηθεί και διασφαλίζεται από την νομική μας τάξη και η Αγία Σοφία έχει παραχωρηθεί στο κοινό για να χρησιμοποιηθεί ως τζαμί κατ’απαίτηση του ιδρύματος. Αναφέρει ακόμη ότι δεδομένου ότι πρόκειται για ακίνητη περιουσία και με βάση τον νομικό κανόνα, η φύση και ο σκοπός της ακίνητης περιουσίας στην ιδρυτική πράξη δεν μπορεί να αλλάξει, ενώ είναι δεσμευτικό το κράτος να διασφαλίσει ότι τα περιουσιακά στοιχεία του ιδρύματος χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τη βούληση του ιδρύματος. Αναφέρει ακόμη ότι κατά συνέπεια συνάγεται το συμπέρασμα ότι η ακίνητη περιουσία που ανήκει στο ίδρυμα δεν είναι νομικά δυνατόν να χρησιμοποιηθεί για άλλο σκοπό εκτός από τζαμί. Προσθέτει ότι ως εκ τούτου απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (του 1934) δεν ήταν σύμφωνη με τον νόμο. Πάντως απόψε αναμένεται λίγο πριν τις 21.00 ο Τούρκος Πρόεδρος να απευθύνει διάγγελμα προς τον τουρκικό λαό. Νομικοί κύκλοι αναφέρουν ότι ο Τούρκος Πρόεδρος είναι υποχρεωμένος να εφαρμόσει την απόφαση εντός 30 ημερών.
Ενστάσεις για τη μετατροπή σε τζαμί εξέφρασε η UNESCO, με τον οργανισμό να τονίζει στο Reuters ότι η Αγία Σοφία έχει ενταχθεί ως μουσείο στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς, γεγονός που συνεπάγεται ότι το κράτος στο οποίο βρίσκεται, έχει συγκεκριμένες δεσμεύσεις και νομικές υποχρεώσεις.
Έξω από τον ιερό ναό, συγκεντρώθηκαν φανατικοί Τούρκοι, οι οποίοι με σημαίες και συνθήματα, πανηγύρισαν για την απόφαση. Η κοινή γνώμη στην Τουρκία ήταν συντριπτικά υπέρ της μετατροπής της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί.
Διάγγελμα Ερντογάν
Σημειώνεται πως λίγο πριν ανακοινωθεί η απόφαση του τουρκικού ΣτΕ, ο γαμπρός του Ερντογάν και υπουργός Οικονομικών έκανε ένα tweet χρησιμοποιώντας τον στίχο του ποιητή Necip Fazıl Kısakürek: «Υπομονή νέοι μου! Δεν ξέρω αν θα γίνει σήμερα ή αύριο αλλά η Αγιά Σοφιά θα ανοίξει».
Η είδηση κάνει τον γύρο του κόσμου με όλα τα μεγάλα πρακτορεία ειδήσεων να μεταδίδουν την πρωτοφανή και προκλητική απόφαση των τουρκικών αρχών. Νωρίτερα σήμερα η UNESCO μάταια καλούσε την τουρκική κυβέρνηση να σεβαστεί το παγκοσμίου φήμης ιστορικό, πολιτιστικό και θρησκευτικό μνημείο και να μην προβεί σε αυτή την ενέργεια.
Την άλλη βδομάδα η πρώτη προσευχή στην Αγία Σοφία, λέει ο Πρόεδρος της τουρκικής Βουλής
Την ερχόμενη βδομάδα, το αργότερο μέχρι την Παρασκευή θα γίνει το βήμα για την Αγία Σοφία και θα πραγματοποιηθεί η πρώτη προσευχή, δήλωσε ο Πρόεδρος της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης Μουσταφά Σεντόπ.
Σημειώνεται ότι την ερχόμενη βδομάδα είναι η επέτειος της απόπειρας πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου στην Τουρκία κατά την οποία είχε τεθεί πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο για να πραγματοποιηθεί προσευχή στην Αγία Σοφία.