Ως ευθεία προειδοποίηση προς την Άγκυρα για την αυταρχική πορεία που ακολουθεί το τελευταίο διάστημα ερμηνεύονται τα όσα συνέβησαν μετά τις δηλώσεις των δέκα πρεσβευτών στην Τουρκία αναφορικά με την αποφυλάκιση του επιχειρηματία-ακτιβιστή Οσμάν Καβάλα. Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν πήρε δεύτερη ευκαιρία, η οποία όμως συνεπαγόταν με οικονομικό και κατ’ επέκταση οικονομικό κόστος για τον ίδιο προσωπικά και τη χώρα του.

Το χρονικό

Όλα ξεκίνησαν στις 18 Οκτωβρίου όταν οι πρεσβευτές των ΗΠΑ, της Γερμανίας, της Γαλλίας, του Καναδά, της Δανίας, της Ολλανδίας, της Νορβηγίας, της Σουηδίας, της Φινλανδίας και της Νέας Ζηλανδίας έκαναν έκκληση για δίκαιη και γρήγορη επίλυση της υπόθεσης του Καβαλά. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών τους κάλεσε για εξηγήσεις και χαρακτήρισε ανεύθυνη τη δήλωσή τους, ενώ αργότερα ο Ερντογάν δήλωσε πως θα δώσει οδηγίες για να κηρυχθούν Persona non grata.

Έμπειροι αναλυτές συνδέουν την απόφαση των δυτικών χωρών με τη συνεχιζόμενη αυταρχική πορεία της Άγκυρας και τα ανοίγματα της προς τη Ρωσία. Άλλωστε λένε ο Καβάλα είναι φυλακισμένος από τα τέλη του 2017, κατηγορούμενος για χρηματοδότηση των διαδηλώσεων του 2013 στην Τουρκία και για εμπλοκή στην απόπειρα πραξικοπήματος του 2016. Συνεπώς γιατί να επαναφέρουν το ζήτημα τώρα, διερωτήθηκε μιλώντας στον Alpha ο πολιτικός αναλυτής Χρίστος Ιακώβου, παραπέμποντας στις οικονομικές και πολιτικές άμεσες συνέπειες που είχαν αυτές οι δηλώσεις που έσπρωξαν περαιτέρω την τουρκική λίρα προς τον πάτο και παράλληλα απομόνωσαν πολιτικά τον Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό.

Στη συνέχεια, αφού ο Ερντογάν ένιωσε τις συνέπειες αυτές, ήρθαν οι δηλώσεις από τις χώρες αυτές οι οποίες επαναβεβαίωσαν τη δέσμευση τους προς τη σχετική συνθήκη της Βιέννης ότι δηλαδή οι διπλωμάτες τους δεν εμπλέκονται στα εσωτερικά της χώρας που τους φιλοξενεί. Ο Τούρκος Πρόεδρος χαιρέτισε με παρρησία τις δηλώσεις αυτές, ερμηνεύοντας τες ως «νίκη» για τον ίδιο και τη χώρα του.

Νέος μετασεισμός

Πριν καν προλάβει όμως να «πανηγυρίσει» επειδή όπως είπε υπερασπίστηκε την «τιμή» και την «περηφάνεια» της Τουρκίας με επιτυχία, η γερμανική Deutche Welle διαρρέει πληροφορίες που δημιουργούν άλλο ένα «μετασεισμό» στην Άγκυρα.

Ότι ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου, απείλησε τον Ερντογάν με παραίτησε όταν εκείνος ανακοίνωσε ότι θα κηρύξει persona non grata τους δέκα δυτικούς πρέσβεις. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, ο Τσαβούσογλου, που βρισκόταν στη Νότια Κορέα το Σάββατο, όταν ο Ερντογάν έκανε την επίμαχη δήλωση, φέρεται να ζήτησε στον Τούρκο πρόεδρο να καθυστερήσει τις αποφάσεις του έως τη Δευτέρα οπότε και θα είχαν την ευκαιρία να το συζητήσουν πρόσωπο με πρόσωπο κατά τη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου. «Εάν οι πρέσβεις χαρακτηριστούν persona non grata, θα αναγκαστώ να αφήσω το υπουργείο», είπε ο Τσαβούσογλου στον Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος του απάντησε ότι δεν μπορεί να κάνει κάτι για αυτό, σύμφωνα πάντα με το δημοσίευμα της DW που δεν παραθέτει την πηγή της ενημέρωσής του για το περιστατικό. Για το θέμα των δέκα πρέσβεων υπήρξαν επίσης παρεμβάσεις από μέλη του κυβερνώντος κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), τα οποία προειδοποίησαν για τις συνέπειες που θα είχε η απόφαση αυτή στις διπλωματικές σχέσεις της Τουρκίας με χώρες όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Γερμανία, η Γαλλία και ο Καναδάς. Ζήτησαν να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση στο ζήτημα και στη συνέχεια έγιναν από την προεδρία και το υπουργείο Εξωτερικών επαφές με τις πρεσβείες με το μήνυμα πως δεν θα πρέπει να αναμειγνύονται στα εσωτερικά θέματα της Τουρκίας.

Η εξέλιξη αυτή προκάλεσε την έντονη αντίδραση της Άγκυρας.

Με επιθετικό τρόπο, κάνοντας λόγο για «fake news», που «δηλητηριάζουν τις σχέσεις Γερμανίας – Τουρκίας», απάντησε η Άγκυρα στο δημοσίευμα της Deutsche Welle, το οποίο ανέφερε πως ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου φέρεται να απείλησε με παραίτηση τον  Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με αφορμή την υπόθεση των πρέσβεων των χωρών που τάχθηκαν υπέρ της απελευθέρωσης του Οσάμν Καβαλά. 

Η απάντηση ήρθε μέσω του εκπροσώπου επικοινωνίας της τουρκικής Προεδρίας, Φαχρετίν Αλτούν, ο οποίος, με ανάρτησή του στο Twitter, ανέφερε:  

«Ο υπουργός Εξωτερικών μας διέψευσε χθες το βράδυ αυτή τη δήθεν είδηση. Εξακολουθείτε, όμως, να επιμένετε σε αυτό το ψέμα. Εάν ο στόχος σας ήταν να ενημερώσετε, θα ανακαλούσατε αυτή τη δήθεν είδηση και θα ζητούσατε συγγνώμη. Δεν κατασκευάζετε μόνο Fake news, αλλά επίσης δηλητηριάζετε τις σχέσεις Τουρκίας – Γερμανίας».