Μια εικόνα για το πως θα μοιάζουν οι 100 πρώτες ημέρες της διακυβέρνησής του, δίνει ο Ανδρέας Μαυρογιάννης. Ο υποψήφιος για την Προεδρία της Δημοκρατίας, παρουσίασε το πρόγραμμα διακυβέρνησής του “για να γυρίσει ο τόπος σελίδα”, όπως αναφέρει.
1. Ο ηγέτης πρέπει να ηγείται με το παράδειγμά του. Η πρώτη πράξη κάθε νέου Προέδρου της Δημοκρατίας είναι η επιλογή των συνεργατών του.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Η καταλληλότητα των ανθρώπων κρίνεται πάντοτε σε σχέση με τον επιδιωκόμενο στόχο. Η επιλογή θα γίνει ανάμεσα σε ανθρώπους τεχνοκράτες, επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, και ανθρώπους που προέρχονται από το χώρο της πολιτικής. Η συμμετοχή γυναικών στο κυβερνητικό σχήμα θα είναι τουλάχιστον 50%.
2. Με την ανάληψη του χαρτοφυλακίου του, το κάθε μέλος της Κυβέρνησης αποδέχεται ότι τα μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου είναι μέλη ενός συλλογικού σώματος και φέρουν ευθύνη για όλες τις αποφάσεις του. Αποδέχεται επίσης ότι σε κάθε συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου το κάθε μέλος θα συμμετάσχει ενεργά σε όλα τα θέματα και θα δηλώνει εκ των προτέρων κάθε άμεσο ή έμμεσο συμφέρον που έχει το ίδιο ή μέλος της οικογένειας του αναφορικά με θέματα που συζητούνται στο Υπουργικό Συμβούλιο και θα απέχει από τη διαδικασία λήψης απόφασης για το συγκεκριμένο θέμα.
3. Με σκοπό τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό του κράτους και της δημόσιας διοίκησης, προχωρούμε στη διάρθρωση και οργάνωση του γραφείου του Προέδρου στα πρότυπα αντίστοιχων γραφείων, όπως π.χ. του cabinet office στο Ηνωμένο Βασίλειο, ούτως ώστε να μπορεί η Προεδρία να επιτελεί το έργο της κατά τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
4. Λαμβάνουμε άμεσα δράση στο Κυπριακό. Από την πρώτη ημέρα ανάληψης της Προεδρίας του Κράτους, απευθύνομαι στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και ζητώ να αναλάβει άμεσα πρωτοβουλία. Καλώ τον Γενικό Γραμματέα να έρθει στην Κύπρο. Απευθύνω επιστολή στο Συμβούλιο Ασφαλείας και σε κάθε μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας ξεχωριστά, ζητώντας να ενισχύσουν τον Γενικό Γραμματέα. Παράλληλα απευθύνω επιστολή στους θεσμούς της ΕΕ, αλλά και στις ηγεσίες των κρατών μελών για συνέχιση των διαπραγματεύσεων από εκεί που έμειναν στο Κραν Μοντανά, με αίσθηση του επείγοντος.
5. Απευθύνομαι στο Συμβούλιο Ασφαλείας και ζητώ επέκταση της νεκρής ζώνης για να καλύψει την περίκλειστη περιοχή της Αμμοχώστου, σύμφωνα με τις πρόνοιες του Ψηφίσματος 789 του Συμβουλίου Ασφαλείας.
6. Καταγράφουμε με απόλυτη σαφήνεια το κεκτημένο της διαδικασίας με βάση τις συγκλίσεις, την κοινή διακήρυξη, τα έξι σημεία του Γενικού Γραμματέα και τα ψηφίσματα του ΟΗΕ.
7. Συστήνω μία μικρή, ευέλικτη και αποτελεσματική διαπραγματευτική ομάδα για το Κυπριακό, η οποία θα στηρίξει τον Πρόεδρο και τον διαπραγματευτή. Στην ομάδα θα συμμετέχουν πολιτικοί, νομικοί, διεθνολόγοι, τεχνοκράτες και ακαδημαϊκοί εγνωσμένου κύρους.
8. Για την καλύτερη λειτουργία του Κράτους, δημιουργούμε Συμβούλιο Πολιτικού Σχεδιασμού, συμβουλευτικού χαρακτήρα, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, με ευθύνη την παραγωγή πολιτικής σε όλα τα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την κυπριακή Πολιτεία. Το Συμβούλιο θα αποτελείται από ολιγομελή ομάδα πολιτικών συμβούλων -η επιλογή των οποίων θα γίνεται στη βάση των βέλτιστων διεθνών πρακτικών‒ και θα πλαισιώνεται από αρμόδιους τεχνοκράτες και κυβερνητικούς και υπηρεσιακούς αξιωματούχους.
9. Αξιολογούμε και μειώνουμε τον αριθμό των μη θεσμικών Επιτρόπων και καθορίζουμε το πλαίσιο των αναγκαίων Επιτρόπων.
10. Αναθέτουμε στον Υφυπουργό παρά τω Προέδρω την διασφάλιση της συνοχής του Κυβερνητικού Έργου και της συνέργειας μεταξύ Υπουργείων και Κρατικών Υπηρεσιών, με σκοπό την αποτελεσματικότερη λειτουργία της κρατικής μηχανής και την υλοποίηση του προγράμματος διακυβέρνησης.
11. Αναθέτουμε σε αξιωματούχο που περιβάλλει τον Πρόεδρο τον έλεγχο του βαθμού της συμμόρφωσης του κάθε Υπουργείου με τις νόμιμες εισηγήσεις των ανεξάρτητων αξιωματούχων και Επιτρόπων της Δημοκρατίας. Στη δική μας διακυβέρνηση, οι εισηγήσεις των εκθέσεων τους θα αντιμετωπίζονται εποικοδομητικά και θα τους δίνεται η δέουσα συνέχεια.
12. Αντιλαμβανόμενοι πλήρως τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης και το χρέος μας προς τις επόμενες γενιές, δημιουργούμε Υφυπουργείο Πράσινης Μετάβασης και Αειφορίας, με ευθύνη την εκπόνηση και εφαρμογή οριζόντιων πολιτικών στα θέματα περιβάλλοντος και αειφορίας. Το Υφυπουργείο θα συγκεντρώσει όλες τις υπηρεσίες και τους συναφείς τομείς με τα ζητήματα περιβάλλοντος και αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης.
13. Ξεκινάμε την εκπόνηση ενός καθολικού, «Σχεδίου για τη Νήσο», για επίλυση των πολλών προβλημάτων που προκύπτουν από την έλλειψη ενός σωστού πολεοδομικού και χωροταξικού σχεδιασμού για όλη την επικράτεια. Εξαιτίας αυτής της έλλειψης, παρατηρείται άναρχη ανάπτυξη, δόμηση σε προστατευόμενες περιοχές, λειτουργία βιομηχανικών μονάδων δίπλα από οικιστικές ζώνες κ.ά.
14. Με σκοπό την καλύτερη δυνατή προετοιμασία μας για την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ το πρώτο εξάμηνο του 2026, δημιουργούμε Υφυπουργείο Προεδρίας για ευρωπαϊκά θέματα. Ετοιμάζουμε νομοσχέδιο στη βάση του προτύπου της Προεδρίας του 2012.
15. Αναβαθμίζουμε την ποιότητα ζωής των ανθρώπων μας.
Δημιουργούμε ψηφιακά Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη όπου οι πολίτες θα μπορούν να εξυπηρετούνται από το σπίτι ή το γραφείο τους, χωρίς τη φυσική μετάβαση τους στα ΚΕΠ. Με εξαίρεση ένα πολύ μικρό αριθμό υπηρεσιών, ο πολίτης δεν θα χρειάζεται πλέον να επισκέπτεται ένα ΚΕΠ για να χειριστεί αίτημα του, αλλά θα έχει τη δυνατότητα να υποβάλει το αίτημα μετά από ψηφιακό ραντεβού, για εξυπηρέτηση από υπάλληλο των ΚΕΠ μέσω τηλεδιάσκεψης.
Παράλληλα, εισάγουμε τον θεσμό των κινητών μονάδων ΚΕΠ για τις αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές.
16. Ξεκινούμε αμέσως διάλογο με τους ενδιαφερόμενους για την εισαγωγή κλιμακωτών ωραρίων στη Δημόσια Υπηρεσία και την Εκπαίδευση, με ορίζοντα ολοκλήρωσης του διαλόγου και κατάληξη τους τρεις μήνες, μέτρο που θα συμβάλει και στην αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος.
17. Ρυθμίζουμε νομοθετικά την τηλεργασία και ξεκινούμε κοινωνικό διάλογο για την εφαρμογή της, με χρονικό ορίζοντα ολοκλήρωσης του διαλόγου και κατάληξη τους τρεις μήνες, μέτρο που επίσης θα συμβάλει στην αντιμετώπιση του κυκλοφοριακού προβλήματος.
18. Στην παιδεία, καταργούμε άμεσα τις εξετάσεις τετραμήνων από τη σχολική χρονιά 2023-2024 και ετοιμάζουμε νέο σύστημα αξιολόγησης.
20. Κάνουμε πράξη την πολιτική της ελαφριάς μαθητικής τσάντας. Μέσα από τη δημιουργία αναγκαίων υποδομών στο σχολείο και τη δρομολόγηση της ψηφιοποίησης της διδακτέας ύλης.
21. Συμμορφούμενοι πλήρως με τις υποχρεώσεις μας με βάση τις διεθνείς συνθήκες, λαμβάνουμε μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των μεταναστευτικών ροών. Στη δική μας διακυβέρνηση, οι δικαιούχοι θα προστατεύονται σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις, ενώ για τους μη δικαιούχους θα υπάρχουν διαδικασίες συστηματικού επαναπατρισμού.
Μετακινούμε λειτουργούς από άλλες υπηρεσίες στην υπηρεσία ασύλου για επίσπευση των διαδικασιών εξέτασης των αιτήσεων. Σκοπός είναι οι αιτήσεις να εξετάζονται τάχιστα.
22. Εφαρμόζουμε από την πρώτη ημέρα αποτελεσματική διαδικασία διαλογής των αιτήσεων ανάμεσα στις προδήλως αβάσιμες και στις προδήλως βάσιμες. Για τις προδήλως αβάσιμες εφαρμόζεται ταχεία διαδικασία διεκπεραίωσης, ακολουθούμενη από αποτελεσματικές διευθετήσεις εθελούσιας επιστροφής ή απέλασης.
23. Επιδιώκουμε διεύρυνση των διμερών συμφωνιών επανεισδοχής της Κυπριακής Δημοκρατίας με τρίτα κράτη, σε συνεργασία και στήριξη της ΕΕ. Επιδιώκουμε όπου αυτό δεν είναι κατορθωτό, τη συνομολόγηση και τον αποτελεσματικό έλεγχο των συμφωνιών επανεισδοχής της ίδιας της ΕΕ με τρίτα κράτη. Σε κάθε περίπτωση, κάνουμε διευθετήσεις με τη βοήθεια της ΕΕ για τον συστηματικό επαναπατρισμό.
24. Αντιμετωπίζουμε το στεγαστικό που απασχολεί χιλιάδες συμπολίτες μας, ιδιαίτερα τους νέους μας. Συστήνουμε ενιαίο φορέα στεγαστικής πολιτικής, ως μία μετεξέλιξη του ΚΟΑΓ, ο οποίος θα έχει την ευθύνη παρακολούθησης και εφαρμογής όλων των στεγαστικών σχεδίων. Ο Φορέας θα έχει κεντρικό, συντονιστικό και εποπτικό ρόλο. Θα συνεργάζεται με τον ιδιωτικό τομέα για την εξασφάλιση επάρκειας προσιτής κοινωνικής στέγης, κυρίως για τους νέους μας.
25. Εφαρμόζουμε άμεσα μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, για απόκτηση πρώτης κατοικίας με βάση κριτήρια αξίας και εμβαδού.
26. Ετοιμάζουμε νομοσχέδιο για την επιβολή ειδικού τέλους αδρανούς ακινήτου μεγάλης αξίας στα αστικά κέντρα, με ειδικά κριτήρια χρήσης με στόχο να ενθαρρύνουμε την αξιοποίηση της γης.
27. Ερχόμαστε σε ρήξη με τη διαφθορά, τη διαπλοκή και τη σύγκρουση συμφέροντος.
Ετοιμάζουμε νομοσχέδιο για τροποποίηση του Συντάγματος και διαχωρισμό των αρμοδιοτήτων του Γενικού Εισαγγελέα σε Νομικό Σύμβουλο του Κράτους και Δημόσιο Κατήγορο.
28. Εισαγάγουμε τον θεσμό του εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος.
29. Ανταποκρινόμαστε άμεσα στο αίτημα της Ανεξάρτητης Αρχής κατά της διαφθοράς για διάθεση ειδικών συμβούλων/ συνεργατών για να μπορέσει να ανταποκριθεί στην αποστολή της.
30. Ετοιμάζουμε νομοσχέδιο για την δημοσιοποίηση των πορισμάτων ερευνητικών επιτροπών και ποινικών ερευνών στα οποία εμπλέκονται δημόσια πρόσωπα, όταν αυτά καταλήγουν σε απόφαση για μη έναρξη ποινικής διαδικασίας.
31. Ετοιμάζουμε ενιαία αθλητική νομοθεσία για όλο το φάσμα του αθλητισμού στην Κύπρο, που να καλύπτει όλες τις αθλητικές Ομοσπονδίες, με στόχο να αναβαθμιστεί ο επιτελικός ρόλος του ΚΟΑ. Προωθούμε εθνική στρατηγική για την αντιμετώπιση της βίας που περιλαμβάνει οριζόντιες πολιτικές στην παιδεία, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό. Καταρτίζουμε ολοκληρωμένο σχέδιο για τον ερασιτεχνικό και τον αγροτικό αθλητισμό.
32. Θωρακίζουμε τα εργασιακά δικαιώματα. Ξεκινούμε διαβουλεύσεις με σκοπό την πλήρη απόδοση της ΑΤΑ για τους χαμηλόμισθους και γενίκευση της για να καλύψει σταδιακά όλους τους εργαζόμενους, με προτεραιότητα τους εργαζόμενους που καλύπτονται από το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό.
33. Τροποποιούμε το διάταγμα για τον κατώτατο μισθό, ώστε να λαμβάνει υπόψη τις ώρες απασχόλησης και να αναπροσαρμόζεται με βάση τον πληθωρισμό. Ξεκινούμε διαβουλεύσεις για τον τρόπο αποζημίωσης, καταβολής υπερωριών και αργιών.
34. Τερματίζουμε τη μείωση του 12% για όσους επιλέγουν να πάρουν σύνταξη στο 63ο έτος της ηλικίας τους και έχουν συμπληρώσει τα χρόνια συνεισφοράς στο Ταμείο Κοινωνικών Ασφαλίσεων, με συγκεκριμένα κριτήρια που θα προκύψουν από νέα αναλογιστική μελέτη.
35. Καταργούμε την αγορά υπηρεσιών για κάλυψη μόνιμων αναγκών και προωθούμε την μετατροπή όσων απασχολούνται με αγορά υπηρεσιών σε μισθωτούς, εφαρμόζοντας τις σχετικές δικαστικές αποφάσεις και την ισχύουσα νομοθεσία.
36. Στηρίζουμε τους πολίτες για να αντιμετωπίσουν την ακρίβεια.
Εξαγγέλλουμε σχέδιο για την καθολική εγκατάσταση φωτοβολταϊκών σε οικιακές μονάδες, δημόσια κτίρια, μικρομεσαίες επιχειρήσεις, Δήμους και Κοινότητες. Στη βάση ενός πλήρως κοστολογημένου σχεδιασμού επιδοτούμε μέχρι και 100% την δαπάνη εγκατάστασης φωτοβολταϊκών για τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα και επιδοτούμε κλιμακωτά, με εισοδηματικά κριτήρια, τις υπόλοιπες οικιακές μονάδες. Προωθούμε τα κοινοτικά φωτοβολταϊκά πάρκα σε όλη την επικράτεια. Υπολογίζουμε ότι θα διαιρεθεί διά δέκα το ύψος λογαριασμού ηλεκτρικού ρεύματος.
37. Προκηρύσσουμε διαγωνισμό για έργα αποθήκευσης ενέργειας, με σκοπό να εντάξουμε τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα και να μειώσουμε τις τιμές του ηλεκτρισμού. Παράλληλα, προωθούμε τις εργασίες για την αναβάθμιση του δικτύου διανομής και μεταφοράς.
38. Προκηρύσσουμε μειοδοτικούς διαγωνισμούς για έργα ΑΠΕ, όπως γίνεται σε άλλες χώρες της Ε.Ε., με διαφάνεια και χωρίς αποκλεισμούς, ώστε όλο το όφελος από τη μείωση των τιμών να πηγαίνει στους καταναλωτές. Υπολογίζεται βάσει στοιχείων, ότι στην Πορτογαλία το κόστος αγοράς ως αποτέλεσμα μειοδοτικού διαγωνισμού είναι 1,25 σεντς η κιλοβατώρα, ενώ σε εμάς είναι 23,5 σεντς.
39. Ετοιμάζουμε νομοσχέδιο για αναβάθμιση του σημερινού ταμείου ΑΠΕ σε Ταμείο Πράσινης Μετάβασης, το οποίο θα είναι το βασικό χρηματοδοτικό μας εργαλείο.
40. Διεκδικούμε από την ΕΕ έγκριση για μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στον ηλεκτρισμό και τα καύσιμα, για όσο διάστημα διαρκεί η ενεργειακή κρίση.
41. Ζητούμε εξαίρεση από την ΕΕ για μείωση της σωρευτικής φορολογίας στα καύσιμα, για όσο διάστημα διαρκεί η ενεργειακή κρίση.
42. Θωρακίζουμε το Κράτος Δικαίου.
Συστήνουμε Ανεξάρτητη Επιτροπή Επιλογής κατά το πρότυπο του άρθρου 255 της συνθήκης για την λειτουργία της ΕΕ, που θα έχει γνωμοδοτικό ρόλο στη διαδικασία διορισμών σε δημόσια αξιώματα (Ανεξάρτητοι θεσμοί, Πρόεδροι και Μέλη Ημικρατικών Οργανισμών, Επίτροποι κ.ά.), μέσω της υποβολής στον ΠτΔ καταλόγου με ονόματα, τα οποία θα έχουν ελεγχθεί αξιοκρατικά ως προς την καταλληλότητα, ανεξαρτησία κλπ. Η Επιτροπή θα έχει τη δυνατότητα να καλεί ad hoc συμμετέχοντες με ειδικές γνώσεις, ανάλογα με τους θεσμούς και τα όργανα στα οποία αφορά η διαδικασία.
43. Δίνουμε στους ανθρώπους του πολιτισμού αυτό που δικαιωματικά τους ανήκει, για να ζουν με αξιοπρέπεια και να δημιουργούν στον τόπο μας. Προωθούμε νομοσχέδιο για την επαγγελματική και κοινωνική κατοχύρωση της υπόστασης του καλλιτέχνη.
Παράλληλα, επαναφέρουμε το τιμητικό επίδομα σε συνταξιούχους δημιουργούς.
44. Συστήνουμε Συμβούλιο ειδικών επιστημόνων με εντολή την εκπόνηση εθνικής στρατηγικής για την ψυχική υγεία.
45. Αντιμετωπίζουμε την περιβαλλοντική υγεία. Δημιουργούμε μικρή ομάδα στο Υπουργείο Υγείας με εντολή την εκπόνηση σχεδίου δράσης για όλα τα ζητήματα που αφορούν στην περιβαλλοντική υγεία.
46. Στηρίζουμε την οικονομία του τόπου μας.
Συστήνουμε επιτελική υπηρεσία διαχείρισης κρατικών ακινήτων με στόχο την καλύτερη διαχείριση, την εξοικονόμηση και την αύξηση των εσόδων μας. Δημιουργούμε μητρώο ιδιόκτητων και ενοικιαζόμενων ακινήτων στην Κύπρο και στο εξωτερικό καθώς επίσης κρατικών ακινήτων που ενοικιάζονται σε ιδιώτες. Η Υπηρεσία θα συντονίζει, θα παρακολουθεί και θα έχει τον τελευταίο λόγο για οτιδήποτε αφορά τα κρατικά ακίνητα.
47. Συστήνουμε ομάδα εμπειρογνωμόνων με εντολή την ετοιμασία σχεδίου για τον εκσυγχρονισμό του φορολογικού συστήματος.
48. Δημιουργούμε μικρή ομάδα δράσης σε τμήμα του Υπουργείου Εμπορίου που να παρέχει τεχνοκρατική στήριξη για σύσταση μικρών συνεταιρισμών, στα πρότυπα αντίστοιχων συνεταιρισμών που λειτουργούν με επιτυχία σε χώρες του εξωτερικού.
49. Στρεφόμαστε στις ανάγκες των μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Συστήνουμε ειδική μονάδα στο Υπουργείο Εμπορίου για στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η οποία θα διαβουλεύεται και με τους κοινωνικούς εταίρους.
50. Αναδιαρθρώνουμε κλιμακωτά το τέλος των €350 για να ελαφρύνουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
51. Καταθέτουμε Σχέδιο επιδότησης του επιτοκίου στεγαστικών δανείων βάσει κριτηρίων, που θα καλύπτει το 50% της αύξησης που έχει καταγραφεί το τελευταίο έτος. Τα κριτήρια επιλεξιμότητας των δικαιούχων, θα καθοριστούν μετά από σχετική μελέτη, στη βάση του οικογενειακού εισοδήματος και των όρων της δανειακής σύμβασης. Το Σχέδιο θα έχει διάρκεια δώδεκα μηνών, με δυνατότητα ανανέωσης, αν αυτό κριθεί αναγκαίο.
Παράλληλα προχωρούμε σε διαβουλεύσεις με τις εμπορικές τράπεζες, τα πιστωτικά ιδρύματα και την Κεντρική Τράπεζα για να συζητηθούν οι δικές τους ενέργειες προς ελάφρυνση των δανειοληπτών, ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αύξησης των Μη Εξυπηρετούμενων Χορηγήσεων, όπως:
- Απορρόφηση μέρους της αύξησης των επιτοκίων
- Αναδιαρθρώσεις δανείων στο πλαίσιο του Κώδικα Συμπεριφοράς και των Οδηγιών της Κεντρικής Τράπεζας.
