Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ανέπεμψε τον «περί Μεταβιβάσεως και Υποθηκεύσεως ακινήτων (τροποποιητικό) (Αρ.4) νόμο του 2022» που αφορά την αναστολή της διαδικασία εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι τις 31 Ιανουαρίου.

Ο νόμος ψηφίστηκε από τη Βουλή στις 10 Δεκεμβρίου και με αυτόν επαναθεσπίζεται η αναστολή της διαδικασίας εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων μέχρι την 31η Ιανουαρίου 2023, λόγω των συνεχιζόμενων και εντεινόμενων οικονομικών και κοινωνικών επιπτώσεων που έχει επιφέρει η πανδημία COVID-19, καθώς και ο πόλεμος στην Ουκρανία.

Η προτεινόμενη αναστολή αφορά κύρια κατοικία του χρεώστη, η εκτιμώμενη αξία της οποίας δεν υπερβαίνει τις €350.000, επαγγελματική στέγη του χρεώστη με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τις €750.000, αγροτεμάχιο του χρεώστη, η εκτιμώμενη αξία του οποίου δεν υπερβαίνει τις €100.000.

Σε επιστολή του προς την Πρόεδρο της Βουλής, Αννίτα Δημητρίου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης αναφέρεται στους λόγους της αναπομπής και εξηγεί ότι η ρύθμιση όπως ψηφίστηκε αποτελεί ουσιαστικά, καθολική αναστολή των εκποιήσεων, χωρίς στόχευση εφόσον αναστέλλονται οι εκποιήσεις που αφορούν επαγγελματική στέγη, ανεξαρτήτους αξίας και ύψους δανείου. Όπως σημειώνεται, η αναφορά στον νόμο σε επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών μέχρι €750.000, καλύπτει πέραν του 85% των κυπριακών επιχειρήσεων. Επίσης, όπως αναφέρει ο νόμος εξαιρεί την πλειοψηφία των αγροτεμαχίων, αφού τίθεται ανώτατη αξία ύψους €100.000 ανεξαρτήτως εισοδήματος και ύψους δανείου.

Σημειώνεται επίσης ότι τόσο το Υπουργείο Οικονομικών, όσο και η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, διαφωνούν με την αναστολή των εκποιήσεων για πέμπτη συνεχή φορά. Ιδιαίτερα, όπως αναφέρεται δεδομένων των πρωτοφανών προσπαθειών των εμπλεκόμενων, περιλαμβανομένου του Συνδέσμου Εταιρειών Εξαγοράς Πιστώσεων & Διαχειριστριών Εταιρειών Πιστωτικών Διευκολύνσεων ότι δεν θα προχωρήσουν σε εκποιήσεις πρώτης κατοικίας μέχρι €350,000 για περιπτώσεις δανειοληπτών που πραγματικά ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού.

Επισημαίνεται επίσης ότι σε μια εποχή κατά την οποία οι καταθέσεις στην οικονομία παρουσιάζονται αυξημένες, αναστέλλονται οι εκποιήσεις χωρίς εισοδηματικά κριτήρια, επιβραβεύοντας κυρίως του κακοπληρωτές και επιβαρύνοντας του συνεπείς πολίτες. Σημειώνεται επίσης η ύπαρξη κυβερνητικών σχεδίων όπως το Εστία, το Οικία για προστασία των μη βιώσιμων δανειοληπτών, μέχρι την εφαρμογή του σχεδίου «ενοίκιο έναντι δόσης».

Παράλληλα αναφέρεται ότι πλήττεται η αξιοπιστία της Κύπρου στο εξωτερικό, ενώ δημιουργείται δυσφορία στο εσωτερικό, σε μια πολύ δύσκολη περίοδο για την οικονομία, και τίθεται υπό αμφισβήτηση η θετική πορεία για περαιτέρω αναβάθμιση του αξιόχρεου της κυπριακής οικονομίας. Ελλοχεύει όπως αναφέρεται, ο κίνδυνος αύξησης του κόστους δανεισμού για τη Δημοκρατία.

Αναφέρεται επίσης ότι με τις συνεχιζόμενες αναστολές των εκποιήσεων περιθωριοποιούνται και έμμεσα αδικούνται οι συνεπείς δανειολήπτες. Παράλληλα, σημειώνεται ότι δίνεται το λανθασμένο μήνυμα στην κοινωνία ότι δεν υπάρχει υποχρέωση αποπληρωμής δανείων, εγκυμονώντας τον κίνδυνο να αυξηθούν οι Μη Εξυπηρετούμενες Χορηγείσεις (ΜΕΧ). Την ίδια ώρα, αναφέρεται ότι τίθενται σε αυξημένο κίνδυνο χιλιάδες εγγυητές.

Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι προκαλείται ανησυχία στην αποτελεσματικότητα του ορόσημου του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που αφορά τη βελτίωση του περιβάλλοντος των ΜΕΧ, η επίτευξη του οποίου τελεί υπό αξιολόγηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Ο Πρόεδρος ακόμα αναφέρει ότι η μη εφαρμογή ενός αποτελεσματικού πλαισίου εκποιήσεων θα οδηγήσει το τραπεζικό σύστημα σε μια πολιτική πιο αυστηρής παροχής δανείων.

Σημειώνεται επίσης ότι η συνεχιζόμενη αναστολή του νομοθετικού πλαισίου των εκποιήσεων θα οδηγήσει σε αύξηση των προβλέψεων και των ζημιών των δανείων της πρώην ΣΚΤ που έχουν μεταφερθεί στην Ελληνική Τράπεζα και εμπίπτουν στο Σχέδιο Εγγυήσεων, με συνεπακόλουθη αύξηση των απαιτήσεων αποζημίωσης της Ελληνικής Τράπεζας από την ΚΕΔΙΠΕΣ.

Καταληκτικά αναφέρεται ότι οι προαναφερθείσες συνέπειες ενδέχεται όπως επηρεάσουν και τον κρατικό προϋπολογισμό, λόγω του ότι ο άμεσος επηρεασμός του χρηματοπιστωτικού συστήματος, επιφέρει δυσμενείς συνέπειες στην πολιτική του κράτους.