Με λεκτικό ταυτόσημο του νομοσχεδίου για την Ανατολική Μεσόγειο που ψηφίστηκε την Τρίτη από την Επιτροπή Εξωτερικών Σχέσεων, η ολομέλεια της Γερουσίας συμπεριέλαβε τροπολογία για την άρση του εμπάργκο όπλων, στο νόμο S 1790 για τον προϋπολογισμό της Εθνικής Άμυνας, που υπερψήφισε το απόγευμα της Πέμπτης.

Στον ίδιο νόμο τονίζεται ότι η προμήθεια από την Τουρκία των ρωσικών πυραύλων θα επιφέρει την απαγόρευση της πώλησης αμερικανικών F-35 και την έξοδο της Τουρκίας από την διαδικασία παραγωγής των αεροσκαφών, ενώ παράλληλα ζητείται από τον πρόεδρο των ΗΠΑ να εφαρμόσει πλήρως τις κυρώσεις που προνοεί ο νόμος CAATSA του 2017.

Ανάλογη τροπολογία για την άρση του εμπάργκο όπλων προς την Κύπρο υποβλήθηκε από τον βουλευτή Ντέιβιντ Σιτσιλίνε, στο αντίστοιχο κείμενο προϋπολογισμού που προωθείται στη Βουλή των Αντιπροσώπων κι αναμένεται να εγκριθεί εντός των αμέσως προσεχών ημερών. Να σημειωθεί ότι η άρση του εμπάργκο ισχύει μόνο τους εξοπλισμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας και δεν συμπεριλαμβάνει την μεταφορά αμερικανικής κατασκευής οπλικών συστημάτων επί κυπριακού εδάφους από τον τουρκικό κατοχικό στρατό, τις λεγόμενες τουρκοκυπριακές δυνάμεις και την ΕΛΔΥΚ.

Στο κείμενο του νομοσχεδίου που ενέκρινε η Γερουσία, συμπεριλαμβάνονται κι οι προϋποθέσεις για τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να κάνει η Κύπρος στον τομέα της καταπολέμησης του ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και της μη διευκόλυνσης ρωσικών πολεμικών πλοίων στα λιμάνια της.

Την σχετική τροπολογία στο νόμο για τον προϋπολογισμό Εθνικής Άμυνας κατέθεσε ο Δημοκρατικός γερουσιαστής Ρόμπερτ Μενέντεζ, ο οποίος μετά την υπερψήφισή της προέβη στην ακόλουθη δήλωση.

“Σήμερα, η Γερουσία έδειξε στους εταίρους μας στην Κύπρο και σε όλο τον κόσμο ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες δεσμεύονται να ανταποκριθούν στις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της ανατολικής Μεσογείου. Με την Κύπρο να επιδιώκει να εμβαθύνει τη στρατηγική της εταιρική σχέση με τις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι προς το συμφέρον της εθνικής μας ασφάλεια και το οικονομικό μας συμφέρον να άρουμε αυτούς τους απαρχαιωμένους περιορισμούς όπλων δεκαετιών, οι οποίοι δεν βοηθούν πλέον τους στόχους ασφαλείας των ΗΠΑ. Ανυπομονώ να συνεχίσω να συνεργάζομαι με τους συναδέλφους μου για να διασφαλίσουμε ότι θα ξεκινήσουμε μια νέα εποχή για μια αρχιτεκτονική της ανατολικής Μεσογείου, η οποία θα έχει τις ρίζες της στην κοινή ασφάλεια και ευημερία ».

Η σχετική τροπολογία που εγκρίθηκε από την ολομέλεια αναφέρει ότι αποτελεί αίσθηση της Γερουσίας πως:

«Πρώτον, επιτρέποντας την εξαγωγή, την επανεξαγωγή ή την μεταφορά οπλισμού που συμπεριλαμβάνεται στον κατάλογο πυρομαχικών των Ηνωμένων Πολιτειών (μέρος 121 του τίτλου 22, κώδικας ομοσπονδιακών κανονισμών) στην Κυπριακή Δημοκρατία θα προωθήσει τα συμφέροντα ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ευρώπη, συμβάλλοντας στη μείωση της εξάρτησης της κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας από άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των χωρών που αποτελούν προκλήσεις στα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών σε όλο τον κόσμο, για υλικό που σχετίζεται με την άμυνα. Δεύτερον, είναι προς το συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τις προσπάθειες υπό την διευκόλυνση των Ηνωμένων Εθνών για μια συνολική λύση στη διαίρεση της Κύπρου και επίσης για να ενταχθεί η Κυπριακή Δημοκρατία στο πρόγραμμα του ΝΑΤΟ ‘Συνεταιρισμός για την Ειρήνη’».

Η εφαρμογή της διάταξης για άρση του εμπάργκο θα ισχύσει αμέσως μόλις ο νόμος τεθεί σε ισχύ κι ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν θα εφαρμόζει την πολιτική της εξαγωγής, επανεξαγωγής ή μεταφοράς οπλισμού και αμυντικών υπηρεσιών στην Κυπριακή Δημοκρατία, αν το αίτημα έχει υποβληθεί από την κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας κι ο τελικός αποδέκτης είναι η Κυπριακή Δημοκρατία.

Επισημαίνεται στο νόμο ότι η πολιτική άρνησης εξαγωγών, επανεξαγωγών ή μεταφοράς αμυντικών αντικειμένων από τον κατάλογο πυρομαχικών των Ηνωμένων Πολιτειών προς την Κυπριακή Δημοκρατία θα διατηρηθεί, «εκτός αν ο Πρόεδρος προσδιορίσει και πιστοποιήσει στις αρμόδιες επιτροπές του Κογκρέσου (Εξωτερικών και Στρατιωτικών της Βουλής και της Γερουσίας) όχι λιγότερο από μία φορά το χρόνο, ότι (Α) Η κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας συνεχίζει να συνεργάζεται με την κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών στις προσπάθειες για την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων σχετικά με τους κανονισμούς για την καταπολέμηση τους ξεπλύματος βρώμικου χρήματος και την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων. και (Β) η Κυβέρνηση της Κυπριακής έχει προβεί και συνεχίζει να λαμβάνει τα απαραίτητα μέτρα για να μην επιτρέψει στα ρωσικά στρατιωτικά πλοία την πρόσβαση σε λιμένες για ανεφοδιασμό και εξυπηρέτηση».

Πάντως, ο νόμος δίδει τη δυνατότητα στον πρόεδρο των ΗΠΑ να άρει τους περιορισμούς αυτούς για ένα οικονομικό έτος εάν κρίνει ότι είναι καθοριστικό για τα συμφέροντα εθνικής ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών.