Η Κύπρος και η νέα ψηφιακή δημοκρατία ήταν το θέμα συζήτησης μεταξύ των τριών υποψηφίων για την Προεδρία της Δημοκρατίας, που στηρίζονται από τα μεγαλύτερα κοινοβουλευτικά κόμματα, στο πλαίσιο του Digital Agenda Cyprus Summit 2022, που διεξήχθη στο δημοτικό θέατρο Λευκωσίας.

Αβέρωφ Νεοφύτου, Ανδρέας Μαυρογιάννης και Νίκος Χριστοδουλίδης παρέθεσαν τις θέσεις τους, μεταξύ άλλων, σε θέματα τεχνολογίας, καινοτομίας, ψηφιακού μετασχηματισμού, εκπαίδευσης, ευκαιριών απασχόλησης και ενέργειας.

Την ευθύνη των ερωτήσεων και του συντονισμού της συζήτησης είχε ο ιδρυτής του Digital Agenda Cyprus Summit, Δημήτρης Λοττίδης. 

Σε ερώτηση για το εκπαιδευτικό σύστημα, τις προκλήσεις της νέας εποχής και τις τομές που απαιτούνται, ο κ. Νεοφύτου ανέφερε ότι ζούμε την τέταρτη βιομηχανική επανάσταση και ακόμα στον τόπο μας το πρότυπο του καλού μαθητή είναι αυτός που είναι καλός στην έκθεση, στα μαθηματικά, στη χημεία και στη φυσική και συζητούμε τον τελευταίο καιρό για τον ελάχιστο κατώτατο μισθό, αλλά τους νέους μας τους θέλουμε να δουλεύουν σε tech companies και να παίρνουν 4 και 5 χιλιάδες ευρώ.

Συμπλήρωσε ότι, σε ένα τομέα που πολύ μικρό ποσοστό των αναγκών είναι Κύπριοι, στη Λεμεσό, στη Λευκωσία και στην Πάφο υπάρχουν πάνω από 200 εταιρείες στον τομέα τεχνολογίας, υπάρχουν ελάχιστοι Κύπριοι και πιο ελάχιστες γυναίκες. Πρέπει να δώσουμε τον σωστό προσανατολισμό, είπε, και ο επαγγελματικός προσανατολισμός για τα επαγγέλματα του μέλλοντος πρέπει να συνδεθεί με την αγορά εργασίας. Είμαστε σε ένα καλό στάδιο στην παιδεία, ανέφερε, αλλά όχι το επιθυμητό. «Θέλουμε την παιδεία μας στον βηματισμό της νέας εποχής, να φύγουμε από το πρότυπο των γνώσεων, αλλά να πάμε στη δημιουργικότητα, στις δεξιότητες. Θέλουμε νέους που να έχουν κρίση και την αναπτύσσουν την ομαδικότητα», δήλωσε.

Από την πλευρά του, ο κ. Μαυρογιάννης ανέφερε ότι οι νέοι σήμερα διαθέτουν αρκετές δεξιότητες και αν ήμασταν σε θέση να επωφεληθούμε αυτών των δεξιοτήτων, ο τόπος θα πήγαινε πιο ψηλά.  Βρισκόμαστε, συνέχισε, σε μια κατάσταση που έχουμε εκατοντάδες tech εταιρείες που φέρνουν προσωπικό από το εξωτερικό, και οι Κύπριοι μένουν άνεργοι. Πρέπει, δήλωσε, να συνδέσουμε πολύ περισσότερο τη νεολαία μας, με τις δυνατότητες που υπάρχουν στον τόπο για να μπορέσουν να κάνουν καριέρα και να ανελιχθούν στις εταιρείες.

Στα πανεπιστήμια μας, είπε, έχουμε επιστήμονες στον χώρο της πληροφορικής, που παίρνουν 600-700 ευρώ, οπόταν αυτό που χρειάζεται ο τόπος είναι να μπορέσει να ανοίξει τους ορίζοντες για να μπορούν οι άνθρωποι να πετύχουν στη σταδιοδρομία τους. Η Κύπρος, δήλωσε ο κ. Μαυρογιάννης, αν καταφέρει να μην χάσει το τρένο του ψηφιακού μετασχηματισμού, θα έχει απεριόριστες δυνατότητες. «Το σύστημα παιδείας μας έχει του κόσμου τα προβλήματα και βεβαίως χρειάζεται ολοήμερο, ημερήσιο, δημόσιο σχολείο που θα προετοιμάζει τους μαθητές για την επόμενη μέρα», δήλωσε χαρακτηριστικά. Πρόσθεσε ακόμα, ότι θα πρέπει να σταματήσει το brain drain, αφού πολλοί Κύπριοι που ασχολούνται με την τεχνολογία φεύγουν στο εξωτερικό.

Ο κ. Χριστοδουλίδης μιλώντας για το ίδιο θέμα, είπε ότι είμαστε μια μικρή οικονομία που επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από εξωγενείς παράγοντες και για αυτό τα τελευταία χρόνια έγινε μια συνειδητή επιλογή, από πλευράς της κυβέρνησης, που έφερε αποτελέσματα και αυτό ήταν η διεύρυνση της παραγωγικής βάσης της οικονομίας. «Δεν μπορείς να κτίσεις μια οικονομία αποκλειστικά στις υπηρεσίες», είπε. Επανέλαβε ότι το πρόβλημα είναι ότι  δεν υπάρχει διασύνδεση με την αγορά εργασίας. Δημιουργήσαμε την εντύπωση, πρόσθεσε, ότι για παράδειγμα ένας μαθητής που πάει στην τεχνική σχολή, δεν είναι καλός μαθητής.

Το πρώτο που χρειάζεται είναι η διασύνδεση της παιδείας με την οικονομία, σημείωσε. Έθιξε επίσης, τα θέματα του επαγγελματικού προσανατολισμού στα σχολεία. Σημείωσε ότι υπάρχουν προβλήματα, τα οποία φάνηκαν και την περίοδο της πανδημίας, και για αυτό θα πρέπει να αναπτυχθεί η ψηφιακή κουλτούρα και ενθάρρυνση στους μαθητές προς κλάδους τεχνολογίας και STEM. Έχουμε εταιρείες ενέργειας, δήλωσε, που δραστηριοποιούνται στην κυπριακή ΑΟΖ που δίνουν υποτροφίες σε Κύπριους που ακολουθούν σπουδές, που έχουν να κάνουν με την ενέργεια. 

Στη συνέχεια που δόθηκε επί του ιδίου θέματος, ο κ. Νεοφύτου δήλωσε ότι άλλο τα τεχνικά επαγγέλματα του υδραυλικού, του μάγειρα, που έχει ανάγκη η οικονομία και άλλο τα επαγγέλματα της τέταρτης βιομηχανικής επανάστασης. Παράλληλα, ο κ. Νεοφύτου έδωσε συγχαρητήρια στην κυβέρνηση και στον υφυπουργό Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Κυριάκο Κόκκινο για το έργο του για την ψηφιοποιήση της Κύπρου. Σημείωσε επίσης, ότι υπάρχουν πάνω από 15 χιλιάδες που δουλεύουν στο IT sector στην Κύπρο, και δυστυχώς υπάρχουν ελάχιστοι Κύπριοι.

Θα πρέπει, είπε, να φέρουμε τους οργανισμούς, που έχουν εμπειρία με το επιχειρείν, να πηγαίνουν στα σχολεία και να ενημερώνουν τους νέους. Ο κ. Μαυρογιάννης σημείωσε ότι θα πρέπει να βρεθούν τρόποι προκειμένου οι Κύπριοι να ενταχθούν σε εταιρείες του IT sector. Ο κ. Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι ήταν ένα τεράστιο λάθος της πολιτείας η κατάργηση του Ανώτερου Τεχνολογικού Ινστιτούτου (ΑΤΙ).

Ερωτηθέντες για το σχέδιο που κατέθεσε ο κ. Κόκκινος για τον ψηφιακό μετασχηματισμό, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι θα κτίσει περαιτέρω στο σχέδιο, ενώ συνεχάρη τον υφυπουργό για το έργο του. Εξάλλου, δήλωσε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός είναι ιδιαίτερα σημαντικός αφού είναι άμεσα συνυφασμένος με την ανταγωνιστικότητα της Κύπρου στο διεθνές περιβάλλον και για την καταπολέμηση της διαφθοράς.

Ο κ. Μαυρογιάννης από τη δική του πλευρά, ανέφερε ότι εντός της ΕΕ έχουμε μείνει πίσω και θα πρέπει να ενεργήσουμε τάχιστα γιατί θα χάσουμε τα όποια συγκριτικά πλεονεκτήματα υπάρχουν. Πιστεύουμε, πρόσθεσε, σε μια σειρά από συγκεκριμένες δράσεις. Έξυπνες πόλεις, νέα προσέγγιση του επιχειρείν, να μειωθεί η γραφειοκρατία, προκειμένου να επιτραπεί σε όλες τις επιχειρήσεις και σε όλους τους πολίτες να έχουν το καταπληκτικό εργαλείο της τεχνολογίας.

Ο κ. Νεοφύτου είπε ότι στόχος είναι μέχρι το 2025 το κράτος να είναι στο κινητό. Αυτό ανέφερε, θα βοηθήσει στην ανταγωνιστικότητα της χώρας, στη διαφάνεια, στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας και του ρουσφετιού. Η Κύπρος μπορεί να γίνει το περιφερειακό κέντρο για την tech industry, συμπλήρωσε. Δεν είναι τυχαία, είπε, που στον πόλεμο της Ουκρανίας, χιλιάδες εργαζόμενοι και εκατοντάδες εταιρείες από τον tech sector επέλεξαν την Κύπρο.

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι επί τάπητος τέθηκαν και αναπτύχθηκαν τα ενεργειακά θέματα και οι δυνατότητες που υπάρχουν λόγω της ηλιακής ενέργειας, η ανεπάρκεια ορισμένων εκπαιδευτικών να χρησιμοποιήσουν την τεχνολογία και οι προοπτικές ευρύτερης χρήσης ηλεκτρικών οχημάτων στην Κύπρο.