Ρεαλιστές χαρακτηρίζει τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ο λεγόμενος “υπεξ” των κατεχομένων Κουντρέτ Οζερσάι. Στο δεύτερο μέρος της συνέντευξης που παραχώρησε στην δημοσιογράφο Αφροδίτη Αυγουστίνου Χριστινάκη και δημοσιεύει το alphanews.live, σχολιάζει την επικείμενη συνάντηση των δύο ηγετών και εκφράζει τη βεβαιότητα ότι δεν πρόκειται να στείλουν λανθασμένα μηνύματα.

Απαντά αναφορικά με το σχόλιο στο οποίο προέβη για τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και την πρόσφατη επίσκεψη του στην περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων, φωτογραφίες από την οποία δημοσιεύτηκαν στον τουρκοκυπριακό Τύπο.

Θα ήθελα να έρθω στο περιβόητο δείπνο με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και να σας ρωτήσω θα υπάρξει συνέχεια με κάποιο κοινό ίσως στόχο;

Αν ξέρεις κάποιον που είναι έτοιμος να μας καλέσει στο σπίτι του/της είμαι έτοιμος να παρευρεθώ. Αυτό ήταν μια πρόσκληση από έναν κοινό μας φίλο. Οπόταν εάν η Αφροδίτη καλέσει εμένα και τον κ. Αναστασιάδη, ναι θα παρευρεθώ. Το δείπνο από μόνο του ήταν πολύ θετικό και μετά όταν δημοσιοποιήθηκε  με έναν άδικο τρόπο, όχι ειλικρινή τρόπο, βασισμένο σε κάποιες υποθέσεις, νομίζω κάποιος ήθελε να δώσει την εντύπωση ότι ήταν κάτι επίσημο, αλλά δεν ήταν.  Ήταν ανεπίσημο δείπνο και ήταν πολύ καλό, ήταν κάτι που χρειαζόταν. Πιστεύω πως ανεξάρτητα από τη διαδικασία διαπραγματεύσεων χρειαζόμαστε τέτοιου είδους έξτρα οπτικές για να καταλάβουμε ο ένας τον άλλον καλύτερα.

Τι να αναμένουμε από την συνάντηση στις 9 Αυγούστου Αναστασιάδη Ακιντζί;

Έχουν ήδη κάνει κάποιες δηλώσεις για τη συνάντηση τους. Ίσως κάποια εποικοδομητικά μέτρα να αποφασιστούν. Αυτή είναι η προσδοκία μου. Ελπίζω να μην δημιουργηθεί τεχνητή ελπίδα και ελπίζω να είναι απλά ρεαλιστικά άτομα και να δώσουν τα σωστά μηνύματα στον κόσμο. Δεν είμαι σίγουρος τι θα είναι η κύρια ατζέντα αλλά η προσδοκία μου είναι να συζητήσουν εποικοδομητικά μέτρα και να μπορούν να τα ανακοινώσουν. Μπορεί να δημιουργήσουν μια βάση για τον Γενικό Γραμματέα να έχει μια συνάντηση μαζί τους στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο αλλά δεν είμαι σίγουρος ποιος θα είναι ο σκοπός αυτής της συνάντησης. Θα μοιραστώ τις απόψεις μου με τον κ. Ακιντζί ως  ηγέτης του πολιτικού μου κόμματος. Δεν θα μπορέσω  να συναντηθώ μαζί του  κατ’ ιδίαν, αφού θα είμαι εξωτερικό, όταν  όμως επιστρέψω μετά  τις 9,  θα μοιραστώ τις απόψεις του πολιτικού μου κόμματος. Μπορώ να σας πω ότι, ό,τι και να συζητήσουν ελπίζω οι τοποθετήσεις  να γίνουν ειλικρινά για το μέλλον της Κύπρου επειδή εάν κλείσουμε τα μάτια μας στην ήδη υπάρχουσα κατάσταση, αυτός ο κύκλος θα συνεχιστεί.  Δεν θέλω να συνεχιστεί το αδιέξοδο στις συνομιλίες ξανά συνομιλίες και πάλι αδιέξοδο …..

Γιατί  χαρακτηρίσατε την δήλωση του πρωθυπουργού της Ελλάδος κ. Μητσοτάκη περί λύσης με τερματισμό της τουρκικής κατοχής ξεπερασμένη; Θέλετε λύση με στρατεύματα στην Κύπρο ή αποστρατικοποίηση ;

Το σχόλιο μου σχετιζόταν με μια πρόταση που χρησιμοποιήθηκε από τον πρωθυπουργό. Η στρατηγική και ο αμετάβλητος σκοπός της Ελληνικής σχηματισμένης πολιτικής είναι να δώσει ένα τέλος στην κατοχή της Τουρκίας στην Κύπρο.

Η απάντηση μου ήταν ότι αυτή η πρόταση είναι ξεπερασμένη επειδή γνωρίζει πολύ καλά ότι η δική του χώρα ήταν αυτή που προκάλεσε την Τουρκική επέμβαση. Οπόταν, ως απάντηση του ότι πραγματοποιήθηκε στρατιωτική επέμβαση, θέλω πρώτον να του θυμίσω ποιος ευθύνεται γι’ αυτό και δεύτερο επειδή για εμάς δεν υπάρχει κατοχή, δεν μπορεί να είναι ο κύριος σκοπός της Ελλάδας να τερματίσει την κατοχή.  Αλλά στο τέλος της ημέρας αν υπάρχει μια συμφωνία, συμφωνούμε να υπάρξει μια σταδιακή μείωση των στρατιωτικών δυνάμεων στην Κύπρο μέχρι να δημιουργηθεί μια πραγματική εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο πλευρών του νησιού, θα υπάρξει και πρέπει να υπάρξει η παρουσία μερικών δυνάμεων. Πιστεύω επίσης  και στην  συνέχεια της συνθήκης εγγυήσεών.

Από τη στιγμή που σας ενοχλεί και λογικά μάλιστα η ανάμειξη της Ελλάδας  δεν θα έπρεπε να σας ενοχλεί και η τόσο έντονη ανάμειξη της Τουρκίας;  

Ποτέ δεν είπα ότι δεν είμαι υπέρ της ανάμειξης της Ελλάδας επειδή εγώ ήμουν αυτός που πήγε στην Αθήνα και διαπραγματεύτηκε με τον ΥΠΕΞ και τον Γραμματέα τους ως ο Τ/Κ διαπραγματευτής (το 2014). Οπόταν όσο η συνθήκη εγγυήσεων συνεχίζεται η Ελλάδα θα είναι ένα από τα ενδιαφερόμενα μέρη όπως και η Τουρκία οπόταν αν μην περιοριστεί μόνο στα στρατιωτικά θέματα ή στα θέματα ασφαλείας αλλά να σχετίζεται επίσης στα θέματα του κράτους που θα δημιουργηθούν στη μεσόγειο και στην Κύπρο. Είναι μια διεθνή συνθήκη. Οπόταν εάν θα δημιουργηθεί μια διεθνή επιτροπή σε αυτήν την επικράτεια του νησιού όχι μόνο η Τουρκία αλλά και η Ελλάδα θα εμπλακεί.

Δηλώσατε ότι οι πρώην ελληνοκύπριοι κάτοικοι της Αμμοχώστου είναι τα ενδιαφερόμενα μέρη. Ωστόσο η Ελληνοκυπριακή ηγεσία και η Ελλάδα, όπως δηλώσατε, δεν είναι ενδιαφερόμενα μέρη, ούτε συνομιλητές σε αυτό το θέμα. Η Τουρκία στη βάση της ίδιας λογικής δεν θα πρέπει να θεωρηθεί επίσης ως μη ενδιαφερόμενο μέρος και συνομιλητής, όχι μόνο σε αυτό το θέμα αλλά και στα ενεργειακά και οπουδήποτε αλλού;

Το τελευταίο μέρος δεν είναι σχετικό, αλλά μπορώ να το σχετίσω με την απάντηση του πρώτου μέρους. Στην περίπτωση του θέματος των υδρογονανθράκων όταν λέμε ότι πρέπει να μιλήσεις και με τον Τ/Κ ηγέτη επειδή είμαστε οι ιδιοκτήτες αυτών των πόρων, η απάντηση προερχόμενη από την Ε/Κ ηγεσία είναι πως όχι είναι δικό μας θέμα, δεν θα συζητήσουμε γι’ αυτό με τον Τ/Κ ηγέτη, είναι μέρος του διακανονισμού όταν λυθεί το Κυπριακό πρόβλημα, τότε θα μπορέσετε να είστε μέρος του. Αυτή είναι η απάντηση. Πριν 8 χρόνια, το 2011, όταν ο ίδιος εντάχθηκα στην δικοινοτική επιτροπή που δημιουργήθηκε για τους υδρογονάνθρακες, το γράμμα μου δόθηκε πίσω από τον κ. Ιακώβου τον τότε καιρό μας ειπώθηκε πως όχι, είναι θέμα κυριαρχίας και δεν το συζητάμε μαζί σας. Επί του παρόν η ΕΚ ηγεσία το συζητά με την Ελληνική Κυβέρνηση και έχουν ειδικές συμφωνίες γι’ αυτό. Γίνεται τριμερή ακόμα και με την Αίγυπτο και άλλους για το θέμα αλλά είναι θέμα κυριαρχίας και δεν το συζητούν μαζί μας. Τώρα, τα Βαρώσια είναι μέρος της χώρας μας, είναι στρατιωτική ζώνη αλλά μέρος της χώρας της Βόρειας Κύπρου. Είναι θέμα κυριαρχίας και δεν θα το συζητήσω με την ΕΚ ηγεσία και με την Ελλάδα αλλά όπως η ΕΚ ηγεσία είναι ικανή να μιλά για το θέμα των υδρογονανθράκων με την Ελλάδα, είναι ικανή να το μιλά και με την Τουρκία. Εάν θα ακολουθήσεις την ίδια λογική. Οπόταν το πρώτο μέρος της απάντησης μου είναι όταν ακολουθήσω την ίδια λογική με την ΕΚ ηγεσία η απάντηση μου έχεις ως εξής. Η κύρια απάντηση όταν λέω ότι οι πρώην ΕΚ κάτοικοι είναι κάτοχοι είναι επειδή σε αυτές τις συνθήκες δεν μπορώ να εκλάβω την ΕΚ ηγεσία ή την Ελλάδα ως κάτοχους. Εάν υπάρξει συμβιβασμός στις διαδικασίες και πλησιάζουμε σε λύση και θα υπάρχει μέμο τότε εντάξει δεν υπάρχει ανάγκη να μπούμε στο θέμα των  Βαρωσίων. Το κυπριακό πρόβλημα θα λυθεί έτσι κι αλλιώς και δεν υπάρχει ανάγκη να ξοδεύουμε χρόνο και ενέργεια γι’ αυτό. Είναι κατανοητό. Αλλά δεν είμαστε σε τέτοιο περιβάλλον και όλοι το γνωρίζουμε. Δεν είμαστε κοντά σε συμβιβασμό. Δεύτερον το 2004 χάσαμε την ευκαιρία λόγω των προβολών της ΕΚ ηγεσίας και  του Τ. Παπαδόπουλου τον τότε καιρό με την στήριξη της Ελληνικής Κυβέρνησης εκείνον τον καιρό με τον Παπαδόπουλο να λέει όχι βασικά (σχετικά με το δημοψήφισμα). Και πιο σημαντικό από αυτό, σε διαφορετικές περιστάσεις προσπαθήσαμε να χρησιμοποιήσουμε κάτι για τα Βαρώσια, μαζί, δικοινοτικά, και πάλι απέτυχε αυτό. Δεν υπάρχει λόγος να επαναλάβουμε την ίδια άσκηση αφού θα αποτύχει και πάλι. Με αυτήν την λογική δεν βλέπουμε την ΕΚ ηγεσία και τη Ελληνική Κυβέρνηση ως κάτοχους. Σ’ αυτές τις συνθήκες οι κάτοχοι αυτού του θέματος είναι οι πρώην ΕΚ κάτοικοι. Γι’ αυτό το λόγο είπα ότι είπα.

Είμαι θυμωμένος και απογοητευμένος επειδή δημοσιεύσαν σε εφημερίδα  μια φωτογραφία που πάρθηκε στα Βαρώσια και δημιούργησαν έναν συναισθηματικό σύνδεσμο με τους αγνοούμενους και το κτίριο που επισκέφθηκα,  με κριτίκαραν και  με παρουσίασαν σαν κάποιο που δεν σέβεται τους αγνοούμενους.  Τους προκαλώ με αυτήν τη συνέντευξη ότι ήταν μη αποδεκτή και αβάσιμη κριτική. Είναι λάθος αυτό που κάνουν επειδή σέβομαι απόλυτα κάθε τι που έχει σχέση με το ανθρώπινο δράμα και τα ανθρώπινα δικαιώματα  και έχω κάνει τεράστιες προσπάθειες για να βοηθήσω σε αυτά τα θέματα.

Έρχεται στο φως της δημοσιότητας η συμφωνία που είχε γίνε μεταξύ της τότε αγγλικής αποικιακής κυβέρνησης που αφορά σε πληρωμή ενός τεράστιου ποσού για την εποχή εκείνη προς την τουρκοκυπριακή κοινότητα προς εξόφληση των απαιτήσεων σε σχέση με την περιοχή της Αμμοχώστου, ωστόσο ακόμα προβάλλονται αξιώσεις από το ΕΒΚΑΦ σε σχέση με το ιδιοκτησιακό καθεστώς μεγάλου μέρους της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου. Πως το σχολιάζετε;

Ούτε ο ΕΚ τύπος ούτε ο ΤΚ τύπος, ούτε οι ΕΚ ακαδημαϊκοί ούτε οι ΤΚ ακαδημαϊκοί είναι κριτές. Αν αυτό το θέμα παρουσιαστεί στο δικαστήριο σε κάποια φάση, το δικαστήριο θα αποφασίσει ποιος έχει το δικαίωμα. Είτε το ΕΒΚΑΦ είτε οι πρώην κάτοικοι είτε μαζί. Αλλά είμαστε πολιτικοί και πρέπει να λάβουμε υπόψη τα υπάρχον έγγραφα και διαφωνίες και το γεγονός είναι ότι προσπαθούν να μας περιγράψουν με την ΕΚ δημόσια γνώμη ως κάποιους που απορρίπτουν τα δικαιώματα των πρώην κατοίκων των Βαρωσίων. Οι πρώην κάτοικοι των Βαρωσίων έχουν δικαιώματα σχετικά με την περιουσία. Δεν το αρνούμαστε αυτό. Το κάναμε επίσημα ξεκάθαρο μετά από την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, εγώ ο ίδιος δήλωσα επίσημα ότι τα δικαιώματα των πρώην ΕΚ κατοίκων θα είναι προστατευμένα και δεν θα παραβιαστούν. Όταν έρθει ο καιρός εσύ και η ΕΚ δημόσια γνώμη θα μπορέσετε να εκτιμήσατε εάν παραβιάζουμε ή όχι στα μυαλά τους τα δικαιώματα τους. Αλλά δεν ανακοινώσαμε ακόμη τι θα κάνουμε έτσι κι αλλιώς. Αλλά εάν αποφασίσουμε να προσκαλέσουμε τους πρώην κάτοικους να έρθουν και να πάρουν πίσω τις περιουσίες τους, εάν θέλουν να κατοικήσουν, να ξανακτίσουν, να επιδιορθώσουν, αυτό είναι κάτι υποθετικό, δεν λέω ότι θα το κάνουμε αυτό, αλλά λέω, εάν πούμε κάτι τέτοιο πώς θα ήταν η αντίδραση; Η προσωπική μου άποψη η προθυμία μας είναι να πάμε στην κατεύθυνση του διεθνή νόμου, να πάμε στην κατεύθυνση μιας πιο πολιτισμένης θέσης και να μετατρέψουμε αυτήν την περιοχή από στρατιωτική περιοχή σε κατοικήσιμη περιοχή, με σεβασμό στα περιουσιακά δικαιώματα και των δύο. Ας τους κάνουμε να δούνε πως θα είναι η υποχώρηση ή η υποχωρήσεις.

‘Οσοι δεν είναι κάτοχοι τίτλων ιδιοκτησίας λόγω του ότι το κτηματολόγιο το 1974 δεν λειτουργούσε, πως δεν θα χάσουν το δίκιο και τις περιουσίες τους;

Εξαρτάται για ποιον λόγο. Επειδή σου δίνω ένα παράδειγμα: το 1973 μια εταιρεία έκτισε ένα συγκρότημα 8 διαμερισμάτων. Το συγκρότημα και η γη γράφτηκε στο όνομα της εταιρείας που έχει τη γη αλλά τα διαμερίσματα πωλήθηκαν στον Ανδρέα και τον Τζον από την Βρετανία και στον Τομ από την Αμερική. Δεν έγινε κατορθωτό να αποκτήσουν τον τίτλο ιδιοκτησίας από το κτηματολόγιο αλλά πλήρωσαν την εταιρεία και αγόρασαν το διαμέρισμα αλλά δεν έχουν τον τίτλο ιδιοκτησίας. Εάν αυτό είναι το μοντέλο που αναφέρεστε υπάρχει ένα δίκαιο εδώ επειδή στην πλευρά μας, λίγο πριν το 1974 δεν μπορούσες να αλλάξεις τον τίτλο ιδιοκτησίας στο όνομα σου στο κτηματολόγιο, υπάρχει ένα δίκαιο εδώ επειδή το πλήρωσες. Λίγο μετά το 1974 στη δική μας πλευρά αλλάξαμε το νόμο και το κάναμε δυνατόν στους ξένους που δεν κατάφεραν να καταχωρηθούν στο κτηματολόγιο με το να προσκομίσουν επαρκή αποδεικτικά στοιχεία αλλάξαμε στο κτηματολόγιο και τους παρείχαμε τον τίτλο, μετά το 1974. Οπόταν αυτό είναι ένα απλό παράδειγμα του να μην έχεις τίτλο αλλά να μπορέσεις να πάρεις την περιουσία με προσκόμιση αποδεικτικών στοιχείων όπως πληρωμής, μεταφοράς. Μια σημαντική εταιρεία που είχε τέτοιου είδους θέμα μετά την πώληση ακόμη είχε τον τίτλο ιδιοκτησίας στο κτηματολόγιο.

Εάν καταφέραμε να περιμένουμε 50 χρόνια δεν θα είναι δύσκολο να περιμένουμε ακόμη 5 μήνες. Επειδή θέλουμε να πάρουμε τη σωστή απόφαση, την υγιή απόφαση κι αυτό θα είναι βασισμένο σ’ αυτό που κάνουμε τώρα. Ειλικρινά θέλω να βασιστώ στα δεδομένα που θα συλλέξουμε για να καταλάβουμε ποια είναι η κατάσταση, εάν είναι ρεαλιστικό για παράδειγμα να μιλάμε για επιστροφή περιουσίας. Γι’ αυτήν την απόφαση να παρθεί πρέπει να γνωρίζουμε πληροφορίες, πρέπει να γνωρίζουμε ποια είναι η κατάσταση στο έδαφος. Και η διαδικασία άρχισε οπόταν μέσα σε μήνες αναμένω πως θα είμαστε έτοιμοι να λάβουμε αυτήν την απόφαση.

Πώς θα περιγράφατε τον εαυτό σας; Πολιτικό, ακαδημαϊκό, διπλωμάτη;

Είναι πιο σημαντικό για άλλους να  περιγράψουν πως με βλέπουν, δεν ξέρω;  Ίσως  ο συνδυασμός όλων.  Όταν εξηγείς κάτι για μια ουσία βασίζεσαι στο ακαδημαϊκό σου φόντο ή ο τρόπος που περιγράφεις πρέπει να είναι πολιτικός αλλά εξαρτάται σε ποιον μιλάς αν πρέπει ή όχι  να είσαι περισσότερο διπλωμάτης. Οπόταν είναι ο συνδυασμός όλων. Αλλά την ίδια ώρα ως Τ/Κ είναι και αυτό  ένα στοιχείο που σε χαρακτηρίζει όταν βρίσκεσαι με κάποιον, ο τρόπος που μιλάς, η αίσθηση του χιούμορ για παράδειγμα.

Τι μήνυμα και πόσο θέλετε να δώσετε στους ελληνοκύπριους οι οποίοι παρακολουθούν την πορεία σας με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αναμένουν σημαντικές πράξεις από ένα προοδευτικό ηγέτη; 

Το μήνυμα μου είναι ότι οι Ε/Κ δεν είναι εχθροί μου.