“Η Ελεγκτική Υπηρεσία, στο πλαίσιο πάντα του Συντάγματος και των σχετικών νόμων, συνεχίζει απερίσπαστη το έργο της και αντιπαρέρχεται επιθέσεις που υποβιβάζουν το επίπεδο του δημόσιου λόγου και το μόνο που δεικνύουν είναι έλλειψη σεβασμού στις αρχές λογοδοσίας και ελέγχου των ασκούντων δημόσια εξουσία.” Αυτό αναφέρει σε ανακοίνωση η Ελεγκτική Υπηρεσία, αναφορικά με τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν σχετικά με τα όσα ειπώθηκαν χθες σε συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Θεσμών για το θέμα των πολιτογραφήσεων ξένων επενδυτών.
AdvertisementΜετά τη διαπίστωση, κατά το νενομισμένο έλεγχο του Υφυπουργείου Τουρισμού, ότι μεταξύ των ετών 2018 και 2020, οκτώ πρόσωπα που ήταν διευθυντές σε μητρική (holding) της διαχειρίστριας εταιρείας της Μαρίνας Αγίας Νάπας, έλαβαν κατ’ εξαίρεση την κυπριακή υπηκοότητα με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, κατά παράβαση των ισχυόντων κριτηρίων, ο Γενικός Ελεγκτής, ασκώντας την εξουσία που του παρέχει το άρθρο 116 του Συντάγματος για έλεγχο των δημοσίων εσόδων, αποφάσισε να επεκτείνει τον σχετικό έλεγχο, ειδικά για περιπτώσεις, όπως οι πέντε εκ των οκτώ πιο πάνω, που πολιτογραφήθηκαν μετά τη θέσπιση του νέου νομοθετικού πλαισίου.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΡΘΡΑ
Υπενθυμίζονται σχετικά τα πιο κάτω γεγονότα:
(α) Μετά από Πρόταση Νόμου του Βουλευτή κ. Γ. Περδίκη, ψηφίστηκε στις 15.2.2019 ο περί Αρχείου Πληθυσμού (Τροποποιητικός) Νόμος ο οποίος περιλάμβανε συγκεκριμένη μεταβατική διάταξη προβλέπουσα ότι ο τροποποιητικός αυτός Νόμος θα ετίθετο σε ισχύ την 31η Ιανουαρίου 2020 και ότι οι όροι υπό τους οποίους θα διενεργείτο η πολιτογράφηση αλλοδαπών επιχειρηματιών και επενδυτών, όπως αυτοί είχαν καθοριστεί δυνάμει των διατάξεων του εδαφίου (2) του άρθρου 111Α του βασικού νόμου από το Υπουργικό Συμβούλιο πριν από την ημερομηνία έναρξης της ισχύος του τροποποιητικού Νόμου, θα εξακολουθούσαν να ισχύουν μέχρι την έκδοση των προβλεπόμενων στο εν λόγω άρθρο Κανονισμών.
Advertisement(β) Οι σχετικοί Κανονισμοί κατατέθηκαν με μεγάλη καθυστέρηση από την Κυβέρνηση, ψηφίστηκαν από την Βουλή των Αντιπροσώπων στις 31.7.2020 και τέθηκαν σε ισχύ στις 18.8.2020.
(γ) Τόσο οι όροι του Υπουργικού Συμβουλίου που ίσχυαν μέχρι τις 18.8.2020, όσο και οι νέοι Κανονισμοί ημερ. 18.8.2020, θέτουν ως ρητή προϋπόθεση για την πολιτογράφηση, την κατοχή άδειας παραμονής στη Δημοκρατία για περίοδο τουλάχιστον έξι μηνών πριν από την πολιτογράφηση. Συνήθως η αίτηση για άδεια μετανάστευσης υποβαλλόταν ταυτόχρονα με την αίτηση για πολιτογράφηση και εκδιδόταν εντός ορισμένων εβδομάδων. Συνεπώς, εξ ορισμού, η πολιτογράφηση δεν μπορούσε να γίνει νόμιμα προτού παρέλθουν γύρω στους επτά – οκτώ μήνες από την υποβολή αίτησης, το νωρίτερο.
Advertisement(δ) Με εξαίρεση τις περιπτώσεις πολιτογράφησης των προσώπων που σχετίζονταν με το καζίνο, και οι οποίοι παράνομα πολιτογραφήθηκαν και μάλιστα κατ’ επίσπευση, πολλοί χωρίς καν να πληρούν το πιο πάνω κριτήριο της κατοχής κατ’ ελάχιστο άδειας παραμονής για περίοδο έξι μηνών, από τις υπόλοιπες 725 αιτήσεις που υποβλήθηκαν και εγκρίθηκαν μετά τον Μάιο του 2018, ο μέσος χρόνος έγκρισης ήταν 327 ημέρες (με τον ελάχιστο χρόνο διεκπεραίωσης να ανέρχεται σε 215 ημέρες και τον μέγιστο σε 716).
Είναι επίσης γνωστό ότι:
(α) Οι δραστηριότητες της διοίκησης προσδιορίζονται και περιορίζονται από το εκάστοτε ισχύον δίκαιο.
Advertisement(β) Οι γενικές αρχές διοικητικού δικαίου δεν υπερισχύουν τυχόν ειδικής νομοθετικής πρόνοιας που διέπει και ρυθμίζει κάποιο θέμα.
(γ) Οι γενικές αρχές διοικητικού δικαίου καθορίζουν ότι όταν το διοικητικό όργανο πρόκειται να εκδώσει μια πράξη, ύστερα από αίτηση, θα βασιστεί στο νομοθετικό καθεστώς που ισχύει κατά το χρόνο της έκδοσης της πράξης, ανεξάρτητα αν αυτό ήταν διαφορετικό κατά το χρόνο της υποβολής της σχετικής αίτησης. Μόνο όταν η διοίκηση, έπειτα από πάροδο εύλογου χρόνου, παραλείπει να προβεί στην εξέταση της αίτησης, λαμβάνεται υπόψη το καθεστώς που ίσχυε κατά το τέλος της εκπνοής του εύλογου χρόνου. Τονίζουμε τη λέξη «παραλείπει» αφού δεικνύει ότι η ενεργοποίηση της πρόνοιας αυτής προϋποθέτει να συντρέχει κάποιας μορφής υπαιτιότητα ή αμέλεια εκ μέρους της διοίκησης, θέμα που πρέπει να εξετάζεται ξεχωριστά για κάθε περίπτωση. Για παράδειγμα, οι πέντε παρανόμως πολιτογραφηθέντες της Μαρίνας Αγίας Νάπας, υπέβαλαν αίτησή τους τον Απρίλη και Μάιο του 2019 αλλά, με απόλυτα δική τους ευθύνη, συμπλήρωσαν τα στοιχεία της αίτησής τους τον Ιούνη του 2020. Η πολιτογράφηση τους έγινε χωρίς καμία καθυστέρηση, αλλά μάλλον με υπερβάλλουσα ταχύτητα, 2,5 μήνες μετά, αγνοώντας όμως το εν ισχύι νομικό πλαίσιο με αποτέλεσμα την απώλεια συνολικού ποσού €1εκ. από τα δημόσια ταμεία.
Στη βάση όλων των πιο πάνω δεδομένων, η Ελεγκτική Υπηρεσία θα εξετάσει με σκοπό να καταλήξει σε ασφαλή συμπεράσματα ως προς τα ευρήματά της:
- Κατά πόσο οι Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου για έγκριση των 221 πολιτογραφήσεων ήταν αιτιολογημένες ως προς το εφαρμοστέο νομικό καθεστώς, όπως προβλέπεται από τη σχετική νομοθεσία,
- Κατά πόσο υπήρξε καθυστέρηση στην εξέταση των 221 αιτήσεων και, εάν ναι, αν αυτή, για κάθε περίπτωση ξεχωριστά, μπορεί εύλογα να αποδοθεί σε κάποιας μορφής υπαιτιότητα ή αμέλεια εκ μέρους της διοίκησης,
- Στις περιπτώσεις, εάν υπάρχουν, που υπήρξε μεγάλη καθυστέρηση που εύλογα μπορεί να αποδοθεί σε κάποιας μορφής υπαιτιότητα ή αμέλεια εκ μέρους της διοίκησης, κατά πόσο μπορεί τούτο να δικαιολογήσει παραγνώριση των νέων Κανονισμών και εφαρμογή του νομικού καθεστώτος που ίσχυε πριν τις 18.8.2020.
AdvertisementΤα πιο πάνω θα απαντηθούν μέσα από την Ειδική Έκθεση που θα εκδοθεί όταν ολοκληρωθεί ο σχετικός έλεγχος, κατ’ εφαρμογή των ελεγκτικών προτύπων.
