Επί τάπητος τέθηκε την Πέμπτη στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Υγείας το θέμα της πορείας της υλοποίησης του ΓεΣΥ, παρουσία σύσσωμων των φορέων του τομέα Υγείας, οι οποίοι διαπιστώνουν ελλείψεις και στρεβλώσεις στο σύστημα.

Ενώπιον της αρμόδιας Επιτροπής τέθηκαν θέματα όπως η διόρθωση των στρεβλώσεων που έχουν εντοπισθεί στα τέσσερα χρόνια λειτουργίας του ΓεΣΥ, η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας και η βιωσιμότητα του συστήματος, με τους βουλευτές να εκφράζουν ικανοποίηση, αφού όπως είπαν για να διορθώσεις τυχόν στρεβλώσεις, θα πρέπει πρώτα να τις παραδεχτείς.

Κατά τη σημερινή συνεδρία της Επιτροπής Υγείας ξεκίνησε η συζήτηση γύρω από την πορεία υλοποίησης του ΓεΣΥ, με τις τοποθετήσεις όλων των εμπλεκομένων στον τομέα υγείας. Όπως έχει αποφασιστεί, η συζήτηση θα συνεχιστεί και την επόμενη Πέμπτη, με τις τοποθετήσεις και ερωτήσεις των Βουλευτών.

Σε δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας, Ευθύμιος Δίπλαρος, είπε πως είναι με ικανοποίηση που έχουν ακούσει όλους τους φορείς στον τομέα της υγείας να διαπιστώνουν ότι υπάρχουν στρεβλώσεις, αφού όπως είπε «για να διορθώσεις κάτι πρέπει πρώτα να το αντιληφθείς και να το παραδεχτείς».

«Υπάρχουν παραλείψεις και αυτό λέχθηκε, όπως υπάρχουν και λάθη που έγιναν στην εφαρμογή της μεγαλύτερης μεταρρύθμισης, που έγινε ποτέ στον τόπο. Έχουμε ακούσει όλους τους προσκεκλημένους ανεξαιρέτως και την ερχόμενη Πέμπτη οι Βουλευτές της Επιτροπής θα τοποθετηθούν, αλλά θα υποβάλουν και τα ερωτήματα τους», πρόσθεσε.

Σύμφωνα με τον Ευθύμιο Δίπλαρο «θα πρέπει να υπάρξουν αλλαγές, χωρίς να αλλοιώνουμε τη φιλοσοφία και την αρχιτεκτονική του ΓεΣΥ», για να συμπληρώσει ότι πρέπει να υπάρξουν και «ριζικές αλλαγές σε κάποιους τομείς, ούτως ώστε να έχουμε την ποιοτικότερη υπηρεσία προς τον πάσχοντα ασθενή, να έχουμε ένα σύστημα βιώσιμο και λειτουργικό, αλλά και οι παρεχόμενες υπηρεσίες να είναι ποιοτικές».

«Εάν θέλουμε», είπε, «να συνεχίσει το ΓεΣΥ πρέπει να γίνουν αλλαγές και δεν πρέπει να μας φοβίζουν οι αλλαγές».

Ο Πρόεδρος της ΟΣΑΚ, Χαράλαμπος Παπαδόπουλος, τόνισε την ανάγκη άσκησης ελέγχου στον γιατρό και την ιατρική πράξη, αφού όπως είπε η Κύπρος διαθέτει διψήφιο αριθμό μαγνητικών τομογράφων, ενώ με βάση τα διεθνή δεδομένα θα έπρεπε να διαθέτει 3-4 μαγνητικούς τομογράφους.

Σύμφωνα με τον κ. Παπαδόπουλο η Κύπρος έχει πέραν των 17 μαγνητικών τομογράφων, ενώ σημείωσε ότι για να βρεις ραντεβού πρέπει να περιμένεις 15 ημέρες. Πρόσθεσε ακόμα πως αν οι τομογράφοι γίνουν 20 και πάλι θα υπάρχει λίστα αναμονής, συμπληρώνοντας ότι ένας στους τρεις δικαιούχους υποβλήθηκε σε κάποια ακτινοδιαγνωστική εξέταση το 2022.

Επίσης, ανέφερε ότι η Κύπρος έχει μια από τις μεγαλύτερες αναλογίες γιατρών σε σχέση με τον πληθυσμό της στην ΕΕ, αλλά παρόλα αυτά υπάρχουν σχεδόν παντού λίστες αναμονής, υπογραμμίζοντας πως αυτό «χρήζει διερεύνησης».

Επιπροσθέτως, είπε πως αν και η Κύπρος με πληθυσμό που φθάνει το 1 εκατομμύριο έχει 56 νοσηλευτήρια, εντούτοις αυτά δηλώνουν υπερπληρότητα στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας.

«Μήπως είμαστε μια κοινωνία αρρώστων; Η ΟΣΑΚ θέλει να γίνει μια σωστή διερεύνηση. Χρειάζονται όλα τα παραπεμπτικά; Πρέπει όντως ένας στους δύο να υποβάλλεται σε εργαστηριακές εξετάσεις και ένας στους τρεις σε ακτινοδιαγνωστικές;», διερωτήθηκε ο Πρόεδρος της ΟΣΑΚ, οποίος σημείωσε ότι το 2022 διενεργήθηκαν 90 χιλιάδες επεμβάσεις, δηλαδή ένας στους δέκα δικαιούχους υποβλήθηκε σε κάποια επέμβαση.

Η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας, Δρ Χριστίνα Γιαννάκη, είπε ότι «μέσω του ΓεΣΥ χιλιάδες δικαιούχοι λαμβάνουν καθημερινά υπηρεσίες ισότιμα και χωρίς διακρίσεις», για να σημειώσει ότι «οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΥ».

Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι κατά τον τέταρτο χρόνο λειτουργίας του ΓεΣΥ υπήρχαν 943.978 δικαιούχοι εγγεγραμμένοι σε κατάλογο Προσωπικού Ιατρού, από τους οποίους 806.900 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί τους Προσωπικούς τους Ιατρούς, 692.500 δικαιούχοι έχουν πάρει φάρμακα, 611.200 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί τους Ειδικούς Ιατρούς, 502.300 δικαιούχοι έχουν υποβληθεί σε εργαστηριακές εξετάσεις, 299.900 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί απεικονιστικά κέντρα και 286.500 δικαιούχοι έχουν επισκεφθεί οδοντίατρους.

«Η αναγνώριση της σημαντικότητας του ΓεΣΥ είναι που επιβάλλει την υιοθέτηση δράσεων για συνεχής βελτίωση και εμπλουτισμό του, αλλά και για καταπολέμηση της εκμετάλλευσης, αλλά και τη διαφύλαξη της βιωσιμότητας του», είπε η Δρ Γιαννάκη.

Ο Πρόεδρος του Οργανισμού Ασφάλισης Υγείας (ΟΑΥ), Σταύρος Μιχαήλ, είπε πως ένας από τους κύριους στόχους του Οργανισμού είναι η διενέργεια συνεχών ελέγχων για συμμόρφωση των παροχέων με το νομικό πλαίσιο λειτουργίας του ΓεΣΥ, αλλά κυρίως για έλεγχο και αντιμετώπιση της κατάχρησης και της απάτης.

Δήλωσε ότι κατά το τέταρτο έτος λειτουργίας του ΓεΣΥ έχουν αρχίσει να διαφαίνονται τα αποτελέσματα των ελέγχων που ο Οργανισμός ξεκίνησε από την πρώτη μέρα λειτουργίας του ΓεΣΥ.

Περαιτέρω εξήγησε ότι ο Οργανισμός, στο πλαίσιο των ελέγχων που διενεργεί έχει, μεταξύ άλλων, τερματίσει 8 συμβάσεις ειδικών ιατρών εκ των οποίων 6 έχουν καταγγελθεί στην Αστυνομία, έχει τερματίσει 3 συμβάσεις άλλων παρόχων εκ των οποίων 2 έχουν καταγγελθεί στην Αστυνομία και έχει τερματίσει 15 συμβάσεις εργαστηρίων για μη κατοχή άδειας λειτουργίας σε συνεργασία με την Έφορο εργαστηρίων.

Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα και δράσεις του Οργανισμού είπε ότι το ΓεΣΥ αποτελεί ένα σημαντικό κεκτημένο για όλους τους πολίτες, «το οποίο οφείλουμε συνεχώς να βελτιώνουμε και να εμπλουτίζουμε, ώστε να παραμείνει ισχυρό και αποδοτικό».

Είπε ότι ο ΟΑΥ για το επόμενο διάστημα προγραμματίζει μία σειρά από δράσεις και σχεδιασμούς «ώστε να διασφαλίσουμε την ποιότητα και να θωρακίσουμε την οικονομική βιωσιμότητά του Συστήματος», ενώ σημείωσε ότι μερικά από τα επόμενα βήματα είναι, μεταξύ άλλων, η διεύρυνση των παρεχόμενων υπηρεσιών από λογοπαθολόγους σε παιδιά με αυτισμό, σύνδρομο Down και νευροαναπτυξιακές διαταραχές καθώς και σε ενήλικες μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο ή κρανιοεγκεφαλική κάκωση, η διεύρυνση υπηρεσιών για την κατ’ οίκον νοσηλεία από νοσηλευτές σε άτομα που υποβάλλονται σε αιμοκάθαρση ή περιτοναϊκή κάθαρση και η ένταξη υπηρεσιών από ποδολόγους.

Επιπρόσθετα, ανέφερε ότι έχοντας το ζήτημα της αντιμετώπισης των καταχρήσεων, ως προτεραιότητα, συνεχίζεται η εφαρμογή οδικού χάρτη για πιο αποτελεσματική αντιμετώπισή τους, όπως η συνεργασία με εμπειρογνώμονες του εξωτερικού, εφαρμογή προηγμένων συστημάτων ανάλυσης δεδομένων και τεχνητής νοημοσύνης, υιοθέτηση πιο σύνθετων κανόνων και περιορισμών στο σύστημα πληροφορικής.

Τόνισε εκ νέου πως ύψιστη προτεραιότητα του ΟΑΥ είναι να παραμείνει το ΓεΣΥ ισχυρό, ενισχύοντας την οικονομική του βιωσιμότητα και προσφέροντας δια βίου ισότιμη και απρόσκοπτη πρόσβαση σε ποιοτικές υπηρεσίες φροντίδας υγείας για όλους.

Ο εκπρόσωπος του Οργανισμού Κρατικών Υπηρεσιών Υγείας, Μίκης Έλληνας, είπε πως στόχος του Οργανισμού είναι να οργανωθούν με τρόπο, ώστε να ενεργούν αυτόνομα.

Είπε πως θα πρέπει να αρχίσουν με στρατηγικό σχέδιο, το οποίο θα βοηθήσει τον ΟΚΥπΥ να ανταπεξέλθει από μόνος του, χωρίς την κρατική χορηγία, εκφράζοντας την εκτίμηση ότι σύντομα θα μπορέσει να λειτουργεί από μόνος του.

Σε σχέση με τα δημόσια νοσηλευτήρια, είπε πως «χρήζουν βελτίωσης με σχέδιο για αναβάθμιση».

Ο Επίτροπος Εποπτειας του ΓεΣΥ, Δρ. Χριστόδουλος Καϊσής, τόνισε την ανάγκη το ΓεΣΥ να λειτουργεί εντός της νομοθεσίας, υπογραμμίζοντας πως το σύστημα πρέπει να υλοποιηθεί στα πλαίσια που σχεδιάστηκε.

Ανέφερε ότι «ως εποπτική Αρχή βοηθά τον ελεγχόμενο να μην ξεφύγει από τη νομοθεσία», σημειώνοντας πως «είναι ανάγκη να πετύχει το ΓεΣΥ αλλά νόμιμα».

«Πρέπει να είμαστε εντός της νομοθεσίας. Δεν γίνεται να διαβουλευόμαστε την παρανομία. Αν κάποιοι θέλουν να παρανομούν αλλάξετε τη νομοθεσία», είπε ο Δρ. Καϊσής.

Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ακούστηκαν, μεταξύ άλλων, οι απόψεις της Παγκύπριας Συντεχνίας Δημοσίων Υπαλλήλων (ΠΑΣΥΔΥ), της Παγκύπριας Συντεχνίας Κυβερνητικών Ιατρών (ΠΑΣΥΚΙ), της Παγκύπριας Συντεχνίας Νοσηλευτών (ΠΑΣΥΝΟ), του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιωτικών Νοσηλευτηρίων (ΠΑΣΙΝ), της Ένωσης Ιδιωτών Ιατρών Κύπρου (ΕΝΙΚ) και του Συνδέσμου Ιδιωτών Ιατρών Συμβεβλημένων με το ΓΕΣΥ (ΣΙΣ ΓΕΣΥ).

Ο ΓΓ της ΠΑΣΥΔΥ, Στράτης Ματθαίου εξέφρασε ανησυχία για το μέλλον του ΟΚΥπΥ, ο οποίος είπε πρέπει να αποτελεί τη ναυαρχίδα του συστήματος.

Ο Πρόεδρος της ΠΑΣΥΚΙ, Σωτήρης Κούμας, τόνισε ότι επιτέλους πρέπει να μπει περιεχόμενο σε αυτά που συζητούνται περί ΓεΣΥ, ενώ ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιωτών Ιατρών Συμβεβλημένων με το ΓεΣΥ σημείωσε πως το 2019 όταν κάποιοι πολεμούσαν το ΓεΣΥ, οι ίδιοι έδιναν μάχες.

Ο Πρόεδρος της ΕΝΙΚ, Μαρίνος Σωτηρίου, έκανε λόγο για «παρανομίες» και «διπλοπόρτι», ενώ ο Πρόεδρος του ΠΑΣΙΝ, Μάριος Καραϊσκάκης, είπε πως «πρέπει να τελειώσουν οι νεκροψίες» και να μελετήσουν πως θα βελτιωθεί η κατάσταση από δω και μπρος.

Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Μαρίνα Νικολάου, είπε πως «το ΓεΣΥ είναι μια κοινωνική κατάκτηση, μια κατάκτηση του λαού, η οποία χρειάζεται θωράκιση», για να προσθέσει πως «χρειάζονται αλλαγές και βελτιώσεις».

Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Χρύσανθος Σαββίδης, είπε πως αν και το ΓεΣΥ «είναι ευλογία», εντούτοις «υπάρχουν πολλά προβλήματα, όπως η πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα, λίστες αναμονής, ΤΑΕΠ, προβλήματα σε θέματα Ειδικών Ιατρών και υπερβολικό όγκο ασθενών για ακτινοδιαγνωστικές εξετάσεις και βιωσιμότητα δημόσιων νοσηλευτηρίων».        

Όπως πρόσθεσε «είναι απορίας άξιο το γεγονός ότι από 2.800 γιατρούς πριν από 4 χρόνια σήμερα φτάσαμε στο 4.800 και εντούτοις οι λίστες αναμονής μεγαλώνουν», για α διερωτηθεί στη συνέχεια αν γίνεται κατάχρηση του συστήματος.

Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Μιχάλης Γιακουμή, ανέφερε πως «οι καταχρήσεις και οι γενικότερες αδυναμίες του συστήματος είναι υπαρκτές», σημειώνοντας ωστόσο πως «το ΓεΣΥ αποτελεί μια κοινωνική κατάκτηση και μια άνευ προηγουμένου ριζοσπαστική μεταρρύθμιση στον τομέα της Υγείας και επομένως θα πρέπει να διασφαλιστούν στα πλαίσια της απρόσκοπτης λειτουργίας του συστήματος η αναβάθμιση της ποιότητας των υπηρεσιών φροντίδας στους ασθενείς, ο εμπλουτισμός των υπηρεσιών υγείας και η μείωση του χρόνου εξυπηρέτησης των ασθενών».

«Είναι ανεπίτρεπτο να υπάρχει αναμονή έως και 8 μήνες», είπε, «για προγραμματισμό επίσκεψης σε ιατρούς. Ιδιαίτερα κατόπιν της αύξησης του αριθμού των ιατρών, όπως μας λέχθηκε σήμερα στην Επιτροπή Υγείας. Προ ΓεΣΥ είχαμε 2.400 ιατρούς και σήμερα έχουμε 4.000 ιατρούς εντός ΓεΣΥ».