Στην Αρχή κατά της Διαφθοράς πιθανώς θα παραπέμψει το ζήτημα του τερματικού στο Βασιλικό η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Ελέγχου, με αίτημα να διοριστούν ποινικοί ανακριτές για διερεύνηση όσων αναφέρει ο Γενικός Ελεγκτής και ακούστηκαν εντός της Επιτροπής.
Στη δεύτερη για το θέμα κεκλεισμένων των θυρών συνεδρίασή της, καθώς εκκρεμεί διαδικασία διαιτησίας ανάμεσα στην Κυπριακή Δημοκρατία και την κοινοπραξία, απουσίαζαν εκ νέου ο πρώην Υπουργός Ενέργειας Γιώργος Λακκοτρύπης και ο τέως Πρόεδρος της ΔΕΦΑ, Συμεών Κασσιανίδης, με τους Βουλευτές να αναφέρουν ότι η Επιτροπή θα συνεδριάσει εκ νέου, απαιτώντας την παρουσία τους.
Σε δηλώσεις του ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Παπαναστασίου, ανέφερε ότι προτεραιότητα του Υπουργείου είναι το μέλλον του τερματικού, το οποίο πρέπει να λειτουργήσει το συντομότερο.
Επανέλαβε τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας, ότι ο εργολάβος «δεν θα πάρει ούτε ένα ευρώ όσο η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη». Επιπλέον, είπε ότι η ΚΔ απαιτεί ο εργολάβος να επανέλθει στις εργασίες κατασκευής του χερσαίου τερματικού. Ακόμα, είπε ότι το Υπουργείο απαιτεί το έργο να παραδοθεί τον Ιούλιο 2024, όπως υποσχέθηκε ο εργολάβος, μετά από τρίτη παράταση. Το έργο θα έπρεπε να είχε παραδοθεί τον Σεπτέμβριο 2022, μετατέθηκε για Ιούλιο 2023, μετά για Οκτώβριο 2023 και τώρα πρέπει να παραδοθεί Ιούλιο 2024.
«Συγκεντρωνόμαστε να λειτουργήσει το συγκεκριμένο τερματικό», καθώς, όπως είπε, είναι άμεση η ανάγκη για εισαγωγή ΦΑ για χρήση από συμβατική ηλεκτροπαραγωγή, σημειώνοντας ότι αν υπήρχε το τερματικό σήμερα, θα μειωνόταν η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος γύρω στα 20 σεντ την κιλοβατώρα.
Ερωτηθείς σχετικά, είπε ότι ο ίδιος συζητά με τον Πρέσβη της Κίνας, σε πολιτικό επίπεδο, καθώς η κινεζική εταιρεία είναι κρατική. Σημείωσε ότι η συζήτηση είναι «πολύ εποικοδομητική». Την Παρασκευή, είπε, θα συναντήσει υψηλόβαθμο στέλεχος της εταιρείας που επισκέπτεται την Κύπρο για διαβούλευση, στον οποίο θα επαναλάβει τις θέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας που ανέφερε.
Ερωτηθείς αν είναι εφικτό να υλοποιηθεί το χρονοδιάγραμμα μέχρι τον Ιούλιο 2024, είπε ότι ο ίδιος εκτιμά ότι είναι ανέφικτο.
«Είμαστε πολύ κοντά σε μία ολοκλήρωση, φτάνει να το θέλει ο εργολάβος. Αν ο εργολάβος για οποιουσδήποτε λόγους δεν θέλει ή δεν μπορεί να ολοκληρώσει το έργο, θα πρέπει να το πει, ώστε να μπορέσει η ΚΔ να μην είναι δέσμια των οποιωνδήποτε αδυναμιών του εργολάβου.»
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, είπε ότι με την ιστορική γνώση που έχει σήμερα «δεν θα έδινα το ίδιο έργο σήμερα ως Κυπριακή Δημοκρατία στη συγκεκριμένη κοινοπραξία».
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση, είπε ότι είναι η πιο γρήγορη λύση να συνεχίσει το έργο με τον ίδιο εργολάβο, διότι βρίσκεται επί του πεδίου, γι΄ αυτό «η πρώτη προσπάθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι να ολοκληρώσει το έργο με τον συγκεκριμένο εργολάβο, εκτός αν δείξει σοβαρές αδυναμίες ή αν οι απαιτήσεις του είναι τρομερά υπερβολικές».
Σημείωσε ότι η υπάρχει σχέδιο β’, ωστόσο, είπε, τυχόν χρονοδιάγραμμα γι’ αυτό το ενδεχόμενο, θα μπορεί να δοθεί αφού γίνουν διαβουλεύσεις με τα μέρη τα οποία θα εμπλακούν.
Οι θέσεις των Βουλευτών
Σε δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης, ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΚΟ, Ζαχαρίας Κουλίας, είπε ότι στη συνεδρίαση έγιναν σημαντικές αναφορές για το έργο.
Αναφορικά με την εξέλιξη του έργου, είπε ότι «έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη» στον Υπουργό Εμπορίου, ότι θα βρει τους τρόπους για να έχουμε αίσια κατάληξη. «Αναμένουμε και ως Βουλή ότι η Κίνα θα κληθεί να τιμήσει την υπογραφή της», είπε. Σημείωσε ότι η Κύπρος είναι ένα μικρό κράτος, που έχει φιλικές σχέσεις με την Κίνα, ενώ πρέπει να λάβει υπόψη ότι η Κύπρος είναι μέλος της ΕΕ και «τιμώντας την υπογραφή του θα εξακολουθεί να εκτελεί έργα στην ΕΕ».
Ερωτηθείς αν θα σταλεί στην Αρχή κατά της Διαφθοράς για διερεύνηση τυχόν σκανδάλων, ο κ. Κουλίας είπε ότι αυτό είναι απόφαση της ολομέλειας της Επιτροπής Ελέγχου, που θα παρθεί αφού ολοκληρωθούν οι συνεδριάσεις της για το θέμα.
«Ασφαλώς, υπάρχουν σκέψεις πού θα οδεύσει παραπάνω, αλλά υπάρχουν τόσες σοβαρές παραβιάσεις, που σίγουρα κάπου πρέπει να πάει.»
Η Βουλευτής του ΑΚΕΛ, Ειρήνη Χαραλαμπίδου, είπε ότι εντός της Επιτροπής, ο Πρόεδρος της, κ. Κουλίας, «δεσμεύτηκε» να στείλει το θέμα στην Αρχή κατά της Διαφθοράς. Όπως είπε, «θα επιμένουμε αυτό να γίνει πραγματικότητα», σημειώνοντας ότι τα όσα ακούστηκαν εντός της Επιτροπής είναι «εξωφρενικά», σε βάρος του Κύπριου φορολογούμενου.
Σημείωσε ότι σύμφωνα με τον Γενικό Ελεγκτή, Οδυσσέα Μιχαηλίδη, ο πρώην Υπουργός «παρέλειψε να αναφέρει τη σχέση του» με τη μητρική συγκεκριμένης εταιρείας που φαίνεται να εμπλέκεται στο τερματικό, στη θυγατρική της οποία εργοδοτήθηκε στη συνέχεια.
«Έχω ζητήσει από τον Πρόεδρο της Επιτροπής, να σταλεί επιστολή στην τριμελή, τότε, Επιτροπή, να μας δώσει την επιστολή που υπέβαλε τότε ο πρώην Υπουργός, προκειμένου να εργοδοτηθεί στη συγκεκριμένη εταιρεία με έδρα την Κύπρο.»
«Αν είμαστε σοβαροί ως κράτος, δεδομένων των εκατομμυρίων που έχουν χαθεί ήδη, και δεδομένου ότι η δουλειά που έπρεπε να γίνει δεν έγινε, με αποτέλεσμα την τεράστια επιβάρυνση στο ηλεκτρικό ρεύμα στον φορολογούμενο, το ελάχιστο που μπορούν να κάνουν οι αρχές του κράτους είναι να αρχίσουν ποινικές ανακρίσεις», ανέφερε. Σημείωσε ότι δεν πρέπει να επιτρέψουμε ως πολίτες τη συγκάλυψη αυτού του σκανδάλου.
Είπε ότι ο ίδιος ο Υπουργός Ενέργειας επανέλαβε στον Στέλιο Χειμώνα, πρώην Γενικό Διευθυντή του Υπουργείου Ενέργειας, ότι στη Γερμανία, μέσα σε έξι μήνες έκαναν τέσσερις πλωτές πλατφόρμες και του υπέδειξε ότι και η Κύπρος θα μπορούσε να κάνει το ίδιο.
Στις δικές της δηλώσεις η Βουλευτής του ΔΗΣΥ, Σάβια Ορφανίδου, ανέφερε ότι ο Υπουργός Ενέργειας επιβεβαίωσε την πολιτική θέση του κόμματός της, ότι το τερματικό στο Βασιλικό για την έλευση φυσικού αερίου θα έπρεπε να γίνει και πρέπει να ολοκληρωθεί «γιατί αυτό υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον του τόπου μας» αλλά και τον ίδιο τον Κύπριο καταναλωτή.
«Όπως είπε και ο ίδιος ο Υπουργός σε τέτοιου είδους έργα, σε διεθνές επίπεδο είναι δεδομένη η πολυπλοκότητα, αυτό σε συνδυασμό βεβαίως με εξωγενείς παράγοντες, όπως η πανδημία και ο πόλεμος, εκ των πραγμάτων δημιουργεί και σοβαρά οικονομικής φύσεως θέματα, το οποία βεβαίως, η Κυβέρνηση οφείλει να επιλύσει».
Ως εκ τούτου ως Δημοκρατικό Συναγερμός, επιθυμούμε να διερευνηθούν όλα τα επί μέρους θέματα επί των διαδικασιών και άλλως πως αλλά το ζητούμενο και το πιο σημαντικό για μας είναι να μπορέσει να ολοκληρωθεί το εν λόγω έργο, και για σκοπούς ενεργειακής ασφάλειας της Κύπρου αλλά και για σκοπούς μείωσης του κόστους προς τον καταναλωτή.
Ο Βουλευτής της ΔΗΠΑ, Αλέκος Τρυφωνίδης, είπε ότι «δυστυχώς ακόμα ένα έργο υψίστης σημασίας για τον τόπο και την οικονομία και τους Κύπριους καταναλωτές βρέθηκε στη δίνη των εργολάβων, των καθυστερήσεων και των χαμένων εκατομμυρίων».
Πρόσθεσε ότι το ουσιαστικό είναι ότι σήμερα δεν έχουμε φυσικό αέριο και φτηνή ενέργεια για τους πολίτες, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. «Οι εκατέρωθεν καταγγελίες δίνουν και παίρνουν. Γι’ αυτό η συζήτηση θα συνεχιστεί. Εμείς θα σταθούμε σήμερα στην πολιτική δήλωση και την ισχυρή βούληση του αρμόδιου Υπουργού Εμπορίου, ο οποίος θα κάνει όλες τις ενέργειες για να έχουμε φτηνότερο φυσικό αέριο χτες», είπε.
Σημείωσε, ότι σύμφωνα με τον Υπουργό, «αν είχαμε φυσικό αέριο, το κόστος από 35 σεντ την κιλοβατώρα σήμερα θα ήταν 20 σεντ».
Ως ΔΗΠΑ, ανέφερε, ότι πέραν των καταγγελιών και των ευθυνών, «θα στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις τον αρμόδιο Υπουργό, ώστε να παρθούν εκείνες οι αποφάσεις, είτε με τον σημερινό εργολάβο ή με άλλους τρόπους, για να έχουμε σε σύντομο χρονικό διάστημα φτηνό φυσικό αέριο προς όφελος των καταναλωτών».