Η Συμφωνία Πολιτιστικής Συνεργασίας Κύπρου – Ελλάδας προάγει και θεσμοθετεί την ήδη υφιστάμενη εξαιρετική συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα πολιτισμού και ταυτόχρονα δημιουργεί την προοπτική για την ανάπτυξη νέων συνεργασιών στον τομέα της προστασίας, ανάδειξης και προβολής της υλικής και άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς, ανέφερε η Υφυπουργός Πολιτισμού Βασιλική Κασσιανίδου στην τοποθέτησή της κατά την υπογραφή της Συμφωνίας, η οποία έλαβε χώρα την Παρασκευή στην Κυπριακή Βιβλιοθήκη, στο κέντρο της Λευκωσίας.

Από την πλευρά της, η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας Λίνα Μενδώνη είπε ότι η συμφωνία εναρμονίζει με τον καλύτερο τρόπο τη δράση των δύο χωρών σε ένα πυκνότατο πλέγμα πολιτικών πολιτισμού, στέλνει όμως και ένα ισχυρότατο μήνυμα από την Κύπρο, ότι ο πολιτισμός μπορεί να ενώσει και μπορεί να λειτουργήσει ως καταλυτικός παράγοντας για την ειρήνη και τη συνοχή, και εξέφρασε τη στήριξη της ελληνικής Κυβέρνησης προς «μια ειρηνική και ενιαία Κύπρο που θα απολαμβάνει όλα τα αγαθά του ευρωπαϊκού κεκτημένου».

Στην τοποθέτησή της, η κ. Κασσιανίδου είπε ότι η συμφωνία που υπογράφεται σήμερα εντάσσεται στο πλαίσιο της μακρόχρονης και ομονοούσας συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Κυπριακής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας στον τομέα του Πολιτισμού, έχοντας ως σκοπό την ενίσχυση των πολιτιστικών δεσμών των δύο χωρών.

«Η ανανέωση και ο εμπλουτισμός της διμερούς συνεργασίας μας στον πολιτισμό ήταν μια κοινή μας επιθυμία που συζητήσαμε και συναποφασίσαμε στην Αθήνα, αρχικά κατά την πρώτη μου επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα πριν από ένα χρόνο και λίγο αργότερα στο πλαίσιο του 1ου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας τον περασμένο Νοέμβριο», συνέχισε η Υφυπουργός, προσθέτοντας ότι ακολούθησαν οι διαβουλεύσεις μεταξύ των δύο πλευρών, που οδήγησαν στην οριστικοποίηση του κειμένου της Συμφωνίας πριν από περίπου ένα μήνα.

Σύμφωνα με την κ. Κασσιανίδου, με τη συμφωνία προάγεται και θεσμοθετείται η υφιστάμενη εξαιρετική συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα πολιτισμού και ταυτόχρονα δημιουργείται προοπτική για την ανάπτυξη νέων συνεργασιών στον τομέα της προστασίας, ανάδειξης και προβολής της πολιτιστικής κληρονομιάς, υλικής και άυλης, την ενίσχυση της πρόσβασης στα πολιτιστικά αγαθά μέσα από έργα ψηφιοποίησης, καθώς επίσης και τη βελτίωση της προσβασιμότητας σε χώρους πολιτισμού.

«Αντιλαμβάνεστε ότι πρόκειται για θέματα στα οποία το ελληνικό Υπουργείο Πολιτισμού έχει ήδη αποκτήσει τεράστια εμπειρία και τεχνογνωσία και έχει ένα ισχυρό προβάδισμα. Δεδομένη είναι επίσης και η αποφασιστικότητά μας να συνεργαστούμε για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης πολιτιστικών αγαθών, μια μάστιγα που μας επηρεάζει και τους δύο», είπε.

«Ξεχωριστής βαρύτητας είναι και η συνεργασία Κύπρου-Ελλάδας στο πλαίσιο της διαμόρφωσης πολιτικής για τον Πολιτισμό μέσα από τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του Συμβουλίου της Ευρώπης και διεθνών οργανισμών, όπως η UNESCO», τόνισε σχετικά.

Συμπλήρωσε ότι ουσιαστική ήταν και θα είναι και η συνεργασία των δύο χωρών σε θέματα σύγχρονου πολιτισμού, έχοντας δώσει, ανάμεσα σε άλλα, στις συνομιλίες και επαφές που έχουν προηγηθεί, ιδιαίτερη έμφαση στην προστιθέμενη αξία που αποφέρει ο πολιτισμός και οι δημιουργικές βιομηχανίες σε θέματα οικονομίας, κοινωνικής συνοχής, ψυχικής υγείας, ευημερίας και αειφορίας.

Είπε επίσης ότι δεν είναι μόνο ότι οι πολιτιστικοί και δημιουργικοί τομείς δημιουργούν θέσεις εργασίας, ενισχύοντας την απασχόληση ανθρώπινου δυναμικού, αλλά και ότι η αναπτυξιακή δυναμική του πολιτισμού και ο ρόλος του στη προσέλκυση ποιοτικού τουρισμού συνεισφέρουν στην τοπική ανάπτυξη και ευρωστία, προσθέτοντας ότι για όλους αυτούς τους λόγους, το Υφυπουργείο Πολιτισμού προσβλέπει ότι στο πλαίσιο της πολιτιστικής συνεργασίας με το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελληνικής Δημοκρατίας θα έχει την ευκαιρία να αντλήσει τεχνογνωσία, παραδείγματα και βέλτιστες πρακτικές από την πολύτιμη εμπειρία της Ελλάδας.

«Η Συμφωνία που σε λίγο θα υπογράψουμε θα ενδυναμώσει, θα αναδείξει και θα δώσει ώθηση στις δυνατότητες που διαχρονικά μάς παρέχει ο μακραίωνος κοινός μας πολιτισμός, η κοινή ευρωπαϊκή μας ταυτότητα, η προσήλωση σε ευγενείς κοινούς στόχους και οι παρακαταθήκες των σύγχρονων σκαπανέων του πολιτισμού σε Ελλάδα και Κύπρο. Εγώ και όλο το προσωπικό του Υφυπουργείου Πολιτισμού είμαστε έτοιμοι και ανυπομονούμε να εργαστούμε μαζί σας για την υλοποίηση αυτής της τόσο σημαντικής για εμάς, πρώτης Συμφωνίας Πολιτιστικής Συνεργασίας των χωρών μας», κατέληξε.

Από την πλευρά της, η κ. Μενδώνη χαρακτήρισε την υπογραφή της συμφωνίας πολιτιστικής συνεργασίας ανάμεσα στην Κυπριακή και την Ελληνική Δημοκρατία ως ένα νέο ορόσημο, προσθέτοντας ότι αμφότερες οι πλευρές ευελπιστούν ότι θα αποτελέσει το νέο θεσμικό όχημα και το ουσιαστικό θεμέλιο της συναντίληψης και της σύμπραξης των δύο χωρών, η οποία ήδη υπάρχει στον τομέα του πολιτισμού, σε όλο το εύρος των θεμάτων του τομέα, τόσο της πολιτιστικής κληρονομιάς όσο και της σύγχρονης δημιουργίας. 

Η εμβάθυνση στη συνεργασία στον πολιτισμό είναι κοινή επιδίωξη και μετρά ήδη μακρό παρελθόν και σημαντικά ορόσημα, συνέχισε, προσθέτοντας πως απέκτησε ώθηση μέσω του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Κύπρου-Ελλάδας, υπό την προεδρία του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Χριστοδουλίδη και του Έλληνα Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη, ένα εξαιρετικά αποτελεσματικό, όπως είπε, σχήμα για τη συναντίληψη και τη σύμπραξη σε μια ευρύτατη συστάδα διμερών θεμάτων.

«Ως καρπός του πρώτου Συμβουλίου που συγκλήθηκε στην Αθήνα τον περασμένο Νοέμβριο, αλλά και της άψογης τακτικής και πυκνής συνεννόησης των δύο υπουργείων, αλλά και ημών των δύο σε κάθε επίπεδο, είναι και η συμφωνία την οποία υπογράφουμε σήμερα. Η συμφωνία έρχεται να επικυρώσει, δίνοντας θεσμικό μανδύα στις πολλαπλές υφιστάμενες κοινές πρωτοβουλίες στον πολιτισμό», ανέφερε στη συνέχεια, προσθέτοντας πως Ελλάδα και Κύπρος μοιράζονται, ως δύο κράτη που ανήκουν στο ίδιο έθνος, μια παλαιότατη κληρονομιά που επιτάσσει την από κοινού κινητοποίηση για την προστασία και την προβολή της.

Για το λόγο αυτό, σημείωσε, περίοπτη θέση στη συμφωνία κατέχουν τα θέματα της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς, υλικής και άυλης, της καταγραφής, της τεκμηρίωσης και της προβολής της, δια της χρήσης καινοτόμων εργαλείων, αλλά και του ανοίγματός της σε όλους ανεξαιρέτως μέσω της καθολικής προσβασιμότητας σε μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και μουσεία.

Πρόκειται για τομείς στους οποίους εδώ και μια πενταετία το Υπουργείο Πολιτισμού της Ελλάδος έχει καταβάλει μεγάλες προσπάθειες και ήδη οι προσπάθειες αυτές έχουν αποδώσει καρπούς, συμπλήρωσε σχετικά.

Σύμφωνα με την κ. Μενδώνη, ιδιαίτερα σημαντική είναι η συνεννόηση η οποία ήδη υπάρχει για όλα τα ζητήματα καταστολής και περιορισμού της παράνομης διακίνησης των πολιτιστικών αγαθών, ένα θέμα το οποίο, όπως είπε, αφορά ιδιαίτερα την Κύπρο μετά την εισβολή, αφού είδε να λεηλατείται βάναυσα ο αμύθητος πολιτιστικός της πλούτος, ενώ και οι δύο χώρες έχουν χρησιμοποιηθεί ως τόποι παράνομης εξαγωγής πολιτιστικών αγαθών.

«Ιδιαίτερα στα διεθνή φόρα, στα Ηνωμένα Έθνη και στην ΟΥΝΕΣΚΟ, οι φωνές των δύο κρατών πρέπει να εκφράζονται ενιαία και ενωμένα. Έτσι θεωρούμε ότι θα φτάσουμε πιο γρήγορα στα επιθυμητά αποτελέσματα», τόνισε επ’ αυτού.

Επεσήμανε επίσης ότι η συνεργασία των δύο χωρών αφορά και στο σύγχρονο πολιτισμό, με κύριες διαστάσεις την ώσμωση και την αλληλοτροφοδότησή του με το πολιτιστικό απόθεμα, αλλά και τη συλλειτουργία του με τους υπόλοιπους κλάδους της παραγωγικής οικονομίας.

«Ο πολιτισμός είναι και αγαθό, είναι και προϊόν, ας μην το ξεχνάμε, και η δημιουργική βιομηχανία απασχολεί ένα σημαντικό κομμάτι του ανθρώπινου δυναμικού με υψηλότατη μάλιστα εξειδίκευση. Ο πολιτισμός είναι αναπτυξιακός πολλαπλασιαστής και μήτρα απασχόλησης, ιδιαίτερα όταν αλληλοεπιδρά σε μια ποιοτικότατη τουριστική βιομηχανία, όπως στην Κύπρο και στην Ελλάδα, την οποία τροφοδοτεί με απαιτητικούς επισκέπτες με υψηλές κατά κεφαλήν δαπάνες», προσέθεσε, συμπληρώνοντας πως ο πολιτισμός είναι ισχυρός παράγοντας κοινωνικής συνοχής και σημαντικότατος μοχλός αναπτυξιακής και οικονομικής δυναμικής.

«Η συμφωνία, συνεπώς εναρμονίζει με τον καλύτερο τρόπο τη δράση μας σε ένα πυκνότατο πλέγμα πολιτικών πολιτισμού, στέλνει όμως και ένα ισχυρότατο μήνυμα από την Κύπρο, ότι ο πολιτισμός μπορεί να ενώσει και μπορεί να λειτουργήσει ως καταλυτικός παράγοντας για την ειρήνη και τη συνοχή», υπογράμμισε η κ. Μενδώνη, προσθέτοντας ότι ο πολιτισμός εγγενώς είναι φορέας και πολλαπλασιαστής της μνήμης και επίσης εγγενώς είναι ανεξίκακος και καθολικός, ως εκ τούτου μπορεί να είναι το όχημα για την προσέγγιση λαών και κοινοτήτων. «Επιθυμούμε μια ειρηνική και ενιαία Κύπρο που θα απολαμβάνει όλα τα αγαθά του ευρωπαϊκού κεκτημένου», ανέφερε. 

«Το θαύμα στην Κύπρο, όπως είπε ο Σεφέρης κάποια χρόνια πριν, συνεχίζει να λειτουργεί. Να ευχηθούμε ο καθένας εξ ημών και η κάθε μια εξ ημών όσο μας αναλογεί να συμβάλουμε στο να εξακολουθεί αυτό το θαύμα», κατέληξε η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας.

Ερωτηθείσες για την προοπτική κοινών δράσεων των δύο Υπουργείων, η κ. Κασσιανίδου είπε ότι έχουν προγραμματιστεί πολλές κοινές δράσεις και με το Τμήμα Αρχαιοτήτων και με το Τμήμα Σύγχρονου Πολιτισμού και τους αντίστοιχους φορείς στην Ελλάδα, προσθέτοντας ότι από αύριο ξεκινά η δουλειά για την εφαρμογή της συμφωνίας, με στόχο την άμεση υλοποίησή της.

Με τη σειρά της, η κ. Μενδώνη είπε ότι και οι δύο πλευρές επιθυμούν άμεσα απολογιστικά στοιχεία, με τις επαφές μεταξύ των συνεργατών των δύο Υπουργείων να έχουν ήδη ξεκινήσει προς αυτή την κατεύθυνση.

Σε ερώτηση αν υπάρχει χρονοδιάγραμμα για την υλοποίηση δράσεων, η Υφυπουργός Πολιτισμού είπε ότι της υπογραφής της συμφωνίας προηγήθηκε συνάντηση με την Εθνική Επιτροπή κατά της Σύλησης της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και εξετάζεται χρονοδιάγραμμα για μια κοινή προσπάθεια συντονισμού και με χώρες της Μεσογείου για δράσεις σε αυτόν τον τομέα, ενώ η Υπουργός Πολιτισμού της Ελλάδας σημείωσε ότι επιδιώκεται μία ζωντανή παρουσία του Υφυπουργείου Πολιτισμού της Κύπρου στην Ελλάδα και του Υπουργείου Πολιτισμού της Ελλάδας στην Κύπρο αντίστοιχα, δίχως αυτή να περιορίζεται αποκλειστικά σε υπηρεσιακό επίπεδο αλλά συμπεριλαμβάνει και τους αρμόδιους φορείς.