Με όραμά μας για περισσότερη και δικαιότερη Ευρώπη, εργαζόμαστε σκληρά για μια φιλόδοξη και επιτυχή Προεδρία που θα αφήσει θετικό αποτύπωμα, ανέφερε η Υφυπουργός για Ευρωπαϊκά Θέματα, Μαριλένα Ραουνά, κατά την παρουσίαση των εργασιών προετοιμασίας για την Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ το 2026, ενώπιον της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, παρουσία του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εξωτερικών, Ανδρέα Κακουρή, και του Διευθυντή της Γραμματείας της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ, Δημήτρη Μαυρομμάτη.
Στην παρουσίασή της ενώπιον των μελών της Επιτροπής, η Υφυπουργός ανέφερε ότι η δεύτερη κυπριακή προεδρία της ΕΕ έρχεται 20 χρόνια μετά την ένταξη της χώρας στην Ένωση και 14 χρόνια μετά την επιτυχημένη πρώτη Προεδρία το 2012, σε μια δύσκολη αλλά και κρίσιμη συγκυρία για την Ένωση ύστερα από έτη κρίσεων και γεωπολιτικών προκλήσεων.
Είπε επίσης ότι η ομάδα της Προεδρίας βασίζεται σε βέλτιστες πρακτικές που προέκυψαν τόσο από την Προεδρία του 2012 με εκπόνηση χρήσιμου απολογισμού, όσο και από άλλες πρόσφατες Προεδρίες, αναφέροντας ως παράδειγμα πρόσφατη επίσκεψη στη Σλοβενία όπου έλαβε ενημέρωση σχετικά με τα βήματα της προετοιμασίας.
Πρόσθεσε ότι τα κράτη μέλη αρχίζουν την προετοιμασία 2-3 χρόνια πριν από την ανάληψη της εκάστοτε Προεδρίας, σημειώνοντας πως η ομάδα της Κυπριακής Προεδρίας είναι εκεί που πρέπει βάσει του χρονοδιαγράμματος της Γραμματείας του Συμβουλίου της ΕΕ.
Σχετικά με το δεύτερο θέμα της ημερήσιας διάταξης περί τροποποίησης των περί Εξωτερικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας Κανονισμών, ώστε να παρέχεται η δυνατότητα παράτασης της διάρκειας της υπηρεσίας των δημόσιων λειτουργών στη Μόνιμη Αντιπροσωπία της Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ή σε άλλες διπλωματικές αποστολές της Κυπριακής Δημοκρατίας, πέραν της πενταετίας, ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Εξωτερικών στάθηκε στην υποχρέωση συντονισμού 150 ομάδων εργασίας κατά τη διάρκεια της προεδρίας από λειτουργούς που είναι αποσπασμένοι στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Κύπρου στις Βρυξέλλες, προσθέτοντας ότι σκοπός της τροποποίησης είναι να δοθεί η ευχέρεια διατήρησης έμπειρου προσωπικού, η θητεία του οποίου λήγει από το 2024 έως το τέλος του 2025.
Στις ερωτήσεις από πλευράς των μελών της Επιτροπής, η Βουλευτής του ΑΚΕΛ Μαρίνα Νικολάου ζήτησε να μάθει πότε θα είναι έτοιμο το πρόγραμμα προτεραιοτήτων της Κυπριακής Προεδρίας, ενώ ο συνάδελφός της Γιώργος Κουκουμάς ρώτησε πώς θα χειριστεί η Κύπρος τις εξελίξεις στα ευρωτουρκικά σε περίπτωση που συμπέσουν με την Κυπριακή Προεδρία, ενώ ανέδειξε τη διακοινοβουλευτική διάσταση της Προεδρίας για θέματα εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας.
Απαντώντας στο πρώτο ερώτημα, η κ. Ραουνά είπε ότι αναμένει το φθινόπωρο να ανοίξει η διαβούλευση για τις προτεραιότητες της ΚΔ με τη συμμετοχή της Βουλής, ΜΚΟ και των κοινωνικών εταίρων, προσθέτοντας πως υπάρχουν ήδη κάποιες σκέψεις για τους τομείς της υγείας και της εργασίας.
Για τα ευρωτουρκικά, αναφέρθηκε στα πρόσφατα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, τα οποία, όπως είπε, δίνουν το μήνυμα για μια θετική σχέση στη βάση έκθεσης του Ύπατου Εκπροσώπου της ΕΕ, με μία σταδιακή, αναστρέψιμη και αναλογική προσέγγιση, παράλληλα με πρόοδο στις προσπάθειες επανέναρξης των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
«Δεν μας φοβίζει ο χειρισμός των ευρωτουρκικών κατά τη διάρκεια της Προεδρίας, είμαστε έτοιμοι να δουλέψουμε για προώθηση των σχέσεων στο υπάρχον πλαίσιο», σημείωσε σχετικά.
Είπε επίσης ότι η Βουλή αποτελεί σύμμαχο στην προετοιμασία της Προεδρίας, καθότι στηρίζει με την ταχεία προώθηση τροποποιητικών κανονισμών την ενίσχυση της Μόνιμης Αντιπροσωπείας στην ΕΕ (ΜΑΕΕ), ενώ έκανε επίσης λόγο για διαδικασία χαρτογράφησης των αναγκών στελέχωσης με αυστηρό πλαίσιο στον προϋπολογισμό, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη, χαρακτηρίζοντας, παράλληλα, σημαντικό τον ρόλο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Σχετικά με τα ζητήματα προϋπολογισμού, ο κ. Μαυρομμάτης είπε ότι ο προϋπολογισμός της Προεδρίας αφορά κυρίως στις ανάγκες σε προσωπικό, τις αποσπάσεις, την αγορά υπηρεσιών, τις εγκαταστάσεις και τη διοργάνωση συναντήσεων, προσθέτοντας ότι έχουν ξεκινήσει συζητήσεις με το Υπουργείο Οικονομικών για ένταξη των αναγκών της Προεδρίας στον προϋπολογισμό του 2026.
Για το ζήτημα της στελέχωσης, ειδικότερα, είπε ότι στη διαδικασία συμμετέχει και το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού, με πρώτη επιλογή να αποτελεί η απόσπαση δημόσιων λειτουργών, με την αγορά υπηρεσιών για εμπειρογνώμονες να διεξάγεται στη βάση υπαρχουσών νομοθεσιών.
Τοποθετούμενη επίσης επί σχετικής παρατήρησης της ανεξάρτητης Βουλευτού Αλεξάνδρας Ατταλίδου ως προς τις διαδικασίες αγοράς εξωτερικών υπηρεσιών εμπειρογνωμοσύνης, η Υφυπουργός είπε ότι προσφέρεται κατά περιπτώσεις και στήριξη για ανάγκες εμπειρογνωμοσύνης από άλλα κράτη μέλη, ενώ τάχθηκε παράλληλα υπέρ του μικρότερου δυνατού αριθμού εξωτερικών ομάδων εμπειρογνωμοσύνης.
Ολοκληρώνοντας τη συζήτηση, ο Πρόεδρος της Επιτροπής Χάρης Γεωργιάδης επιβεβαίωσε τη συναίνεση των μελών της για προώθηση του τροποποιητικού νομοσχεδίου στην επόμενη Ολομέλεια.
Στις δηλώσεις της μετά το πέρας της συνεδρίας, η κ. Ραουνά εξέφρασε την ικανοποίησή της για την εξαιρετικά εποικοδομητική, όπως είπε, συνάντηση, κατά την οποία, όπως εξήγησε, αναφέρθηκε αναλυτικά στον ρόλο και στις αρμοδιότητες του Συμβουλίου της ΕΕ, καθώς και στις αρμοδιότητες που θα έχει η Κύπρος ως προεδρεύον κράτος μέλος του Συμβουλίου για έξι μήνες, μεταξύ των οποίων ο προγραμματισμός και η ενεργή συμμετοχή της Προεδρίας σε περίπου 180 ομάδες και υποομάδες εργασίας του Συμβουλίου, η διοργάνωση επίσημων και ανεπίσημων συναντήσεων στις Βρυξέλλες και στην Κύπρο, η διασφάλιση της καλής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών, καθώς και η προετοιμασία του εδάφους και η επιδίωξη συγκλίσεων για συναινετικές λύσεις προς υιοθέτηση νέων ευρωπαϊκών πολιτικών.
Πρόσθεσε ότι στο παραπάνω πλαίσιο διαβεβαίωσε τα μέλη της Επιτροπής για την αποφασιστικότητα της χώρας να ασκήσει την Προεδρία με αξιοπιστία, σοβαρότητα και αποτελεσματικότητα ως έντιμος διαμεσολαβητής, με κύριο στόχο τη διασφάλιση των συμφερόντων της ΕΕ και όλων των πολιτών της, προωθώντας συναινετικές λύσεις για τα κρίσιμα ζητήματα που θα έχει να διαχειριστεί η Ένωση.
Είπε επίσης ότι μετέφερε στα μέλη της Επιτροπής την πρόθεσή της για τακτική επαφή μαζί τους με σκοπό την ενημέρωση για την πρόοδο των εργασιών προετοιμασίας, αλλά και για τη διαμόρφωση των πολιτικών προτεραιοτήτων της Κυπριακής Προεδρίας, τονίζοντας πως ότι ο ρόλος της Βουλής των Αντιπροσώπων είναι πολύ σημαντικός στην προώθηση της κοινοβουλευτικής διάστασης της Προεδρίας.
Σημείωσε ακολούθως ότι αξιοποιώντας τη γνώση και την εμπειρία που η Κύπρος απέκτησε ως κράτος μέλος αυτά τα 20 χρόνια πορείας στην ΕΕ, οι προετοιμασίες προχωρούν με εντατικούς ρυθμούς με την ομάδα της Γραμματείας της Κυπριακής Προεδρίας, προσθέτοντας ως προς την υπό διαμόρφωση ατζέντα ότι έχει ολοκληρωθεί η καταγραφή της κληρονομηθείσας ημερήσιας διάταξης («inherited agenda»), δηλαδή των φακέλων που αναμένεται ότι θα διαχειριστεί η Κύπρος κατά τη διάρκεια της προεδρίας της.
Συμπλήρωσε ότι σε προχωρημένο στάδιο βρίσκεται η εκπόνηση του προγράμματος του Τρίο Προεδρίας, μαζί με Πολωνία και Δανία, ενώ θα ξεκινήσουν και οι διαβουλεύσεις για εκπόνηση των προτεραιοτήτων του κυπριακού προγράμματος.
«Με όραμά μας για περισσότερη και δικαιότερη Ευρώπη, εργαζόμαστε σκληρά για μια φιλόδοξη και επιτυχή προεδρία που θα αφήσει θετικό αποτύπωμα»,ανέφερε.
Ερωτηθείσα ποιο είναι το κορυφαίο θέμα που θα ήθελε να αναδείξει η Κυπριακή Προεδρία, η κ. Ραουνά είπε ότι ένα σημαντικό στοιχείο της δεύτερης Κυπριακής Προεδρίας της ΕΕ θα είναι η ιδιότητα της ΚΔ ως χώρας της Ανατολικής Μεσογείου.
«Η Κύπρος ήταν πάντα και παραμένει η γέφυρα μεταξύ της περιοχής μας και της ΕΕ και επιθυμούμε μέσω συγκεκριμένων πρωτοβουλιών να αναδείξουμε αυτόν τον ρόλο της Κυπριακής Δημοκρατίας», συμπλήρωσε σχετικά.
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Βουλευτής του ΔΗΣΥ Χάρης Γεωργιάδης, είπε ότι η Κυπριακή Προεδρία της ΕΕ αποτελεί εθνική υπόθεση και εξέφρασε τη βεβαιότητα πως η Κύπρος θα επιβεβαιώσει ότι είναι ένα αξιόπιστο κράτος μέλος της ΕΕ, το οποίο θα είναι σε θέση να προωθήσει την κοινή ευρωπαϊκή ατζέντα.
Πρόσθεσε πως κατά τη γνώμη του ΔΗΣΥ θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις πολιτικές εκείνες που θα δημιουργήσουν μια πιο πολιτική Ευρώπη, η οποία θα μπορεί να λειτουργήσει εξίσου αποτελεσματικά στα ζητήματα της εξωτερικής πολιτικής, της άμυνας και της ασφάλειας και να τονίσει τον γεωστρατηγικό της ρόλο, συμπληρώνοντας τον πολύ ουσιαστικό, όπως είπε, ρόλο της ΕΕ στα ζητήματα της οικονομίας, του περιβάλλοντος και της κοινωνικής συνοχής.
«Πρέπει να είναι μια πετυχημένη Προεδρία και είμαστε πεπεισμένοι ότι είμαστε σε καλό δρόμο», σημείωσε.
Ο Βουλευτής του ΑΚΕΛ Γιώργος Λουκαΐδης είπε ότι η πρόκληση της Προεδρίας μάς αφορά όλους και πως θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε ενωμένοι αυτή τη σημαντική πρόκληση, η οποία, όπως είπε, καθίσταται ακόμα μεγαλύτερη λόγω του μικρού μεγέθους της χώρας, αλλά και με το προηγούμενο της επιτυχούς Προεδρίας το 2012 με Υφυπουργό τον Ανδρέα Μαυρογιάννη.
Συμπλήρωσε ότι η πρώτη Κυπριακή Προεδρία έχει αφήσει ως παρακαταθήκη καλές πρακτικές, οι οποίες, σύμφωνα με την κ. Ραουνά, ήδη αξιοποιούνται στην προσπάθεια επανάληψης αυτής της επιτυχίας, και εξέφρασε την ετοιμότητα του κόμματος να στηρίξει κάθε ενέργεια αναφορικά με τις διαδικασίες και τη στελέχωση.
Αναφορικά με τις προτεραιότητες της Κυπριακής Προεδρίας, ο βουλευτής του ΑΚΕΛ είπε ότι η κληρονομηθείσα ατζέντα με την προτεραιοποίηση της ανταγωνιστικότητας και της τρέχουσας διαχείρισης του μεταναστευτικού δεν ικανοποιεί, αφού για το κόμμα στόχος θα πρέπει να είναι μια καλύτερη Ευρώπη.
Προσέθεσε πως σε ό,τι αφορά την άμυνα και ασφάλεια θα πρέπει να γίνεται λόγος για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ένωσης, όχι μόνο με την απομάκρυνση από την ολοένα βαθύτερη εξάρτηση από το ΝΑΤΟ, αλλά και με την μετατόπιση του κέντρου βάρους της ενωσιακής πολιτικής στους τομείς της εξωτερικής πολιτικής, της άμυνας και της ασφάλειας προς την εξυπηρέτηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ευρώπη και τον κόσμο, βάσει των ιδρυτικών αρχών και αξιών της.
«Δυστυχώς δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο σήμερα. Εξελίσσεται ένας πόλεμος στη γειτονιά μας, μερικά χιλιόμετρα από την Κύπρο, και η ΕΕ, είτε δια της σιωπής της, όπως και η ΚΔ, είτε δια της στήριξης της γενοκτονίας που συντελείται λίγα χιλιόμετρα από εδώ είναι συνένοχη για όσα συμβαίνουν στη Γάζα και όχι μόνο. Ως εκ τούτου χρειάζεται πλήρης αναθεώρηση», τόνισε.
Ο κ. Λουκαΐδης είπε ακόμη ότι θα πρέπει να τεθούν ψηλά στις προτεραιότητες η διασφάλιση των κοινωνικών και εργασιακών δικαιωμάτων και οι περαιτέρω ενέργειες για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες της κλιματικής κρίσης, συνεπακόλουθο της οποίας είναι και η όξυνση της μεταναστευτικής κρίσης.
Ο Βουλευτής του ΔΗΚΟ Χρύσης Παντελίδης εξέφρασε την πεποίθηση ότι η Υφυπουργός και η ομάδα της θα ανταποκριθούν με απόλυτη επιτυχία στην αποστολή που αναλαμβάνουν, και ότι η Κυπριακή Προεδρία θα είναι εξίσου, ίσως και περισσότερο επιτυχημένη από αυτήν του 2012.
Είπε, επίσης, πως εξέφρασε κατά τη διάρκεια της συζήτησης την αγωνία για το παρόν και το μέλλον της ΕΕ, καθώς η ΕΕ καλείται να αντιμετωπίσει μια σειρά από εξωτερικές απειλές και προκλήσεις ανταγωνιστικότητας, αλλά και ζητήματα που αφορούν την άμυνα και την ασφάλειά της, ενώ εξέφρασε την ελπίδα ότι το 2026 η κατάσταση θα είναι καλύτερη, καλώντας την Κυπριακή Προεδρία να δώσει ιδιαίτερη έμφαση όχι μόνο σε μια επιτυχή Προεδρία για το καλό της ΕΕ συνολικά, αλλά και στο πώς θα ενισχυθούν και θα προστατευθούν μικρά κράτη όπως η Κύπρος.
Απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ο κ. Παντελίδης είπε ότι τίθεται και σήμερα ζήτημα επιβίωσης της ΕΕ, αν αναλογιστεί κανείς ότι υπάρχει ένας πόλεμος σε εξέλιξη στην ευρωπαϊκή γειτονιά μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, υπάρχουν διαρκείς απειλές που αφορούν την άμυνα και την ασφάλεια της ΕΕ, είτε αυτές προέρχονται από την Τουρκία σε σχέση με την Ελλάδα και την Κύπρο, είτε αυτές προέρχονται από τη Μέση Ανατολή, προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να παραγνωριστεί το γεγονός ότι οι μαζικές ροές αιτητών ασύλου δοκιμάζουν τις χώρες πρώτης γραμμής της ΕΕ, πολύ περισσότερο την Κύπρο.
Συμπλήρωσε ότι την ίδια ώρα υπάρχουν αναδυόμενες οικονομίες και ήδη μεγάλες οικονομίες, όπως αυτές της Ρωσίας, της Κίνας, της Ινδίας, του Ιράν, χωρών της Ασίας που στο παρελθόν δεν ανταγωνίζονταν τον επονομαζόμενο δυτικό κόσμο, τονίζοντας πως η ΕΕ θα πρέπει να οχυρωθεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό για να διατηρήσει τον ρόλο και την επιρροή που είχε διεθνώς τις τελευταίες δεκαετίες.
Η ανεξάρτητη βουλευτής Αλεξάνδρα Ατταλίδου είπε στις δηλώσεις της ότι η επιτυχής διεκπεραίωση της Προεδρίας της ΕΕ αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία για κάθε κράτος μέλος να αποκομίσει πολιτικό κεφάλαιο, όπως συνέβη και το 2012 όταν η Κύπρος χαρακτηρίστηκε ως έντιμος διαμεσολαβητής, προσθέτοντας ότι δυστυχώς αυτό το κεφάλαιο χάθηκε μέσα στα σκάνδαλα της διαφθοράς και πως η προεδρία του 2026 αποτελεί μια πολύ καλή ευκαιρία για τη χώρα να δείξει σοβαρότητα και να ξαναποκτήσει πολιτικό κεφάλαιο.
Πρόσθεσε πως η ΕΕ αντιμετωπίζει μεγάλες δυσκολίες και προκλήσεις αυτή τη στιγμή με την άνοδο ακραίων πολιτικών και σαφώς αντιευρωπαϊκών σχημάτων, η οποία θα καταστήσει δύσκολη την υπερψήφιση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πολλών πολιτικών, τις οποίες χρειάζονται όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες, και που άπτονται της ευημερίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του περιβάλλοντος.
«Οι εκλογές του Ιουνίου είναι πολύ σημαντικές για το ποιοι θα είναι αυτοί οι Βουλευτές που θα συνεργαστούν με την Κύπρο το 2026 για μια σωστή Προεδρία. Είναι σημαντικές επίσης για το ποιοι θα προεδρεύουν των διαφόρων Επιτροπών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, και σαφώς είναι σημαντικό ποιοι θα είναι οι επόμενοι Επίτροποι, τους οποίους θα πρέπει να εγκρίνει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, για να προχωρήσουν και να χειριστούν σημαντικούς φακέλους, όπως η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, η άμυνα και η ασφάλεια, η κλιματική κρίση, το μεταναστευτικό και η δημιουργία θέσεων εργασίας για τους πολίτες της Κύπρου. Για αυτό πρέπει να προετοιμαστούμε σωστά, να πάρουμε σωστές αποφάσεις και να στείλουμε και εμείς τους κατάλληλους ανθρώπους στην Ευρωβουλή στις 9 Ιουνίου», σημείωσε καταληκτικά.