Τo θέμα της υπόσκαψης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας (ΕΥ) και της αμφισβήτησής της από την εκτελεστική εξουσία και τον Γενικό Εισαγγελέα έψεξε εκ νέου ο Γενικός Ελεγκτής Οδυσσέας Μιχαηλίδης, παρουσιάζοντας νωρίς το απόγευμα τον προϋπολογισμό της Υπηρεσίας του ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών της Βουλής.

Ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι τα όσα προέκυψαν αφορούν ειδικότερα την αμφισβήτηση και υπόσκαψη δύο εκ των οκτώ βασικών πυλώνων της ανεξαρτησίας της ΕΥ, πυλώνες που καταρτίστηκαν με αποφάσεις των ΗΕ και είναι εκ των ων ουκ άνευ.

Ανέφερε ότι αυτή τη στιγμή, μετά την θέση του Γενικού Εισαγγελέα ότι ενόσω διεξάγεται έρευνα της ερευνητικής επιτροπής για τις πολιτογραφήσεις δεν μπορεί ταυτόχρονα να διεξάγεται έρευνα από την ΕΥ,  εμποδίστηκε ουσιαστικά η διεξαγωγή ελέγχου από την Υπηρεσία του και σε αυτό το στάδιο δεν παραδίδονται άλλοι φάκελοι. Αυτό είπε δεν είναι ανεμπόδιστη πρόσβαση στην πληροφόρηση, που αποτελεί έναν από τους βασικούς πυλώνες των αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας.

Είπε επίσης ότι για πρώτη φορά από το 1960 τους αρνήθηκαν πρόσβαση σε εισπράξεις του ταμείου του Αρχείου Πληθυσμού για συγκεκριμένο αριθμό πολιτογραφήσεων (πέντε υποθέσεων), λέγοντας ότι ουσιαστικά έχει ακυρωθεί αυτό το δικαίωμα για πρόσβαση στην πληροφόρηση.

Ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι η ανεξαρτησία της ΕΥ ενισχύει την λογοδοσία και διαφάνεια και επικαλέστηκε και τον Δείκτη Διαφθοράς της Παγκόσμιας Τράπεζας που αποδεικνύει το μεγάλο πρόβλημα στην Κύπρο. Σύμφωνα με τον Ελεγκτή, είναι συνεχής η κατολίσθηση τα τελευταία χρόνια και αυτό δεν πρέπει να μας ξενίζει γιατί το πρόβλημα της διαφθοράς είναι αντιληπτό στην κοινωνία. Τη στιγμή, είπε, που πρέπει  επειγόντως να λαμβάνονται μέτρα για ενίσχυση της  διαφάνειας και λογοδοσίας, εμείς έχουμε αντίστροφη πορεία και αμφισβήτηση αρχών.

Ο Ελεγκτής αποκάλυψε ότι είναι σε επαφή με το Διεθνή Οργανισμό Ελεγκτικών Αρχών από την αρχή του καλοκαιριού στον οποίο έθεσαν το θέμα της υπόσκαψης για να πάρουν την απάντηση ότι σε ανεπτυγμένη χώρα δεν είδαν ξανά τέτοιο πράγμα και ότι μόνο στη Γκάνα τέθηκε θέμα υπόσκαψης της ΕΥ. Είμαστε σε επαφή για να δούμε πως θα το λύσουμε, η ανεξαρτησία της υπηρεσίας μας μπαίνει σε κίνδυνο, είπε ο Ελεγκτής προσθέτοντας ότι είναι θεμιτό να λέει η Κυβέρνηση ότι εκφεύγει η ΕΥ των αρμοδιοτήτων της, πλην όμως θα ήταν περισσότερο παραγωγικό αν η Κυβέρνηση εξειδίκευε αυτή την αναφορά της και να αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης που  θα οδηγούσε ίσως και στη λήψη διορθωτικών μέτρων.

Ο κ. Μιχαηλίδης απέρριψε αναφορές περί εργαλειοποίησής του από την αντιπολίτευση λέγοντας ότι η ΕΥ μοιράζεται το ίδιο όραμα με τη Βουλή και θεωρεί ότι ελέγχεται από αυτήν. Απαντώντας σε παρατήρηση για τον Δείκτη Διαφθοράς είπε ότι ναι είναι λογικό αμέσως μετά την αποκάλυψη σκανδάλων να υπάρχει στιγμιαία αντίληψη για διαφθορά, και αυτό είναι παροδικό, αλλά στην περίπτωσή μας αυτό ισχύει από το 2013 ως το 2020.

Για την αντιπαράθεση με τον Εισαγγελέα είπε ότι δεν θα εγκαταλείψουμε θεμελιώδεις αρχές της Υπηρεσίας μας γιατί ο Εισαγγελέας εξέφρασε άλλες απόψεις, ενώ για το θέμα του διορισμού Ελεγκτικού Συνεδρίου είπε ότι απάντησε πολλές φορές πως άλλα πλεονεκτήματα έχει το Συνέδριο και άλλα η μονοπρόσωπη Υπηρεσία, όπως έχει η Κύπρος.

Για τα περί υπέρβασης εξουσίας που του καταλογίζει η Κυβέρνηση ο κ. Μιχαηλίδης είπε ότι δεν θεωρούμε ότι έχουμε το αλάθητο, προσθέτοντας ότι ετοιμάζει 50—60 εκθέσεις το χρόνο και δεκάδες άλλες επιστολές και αν Κυβέρνηση θεωρεί ότι υπάρχει υπέρβαση, η ΕΥ είναι έτοιμη για συζήτηση, αλλά θεωρεί ότι είναι μη παραγωγικό να λέγεται αυτό το πράγμα συνέχεια.

Ο Προϋπολογισμός της ΕΥ για το 2021 αφορά σε σύνολο δαπανών ύψους περίπου €7,5εκ., σε σύγκριση με περίπου €7,4εκ. για το 2020, δηλαδή αυξήθηκε κατά 1,5%. Το μεγαλύτερο ποσοστό των δαπανών (περίπου 91%) αφορά στις δαπάνες προσωπικού. Οι δαπάνες αυτές, που προϋπολογίστηκαν στα περίπου €6,8 εκ., είναι στο μεγαλύτερο βαθμό τους ανελαστικές. Αναφορές Boυλευτών και επικρίσεις

Oι Βουλευτές του ΔΗΣΥ ήταν ιδιαίτερα επικριτικοί κατά του Ελεγκτή με τον Ονούφριο Κουλλά να μιλά για εργαλειοποίησή του από το ΑΚΕΛ και εκμετάλλευσή του από την αντιπολίτευση.

Είπε ότι είναι υπερβολικό να λέγεται ότι για πρώτη φορά από 1960 δεν δόθηκε πρόσβαση σε πληροφόρηση και  δεν πληρούνται οι πυλώνες της ανεξαρτησίας, προσθέτοντας ότι έχει σημασία πως διατυπώνονται κάποια πράγματα, γιατί δημιουργούνται εντυπώσεις. Ο Μάριος Μαυρίδης είπε ότι ο Δείκτης Διαφθοράς είναι ψηλός γιατί αποκαλύπτονται σκάνδαλα, ενώ η Σάββια Ορφανίδου διερωτήθηκε πως ο ΓΕ λέει ότι σέβεται την απόφαση του Εισαγγελέα, αλλά εκφράζει την απαρέσκειά του. Από πλευράς ΑΚΕΛ η Ειρήνη Χαραλαμπίδου απέρριψε τα περί εργαλειοποίησης, λέγοντας ότι η Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ αντιδρούν γιατί ο Ελεγκτής κάνει τη δουλειά του όταν υπάρχει διαφθορά και ελέγχει και τον ίδιο τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ο Άριστος Δαμιανού  είπε ότι η παρούσα διακυβέρνηση είναι η βασική πηγή της θεσμικής διαπλοκής προσθέτοντας ότι με το να λένε οι του ΔΗΣΥ ότι εντοπίζονται σκάνδαλα της προηγούμενς διακυβέρνησης , ‘είναι σαν να φτύνουν πάνω τους’.

Είπε ότι η διαφθορά και η διαπλοκή είναι απόγειο και διαχέεται σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας ζωής και ότι το πρόβλημα των κυβερνώντων είναι εαυτός τους. Ανέφερε επίσης ότι είναι προσβλητικό να λένε για εργαλειοποίηση του Ελεγκτή από το ΑΚΕΛ.

Η Πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Χριστιάνα Ερωτοκρίτου ανέφερε ότι είναι λυπηρό όταν σε αυτό τον τόπο αντί να διορθώσουμε κάποια πράγματα λέμε ότι ο Δείκτης Διαφθοράς δεν αντανακλά την πραγματικότητα.

Ο Γιώργος Περδίκης κάλεσε εκ νέου τον Ελεγκτή να πει γιατί δεν ασχολήθηκε με επιστολή που του απέστειλε από τον Φεβρουάριο του 2019 για το θέμα των πολιτογραφήσεων με τον κ. Μιχαηλίδη να απαντά ότι υπήρξε καθυστέρηση γιατί μάζευαν στοιχεία για να είναι τεκημιωμένη η έκθεση και προέκυψε μετά το θέμα με την υπόθεση των Σαουδαράβων και επανήλθαν σε αυτό.

Την πολύ καλή δουλειά που κάνει η ΕΥ εξήρε ο Κωστής Ευσταθίου της ΕΔΕΚ.

Δηλώσεις εκτός Επιτροπής

Μιλώντας εξάλλου μετά την συνεδρίαση η κ. Ερωτοκρίτου είπε ότι στην Επιτροπή  υπήρξε αμφισβήτηση των στοιχείων της Παγκόσμιας Τράπεζας για τη Διαφθορά, σύμφωνα με τα οποία την τελευταία 7ετία κατρακυλά στη χώρα μας και ακούστηκαν και τα περί εργαλειοποίησης του Ελεγκτή. Είπε ότι οι ανεξάρτητοι αξιωματούχοι του κράτους πρέπει να αφήνονται να εκτελούν τα καθήκοντά τους στο πλαίσιο του συντάγματος και με διασφαλισμένη την αποστολή τους για προαγωγή της διαφάνειας και του ελέγχου.

Η κ. Ερωτοκρίτου εξέφρασε λύπη για την μη παράδοση στοιχείων για τις πολιτογραφήσεις στον Ελεγκτή και το γεγονός ότι αυτό ακυρώνει, όπως ο ίδιος είπε, 2 εκ των 8 πυλώνων της λειτουργίας της ΕΥ και κάλεσε την Κυβέρνηση σε συνεργασία.

Η Ειρήνη Χαραλαμπίδου είπε πως το κυβερνών κόμμα έφτασε στο σημείο να κατηγορεί τον Ελεγκτή , έναν ανεξάρτητο αξιωματούχο, ότι εργαλειοποιείται από το ΑΚΕΛ γιατί κάνει τη δουλειά του. Είναι προφανές, πρόσθεσε, πως η Κυβέρνηση και ο ΔΗΣΥ ότι θέλουν μια Ελεγκτική Υπηρεσία ασπόνδυλη, «η οποία να παραβλέπει συμπεριφορές προσβλητικές για την χρηστή διοίκηση».

Συνέχισε λέγοντας ότι ενοχλήθηκαν γιατί τόλμησε η Ελεγκτική Υπηρεσία να προχωρήσει με έκθεση για τα ταξίδια του Προέδρου στις Σεϋχέλλες «που είχαν και κατάληξη να δοθούν 38 πολιτογραφήσεις στον Σαουδάραβα φίλο τους» και κατήγγειλε ως απαράδεκτο να μη δίνεται πρόσβαση στην πληροφόρηση.

Ο Ονούφριος Κουλλά του ΔΗΣΥ είπε ότι δεν δέχεται το κόμμα του μαθήματα από το ΑΚΕΛ για θέματα ελέγχου, διαφθοράς και διαπλοκής γιατί «όποια πέτρα σηκώσαμε τα τελευταία χρόνια, το ΑΚΕΛ σίγουρα ήταν από κάτω».

Ούτε και για την διαφάνεια δεχόμαστε μαθήματα είπε, γιατί όταν ήρθε η ώρα να βάλουμε το δάκτυλο επί τον τύπον των ήλων και να δημοσιευτεί η λίστα Γιωρκάτζη, το ΑΚΕΛ αποχώρησε από τη αίθουσα. «Αν πρέπει να λέμε μια αλήθεια στους συμπολίτες μας είναι πως η διαφθορά δεν έχει χρώμα και πως πρέπει όλοι μαζί να κάνουμε πολλά πράγματα και θεσμικές μεταβολές και νομοσχέδια και προτάσεις νόμου έτσι ώστε να καταπολεμηθεί ή να περιοριστεί στο ελάχιστο αυτό το φαινόμενο», είπε.

Ανέφερε ότι η ΕΥ από το 1960 έκανε για πρώτη φορά πολύ σωστή δουλειά και είναι επί αυτής της Κυβέρνησης που αποκαλύφθηκαν σκάνδαλα και πήγαν φυλακή επώνυμα πρόσωπα με συμβολή πολλών θεσμών και πρόσθεσε ότι η ερευνητική επιτροπή για τις πολιτογραφήσεις πρέπει να προχωρήσει το συντομότερο δυνατό και να ληφθούν τα μέτρα για τιμωρία των λίγων, επιτήδειων απατεώνων που ξεγλιστρούν.

Eξάλλου ο Μάριος Πετρίδης, λειτουργός της ΕΥ είπε ότι είναι μια ιδιαιτέρως κρίσιμη στιγμή για την Υπηρεσία καθώς υπάρχει μια αμφισβήτηση στις θεμελιώδεις αρχές που διέπουν την ανεξαρτησία της και μίλησε για 2 πυλώνες με πρόβλημα, η χωρίς περιορισμούς πρόσβαση στην πληροφόρηση και η ελευθερία να αποφασίζει το περιεχόμενο και το χρόνο ετοιμασίας και δημοσιοποίησης των εκθέσεων της. Αναφέρθηκε στο Δείκτη Διαφθοράς που κατρακυλά στην Κύπρο τα τελευταία χρόνια και ότι στο τρίγωνο λογοδοσίας οι Κυβερνήσεις θα πρέπει να ελέγχονται και από τις ελεγκτικές υπηρεσίες και από τα Κοινοβούλια. Ο κ. Πετρίδης είπε ότι κλήθηκε η Κυβέρνηση για ακόμη μια φορά να στοιχειοθετήσει γιατί η ΕΥ εκφεύγει των αρμοδιοτήτων της και να γίνει παραγωγικός διάλογος επί τούτου.