Με επισήμανση πρόσφατων τοποθετήσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου υπέρ της ανάγκης να γίνει σεβαστό από την Τουρκία το διεθνές δίκαιο σε σχέση με την Κύπρο, απάντησε σύμβουλος του Ντόναλντ Τουσκ σε ψήφισμα του Συνδέσμου Ριζοκαρπάσου στη Βρετανία. Το ψήφισμα, όπως είχε εγκριθεί κατά την Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, είχε επιδοθεί προς τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με επιστολή στις αρχές του καλοκαιριού από την πρόεδρο Μαρία Ελένη Καραολή. Ο Σύνδεσμος Ριζοκαρπάσου ζητούσε τη στήριξη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καλώντας τον κ. Τουσκ να τηρήσει σθεναρή στάση υπέρ της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, των δημοκρατικών αρχών και του κράτους δικαίου, καθώς και να αξιοποιήσει την επιρροή του επί της Τουρκίας σε σχέση με την εισβολή και τη συνεχιζόμενη κατοχή του βόρειου τμήματος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Η επιστολή επισήμαινε, μεταξύ άλλων, ότι από τους 4.000 Ελληνοκύπριους κατοίκους στο Ριζοκάρπασο τον Ιούλιο του 1974 απομένουν πλέον μόνο 228 εγκλωβισμένοι, εκ των οποίων 45 μαθητές. Ο Σύνδεσμος σημείωνε τις καθημερινές αρνήσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και βασικών ελευθεριών των εγκλωβισμένων και τόνιζε πως «το μέλλον της Κύπρου βρίσκεται σε μια ευαίσθητη ισορροπία». Τόνιζε ότι το κλειδί οποιασδήποτε λύσης βρίσκεται στην Άγκυρα, η οποία μέχρι σήμερα «δεν έχει επιδείξει προθυμία να υποστηρίξει μία λύση με πράξεις». Η επιστολή έκανε ενδεικτικά λόγο για «διπλωματία της κανονιοφόρου» με αφορμή τη στάση της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ. Κατέληγε με την επισήμανση ότι η Τουρκία παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο και τα σχετικά με την Κύπρο ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και ως εκ τούτου θα πρέπει να αναθεωρηθεί ο ρόλος της ως μέλος του ΝΑΤΟ και να παγώσει η πρόοδος προς την ένταξή της στην ΕΕ μέχρι ότου συμμορφωθεί.
Στην απαντητική επιστολή από ανώτερη σύμβουλο εξωτερικής πολιτικής του Ντόναλντ Τουσκ επισημαίνεται ότι στα συμπεράσματα του Μαρτίου «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθύμισε την υποχρέωση της Τουρκίας να σέβεται το διεθνές δίκαιο και τις καλές σχέσεις γειτονίας, καθώς και να ομαλοποιήσει τις σχέσεις με όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου». Επιπλέον, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο «καταδίκασε σθεναρά τις συνεχιζόμενες παράνομες ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, κάλεσε την Τουρκία να πάψει αυτές τις ενέργειες και να σεβαστεί το κυριαρχικό δικαίωμα της Κύπρου, υπογραμμίζοντας την πλήρη αλληλεγγύη του με την Κύπρο». Αναφέρεται επίσης ότι στη σύνοδο της Βάρνα που ακολούθησε, οι Πρόεδροι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μετέφεραν παρόμοια μηνύματα προς τον Πρόεδρο της Τουρκίας. «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξακολουθεί να ασχολείται με αυτά τα ζητήματα και συνεχίζει να παρακολουθεί την κατάσταση στενά», προσθέτει η επιστολή. Γίνεται δε αναφορά στην υιοθέτηση συμπερασμάτων από το Συμβούλιο της ΕΕ στις 26 Ιουνίου τα οποία υπογραμμίζουν την ανάγκη να αποφεύγει η Τουρκία απειλές και ενέργειες που πλήττουν τις καλές σχέσεις γειτονίας, να ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με την Κυπριακή Δημοκρατία και να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών-μελών της ΕΕ και τα κυριαρχικά δικαιώματά τους μεταξύ άλλων ως προς την αξιοποίηση φυσικών πόρων. Σημειώνεται ότι τα συμπεράσματα αυτά, που υιοθετήθηκαν επίσης από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τόνιζαν εξίσου ότι παραμένει κρίσιμο να δεσμευθεί η Τουρκία και να συνεισφέρει προς μια συνολική λύση του Κυπριακού προβλήματος, συμπεριλαμβανομένων των εξωτερικών πτυχών του, εντός του πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ και τηρώντας τις αρχές επί των οποίων βασίζεται η ΕΕ και το κοινοτικό κεκτημένο. «Θα υπογραμμίζαμε τη σημασία εύρεσης τρόπου προόδου και αποκλιμάκωσης των εντάσεων. Αναμένουμε όλες οι πλευρές και ιδιαιτέρως η Τουρκία θα ενεργήσουν εποικοδομητικά και θα συμβάλουν στην επανέναρξη των συνομιλιών λύσης του Κυπριακού. Η εύρεση ενός τρόπου που θα επιτρέπει μία συνολική λύση υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών θα ήταν αμοιβαία επωφελής για την Κύπρο, την Τουρκία και την ΕΕ, όπως επίσης για τη σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή», καταλήγει η επιστολή προς την Πρόεδρο του Συνδέσμου Ριζοκαρπάσου Βρετανίας από τη σύμβουλο του Προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.
