Ενδεχόμενη επέκταση της σύγκρουσης στον Λίβανο θα έχει καταστροφικές συνέπειες, δήλωσε ο Υπουργός Εξωτερικών Κωνσταντίνος Κόμπος σήμερα, σημειώνοντας παράλληλα ότι η Κυπριακή Δημοκρατία προετοιμάζεται σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο για απομάκρυνση πολιτών τρίτων χωρών από τον Λίβανο. Ξεκαθάρισε εκ νέου ότι η Κύπρος δεν αποτελεί ορμητήριο για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Ο κ. Κόμπος μιλούσε ενώπιον της Επιτροπής Εξωτερικών της Βουλής όπου συζητήθηκαν οι εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, καθώς και ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζουν την Κύπρο. Ο κ. Κόμπος ενημέρωσε τα μέλη της Επιτροπής για τα αποτελέσματα του πρόσφατου ταξιδιού που είχε στις ΗΠΑ, υπογραμμίζοντας ότι «δεν ήταν ταξίδι χωρίς αποτελέσματα».

Στη συνέχεια, κλήθηκε να απαντήσει και σε ζητήματα που έθεσαν τα μέλη της Επιτροπής, πολλά από τα οποία περιστρέφονταν γύρω από την κατάσταση στη Μέση Ανατολή και τους κινδύνους που μπορεί να ενέχει για την Κύπρο, καθώς και για τον ρόλο των Βάσεων στην περιοχή και τη στάση που τηρεί η Κυπριακή Δημοκρατία. Ρωτήθηκε, επίσης, για το ουκρανικό και τους πρόσφυγες που βρίσκονται στην Κύπρο.

Από τη θεματολογία της συνεδρίασης δεν έλειψαν οι αναφορές στα αποτελέσματα της χθεσινής συνάντησης στο Προεδρικό με τον Ειδικό Αντιπρόσωπο του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ. Επίσης, τέθηκε το ζήτημα των ενεργειών στις οποίες προτίθεται να προχωρήσει η κυβέρνηση, αναφορικά με τον σφετερισμό περιουσιών στις κατεχόμενες περιοχές. Όσον αφορά τις εξελίξεις στο Κυπριακό, ο Υπουργός Εξωτερικών επιφυλάχθηκε να μην τοποθετηθεί, καθώς επίκειται η συνεδρίαση του Εθνικού Συμβουλίου υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Ο κ. Κόμπος, μιλώντας για τα αποτελέσματα του ταξιδιού στις ΗΠΑ, αναφέρθηκε σε σειρά συναντήσεων και επαφών που είχε με αξιωματούχους και φορείς, καθώς και με μέλη της ομογένειας. Αναφέρθηκε, ακόμα, στον στρατηγικό διάλογο που αναπτύσσεται για την ασφάλεια, την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και την κυβερνοασφάλεια, με τη συμμετοχή 30 χωρών, εκ των οποίων οι 13 από την ΕΕ. Σημείωσε ότι στο πλαίσιο του διαλόγου θα γίνονται συναντήσεις σε ετήσια βάση και ότι η πρώτη συνάντηση είναι προγραμματισμένη για τον ερχόμενο Σεπτέμβριο.

Επίσης, ο Υπουργός Εξωτερικών αναφέρθηκε στις προοπτικές συνεργασίας με τις ΗΠΑ και σε θέματα εκπαίδευσης, καθώς και σε θέματα ενέργειας. Εξάλλου, απαντώντας σε ερώτηση του Προέδρου της Επιτροπής και Βουλευτή του ΔΗΣΥ, Χάρη Γεωργιάδη, αναφέρθηκε και στις ενέργειες για πιο μακροπρόθεσμη άρση του εμπάργκο πώλησης όπλων από τις ΗΠΑ στην Κύπρο, καθώς και για την άρση της υποχρέωσης για έκδοση βίζας για όσους επισκέπτονται τις ΗΠΑ.

Αναφορικά με το εμπάργκο πώλησης όπλων, είπε ότι έχει κατατεθεί νομοσχέδιο στο Κογκρέσο για πενταετή άρση, αντί για την ετήσια που βρίσκεται σε ισχύ, και πρόσθεσε ότι είναι αρκετά θετική η στάση της εκτελεστικής εξουσίας των ΗΠΑ. Σημείωσε, όμως, ότι δεν είναι σαφές σε ποια χρονική στιγμή μπορεί να γίνει αυτό, λόγω της προεκλογικής περιόδου και της πολιτικής αντιπαράθεσης που υπάρχει, ιδίως σε θέματα εξωτερικής πολιτικής. «Θεωρώ ότι είμαστε σε καλύτερη θέση, από ό,τι ήμασταν πέρσι, όταν επιχειρήθηκε κάτι τέτοιο ξανά», ανέφερε ο κ. Κόμπος.

Για το θέμα της βίζας επισκεπτών, είπε ότι η άρση του επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες και αναφέρθηκε ιδιαίτερα στο γεγονός ότι ο αριθμός των αιτητών δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος.

Η Κύπρος δεν αποτελεί ορμητήριο για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή, είπε ο ΥΠΕΞ

«Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί στο να υιοθετούμε επιχειρηματολογία που έχει ως σκοπό να δικαιολογήσει την απειλή κατά της χώρας μας», είπε ο κ. Κόμπος κατά τη συνεδρίαση, απαντώντας σε ερωτήσεις Βουλευτών του ΑΚΕΛ, σχετικά με ενδεχόμενη εμπλοκή της Κύπρου στους σχεδιασμούς των ΗΠΑ στην περιοχή. Υπογράμμισε, επίσης, ότι η Κύπρος δεν αποτελεί ορμητήριο για τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή.

Νωρίτερα, κατά την ενημέρωση της Επιτροπής αναφέρθηκε στην κατάσταση στην περιοχή, λέγοντας ότι αυτή επιδεινώνεται και ότι επέκταση της σύγκρουσης στον Λίβανο θα έχει καταστροφικές συνέπειες. Σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία, στο πλαίσιο αυτό προετοιμάζεται σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο για απομάκρυνση πολιτών τρίτων χωρών από τον Λίβανο, κάνοντας λόγο για αριθμούς που υπερβαίνουν τις 100.000. Ανέφερε, επίσης, ότι σε μία τέτοια περίπτωση αναμένεται και κινητικότητα από πολίτες του Λιβάνου και του Ισραήλ προς την Κύπρο, ενώ επεσήμανε και τον κίνδυνο προσφυγικών ροών, καθώς μεγάλος αριθμός των Σύρων ζει στον Λίβανο.

Αναφερθείς στις απειλές που διατυπώθηκαν από τη Χεζμπολάχ κατά της Κύπρου, υπογράμμισε ότι η Κύπρος δεν έχει σχέση με υποβοήθηση στρατιωτικών επιχειρήσεων του Ισραήλ και ούτε θα έχει, επισημαίνοντας ότι κάτι τέτοιο διαψεύστηκε «με τον πιο ξεκάθαρο τρόπο» και από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.

Σε ερώτηση του Χάρη Γεωργιάδη για τον λόγο που θεωρείται τρομοκρατική οργάνωση μόνο το στρατιωτικό σκέλος της Χεζμπολάχ και όχι στο σύνολό της η οργάνωση, ο κ. Κόμπος σημείωσε ότι αυτό δεν έχει τεθεί στην ΕΕ στην παρούσα χρονική στιγμή, επισημαίνοντας ότι η προσοχή έχει στραφεί στις προσπάθειες για μη επέκταση της σύγκρουσης. «Πρέπει να κάνουμε όλοι ό,τι μπορούμε για να σταλούν μηνύματα και στις δύο πλευρές ότι η περαιτέρω επέκταση της σύγκρουσης θα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνη», σημείωσε.

Απαντώντας σε Βουλευτές του ΑΚΕΛ, σχετικά με το εάν η Κυπριακή Δημοκρατία έχει καταδικάσει τις ενέργειες του Ισραήλ, είπε ότι στις 30 Μαΐου, 2024 υπήρξε ανακοίνωση του Υπουργείου Εξωτερικών που επεσήμαινε πόσο καταστροφική θα ήταν η επίθεση στη Ράφα, τόσο σε ανθρωπιστικό επίπεδο, όσο και για ανάφλεξη του πολέμου, αλλά και για την προσπάθεια επίλυσης της σύγκρουσης. Είπε, ακόμα, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία υποστήριξε σε επίπεδο ΕΕ τη θέση ότι Ισραηλινοί έποικοι προβαίνουν σε εγκληματικές ενέργειες εις βάρος Παλαιστινίων. 

Επίσης, απαντώντας σε παρατήρηση του Βουλευτή του ΑΚΕΛ, Γιώργου Λουκαΐδη, ότι οι συνεργασίες που αναπτύσσει η Κύπρος «δε μας μετατρέπουν σε γέφυρα ειρήνης και συνεργασίας, αλλά σε ορμητήριο πολέμου και πεδίο άσκησης ξένων στρατών», είπε ότι τα περί ασκήσεων έχουν διαψευσθεί και από τον Πρόεδρο και από το Υπουργείο Εξωτερικών. Σημείωσε ότι οι στρατιωτικές ασκήσεις που γίνονται εδώ και χρόνια με χώρες της περιοχής, μεταξύ των οποίων και η Αίγυπτος, και το Ισραήλ, και ο Λίβανος, όπως είπε, «είναι στο πλαίσιο αναβάθμισης και της δικής μας επιχειρησιακής ικανότητας», ενώ αντέκρουσε τα περί ασκήσεων επιθετικού χαρακτήρα.

Απαντώντας σε ερωτήσεις και του κ. Λουκαϊδη, αλλά και της Βουλευτού του ΔΗΚΟ, Χριστιάνας Ερωτοκρίτου, σχετικά με την το αν υπάρχει εμπλοκή των Βρετανικών Βάσεων στον πόλεμο και αν τηρείται το συμφωνημένο με την Κυπριακή Δημοκρατία καθεστώς, ο κ. Κόμπος είπε ότι δεν είναι υπόψη της κυβέρνησης να έχει γίνει οποιαδήποτε επιθετική ενέργεια από τις Βάσεις και υπογράμμισε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει δώσει οποιαδήποτε έγκριση για τέτοιους είδους δραστηριότητες.

Απαντώντας σε ερώτηση της κ. Ερωτοκρίτου, αν η μέχρι στιγμής παρέμβαση της ΕΕ αντανακλά το πραγματικό της εκτόπισμα, ο Υπουργός σημείωσε ότι η ΕΕ δεν έχει καταφέρει να ασκήσει σε πλήρη βαθμό τη γεωστρατηγική επιρροή που έχει και θα μπορούσε να έχει στην περιοχή.

Έχουν σταλεί από την Κύπρο περίπου 12.000 τόνοι βοήθειας στη Γάζα

Μιλώντας για την πορεία του σχεδίου Αμάλθεια, ο κ. Κόμπος ανέφερε ότι η προσπάθεια συνεχίζεται και ότι είναι σε εξέλιξη και συζητήσεις με άλλες χώρες για αναζήτηση εναλλακτικής αντί της πλατφόρμας που έχουν κατασκευάσει οι ΗΠΑ, οι οποία, όπως είπε, έχει μεγάλο κόστος και επηρεάζεται από τις καιρικές συνθήκες.

Σημείωσε ότι μέσω της αμερικανικής πλατφόρμας έχουν γίνει 20 δρομολόγια από την Κύπρο προς τη Γάζα, μεταφέροντας 12.653 παλέτες με βοήθεια, εκ των οποίων η κάθε μία ζυγίζει περίπου ένα τόνο. Ανέφερε, ακόμα, ότι τις επόμενες μέρες ετοιμάζεται για αναχώρηση ακόμα ένα σκάφος με βοήθεια από την Κύπρο. «Την τελευταία εβδομάδα, σύμφωνα με ανακοίνωση από τους Αμερικανούς, η αποστολή φορτίων από την Κύπρο ήταν η δεύτερη από οποιοδήποτε άλλο σημείο προς τη Γάζα», πρόσθεσε ο κ. Κόμπος.

Η βοήθεια, εξήγησε ο Υπουργός, παραλαμβάνει το WFP. Επεσήμανε, όμως, ότι υπάρχουν προβλήματα στη διανομή της βοήθειας, λόγω δυσκολιών στη ροή της προς τον πληθυσμό. Σημείωσε ότι η ποσότητα που φτάνει στον κόσμο δεν ανταποκρίνεται στις ποσότητες που είναι αποθηκευμένες στη Γάζα.

Σε ερώτηση της ανεξάρτητης Βουλευτή, Αλεξάνδρας Ατταλίδου, για την προέλευση των ειδών που αποστέλλονται ως βοήθεια, ο Υπουργός απάντησε ότι κάποια από τα είδη έχουν αγοραστεί από την κυπριακή αγορά, επισημαίνοντας, όμως, ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν έχει εμπλακεί στην επιλογή των σημείων αγοράς των προϊόντων. Πρόσθεσε, ακόμα, ότι δεν δόθηκαν χρήματα από τη Κυπριακή Δημοκρατία για αγορά βοήθειας, πέρα από τα ποσά που προήλθαν από δωρεές κάποιων οργανισμών.

Περίπου 21.000 οι Ουκρανοί πρόσφυγες στην Κύπρο

Ο κ. Κόμπος αναφέρθηκε, επίσης, στο θέμα των Ουκρανών που κατέφυγαν στην Κύπρο, λόγω του πολέμου, λέγοντας ότι ο αριθμός τους μεταβάλλεται τακτικά. Σημείωσε ότι αυτή τη στιγμή είναι περίπου 21.000. Πρόσθεσε, δε, ότι η κυβέρνηση προνοεί για τον πληθυσμό αυτό, σημειώνοντας ότι πέρσι πέρασε σχετικό κονδύλι στον προϋπολογισμό για τις ανάγκες του και αναφέροντας ότι «η Κυπριακή Δημοκρατία έχει ιδιαίτερη ευαισθησία στα θέματα αυτά και λόγω ιστορικών βιωμάτων».

Όσον αφορά τις εξελίξεις στον πόλεμο στην Ουκρανία, είπε ότι, παρά τις κινήσεις που γίνονται για διαπραγματεύσεις, «δεν υπάρχουν απτά αποτελέσματα που να μας κάνουν αισιόδοξους ότι βρισκόμαστε κοντά στην επίλυση του προβλήματος».

«Δεν είναι κακό όταν υπάρχει διαφωνία να εκφράζεται», είπε ο Υπουργός για Στιούαρτ

Ο κ. Κόμπος αναφέρθηκε και στη χθεσινή συνάντηση στο Προεδρικό με τον κ. Στιούαρτ, λέγοντας ότι μετά τη συνάντηση αυτός προχώρησε σε δημόσιες δηλώσεις. «Το περιεχόμενο αυτό (των δηλώσεων) είναι απόλυτα γνωστό, είτε με το θέμα των μεταναστών που βρίσκονται στη νεκρή ζώνη, είτε με θέματα στρατιωτικοποίησης της νεκρής ζώνης, με μία υποβόσκουσα επίρριψη ευθυνών στην πλευρά μας», είπε. «Έχουμε διαφωνία και για τα δύο θέματα και δεν είναι κακό να εκφράζεται η διαφωνία», συνέχισε ο κ. Κόμπος.

Πρόσθεσε ότι αναμένεται η έκθεση της UNFICYP και επεσήμανε ότι δε θα γίνει αποδεκτό αν στην έκθεση φανεί ότι εξισώνονται αριθμητικά τα γεγονότα του περασμένου καλοκαιριού στην Πύλα ως μία παραβίαση και η παρουσία ενός γεωργού στην ουδέτερη ζώνη επίσης ως μία παραβίαση.

Απαντώντας σε ερώτηση της κ. Ατταλίδου σχετικά με το πλάνο για αντιμετώπιση των περιπτώσεων σφετερισμού περιουσιών στα κατεχόμενα, επιβεβαίωσε ότι υπάρχει πλάνο, προσθέτοντας ότι δυστυχώς για πρώτη φορά υπάρχει ένα τέτοιο πλάνο, σημειώνοντας ότι το φαινόμενο έχει πάρει τεράστιες διαστάσεις. «Υπάρχει πολιτική βούληση ότι δε θα παρατηρούμε απλώς αυτό το φαινόμενο, χωρίς να κάνουμε κάτι», διαβεβαίωσε ο Υπουργός.

Επίσης, ο Υπουργός απάντησε σε ερωτήσεις του κ. Λουκαΐδη σχετικά με το αποτέλεσμα των εκλογών στη Γαλλία και την ενταξιακή πορεία της Γεωργίας. Αναφορικά με το πρώτο, εξέφρασε σοβαρή ανησυχία για Γαλλία και για το πως το αποτέλεσμα θα επηρεάσει τις ισορροπίες μεταξύ κρατών-μελών. «Συμφωνούμε πιστεύω ότι η άνοδος των ακραίων πρέπει να μας ανησυχεί όλους», είπε.

Για το θέμα της Γεωργίας, ανέφερε ότι υπήρξε συζήτηση σε δύο Συμβούλια στην ΕΕ και ότι εκφράστηκαν ανησυχίες για προσπάθεια φίμωσης και ελέγχου των ΜΜΕ. «Η Γεωργία πρέπει να παραμείνει στο μονοπάτι που την οδηγεί στην ΕΕ» είπε, προσθέτοντας ότι «υπήρξε πρόοδος την ενταξιακή της προοπτική», αν και της έγιναν επισημάνσεις για να λάβει σοβαρά υπόψη θέματα δημοκρατίας και πλουραλισμού.