Του Ευάγγελου Αγαπίου-Δημοσιογράφος/Νομικός Σύμβουλος ALPHA Κύπρου

41 χρόνια από την μονομερή διακήρυξη της ανεξαρτησίας της «ΤΔΒΚ». Το όνομά της ως παράνομη οντότητα, αναγράφεται δίπλα από τον όρο «Ανδρείκελα κράτη» σε κεφάλαια διεθνών βιβλίων και συγγραμμάτων. Το ψευδοκράτος παρά τον ανεπιτυχή διπλωματικό μαραθώνιο της Τουρκίας για αναγνώρισή του, δεν έχει αποκτήσει τουλάχιστον επίσημα μέχρι σήμερα διεθνή υπόσταση.

ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΚΡΑΤΩΝ

Με την αναγνώριση του, ένα κράτος καθίσταται υποκείμενο του διεθνούς δικαίου και αποκτά διεθνή προσωπικότητα. Είναι ικανό να συμβάλλεται με άλλα κράτη διεθνώς, να αναπτύσσει διπλωματικές σχέσεις και να απολαμβάνει όλα τα ωφελήματα ενός αναγνωρισμένου κράτους. Η αναγνώριση αποτελεί συνήθως και όχι κατά κανόνα σημείο εκκίνησης των διμερών σχέσεων ενός κράτους.

Η «ΤΔΒΚ» ΩΣ ΑΝΔΡΕΙΚΕΛΟ ΚΡΑΤΟΣ

Ανδρείκελα ονομάζονται τα κράτη που βρίσκονται υπό ξένο έλεγχο και έχουν δημιουργηθεί κυρίως μετά από στρατιωτική επέμβαση. Κάθε ανδρείκελο, είναι κράτος μόνο κατ’ όνομα χωρίς να θεωρείται υποκείμενο του διεθνούς δικαίου επί της ουσίας.

Ο χαρακτηρισμός της «ΤΔΒΚ» ως «ανδρείκελο» οφείλεται στους πιο κάτω λόγους:

1. «Γεννήθηκε» μετά από χρήση βίας από πλευράς της Τουρκίας κατά παράβαση του άρθρου 2.4 του Χάρτη του ΟΗΕ λόγω της παράνομης εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής.

2. Η «ΤΔΒΚ» εξαρτάται αποκλειστικά από την Τουρκία τόσο οικονομικά όσο και στρατιωτικά. Η Τουρκία ασκεί αποτελεσματικό και πλήρη έλεγχο στο ψευδοκράτος.

Τα κράτη του ΟΗΕ (193 στο σύνολο) έχουν υποχρέωση στην βάση του Άρθρου 25 του Χάρτη του Διεθνούς Οργανισμού να εκτελούν τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και να μην αναγνωρίζουν, όταν αυτό κριθεί, μια πολιτική οντότητα ως κράτος. Στην περίπτωση της Κύπρου τα ψηφίσματα (541 και 550) του Συμβουλίου Ασφαλείας θεσπίζουν υποχρέωση μη αναγνώριση του ψευδοκράτους. Ως μόνο νόμιμο κράτος αναγνωρίζεται στην Κύπρο η Κυπριακή Δημοκρατία.

ΠΟΤΕ ΕΝΑ ΚΡΑΤΟΣ ΔΕΝ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΤΑΙ ΔΙΕΘΝΩΣ;

Στο σύγχρονο διεθνές δίκαιο υφίσταται υποχρέωση μη αναγνώρισης στις περιπτώσεις όπου παραβιάζεται η απαγόρευση απειλής ή χρήσης βίας, καθώς και όταν η δημιουργία του νέου κράτους οφείλεται στην παραβίαση του δικαιώματος αυτοδιάθεσης των λαών και την προαγωγή ρατσιστικής πολιτικής.

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΗ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ;

Σε περίπτωση μη αναγνώρισης τα νομίμως αναγνωρισμένα κράτη οφείλουν να απέχουν από συμβατικές, οικονομικές, διπλωματικές, προξενικές ή άλλες σχέσεις με το υπό

δημιουργία κράτος. Η απαγορεύσεις δεν ισχύουν σε περίπτωση σύναψης συνθηκών με ανθρωπιστικό πρόσημο, οι οποίες είναι απαραίτητες για επιβίωση και προστασία των δικαιωμάτων των ανθρώπων που ζουν στο παράνομο κράτος.

Οι διαπραγματεύσεις μεταξύ ενός κράτους και ενός παράνομου μορφώματος δεν θεωρούνται ως βήμα προς αναγνώριση.

Το ψευδοκράτος δεν έχει αναγνωριστεί από κανένα κράτος εκτός από την Τουρκία.